Wednesday, May 8, 2024

ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ၽူႈပွင်သၢင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ

Must read

Photo by – SHAN/ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ

ၵၼ်(2) တွၼ်ႈ(င)/ သိုပ်ႇမႃးၽိုၼ်ပူၼ်ႉ

မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်မႃးလွင်ႈၾၢႆႇၼိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သၢမ်ပီႈၼွင်ႉၽႃၽႄ(မိူင်းမၢဝ်း)ၼႆႉ ဢႃႇယုတိုၵ်ႉတေလႆႈ 10 ပီ သေႁဵၼ်း လိၵ်ႈႁဵၼ်းလၢႆးတၢင်းမေႃဝႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈထိုင်မႃးပီ 1310 သမ်ႉပဵၼ်မႃးလွင်ႈၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ 2 ပိူင် ပုၼ်ႈတႃႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢမ်ႇ မုၼ်တႆး။

- Subscription -

(1) ၸၢႆးၼုမ်ႇဢၼ်ဢွၼ်ဢဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ ၵႂႃႇမွပ်ႈပၼ်ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇၼင်ႈၵျွင်းၼမ်ႉၶမ်း ၼၼ်ႉ မႃးပွင်ႇၶၢဝ်ႇတီႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းဢီႇၶမ်းလႅင် တင်းၸဝ်ႈၼၢင်းၾႃႉဢွၼ်ႇဝႃႈ – “ၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ” ယင်းတိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ တိုၵ်ႉၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈယူႇ တၢင်းမိူင်းသီႇႁူဝ်ႇၼႆလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉတိုၼ်ႇၸူမ်း သိူဝ်းၵၼ်၊ ပီႈပီႈၼွင်ႉၼွင်ႉၶႂ်ႈႁၼ်ၼႃႈၵၼ်ၶိုၼ်း။

(2) ၸဝ်ႈၼၢင်းဢီႇၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼင်ႈတြႃး၊ ႁူႉတူဝ်ဝႃႈ- တေဢမ်ႇလႆႈယူႇႁိုင်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ၼွင်ႉႁူမ်ႈပေႃႈ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢႃႇယုလႆႈမႃး 19 ၼင်ႇၵၼ်၊ ၵိုင်ႇတၢၼ်ႇပေႉတူဝ်ပေႉၵၼ်းၵၼ် ယဝ်ႉၼႆသေပွႆႇၵူၼ်းၵႂႃႇႁႃႁွင်ႉမႃးၵူႈ ၵေႃႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းဢဝ်”ၸုမ်ႈမိူင်း”ၾၢၵ်ႇဝႆႉတီႈ ၼၢင်းၾႃႉဢွၼ်ႇ တႃႇဝႆႉၼွပ်ႇယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၸဝ်ႈ ၼွင်ႉၶဝ်။

ၽဝ်ႇၼၼ်ႉၸွမ်းလူၺ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်းလိုဝ်းဝႃႈ- ၸဝ်ႈၼၢင်းဢီႇၶမ်းလႅင် ဢမ်ႇသိူဝ်းတူဝ်သႃႇၸႂ်ၼႆလႄႈ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၵေႃႈ ယၵ်ႉဝၢႆႇလွမ်မုင်ႈတူၺ်းမႃး။ မိူင်းမၢဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈယင်းပႆႇမီးႁႅင်းၼႆၵေႃႈ ဢူငဝ်းဢေႃးၸႃႇ ငိူၼ်ႈပိုၼ်းၵဝ်ႇ ဢၼ် ယၢမ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈပဵၼ်ၸွမ်မႃးၼၼ်ႉ ယင်းတိုၵ်ႉၵိုတ်းလိူဝ်ယူႇ။ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈၶဝ်ႈၸႂ်ပႃးၶေႃး တႃႇတေႁိမ်ဢဝ်ႁၢင်ႈဢဝ် ႁေႃ။

ၼႂ်းၵႃႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ဝဵင်းၼၼ်ႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈပဵၼ်ၼွင်ႉပဵၼ်လၢၼ်ၵၼ် တင်း ၸဝ်ႈ ၼၢင်းဢီႇၶမ်းလႅင်ၵေႃႈ မီးတၢင်းၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ၵီႈဝႆႉဝႃႈ- တူဝ်ၵဝ်ႇတေလႆႈပဵၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ် ႁေႃၶမ်း ၼႆသေဢဝ် တပ်ႉသိုၵ်းမႃးပႂ်ႉလုမ်းလႃးဝႆႉ တေႃႇၸဝ်ႈၼၢင်းဢီႇ ပေႃးၸၢမ်ႇပူႈၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇ။

