ဝၼ်းတီႈ 14/11/2019 ၼႆႉ ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ လူႉသဵင်ႈ သုတ်းမုၼ် ၵႂႃႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 23 ပီ ။ ပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈၼွႆႉ ၼႆ ၽူႈသူင်ပိုၼ်း ၽူႈဢၢၼ်ႇပိုၼ်း ၽူႈႁၵ်ႉပိုၼ်းႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈတိုၼ်းတေႁူႉ – ယွၼ်ႉၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်တႄႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃး။ ၸဝ်ႈၼွႆႉၼႆႉၸႃႇတီႉတီႈၵိူတ်ႇ လႅၼ်လိၼ် မိူင်းတႆး – မိူင်းၶႄႇယၢမ်းလဵဝ် သေ ယၢမ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းၶႄႇ။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၸဝ်ႈလႆႈပဵၼ် ၵေႃႉ မႃးတႄႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႃႇၸိုင်ႈတႆး ယၢမ်းလဵဝ်။ ၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်သင်၊ ၸဝ်ႈၶႂ်ႈႁၼ် သင်လႄႈ ဢွၼ်ၼမ်းသၢင်ႈၵၢၼ်လုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉမႃး။
ႁၢပ်ႈၼႃႈၵၢၼ် ပုၼ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဢွၼ်ႇ
ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ ၼႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ လိူၼ်ၵမ်မႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ပီၶရိတ်ႉ 1927 ၼီႈ၊ တီႈ မိူင်းမွၵ်ႇၶၢဝ် မၢဝ်းလူင်၊ မိူင်းမၢဝ်းလူင်၊ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ ယၢမ်းလဵဝ်။
ပေႃႈၸဝ်ႈ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵမ်ႇ ၶုၼ်ၽွင်းမိူင်း ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်းလူင်၊ မႄႈၸဝ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၼၢင်းယေႈ ႁိုဝ် ၸဝ်ႈၼၢင်းထီးယွတ်ႈ။ တင်ႈတႄႇ ယႂ်ႇမႃႈၵႃႈသုင် ပဵၼ်တႃႁၢၼ်မိူင်း ယူႇပႂ်ႉ ႁေႃၶမ်းမိူင်းမၢဝ်းလူင်မႃး ယွၼ်ႉပေႃႈၵေႃႈယူႇၼႂ်းဝၢင်း။
ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼႂ်းတပ်ႉၶႄႇၽိူၵ်ႇ သေတႃႉ ပဵၼ်သိုၵ်းတႆးတႂ်ႈၶူင်း
ၽွင်းဢႃႇယူႉ လႆႈ 20 ၶူပ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ပဵၼ်ၵေႃႉႁၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းတႆး တႂ်ႈၶူင်း၊ ၶဝ်ႈမႃး ၸွမ်းသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ ဢၼ်ၵျႅင်းၵၢႆႇသိုဝ် ပဵၼ်ၵဝ်ႉငဝ်ႈ ၽွင်းငမ်းမိူင်းၶႄႇ။ ၸဝ်ႈ တႄႉ လႆႈယူႇ ၼႂ်း တပ်ႉတႆး ဢၼ် ၶုၼ်ယီႈလူး ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းဝၼ်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်း တပ်ႉတႆး တႂ်ႈၶူင်း။ 1949 မိူဝ်ႈ ၶႄႇ ၽိူၵ်ႇ ယွၼ်းၶဝ်ႈမႃး မိူင်းတႆး မႃးႁဵတ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ် တီႈ 105 လၵ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼွႆႉ ယင်းလႆႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း။
ၽွင်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ ဢၼ် ၵျႅင်းၵၢႆႇသိုဝ် ဢွၼ်ႁူဝ် တင်း ၶႄႇလႅင် မၢဝ်ႉ ၸိုဝ်တုင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ သူႈတိုၵ်း လမ်းယိုဝ်းၵၼ်။ ၸဝ်ႈၵေႃႈ ငိူင်ႉလူင်းမႃးယူႇတၢင်း မၢၼ်ႈမေႃႇ (သၢပ်ႇ ၼမ်ႉၵဵဝ်) သေ တင်ႈၸုမ်း “ၵေႃလိၵ်ႈတႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး” ။
ၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းၼေႇဝိၼ်းတီႉယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ
ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵွင်ႉသၢၼ် တင်းၸဝ်ႈၶိူဝ်းသိူဝ် သေ လႆႈၸပ်းၸွမ်းႁွမ်းပႆ ၶၢဝ်းတၢင်း ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်း ႁိူၼ်းၶမ်း ယွင်ႁူၺ်ႈ ဢွၵ်ႇသူၼ်းတုမ် ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆးၵူႈတီႈ၊ လွမ် ၶပ်းၶိုင်ဝၢၼ်းၽႅၼ် မိူဝ်းၼႃႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းတႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇမီးထုၵ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇ။
