ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈၽိတ်းတိၵ်းတိၵ်း
ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈတူၵ်းလွၵ်းၽူႈၶဵၼ်တိၵ်းတိၵ်း
ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈယူႇၾၢႆႇသုမ်းတိၵ်းတိၵ်း
ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈသၢၼ်ၶတ်းၵၼ်တိၵ်းတိၵ်း ……….. လႃႇမႃႈ (လႅပ်ႈပႃးဢၢႆလူမ်းၽိုၼ်ႉသေ – ၶလိူၵ်း!! တႃႉၽႂ်ယႃႇႁဵတ်းသင်သႄလႃႈမႃႈ!)
ဢၼ်ထဵင်ၵၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ……
ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး
ဝၼ်းမိူင်းတႆး
ဝၼ်းတႆး
ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး …….
- ပေႃးတေၸႂ်ႉ ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ၸိူင်ႉၼႆ တႆးတိုၵ်ႉတႄႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမႃး 73 ပီ ၵူၺ်းႁႃႉ ၼႆဝႃႇ
- ပေႃးတေၸႂ်ႉ ဝၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူင်ႉၼႆ မိူင်းတႆး တိုၵ်ႉမီးမႃး 73 ပီ ၵူၺ်းႁႃႉ ၼႆထႅင်ႈ
- ပေႃးတေၸႂ်ႉ ဝၼ်းတႆး ၸိူင်ႉၼႆ တႆးဢၼ်ဝႃႈ ……… ၼႆထႅင်ႈ။
- ပေႃးတေၸႂ်ႉ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၸိူင်ႉၼႆ သမ်ႉဝႃႈမႃး ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸႂ်ႈယဝ်ႉ ၸိုင်ႈတႆးၼၼ်ႉ ဢဝ်သင်တတ်းၶွပ်ႇမၼ်း ၼႆထႅင်ႈ။
ၸွင်ႇထုၵ်ႇမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ
ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ပၺၢၼ်ႇ တႄႇတႅမ်ႈ ဢွၼ်ႁွင်ႉမႃး ၵွၼ်ႇၼႃႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ တႄႉ – ဝႃႈၼႆ။
ၶိူဝ်းတႆး ၶိူဝ်းရႃႇၸႃႇ
ဢလၢမ်ႇသမ်ႉပျၵ်ႉၶႃႇ
တူဝ်သိူဝ်ၸဝ်ႈမႁႃႇ
ႁႂ်ႈတႆးမီးတေႇၸႃႇ
ၽွမ်ႉပဵင်းၸႂ်ဝႃႇၸႃႇ
သူၸဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်သၸ်ႉၸႃႇ – – – ၼႆသေ တႄႇႁွင်ႉမႃး။
ထိုင်မႃး ပီ 1946 ပၢင်ၵုမ်လူင် မိူင်းၵိုင် (ႁိုဝ်) ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ၵမ်းဢွၼ်ႇတၢင်းသုတ်း
ၶိူဝ်းႁဝ်းၶိူဝ်းရႃႇၸႃႇ
ၸွမ်ပိဝ်သမ်ႉၸၼ်ႇတႃႇ
လိူၼ်ၶမ်းၸဝ်ႈၸၵ်ႈၵျႃႇ
တီႈႁဝ်းမီးတေႇၸႃႇ
ၽွမ်ႉပဵင်းၸႂ်ဝႃႇၸႃႇ
သူလႄႈႁဝ်းၶႃႈ ၶိူဝ်းမီးၸႂ် သၸ်ႉၸႃႇ – ဝႃႈၼႆမႃး။
(တူဝ်လႅင်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်တူဝ် ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်/ ဢၼ်လႅၵ်ႈၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်းမႃး)
ၽဵင်းၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႂ်းၽဵင်းၵႂၢမ်း တၢင်ႇတုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ/ၸွမ်ပိဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉ ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မၵ်းမၼ်ႈ တႄႇၸႂ်ႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းမႃး မိူဝ်ႈ 11/2/1947 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈ ၼႆႉ။ ပေႃးၾၢင်ႉသေတူၺ်း ဢၼ်လႅၵ်ႈလိၵ်ႈလႄႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၸဝ်ႈၾႃႉၶဝ်ၸဝ်ႈ ဝူၼ်ႉယႂ်ႇ ႁၼ်ၵႂၢင်ႈ လႄႈႁိုဝ် (ဢမ်ႇၼၼ် ပၢႆးဝူၼ်ႉဢမ်ႇၶိုတ်းတၼ်း) တူၼ်ႈငဝ်ႈ ၽဵင်းၼၼ်ႉ ၸႂ်ႉတႆးဝႆႉၵမ်ႈ ၼမ်၊ ဢၼ်တႅပ်းတတ်းတႃႇၸႂ်ႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်မိူင်းၵိုင် ၼၼ်ႉ ၶေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈ တႆး ၼၼ်ႉ လႅၵ်ႈဝႆႉ သဵင်ႈသဵင်ႈ။
ၵမ်းၼႆႉ တူၺ်းၶိုၼ်း ၸိုဝ်ႈ ဝၼ်း တီႈ 7 Feb ဢၼ်တႄႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 1947 ၼၼ်ႉလူး။
ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁွင်ႉဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး – Shan National Day – ထိုင်ပၢၼ် ၼႄႇဝိၼ်း ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ပိၼ်ႇ ပဵၼ် ဝၼ်းမိူင်းတႆး – သျှမ်းပြည်နယ်နေ့ မႃး။ ထိုင်ပၢၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼဢၽ တႄႉ ဢမ်ႇပၼ် ၶႂၢင်ႉ ၸႂ်ႉၸိုဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းပွႆးလႄႈ ဢဝ်ပဵၼ်ၵႂႃႇ ဝၼ်းပၢင်တၢင်းၵႃႈတႆး ရှမ်းရိုးရာ အက ပဒေသာ ပွဲတော် ပႅတ်ႈ – ၸိူဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လႄႈ တႃႈၵုင်ႈ။
တၢင်းၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ် သမ်ႉ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ – လိူင်ၶဵဝ်လႅင် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၶွင်ၶိူဝ်းတႆးၶိူဝ်းလဵဝ်၊ ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တႆးၼႆႉ တႄႇမႃး ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉပဵၼ်ၸၢတ်ႈမႃး ၼပ်ႉ ႁူဝ်ႁဵင်ပီ – ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်း ဢၼ် ၵိုၵ်းၵပ်း ၶိူဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ယူႇ ႁူမ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် – လီပဵၼ်ဝႃႈ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဢိူဝ်ႈ ၼႆသေ တႄႇပဵၼ်ႇ ၸႂ်ႉမႃး ၽွင်း ပီ ၶရိတ်ႉ 2000 တဵမ်ပၢႆပၢႆ – ဝႆး ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ယၼ်ႇပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ထႅင်ႈ တၢင်း လႅၼ် လိၼ် တႆး – ထႆး။
ၸဝ်ႈၽူႈႁၼ်လီ မၵ်းမၼ်ႈတႃႇၸႂ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၊ ၽူႈတႄႇတႅမ်ႈ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇ ပိုၼ် ၽႄ ပဵၼ် ၸဝ်ႈလုင်းသႅင်ၸိုၼ်ႈ ႁိုဝ် မေႃၵႂၢမ်း သၶႁ – လႄႈ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵွၼ်းၶေႃ ႁိုဝ် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ။ (သင်တၢင်ႇၸဝ်ႈႁူႉလိူဝ် မၢႆမႅၼ်ႈတႅတ်ႈတေႃးလိူဝ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈပၼ်ၽွင်ႈ)
ႁဵတ်းၼႆသေ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၽႄႈမႃး၊ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉၼမ်မႃး။ တပ်ႉသိုၵ်းတႆး ဢၼ်ဢဵၼ် ႁႅင်း ယႂ်ႇသွင်ၸုမ်းၵေႃႈ ယင်းၸႂ်ႉမိူၼ်ၵၼ်။ မီးမၢင်ဝဵင်းၵူၺ်း ၸႂ်ႉၸွမ်း ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။
ဢၼ်ပဵၼ် ပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၢႆႈၶႂ်ႈၸီႇ ယီႈၶႂ်ႈၽဝ် ၵဝ်ၵေႃႈဝႃႈၵဝ်ၸႂ်ႈ မႂ်းၵေႃႈဝႃႈမႂ်းၸိုဝ်ႈ ယူႇၼႆႉပဵၼ် ၵွပ်ႈသင်။
တေပဵၼ်ၵွပ်ႈ တႆးဢမ်ႇဢွၼ်ႁူဝ်ၵၼ်လႆႈ၊ ၵူၼ်းၶႂ်ႈႁူႉမၼ်းၼမ်၊ ၵူၼ်းၶႂ်ႈတမ်မၼ်းလိူင်ႇ ၼၼ်ႉၵူၺ်း ႁိုဝ် ။ ထိုင်ၶၢဝ်း လူဝ်ႇႁူမ်ႈၵၼ် လိူၵ်ႈတင်ႈ ယွင်ႈတၢင်ႇ – ၽူႈၼမ်းတႆး
ၾၢႆႇ – ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ — တေပဵၼ်ၽႂ်လီၼေႃး။
ၾၢႆႇ- ပၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ — တေပဵၼ်ၽႂ်လီၼေႃး။
ၾၢႆႇ – ပၢႆးလိၵ်ႈလၢႆး/ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ– တေပဵၼ်ၽႂ်လီၼေႃး။
ပေႃးလိူၵ်ႈလႆႈ သၢမ်ၸဝ်ႈၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်း တႄႉ ၵူႈၵေႃႉ ၵူႈၸုမ်းတေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ငၢႆႈ ယူဝ်တေ ဢမ်ႇလွၼ်ႈသိူဝ်ႈတေႃႇပိူၼ်ႈထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉႁိုဝ်။
သဵင်ၶဝ်ႇႁွၵ်ႈ