ထိုင်မႃးပီ 1311 ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၼၢင်းဢီႇၶမ်းလႅင် လႆႈသဵင်ႈၵၢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ၸင်ႇပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈ- “တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈႁပ်ႉသိုပ်ႇပုတ်ႈပူင်ဝၢင်းၼွပ်ႇယိုၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈပဵၼ်ၸွမ်တင်းလၢႆ”- ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းထဝ်ႈဝၢၼ်ႈထဝ်ႈမိူင်းၶဝ် [ဢၼ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵူႈတူၼ် လႆႈဢဝ်ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းသေယုၵ်ႉၶိုၼ်ႈ (တႅင်ႇတင်ႈ) ဝႆႉပၼ်ပဵၼ်တီႈၼပ်ႉယမ်]ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တွပ်ႇၵႄႈဝႃႈ- “ၽူႈလႂ်တေပဵၼ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းၵေႃႈ ၽူႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးၸုမ်ႈမိူင်း”ၼႆလႄႈ ၸင်ႇၸႂ်ႉ ၵူၼ်းလႄႇသွၵ်ႈႁႃၸုမ်ႈမိူင်း။ ၼၢင်းၾႃႉၸိင်ႇ ဢၼ်ၸဵပ်းၸႂ်ဝႆႉယွၼ်ႉလုၵ်ႈ ၸၢႆးမၼ်း ဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်ၸဝ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွၼ်ႈၶၢဝ်ႇသွပ်ႉသႅပ်ႉ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇၼႄဝႃႈ- ၸုမ်ႈမိူင်းၼႆႉ ၸၢင်ႈၶေးမီးတီႈသၢမ်ပီႈၼွင်ႉၽႃၽႄ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ လူႉၵႂႃႇယဝ်ႉ-ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ မီးၶၢဝ်ႇ ဝႃႈ- မူၵ်းယူႇႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵႆႇမေႃႈ ၸမ်တူင်ႇတၢင်ႇ လွႆလၢဝ် ၼႆလႄႈ ၸင်ႇ သူင်ႇသိုၵ်းၵႂႃႇဝႅတ်ႉဝၢၼ်ႈၵႆႇမေႃႈယဝ်ႉ။

[ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၶိူဝ်းၼႆႉ W.W.Cochrane သပ်းလႅင်းတႅမ်ႈၼႄၼႂ်းပပ်ႉပိုၼ်းဢၼ်မၼ်းတႅမ်ႈၼႄဝႆႉ The Shans ၼၼ်ႉဝႃႈ- Shan Kings could name as their successors anyone they wished, but any appointee might be rejected by the Official Board, who were supposed to be the representatives of the people, though not chosen by them. ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈယိုၼ်းယၼ်း (confirm) ပၼ်ဝႆႉယူႇ။]

ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ- မီးတီႈဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆလႄႈ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ဢွၼ်သိုၵ်းၵႂႃႇဝႅတ်ႉသေ သင်ႇႁႂ်ႈသွင်ပီႈၼွင်ႉမွပ်ႈတူဝ်ၼွမ်းၸူး။ “တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းဝႃႈ- ပေႃႈပဵၼ်ၽႂ်၊ လုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃးသေမႃးဢၢင်ႈဝႃႈ-တူဝ်ၵဝ်ႇပဵၼ်ၸိူဝ်ႉႁေႃသႅင်ႁေႃၶမ်း။ ပဵၼ်လွင်ႈမၢပ်ႇၾႃႉၽၢမ်းလိၼ်။ ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ပေႃးဝႃႈႁင်းၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ၼင်ႇၼႆ။

မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈမႄႈၸဝ်ႈဝႃႈ- ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်သၢမ်လူင် ၵႂႃႇဢဝ်ၸုမ်ႈမိူင်း ဢၼ်သိူင်ႇဝႆႉၼၼ်ႉမႃးၼႆလႄႈ ဢမ်ႇမီးတီႈဝတ်ႉသေၸင်ႇလႆႈလွတ်ႈၵႂႃႇ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵေႃႈ ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈလႆႈယူႇသေတႃႉ မႄႈၸဝ်ႈတႄႉ တေ ဢမ်ႇလွတ်ႈၼႆ လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈဢမ်ႇပၢႆႈဢမ်ႇၼီ သေယွမ်းႁႂ်ႈတီႉၺွ ပ်းတင်းမႄႈၸဝ်ႈယဝ်ႉ။

