ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ၽႂ်ၵေႃႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ယူႇသဝ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၶၢတ်ႇၵၢၼ်ၶၢတ်ႇငၢၼ်းသေ လႆႈယွၼ်း ၵိၼ်ပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးထင်သဝ်းၼမ်။ ယူႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တေႃႉသူင်ႇၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်ၶဝ် ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ ယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇမူတ်းပႆႇသဵင်ႈ။
ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူမ်ႈ တူင်ႇၵူၼ်းလၢႆၸုမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၸူဝ်းႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လႄႇႁႃ ယွၼ်းၵိၼ်ယူႇၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈယူႇၽႂ်မၼ်း။ ပွၵ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်လႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၶႅပ်ႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင်လႄႈ လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
ဢၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉတူင်ႉၼိုင်ပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းတႄႉ ပဵၼ်ၸွမ်းတိၼ်လွႆၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇ၊ တီႈႁိမ်းၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 2 ၊ တီႈသီႇယႅၵ်ႈလူင် တၢင်းၽႄၵႂႃႇၵဵင်းတုင်လႄႈ ၾႆး ၶဵဝ်ၾႆးလႅင် တီႈပႃႇလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႂႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ၶဝ်တေလိူၵ်ႈယူႇၸွမ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ တၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၶဝ်ယၢမ်ႈလႆႈငိုၼ်း တီႈလႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေၶွၼ်ႈၵၼ်ယူႇ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။ ၼမ်မႃးၵမ်းဢိတ်း ဢိတ်း။ ၵူၼ်းယွၼ်းတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ သွၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းယွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းၵဵင်းတုင် မႃးဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈမႃး၊ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေ မႃးၵေႃႈတေပႃးယူႇၼႆ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈ လဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ၼႆ –
“ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမူးသိူဝ်း၊ ဢႃႇၶႃႇ ဢၼ်ယူႇၸွမ်း ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၸွၵ်ႉထိူၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်တႄႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ ၵမ်ႈၼမ်။ ပေႃးမီးၵူၼ်းပၼ်ငိုၼ်း ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈၸူဝ်းၵၼ်မႃးပဵၼ်မူႇ။ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်း ႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈၼမ် ၵူၼ်း ၵေႃႈၵိုၼ်း။ လႆႈဝႃႈ ႁႃငိုၼ်းငၢႆႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၸွႆႈ ထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ သူင်ႇၸူးၵဵင်းတုင်ၼႆ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၵဵင်းတုင်မူတ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တေႃႉၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/10/2024 ၼၼ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ၵမ်းထီႉ 1 ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 41 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 15 ၊ ၼၢင်း – 26 )၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/06/2024 သမ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉ 44 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 17 ၊ ၼၢင်း – 27) ပဵၼ်ၵမ်းသွင်။ ၵမ်းလိုၼ်းၼႆႉသမ်ႉ တင်းသဵင်ႈမီး 47 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီး 15 ၵေႃႉၼႆ သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း (ရှမ်းအရှေ့သတင်းမဏ္ဍိုင်) ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
တေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းလၢႆပွၵ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းပႆႇလီ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇတႄႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေမႃးယွၼ်းၵိၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ် ၵဝ်ႇၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈ ၽွၼ်း ပႆႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပၼ်ၶဝ်လႆႈတႄႉ တီႉၺွပ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တေပႆႇၸၢင်ႈမူတ်းလႆႈၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
လိူဝ်သေ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးၵူၼ်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်း လႄႇႁႃ ယွၼ်းငိုၼ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သႅၼ်းဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ ထိုင် 10 ၶူပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ် ၼပ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ။
တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် လႄႈႁႃယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈမီး ၵူၼ်းယူႇၾၢႆႇလင်သေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ထုၵ်ႇလီ သႂ်ႇၸႂ် ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃငဝ်ႈငႃႇမၼ်းလီလီ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၽိတ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ –
“တီႈၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ဝႆႉဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ 9 ၶူပ်ႇၼႆႉ လၢႆလၢႆ။ ပေႃးၵႂႃႇထၢမ်ၶဝ်ၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းလႆႈမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းပၼ်ပီႈဢၢႆႈၶဝ် ၼႆဢေႃႈ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလၢႆလၢႆလႄႈ ထၢမ်သင်ၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်လႃႈလီႈတွပ်ႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။
ၶၢဝ်းတၢင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းလူင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်၊ ဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ လိူင်ႇ ၼမ် ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းသေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽိတ်းမၢႆမီႈၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ။ ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ် ၸၢင်ႈထုၵ်ႇလုမ်း တြႃးမၢႆမီႈ လုမ်ႈၾႃႉ ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ။
ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇ ၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ၽိတ်းမၢႆမီႈ ၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၵ်းၼႃ။
ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ တိုၼ်းပႃးဝႆႉဝႃႈ ႁၢမ်ႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 14 ပီ မႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ် (ၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ – ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ) လႃးလႃး။
ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းၵေႃႈလီ ၸုမ်းလၵ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 18 ပီ လူင်းတႂ်ႈ ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၵႃႉယႃႈၵႃႈၵွင်ႈ၊ ၵႃႉၶၢႆတူဝ်၊ ပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင် ပေႃႉႁႅမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇသေ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်း၊ ၸႂ်ႉႁႃငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၾၢႆႇလုမ်းတြႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸၢင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လႆႈတီႈၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်းတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 လိူၼ် ထိုင် 1 ပီလႄႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ လုမ်းတြႃးတတ်းမၵ်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။