ႁဵတ်းၼႆသေ ၸဝ်ႈၼွႆႉ ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႂ်းၵူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆး ဢမ်ႇၵႃး လူင်းၵႂႃႇပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း ႁူပ်ႉထူပ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် တႃႈၵုင်ႈ တႃႈလိူဝ်ႇ တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈမႃး ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇယင်ႉ လႄႈ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းၼေႇဝိၼ်းလႆႈၶၢဝ်ႇ သေ ထၢင်ႇထိူမ် တီႉၺွပ်းၸဝ်ႈ ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ ၼႂ်းပီ 1955 တေႃႇ 1956 ။
ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်မိူင်းယႆ
ပေႃးလႆႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃးၼႂ်းပီၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇ တိုတ်ႉၸၼ် ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး သေ လႆႈသဵင်တႅပ်းတတ်း မၵ်းမၼ်ႈ – “သုၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ” ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်တိုတ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။ ဝၢႆးဢွၵ်ႇၶွၵ်ႇမႃး ၼႂ်းပီ 1956 ယဝ်ႉ သိုပ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇယင်ႉ ၶိုၼ်ႈလူင်း သူၼ်းတုမ် ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း။
1958 ၸဝ်ႈလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်မိူင်းယႆ ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၾႃႉ တင်းလၢႆ မီးၵၢင်ၸႂ်ယူႇသွင်ၾၢႆႇ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၶႂ်ႈယူႇ ၼႂ်းသၽႃး၊ ယူႇၼႂ်း ၶွပ်ႇပိူင် ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ မူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း လၵ်းမိူင်း 1947 ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဢဝ်လၢႆးလီ တိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈ ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽူႈၼမ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပူင်ႇသႂ် ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းတေႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉလႄႈ လိူဝ်သေ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈ။
တႆးတႄႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ
ၸဝ်ႈၾႃႉ ၸဝ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၸဝ်ႈၼွႆႉ လႄႈ ၸဝ်ႈတေႇဝိင်ႇ ဝၵ်ႉဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွင်း ပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း၊ ၸဝ်ႈတေႇဝိင်ႇ သမ်ႉ ႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ။
မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈတေႇဝိင်ႇ ႁိုဝ် ပူဝ်ႇတေဝိင်ႇ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ သူၼ်းတူမ် ထုင်ႉမိူင်းယႆ တၢင်ႉယၢၼ်း။ ၸဝ်ႈၼွႆႉ သေႃးယၼ်ႇတ သမ်ႉ လူင်းၵႂႃႇ တၢင်း မိူင်းၼၢႆး လၢင်းၶိူဝ်း မိူင်းပၼ်ႇသေ သူၼ်းတုမ် ၵူၼ်းမိူင်း။
မိူဝ်ႈပီ 1958 လိူၼ်မေႊ 21 ဝၼ်း ၸဝ်ႈၼွႆႉ ႁူၺ်းလႆႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းပၼ်ႇ 30 ၵေႃႉ (ပႃးၸဝ်ႈၼွႆႉ 31 ၵေႃႉ) သေ ၽွၵ်ႈလိူတ်ႈ ၵိၼ်ၼမ်ႉသၸ်ႉၸႃႇ ၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် တီႈတႃႈၽႃလႅင် သူပ်းႁူၺ်ႈသမၢၼ်း ထုင်ႉမိူင်းၵျွတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း သေ တႄႇၵၢၼ် လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃး။
ဝၢႆးၸဝ်ႈၼွႆႉၵေႃႇတင်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ယဝ်ႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ ၼႂ်း1959 ၸဝ်ႈပူဝ်ႇတေႇ ဝိင်ႇၵေႃႈ ဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းတႆး ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် လေႃႇတိုၵ်းလွႆပၢင်ၽြႃး၊ ၽွင်းၼၼ်ႉ ပူဝ်ႇမွင်ႇ ပူဝ်ႇဝႃႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈလူမ်ႇယိုဝ်းမိူင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ယိုတ်းဢဝ်တပ်ႉၵွင်မၢၼ်ႈ ၶလယ 41 (ၽွင်းၼၼ်ႉ ပၵ်းတၢင်ႉယၢၼ်း၊ ယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉၼႆႉပၵ်းလွႆယဵဝ်ႈ/လႃႈသဵဝ်ႈ)။
1961 ၽွင်း ၸဝ်ႈၾႃႉတႆး ၾၢႆႇဢၼ်ၶႂ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းသၽႃး ဢွၼ်ႁူဝ် ၶၢင် ၶျၢင်း ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼွႆႉ တႄႉ ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်း ၼုမ်ႇသိုၵ်း ႁၢၼ် ၸိုင်ႈတႆး မီးၵႂႃႇ ပဵၼ်လၢႆတပ်ႉၵွင်သေ ၽႄႁႅင်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆး ၵူႈပွတ်းတွၼ်ႈမႃး။
