Friday, March 29, 2024

ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမိူဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ

Must read

ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ  ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵမ်းထူၼ်ႈသၢမ် ၶွပ်ႈတဵမ် 7 ဝၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢၼ်တေဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ် ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ် ၽူႈၼမ်းမၢၼ်ႈ တေႃႇ ၽူႈၼမ်းမၢၼ်ႈ ႁိမ်ဢႃႇၼႃႇၵၼ် ဢမ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁဝ်း ၼႆ တေမီးယူႇတင်းၼမ်။

Photo Credit -ပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇတီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ဝၼ်းတီႈ 7/2/2021

ဝၼ်းဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/02/2021 ၼၼ်ႉ သၼ်ယၢၼ်း လၢႆႊၾူၼ်း လၢႆႊဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ပိၵ်ႉပႅတ်ႈမူတ်း မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈဝၼ်း။ တီႉၺွပ်းတီႈၵိူဝ်းၵုမ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇ သၢၼ်းသူႉၵျီႇ၊ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးဝိၼ်းမိၼ်ႉ ၵုမ်းၶင်ၵိုၵ်းႁိူၼ်း။ ၽူႈတႅၼ်းပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၵေႃႈ ၺႃးႁွင်ႉၵႂႃႇၵုမ်းၶင်။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၶွင်ႊသီႊၵႅတ်ႇၶႄ ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈသွင် သမ်ႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၶွင်ႇသီႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်း။

- Subscription -

တေႃႇထိုင်မွၵ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၸႂ်ႉလႆႈသွႆ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ – ၾဵတ်ႉသ်ပုၶ်ႉ ၊ မႅတ်ႉသဵင်ႊ ၵျႃႊၶိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ယင်းတိုၵ်ႉမိူၼ်ပႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လိူဝ်သေ တူၺ်းၶၢဝ်ႇတူၺ်းငၢဝ်း။ ၼႂ်း ဝၼ်း ထူၼ်ႈ 6 တႄႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၼႄးဝႃႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈ ၵူၼ်းမိူင်း သူၼ်းတုမ် ၼႄၵၢင်ၸႂ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းၼႆသေ တတ်းၶတ်ႇ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ပႅတ်ႈသဵင်ႈသဵင်ႈ။

မိူဝ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းတိုၵ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇႁဝ်းၼႆၼၼ်ႉ ၽိူဝ်ႇပိူၼ်ႈတတ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၼႅတ်ႉ၊လူတ်းႁႅင်းၵွင်ႉသၢၼ်ၾူၼ်းမႃးယဝ်ႉတႄႉ ၶႂ်ႈၵဵဝ်ႇၵေႃႈတေလႆႈၵဵဝ်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵဵဝ်ႇၵေႃႈ တေလႆႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တီႈတႄႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းမင်ၵလႃႇ ဝၼ်းၽူႈၼမ်းတႆး ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်။ ၶူၼ်ႉၶိုၼ်းတူၺ်းပိုၼ်းၶႃႈလူး။

Photo by – Google/ ႁၢင်ႈၽူႈၼမ်း ၸဝ်ႈၾႃႉတႆး၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်းလႄႈ မၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း

မိူဝ်ႈပီ 1947 လိူၼ် ၾႅပ်ႊပိဝ်ႇဝရီႊ ဝၼ်းတီႈ 7 ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၽူႈၼမ်းတႆးတၢင်းလၢႆ တူဝ်တႅၼ်းၸဝ်ႈၾႃႉ 7 ၸဝ်ႈ တူဝ်တႅၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း 7 ၸဝ်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ် ၼင်ႈတင်ႇပဵင်းၵၼ် တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ် တႃႇတေ ဢဝ်မိူင်းတႆး ပူၼ်ႉဢွၵ်ႇလွတ်ႈတႂ်ႈၶုၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈလႄႈ ၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်းမိူင်းတႆး ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဢၼ်ဝႃႈ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉမီး 74 ပီ။

ၶၢဝ်းတၢင်း 70 ပီပၢႆၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်း 3 ၵမ်း။ (1) မိူဝ်ႈပီ 1962 တေလႆႈဝႃႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸဝ်ႈၾႃႉတႆး ၊ တီႉၸဝ်ႈၾႃႉတႆး ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈ ၽူႈၼမ်းမိူင်းတႆး လႆႈငွၵ်ႈႁူဝ်ၶိုၼ်း။ မိူဝ်ႈပီ 1988 ၵူၼ်းမိူင်း ပတ်းပိုၼ်ႉလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄ ၵၢင်ၸႂ် ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း၊ ၽွင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇသွၼ်ႇဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁဝ်းၼႆသေ ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ထိုင်တီႈ ပေႃးယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၵမ်းတီႈ 2 ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸူမ်တႅမ်ႇ ၶမ်ဢုင် ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၵွတ်းၽၢၼ် ၶၢဝ်းတၢင်း 26 ပီ။ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ 5 ပီ ၵေႃႈ ၽဵဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ပေႃးလႆႈ ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်း။

ဢၼ်ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၵမ်းတီႈ 3 ၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈလူၺ်ႈလၢႆး ၻီႊမူဝ်ႊၶရႊသီႊ ထႅင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်း တေၸၢင်ႈလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ၼႄၵၢင်ၸႂ် တူဝ်ႈမိူင်းထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ 1988။

ၵွပ်ႈၼၼ် ပေႃးပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၽူႈၼမ်းတႆး ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတေႁဵတ်းသင်။ ပေႃးဝႃႈ ၶႂ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေ ၵွပ်ႇၵူႈသုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်းၵေႃႈ တၵ်းတေလႆႈႁူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပတ်းပိုၼ်ႉ ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။

ပေႃးယိပ်းၵွင်ႈပႂ်ႉဢုပ်ႇ မိူဝ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်တႄႉ (1) သင်ဝႃႈ ဢုပ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ မၼ်းၼႄ တႅၵ်ႇလႅင်းဝႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇဢုပ်ႇလႆႈ။ တေႃႇဢွင်ႇသၢင်းသူႉၵျီႇ ဢမ်ႇမီးၵွင်ႇၵၢင်ႈ မၼ်းယင်း ဢမ်ႇဝႆႉ။ (2) ပေႃးတေပႂ်ႉဢုပ်ႇလူင် ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈ သမ်ႉ ပဵၼ်လၢႆး ၽႂ်ၼမ် မၼ်း ပေႉ။ ပေႃးဢုပ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇပဵၼ် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵေႃႈ တေယဵၼ်းပဵၼ် တၢင်းၽိတ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ 

ၵွပ်ႈၼၼ် ဝၼ်းတီႈ 7 ၾႅတ်ႊပိဝ်ႊဝရီႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်း ၽူႈၼမ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၽွမ်ႉၵၼ်လႄႈ ၽူႈၼမ်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထုၵ်ႇလီႁႃသဵၼ်ႈတၢင်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ၵမ်ႉၸွႆႈပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း မီးသုၼ်ႇလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵႂႃႇသေၵမ်း။

သဵင်ၶဝ်ႇႁွၵ်ႈ

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း