ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း လိူင်ႇၼမ် ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ

သိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ – တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆသေ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်ပီ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လၢႆမူႇလၢႆ ၸုမ်းၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်တၢင်း မိူင်းၶႄႇဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈ မူၺ်ႉၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း ပႆႇမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိူဝ်း ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ၸုမ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈသေ ပွႆႇလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးယူႇၵူႈလိူၼ် ဝႃႈ ၼႆ။

ဝၼ်းတီႈ 24/6/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 80 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ပလိၵ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီႉၺွပ်းလႆႈ 60 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ႁႃလၢႆးထႆၵိၼ်ငိုၼ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၶဝ် ၽႂ်မီးငိုၼ်းပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ် ယွၼ်းၵေႃႈ မၼ်းတေလွတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈလုၵ်ႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တင်းၼမ် ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇတူဝ်သေ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ လွင်ႈၶဝ်ၺွပ်း လႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼၼ်ႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ မၢင်တီႈ ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

“မိူဝ်ႈၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈ တၢင်းႁွင်ႈလိုၵ်ႉပုၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇမၼ်း မွၵ်ႈ 16 လၢၼ်ႉငိုၼ်းထႆးၼႆ ၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ လႄႇႁႃတီႉၺွပ်းၸိူင်ႉၼႆ မီးၵူႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉတီႈ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်ၼႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉၸွမ်း။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တူၵ်းလူင်းငူပ်ႉငီႉႁင်းၵူၺ်းၶဝ် ဝႃႈၼႆ။

လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇၸူး ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၾူၼ်း။

ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇ ၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ လိူင်ႇၼမ်မႃး။ ပလိၵ်ႈလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်တႃႇလႆႈငိုၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။  

မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ  ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၾၢႆႇလင်ႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 700 ယိုတ်းပႃးႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၺွပ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆႇငိုၼ်းပၼ်သေ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈ ႁွင်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ။ ယႃႇဝႃႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တေယွမ်းလူင်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၼမ်လိူဝ်တိူဝ်းမႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

 ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်း မီးသိူဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်။ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၶဝ် ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းၵိၼ်ယူႇႁဵတ်းၼၼ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ထမ်းမတႃးၶဝ်ၵႂႃႇ ပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ တီႈၾၢႆႇလင် 1G1 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇယိုတ်းသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ တီႉလႆႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉလူး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးၼမ်ထႅင်ႈယူႇ။ တိုၵ်ႉၵႂႃႇလႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶဝ်ထႅင်ႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။  

မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး၊ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈတူဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) သေ ယူႇဝႆႉၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ ၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်လိူင်ႇမႃးၵူႈလိူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁႄႉ ၵင်ႈပၼ်တႄႉတႄႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ပေႃးပဵၼ်ၵိဝ်ႇလဵၵ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၶၢတ်ႇၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ပႃးၾူၼ်း ၊ ပႃးဢႅပ်ႇငိုၼ်း ၵႂႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ မီးၵူၼ်းလမ်းၸၵ်ႉလမ်းႁိမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။