ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈမႃးထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပႆႇၸၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ

ပီၼႆႉၾူၼ်ၼမ် ၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ၼမ်ႉၵႆႉလုပ်ႇထူမ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်ႁႅင်း ပဵၼ်ဝဵင်းၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ပီၼႆႉ ဝၢႆးလင်ၶၢဝ်းမႆႈမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်း 5-6 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈလိုၼ်းသုတ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊတင်း ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၶီႈၵူမ်ႇဢုင်လိၼ် ယုၵ်းယၢၵ်းၶၢင်ႉၶမ် ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉၼႃၼႅၼ်ႈ မဵၼ်တူႇမဵၼ်ၶႅဝ်း ပႆႇၸၢင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပတ်းၽဵဝ်ႈ ႁႂ်ႈမူတ်းၵဵင်ႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၸဝ်ႈၵုၼ်ႇၵႃႉ တၢင်းၶၢႆ ပႆႇၸၢင်ႈပၼ်ႇၵၢၼ် ဝႃႈၼႆ။

ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၼႆႉမႃး ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်ႉယႃႊၵီႊ ဢၼ်လုၵ်ႉၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇ ပွတ်း ၸၢၼ်းၼၼ်ႉသေ ၽတ်ႉၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းလႄႈ လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း မီးလွင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈ ၸွမ်းမိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၾိလိပ်ႊပိၼ်ႊ၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းထႆး၊ မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉ ၽေးၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇပင်း ၵူၼ်းမိူင်းမီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်။

ဝဵင်းတႃႈၶဵႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈမႃးယူႇၵူႈပီ။ ပီ 2024 ၼႆႉ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လူင်းၵူတ်ႇထတ်း ၸိူဝ်းလိၼ်ၵူၼ်ႇ တဵင်ႁိူၼ်းယေးသေ ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 15 ၵေႃႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉယွမ်းလူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈမႄးၵုမ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈ ပႆႇၸၢင်ႈယူႇသဝ်းလႆႈ မိူၼ်ပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇ။ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁၢႆႉ သုတ်းတႄႉ တၢင်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ ပွၵ်ႉသၼ်သၢႆးလႄႈ ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ –

“ၼမ်ႉၼွင်းတႄႉ ယွမ်းယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူမ်ႇဢုင်တႄႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ။ တီႈတႃႈလေႃႉၼႆႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပိုတ်ႇလၢၼ်ႉပိုတ်ႇသႅင်ႇၵေႃႈ ပႆႇလႆႈ။ မၢင်လၢၼ်ႉ တိုၵ်ႉတေဢဝ်ၶီႈၵူမ်ႇမၼ်းဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူမ်ႇၼႆႉ ထူမ်ႈပဵင်းၸူဝ်ႈ ၵူၼ်းၵွၼ်ႇ။ ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်သဵမ်ဝူၵ်းဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈၶႃႈ။ သင်ပဵၼ်ၸွမ်းတၢင်းလူင်တႄႉ ဢဝ်ၵႃးမႃးထုၺ်ပႅတ်ႈၵေႃႈလႆႈယူႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၵႃးၶဝ်ႈၶုတ်းလူး”- ဝႃႈၼႆ။

ယွၼ်ႉၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈသေ ၵၢတ်ႇၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇ ပၼ်ႇၵၢၼ်လႆႈၶိုၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ၵၢတ်ႇဝၢၼ်ႈၵွင်း၊ ၵၢတ်ႇသၼ်သၢႆး၊ ၵၢတ်ႇပယိၼ်ႉၼွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ႁၢၼ်ႉတိုၵ်ႉမႄးၵုမ်း ဢွင်ႈတီႈၶၢႆၵုၼ်ႇၽႂ်မၼ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။

တီႈတႄႉမၼ်း ၶၢဝ်းဢွၵ်ႇဝႃႇသႃ လိူၼ်သိပ်းလွင်ႈ ၽွင်းၶၢဝ်းၵိၼ်လူႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းၵူၼ်းၵႃႉ ၸိူဝ်းယူႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်မီးငိုၼ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵုၼ်ႇၵႃႉတၢင်းၶၢႆ ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ သူင်ႇၸူးမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ။

ပီၼႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ၊ လုတ်ႈႁၢမ်းငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၼမ်တႄႉတႄႉ ၸဝ်ႈ ၵုၼ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းမီးၵူၼ်းႁိူၼ်းၼမ်တႄႉ ၸွႆႈၵၼ်ပတ်းၽဵဝ်ႈၶီႈၵူမ်ႇၶူဝ်းၵွႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ငၢႆႈဝႆးယူႇသေတႃႉ ႁိူၼ်းယေး ႁၢၼ်ႉၵႃႉၶၢႆမၢင်ႁၢၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းၸွႆႈလႄႈ လႆႈၸၢင်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ၽဵဝ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း မႃးႁဵတ်းၸွႆႈ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လိူမ်ႈလႆႇ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇမီးၶူင်းၵၢၼ်လူင်း ၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်း။ ပႆႇဝႃႈၸွႆႈပတ်းၽဵဝ်ႈလၢင်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းပွၵ်ႉယွမ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလူင်းၽဵဝ်ႈလၢင်ႉ။ ၼႃႈ ႁိူၼ်း ၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းသေ လၢင်ႉၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ပၢႆလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းသဵင်ႈတွင်း ၸွမ်းထႅင်ႈ 600 ဝၢတ်ႇ ထိုင် 1,000 ဝၢတ်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈဢိင် ၸႂ်ယႂ်ႇသေဢိတ်း ၵူၼ်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢွၼ်ၵၼ် ၶၢင်းပွင်ႉၼင်ႇၼႆ –  

“ယၢမ်းလဵဝ် ၵႃးၸိူဝ်းဢၼ်တေႃႉၶီႈၵူမ်ႇ ၵႂႃႇပႅတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လတ်းၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်လႄႈ ၼိူဝ်တၢင်းၵေႃႈ ၶီႈၵူမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽူင်ႉတူၵ်းသေ ပဵၼ်ၵူမ်ႇပဵၼ်ဢုင်ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးလႅတ်ႇမႆႈမႃးသမ်ႉ ၵူမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယဵၼ်းပဵၼ်ၾုၼ်ႇမုၵ်ႉသေ ၵႂႃႇၸွမ်းတႃႈ ၸွမ်းတၢင်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈ ထူၺ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးလႆႈသႂ်ႇၽႃႈပူၵ်ႉသူပ်း တိုဝ်းမၢၼ်ႇတႃ ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ လၢၼ်ႉဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၶႅပ်ႇတၢင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးလႆႈဢဝ်ၽႃႈယၢင် မႃးႁႄႉၵင်ႈဝႆႉ ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။  

ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူမ်ႇပဵၼ်ၾုၼ်ႇမုၵ်ႉတဵမ်ဝႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ မႃးယၢပ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလူႉ ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼမ် ၸိူဝ်းလူႉ သုမ်းသၢႆၸႂ်ၸွမ်း ၵေႃႈမီး။ ၾုၼ်ႇမုၵ်ႉၼမ်လႄႈ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေးၵေႃႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆးယူႇလီ၊ ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပွတ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢင်းပွင်ႉၼင်ႇၼႆ။

ဝၼ်းတီႈ 14/10/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉ ၽူႈယိင်းဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉ သွၼ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ မႃးၸွမ်းၵၼ် လမ်းၼိုင်ႈသေ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပလၢတ်ႈလူမ်ႉ တီႈသဵၼ်ႈလူင် လွႆသထူင်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉသွၼ်ႉတၢင်းလင်ၼၼ်ႉ ၺႃး ၵႃးမႃးၽႃႇသႂ်ႇ ထိုင်တီႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/10/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ  ၶူးသွၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ဢူးတိၼ်ႇၼၢႆႇထုတ်ႉ ဢႃယု 68 ပီ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး သဵၼ်ႈတၢင်းမိုၼ်ႈလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈလူမ်ႉ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်ၸွမ်းလင်မၼ်းၸၢႆးမႃး ၼၼ်ႉသမ်ႉ မႃးယဵပ်ႇသႂ်ႇမၼ်း ၸၢႆးထႅင်ႈ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Tachileik News Agency ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။