သင်ႇၶႃႇမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်ၼင်ႈဝတ်ႉၼင်ႈၵျွင်း ၸင်ႇတွပ်ႇလၢတ်ႈႁင်း ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇဝႃႈ- “လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈ ၵၢၼ်တၵ်ႉၵႃႇ။ ပိူၼ်ႈမီးတၢင်း ၽိတ်းၼင်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈထတ်းသၢင်ၸွမ်းတြႃးသေပၼ်တၢမ်ႇၼင်ႇၵိုင်ႇထိူၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝတ်ႉဝႃးဝိႁၢရ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တီႈလိၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ၊ ပေႃးတေဢဝ်ၵူၼ်းၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ ပၼ်ၵတိသၸ်ႉၸႃႇၶေႃႈၵိၼ် ၵႅၼ်ႇဝႃႈ- တေဢဝ်ၸွမ်းတြႃးသေတႅပ်းတတ်း ပၼ်တၢမ်ႇ၊ တေဢမ်ႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈ လူလၢႆတဵၵ်းငႅၼ်းၶိၼ်ၸႂ်ၵၼ်” ၼႆ ယဝ်ႉ။

ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈၸဝ်ႈၼင်ႈၵျွင်းၼမ်ႉၶမ်း ပဵၼ်တီႈၼပ်ႉၼႃႈထိုဝ်တႃ တင်းဝၢၼ်ႈတင်းမိူင်းလႄႈ ၸင်ႇဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈသေၵႃႈလႆႈပၼ်ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈၵႅၼ်ႇယဝ်ႉ တီႉၺွပ်းၶုၼ်ယီႈၶၢင်ၶမ်း ၶဝ်မႄႈလုၵ်ႈၵႂႃႇသႂ်ႇၶွၵ်ႈၶင်ဝႆႉ။

ယၢမ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼၢင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသႂ် ဢၼ်ပဵၼ်လၢၼ်ယိင်းသၢဝ် ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇၼႆႉ မိူဝ်ႈဢၼ်လႆႈႁၼ် ပိူၼ်ႈတီႉၺွ ပ်းမႃး ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ တင်းမႄႈၸဝ်ႈၼၢင်းၾႃႉဢွၼ်ႇ ၼႆၵေႃႈၸင်ႇမီးၸႂ်ဢေး လူ ငိၼ်းႁၵ်ႉပႅင်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈသႂ်ႇသူပ်းသႂ်ႇၵႂၢမ်းၵၼ်တင်းၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈၶင် ၶဝ် ယႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၶိၼ်တူဝ်ၶိၼ်ၸႂ် တဵၵ်းငႅၼ်းပၼ်ၶဵၼ် – ၼႆ ယဝ်ႉ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ၸင်ႇမႃးဢုပ်ႇၵုမ်တိူင်ႇပၢင်ႇၵၼ်တင်း ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၶဝ်ဝႃႈ “တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၶိုင်ပွင် လွင်ႈတၢင်းၽိတ်းသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ယႃႇႁႂ်ႈၶတ်းသႃႇသၼႃႇလႄႈ ၶတ်းၵၢင်ၸႂ်ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း”။

ၸင်ႇမီးၵေႃႉၼိုင်ႈတၢင်ႇလဝ်ႈဝႃႈ “မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးဝႆႉမီၵႂၢႆးတူဝ်ၼိုင်ႈ လႄႈ သိူဝ်တူဝ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ပိူၼ်ႈတီႉမႃးၶၢႆ။ ႁႂ်ႈဢဝ်မီ လႄႈသိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁမ်းၵၼ်တင်းၶုၼ်ယီႈ။ ပေႃးမၼ်းပဵၼ်လုၵ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်ၾၢင်ၶမ်းၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈယူႇတႄႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈမၼ်းႁမ်းပေႉလႆႈ။ ပေႃး ဢမ်ႇၸႂ်ႈလုၵ်ႈၸၢႆးတႄႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾႃႉၽီပၼ်တၢမ်ႇမၼ်း။ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈမၼ်းတၵ်းလႆႈတၢႆ။ မုၼ်ၸဝ်ႈလႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၼႄးတၢင်းၽိတ်းႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇႁတ်းႁမ်းၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ် ၸုမ်ႈမိူင်းမႃး မွပ်ႈဢၢပ်ႈၼွပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်”။

