ဝၢႆးသေလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယွၼ်ႇယၢၼ်းပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈ ၵၢၼ်ဢိုတ်းႁၢၼ်ႉ တင်ႈတႄႇႁူဝ်လိူၼ်မေႊမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ၽိုတ်ႉႁိမ်ၵၼ်သိုဝ်ႉလဝ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးဝၼ်းလဵဝ် ႁိမ်းသီႇႁဵင်။
တီႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊၼႆႉ ၽွင်းၶၢဝ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၽႄႈလၢမ်းမႃးႁႅင်းၼၼ်ႉ မီးၵၢၼ်ႁပ်းဝၢၼ်ႈဢိုတ်းမိူင်း (Lockdown) ၵႅၼ်ႇၶႅင်၊ ၸႂ်ႉမၢႆမီႈၵုမ်းၵမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆလွင်ႈသေ ထိုင်မႃးၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယွၼ်ႇယၢၼ်းပွႆႇလူမ်ပၼ်မႃး။ ဢၼုၺၢတ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း သိုဝ်ႉလဝ်ႈလႆႈ။
လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်ယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ်ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလူင်ၼိဝ်ႊၻေႊလီႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇသိုဝ်ႉ လဝ်ႈၵၼ်ၼႅၼ်ႈၼႃၵိုၼ်းၶွၼ်ႈတီႈႁၢၼ်ႉၵႃႉ၊ မၢင်ၸိူဝ်းၵႂႃႇပႂ်ႉၵၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢၼ်ႉပႆႇပိူတ်ႇ။ ဢၼ်ပဵၼ် ပၼ်ႁႃလူင်မၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸွမ်းပိူင်လွင်ႈယူႇႁၢင်ႇယၢၼ်ၵၼ်၊ ၽိုတ်ႉႁိမ်ၵၼ်သိုဝ်ႉလဝ်ႈ ဢဝ်မိူဝ်းႁိူၼ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈ ၸႂ်ႉၶွၼ်ႉလိုပ်ႈလမ်းပေႃႉထုပ်ႉႁႂ်ႈၽၢတ်ႇယၢႆႈၵၼ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်း-ၼႆယဝ်ႉ။
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ၵေႃႈလႆႈႁႃလၢႆးတၢင်းၵႄႈမၼ်း လူၺ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶိုၼ်ႈၶွၼ်ႇလဝ်ႈ 70% ၵမ်းလဵဝ်။
ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်ႈၶွၼ်ႇလဝ်ႈ 70% ယဝ်ႉလီငၢမ်းၵေႃႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းလူင်ၼိဝ်ႊၻေႊလီႉၼႆႉ ယင်းတိုၵ်ႉမီးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉလဝ်ႈ ယဵတ်ႇယၢဝ်းလူင်ယူႇ-ၼႆယဝ်ႉ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁၼ်ဝႃႈ- ၵွပ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽိုတ်ႉႁိမ်ၵၼ်သိုဝ်ႉလဝ်ႈလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်ႈၶွၼ်ႇလဝ်ႈ။ ပေႃးၶိုၼ်ႈၶွၼ်ႇလဝ်ႈယဝ်ႉ မုင်ႈမွင်းဝႃႈၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇမီးငိုၼ်း သိုဝ်ႉၵိၼ်လဝ်ႈ၊ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တေသေလၢႆငိုၼ်းသေ တေဢမ်ႇသိုဝ်ႉၵိၼ်လဝ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈယင်းဢမ်ႇလႆႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၸူဝ်ႈဢိုတ်းမိူင်းဢိုတ်းႁၢၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဢိုပ်း-ၼႆယဝ်ႉ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ တီႈမိူင်းထႆးၵေႃႈ ဝၢႆးသေပိုတ်ႇပၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆလဝ်ႈ တႄႇဝၼ်းတီႈ 3/5/2020 မႃးၼႆႉ မီးၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇသိုဝ်ႉလဝ်ႈ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆလဝ်ႈ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ လူၺ်ႈဢမ်ႇတိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်း ၸွမ်းပိူင် လၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ တေလႆႈယူႇႁၢင်ႇယၢၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 5/5/2020 ၼႆႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းထႆး ပရႃႇယုတ်ႉ ၵျၼ်ႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ ၵေႃႈတူင်ႉတၵ်ႉ ၾၢင်ႉတိူၼ်ဝႃႈ- ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈ၊ ပေႃးပဵၼ်ထႅင်ႈ ၸၢင်ႈတေပူင်သင်ႇၵၢၼ်ႁၢမ်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆ လဝ်ႈထႅင်ႈ-ဝႃႈၼင်ႇၼႆ။
ပေႃးဝႃႈပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း (ပူတ်းလွၵ်ႉ)ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊၼႆႉ ၽူႈတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ-19 ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးၵမ်းလဵဝ်။ ဝၢႆးသေပူတ်းလွၵ်ႉလႆႈၼိုင်ႈဝၼ်းၵူၺ်း ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး 3,597 ၵေႃႉ။ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈသုတ်း ဢၼ်တူဝ်ၼပ်ႉႁူဝ်ၵူၼ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃးႁႅင်း-ၼႆယဝ်ႉ။
ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ၊ လိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ တီႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၼမ်ပူၼ်ႉလိူဝ်မိူင်း ဢီႇတလီႇသေ ပဵၼ်မႃးမိူင်းဢၼ်ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၼမ်သုတ်းၼႂ်းၵုၼ်ယူႊရွပ်ႉယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်ၼွင်ႉမိူင်းဢမေႊရိၵႃႊၵူၺ်းယဝ်ႉ-ၼႆယူႇ။
ဢိင်ၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇထႆး YouTube channel NationTY22