ႁဝ်းမီးမိူင်းႁင်းၵူၺ်းႁဝ်းယူႇလူး
1964 ၽွင်းၸဝ်ႈမႄႈ ၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ် လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၵေႃႈ မီးမႃးလွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ ႁဵတ်းပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ တေႃႇ ၵၼ်၊ ၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ မီးမႃး လၢႆပၢၵ်ႇလၢႆသဵင်သေ ၶိုင်ၶႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ တင်ႈမူႇၽႂ် ၸုမ်းမၼ်းမႃး။ ဢၼ်ပဵၼ်ၵၸၢၵ်ႇၵၸၢႆ ယူႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼွႆႉ ၶတ်းၸႂ်ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်လႆႈၶိုၼ်း သေတႃႉ ဢမ်ႇတၼ်း ပဵၼ် ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ် ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၼွႆႉ လႆႈၶၢမ်ႇ ထိပ်ႇပၢၵ်ႈ ဢီးဢွၵ်ႇ ၼႂ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်း။
ယွၼ်ႉႁိမ်ၸိင်း ၶိုင်သိမ်းဢႃႇၼႃႇၵၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၵေႃႈ ငိူင်ႉဝႄႈ ၶၢႆႉယူႇၼႂ်း ၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢႃႇၼႃႇ ၸၢၵ်ႈ ႁေႃၶမ်းထႆး ၊ တေႃႇထိုင်ဢႃယု ထဝ်ႈၵႄႈ ထူၼ်ႈထိုင်ဝၼ်း 14/11/1996 သဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈတိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး၊ ဢမ်ႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ထႆး လႃးလႃး (ၽွင်းၼၼ်ႉ ဝႂ်ထႆး ႁဵတ်းပၼ်လၢႆလၢႆ ၊ ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈထူၺ်ႈၽၵ်းမီးယင်းလႆႈ) ၸဝ်ႈၼွႆႉလၢတ်ႈတႃႇသေႇဝႃႈ- “ႁဝ်းမီးမိူင်းႁဝ်းႁင်း ၵူၺ်းယူႇလူး” – ဝႃႈၼႆ။
ပႃႇႁဵဝ်ႈသၢင်းၶႅင်းၸဝ်ႈမီးလႂ်
ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ ၼႆႉ မိူဝ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ဢႃယု မီး 69 ပီ ၊ လပ်ႉလွႆငိုၼ်းလွႆၶမ်းၵႂႃႇ တီႈဝဵင်း ၵဵင်းမႂ်ႇ ၊ ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ ဝႆႉတီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ သေ ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈ သၼ်ႇတိထမ်း ဢိူင်ႇသီ ၽုမ်း ၼႂ်းတူဝ်မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ။
ၽဝ်ႇၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ ၽႄသူင်ႇမိူဝ်းတင်းမိူင်းဝၼ်း/မိူင်းမၢဝ်း ၽွင်ႈသေတႃႉ ပႆႇလႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၶုမ် ၵုတ်းဝႆႉ။
ၸၢႆးသႅင်မိူင်းမင်းၵွၼ်း (လုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႉလဵၵ်ႉသုတ်းမၼ်းၸဝ်ႈ) ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶွင် လႄႈ ၽူႈပူၵ်းတင်ႈႁူင်း ပွႆႇသဵင် FM 99 ဢၼ်ပွႆႇ ဢွၵ်ႇသဵင်တႆး တွၼ်ႈတႃႇပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်တႆးယၢၼ်မိူင်း ယူႇၵူႈဝၼ်း ၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶုမ်ၵုတ်း ယင်းပႆႇလႆႈႁဵတ်းၶႃႈ၊ တီႈတႃႇႁဵတ်းတႄႉ မီးဝႆႉယဝ်ႉ ၾၢႆႇၼိူဝ် ၶုမ်ၵုတ်း သၶႁ ၊ ၸၢႆးမူး ၶဝ် တီႈ တၢင်းလၵ်း တႅင်ႇ/ပဵင်းလူင်၊ ၽွင်ၽဝ်ႇၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈတႄႉ ၶႃႈၵေႃႈ ၵူဝ်းၵွႆႇဝႆႉယူႇၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။
ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၸဝ်ႈ ႁိုဝ် ၵၢင်ၸႂ်ၸဝ်ႈ
သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တႆး/ထႆး/BBC ၶဝ်ထၢမ် – ပေႃးၼႃႈၵၢၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ ၸဝ်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်သင် (ထၢမ်တီႈတပ်ႉပၢင်တွင်း ၽွင်းၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇ ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ၽွင်းၼၼ်ႉ) မၼ်းၸဝ်ႈတွပ်ႇဝႃႈ – “ဢမ်ႇၶႂ်ႈပဵၼ်သင် ပႆႇဝႃႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၽွင်းလူင် ဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁူဝ်ၼႃႈ ၵၢင်ႉၵႄႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်း တေပွၵ်ႈၵႂႃႇ လဵင်ႉဝူဝ်းလဵင်ႉၵႂၢႆး ႁဵတ်းႁႆႈ ႁဵတ်းၼႃးၵူၺ်း၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း လူဝ်ႇပၼ်ၽူႈႁူႉၽူႈႁၼ်ၽူႈႁူႉလိၵ်ႈႁူႉလၢႆးၶဝ် ဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢိူဝ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ဝၢင်းၶိူင်ႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ (ၶီငဝ်သဝ်ႈမွင် လႅပ်ႈတိူဝ်ႉ ၸႂ်ႁႅင်း) လၢတ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၶဝ် ႁွင်ႉၵဝ်ၵႂႃႇႁူဝ်မိူင်း ၊ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းပၼ် ဢၵျၢမ်ႇၺၢၼ်ႇၶဝ် ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႁဵတ်းၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းပဵၼ်ႁၢင်ႈလွၵ်ႇၼူၵ်ႉၵူၺ်း၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ပေႃး လၢမ်းလႆႈသၢႆငၢႆတၢင်း ႁဵတ်းၶဝ်ယူႇ။ ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းၵႂႃႇၼႆႉ လီဢေးလူသေးလၢႆ ဢဵၼ်ႁႅင်း သိုၵ်းပေႃႈႁႆႈမႄႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ႁဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းၶဝ်မႃးၼၼ်ႉလႄႈ သေးလၢႆၼႃႈလိၼ်ပူတ်းပွႆႇ တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၵူၺ်းယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈၼႃႈတေလူႉဝၼ်းၼိုင်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၵဵင်းမႂ်ႇၵႂႃႇႁူပ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈ ထၢမ်ဝႃႈ – “ ငဝ်းလၢႆးမိူင်းတႆး ပဵၼ်ႁိုဝ် ? ၊ ပိူၼ်ႈတဵၵ်းတဵင် ႁေႃႈလိုပ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပၢႆႈမႃးၼမ်ၼႃႇႁႃႉ? ၊ ၸုမ်းလႂ်တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၸွႆႈ ပူတ်းပွႆႇပၼ်ၽဝ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႇ? ၊ လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ပၼ်ႈၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃၵၼ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈဢိူဝ်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 13/11/2019 ၼႆႉၵေႃႈ လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းသေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇ ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်းမင်းၵွၼ်း (လုၵ်ႈၸၢႆးလႃႈ ၸဝ်ႈၼွႆႉ) ႁူဝ်ၼႃႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း မိူင်းထႆး ၽၢၵ်ႈၼိူဝ်ႈ ၊ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈႁူင်းပွႆႇသဵင်တႆး FM 99 လၢတ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၸဝ်ႈၵႆႉသင်ႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ဝႃႈ ႁဝ်းယႂ်ႇမႃးၸွမ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယူႇတီႈလႂ်ၵေႃႈ ယႃႇလိုမ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁၵ်ႉၽႃသႃ လိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ႁဝ်း ၼႃႉ” – ဝႃႈၼႆ။
သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တႅမ်ႈလွင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ လၢႆလၢႆတီႈ လၢႆလၢႆပပ်ႉ၊ ၼႂ်းပပ်ႉၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 148 ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ –
*** ယူႇမိူင်းထႆးမႃး 20 ပီပၢႆသေတႃႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼွႆႉ သေႃးယၼ်ႇတ ယင်းဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်း ဝႂ်ၵပ်းတူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းထႆး – “ႁဝ်းမီးမိူင်းႁဝ်းႁင်းၵူၺ်းယူႇလူး” ။
*** ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈငိၼ်းဝႃႈ တူၵ်ႇၶိူဝ်းလွင်ႈၶႂ်ႈယွမ်းတူဝ်ဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ် ၽူႈၶဵၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းမႃး သေပွၵ်ႈ။ ၸႂ်ဢမ်ႇသုတ်းဢမ်ႇသဵင်ႈ၊ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႃႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးတႃႇသေႇ။
ဢိင်ၶေႃႈမုလ်း
*ပပ်ႉၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ #148
*တွင်ႈထၢမ် – ၸၢႆးသႅင်မိူင်း မင်းၵွၼ်း
ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ
ၸၢႆးယီႈၽူင်းမိူင်း