လွင်ႈၼႆႉ တင်းသဵင်ႈဢွၼ်ၵၼ်ႁၼ်လီ တႅပ်းတတ်းၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈၶုၼ်ယီႈ။ တူဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵေႃႈ ႁပ်ႉ ပၢၵ်ႇဝႃႈ – တေႁမ်းဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်မႄႈၸဝ်ႈလႃႁၢင်းသေၵွၼ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ- လၢႆၾၢႆႇလၢႆ ၵေႃႉမႃးတုၵ်းတဝ်ႈလဝ်ႈလၢတ်ႈယူႇဝႃႈ- ယႃႇႁႂ်ႈႁပ်ႉ ၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႃးလႃးၼႆၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇယွမ်း။

မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ- “ၵဝ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၽႂ်တႄႉတႄႉၵဝ်ၶႂ်ႈႁူႉ၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၾႃႉၽီႁူႉ။ ယႃႇႁႂ်ႈၽႂ် မီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်သင်။ မႄႈ ၸဝ်ႈလႃၽႄးႁဝ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈပူၼ်ႉၵႂၢမ်းၶႃႉ ၸိုဝ်ႈၶၢႆသဵင်သေ”။

ထိုင်ဝၼ်းမၼ်းမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးၶွၼ်ႈၵၼ်တီႈၵၢင်ပၢင်ႇ လူင်ၼႃႈဝဵင်း၊ တႃႇမႃးတူၺ်း ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ႁမ်းၵၼ်တင်းမီလႄႈသိူဝ်။ ပိူၼ်ႈ ပွႆႇမႃးမီၵႂၢႆးလူင်ဢွၼ်တၢင်း၊ လႆႈႁမ်းလမ်းမင်ၶဵင်ႇတႃႉၵၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်လၢႆလၢႆတႄႉ ဢမ်ႇငိၼ်းဝႃႈ။ ၵူၺ်းလႆႈႁူႉဝႃႈ- ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈဢဝ်တၢႆလႆႈမီၵႂၢႆးၼၼ်ႉပႅတ်ႈ ၵူၺ်း။ ၵမ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈသမ်ႉပွႆႇမႃးသိူဝ် ထႅင်ႈ။ သိူဝ်ဢၼ်တွင်ႉမႆႈသႆႈၵူင်မႃးလၢႆဝၼ်းၼႆႉ ၽိူဝ်ႇမႃးႁၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵေႃႈ တဵတ်ႇသဵင်ၶၢင်းသဵင်ႁွင်ႉမၼ်းသေ မႃးၼူမ်တိၼ်ၼူမ်ၶႃၶုၼ်ယီႈ ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းတင်းလၢႆၵူႈပႃႈၵူႈၾၢႆႇ ယွင်ႈဢၢမ်းဢမ်ႇသုတ်းဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈ-ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇၵေႃႈ တၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်းမၼ်းဢမ်ႇထိုင်တီႈယဝ်ႉလႄႈ ၸႂ်လမ်သႆႈၵမ်ႇသေဢၢင်ႈတေသင်ႇၵူၼ်းသိုၵ်း မၼ်းၶဝ်ႈတိုၵ်းၾၼ်းဢဝ်၊ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသၢမ်လူင်ၶဝ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃးသေဝႅၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇ တီႉၵမ်ဢဝ် ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇ ပၢၵ်ႇၼႃႈၵူၼ်းတင်းလၢႆ။ ၸႂ်ႉမၼ်းၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉၵူၼ်းသိုၵ်းမၼ်း ႁူၼ်ဢွၵ်ႇသဵင်ႈသဵင်ႈ။ ပေႃး ယဝ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းၾႃႉဢွၼ်ႇၵေႃႈ မူၼ်ႉဢွၵ်ႇလုၵ်းမႃးၶေႃယွၼ်းလႄႈ ၸဝ်ႈသၢမ်လူင်ၸင်ႇလႆႈပွႆႇပၼ် ၸီႇဝိတ်ႉတသၢႆၸႂ် ၶုၼ်တၢႆႈပေႃႇသေႁႂ်ႈမၼ်းၸွမ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းတီႈ- ဝဵင်းၼၼ်ႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေၸဝ်ႈသၢမ်လူင်ၸင်ႇထူၵ်းဢွၵ်ႇ ဢဝ်ၸုမ်ႈမိူင်း ၼွပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်တီႈၵေႃႉပဵၼ်ပီႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ။

ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵေႃႈ လႆႈ ႁ ပ်ႉ ဢ ဝ်သေၶိုၼ်း ဝိၼ်ႇ ဝၢႆႇ သိုပ်ႇ ၼွပ်ႇ ယိုၼ်ႈ ပ ၼ်တီႈ မုၼ်ၸၢင်းၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ။ ၵူၺ်း ၵႃႈမၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ “ၵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈၼုင်ႈၽႃႈလိူင်သေလွတ်ႈၽေးမႃး ႁူႉႁၼ်မႃးၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ။ ၸင်ႇဝႃႈ- ဢမ်ႇၶႂ်ႈထွတ်ႇၽႃႈလိူင်ယဝ်ႉ။ ၵဝ်ဢမ်ႇထွတ်ႇၽႃႈလိူင်ၼႆၵေႃႈ တေမီးၽွၼ်းလီပုၼ်ႈသႃႇသၼႃႇ၊ ပုၼ်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတင်းၼမ်ယူႇ။”

တွပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ” ၽွၼ်း လီပုၼ်ႈ သႃႇသၼႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈဝႃႈ – မိူဝ်ႈပၢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ သႃႇသ ၼႃႇႁိူဝ်ႈႁိူင်း ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းထၢၼ်ႈၵူၼ်း ၶွပ်ႇဝူင်းၸၼ်ႉသုင်ၸၼ်ႉယွတ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်သႃႇသ ၼႃႇ။ ပိူၼ်ႈၸင်ႇႁၼ်ဝႃႈ- ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ၵူၼ်းတႅမ်ႇၵူၼ်းတိူၵ်ႈၼႆသေပႃးၵၼ်ၼပ်ႉယမ်လႄႈ သႃႇသၼႃႇၸင်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းမႃး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵဝ်သိုပ်ႇယူႇၼႂ်းၽႃႈလိူင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၼမ်ၵေႃႈဢေႇ ႁူႉမၼ်းတေမီးၽွၼ်း လီယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ”-ၼႆယဝ်ႉ။

“ၽွၼ်းလီပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ သမ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ်ပေႃးၼႆၸိုင် ၸဝ်ႈၼွင်ႉၵဝ်ပဵၼ်ၶုၼ်၊ တေလႆႈၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇ ၸၢ ၵ်ႈ။ ၵဝ်သမ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈၽြႃးလႄႈ မီးထမ်ႇမၸၢၵ်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းပီႈၼွင်ႉထွမ်ႇသူပ်း ဢဝ်ၵႂၢမ်းၵၼ်ၸိုင် ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ၵေႃႈတေႁိူဝ်ႈႁိူင်းဢမ်ႇၵႃး ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈၵေႃႈႁူႉတၵ်းလႆႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ သတ်းတဝႃႇတင်းလၢႆၵေႃႈ တေလႆႈ ထၢင်ႇ ႁၢင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸွမ်းၵၼ်”။

ဝၢႆးသေၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈဢဝ်ၸုမ်ႈမိူင်းၼွပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ် ၶိုၼ်း။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈၵေႃႈ ႁပ်ႉဢဝ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ- သိူဝ်ၶၢၼ်ႇ ၾႃႉ ၼႆသေၸုင်ဢဝ်ၼွင်ႉၸၢႆးၸဝ်ႈၶိုၼ်ႈႁေႃ။ ယုၵ်ႉယွင်ႈတႅင်ႇတင်ႈဢဝ်ၼွင်ႉၸၢႆး ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵႅမ်မိူင်းလႄႈ ၸဝ်ႈၾႃႉ မိူင်းၵွင်သေယဝ်ႉ ယုၵ်ႉဢဝ် ၼၢင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသႂ် ပဵၼ်ၼၢင်းၾႃႉၵႂႃႇယဝ်ႉ။

ၶေႃႈမုလ်း – ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မၢႆ 005 June, 2018

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း