ဝၼ်းသင်ၶၢၼ် ႁိုဝ် ဝၼ်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ႁိုဝ် ဝၼ်းသၢင်းၵျၢၼ်ႇ

လူၺ်ႈၵႂၢမ်းဝွၵ်ႇလဝ်ႈၶၢၼ် ဝၼ်းသင်ၶၢၼ် ႁိုဝ် ဝၼ်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ႁိုဝ် ဝၼ်းသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး သင်ၶၢၼ်ၼႂ်း 4 ၽၢၵ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး မီးၵၢၼ်လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၽွင်းၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉ ဢၼ်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ထႅမ်သၢင်ႈ ပႃႇရမီႇ ၼႂ်းဝူင်းၶိူဝ်းႁိူၼ်း။

ပီမႂ်ႇသွၼ်းၼမ်ႉ လိူၼ်ႁႃႈ  ပီ2024 ႁိုဝ်  “ဝၼ်းမႁႃသင်ၶၢၼ်” ၼႆႉ တႄႇဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၵူႈပီ။  ထႆးၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ “သူင်ၵရၢၼ်ႊ” မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉဝႃႈ “သၢင်းၵျၢၼ်ႇ” ၼႆလုၵ်ႉတီႈၽႃသႃ သၼ်သၵရိတ်ႇဝႃႈ “သံ -ၵရၢၼ်ႊတ” မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ ၵၢဝ်ႉၶိုၼ်ႈ ႁိုဝ် ၵၢၼ်ယၢႆႉတီႈၶၢႆႉတီႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းတႃဝၼ်းၶိုၼ်ႈ ၶဝ်ႈသူႇရႃႇသီႇမႂ်ႇ –  မၢႆထိုင် “ဝၼ်း ၶိုၼ်ႈပီမႂ်ႇ” ။ ဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ “ဝၼ်းမႁႃသူင်ၵရၢၼ်ႊ ” သင်ၶၢၼ် ႁိုဝ် သၢင်းၵျၢၼ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 14 ပဵၼ် “ဝၼ်းၼဝ်ႈ” ဝၼ်းတီႈ 15 ပဵၼ် “ဝၼ်းပီမႂ်ႇ” ၾိင်ႈမိူင်းထႆး ၵူႈပီ။

မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ “ဝၼ်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ”  သၢင်းၵျၢၼ်ႇ  ပဵၼ် “ဝၼ်းၶိုၼ်ႈပီမႂ်ႇထႆး” မႅၼ်ႈၽွင်း ဝၢႆးၶၢဝ်းရႃႇသီႇ ၵဵပ်း ၵဵဝ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ၶူဝ်းႁိူၵ်ႈၶူဝ်းသူၼ်ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း။ ၵူၼ်းပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ ၸင်ႇဝူၼ်ႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉမွႆႈၸႂ် ဝၢႆးၵၢၼ်ဝၢႆးငၢၼ်းလႄႈ ပိုတ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်းႁႂ်ႈၼုမ်ႇသၢဝ် လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ဢိၵ်ႇတင်း လဵၼ်ႈၼမ်ႉႁူတ်း ၼမ်ႉ သၢင်းၵျၢၼ်ႇ  ၵႄႈယႃလွင်ႈႁွၼ်ႉမႆႈ  ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တၢင်း “ယူႊၼႅတ်ႉသ်ၵူဝ်ႊ“  မၵ်းမၼ်ႈမၢႆဢဝ် ” ဝၼ်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ  (သင်ၶၢၼ်) ပဵၼ်ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး “မႁူဝ်ထရတေႊဝီႊ” Mahodhara Devi ၼၢင်းသင်ၶၢၼ်။  ပီ 2024 ဝၼ်းမႁႃသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ႁိုဝ် ဝၼ်းပီမႂ်ႇထႆး မႅၼ်ႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၼၢင်းသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ပီၼႆႉ ပဵၼ် “မႁူဝ်ထရတေႊဝီႊ”။

လၢတ်ႈလွင်ႈၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ (လုၵ်ႈယိင်းၶုၼ်သၢင်)  7 ၼၢင်း –

လၢႆၵေႃႉၶႄးယင်းတေပႆႇႁူႉၸၵ်း “ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ” (ၼၢင်းသင်ၶၢၼ်)  ပဵၼ်ၽႂ် ပိုၼ်းမၼ်းမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်။

“ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ” ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပိုၼ်းလၢတ်ႈသူပ်းၵႂၢမ်းမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းၼၢင်း လမ်ႇ လွင်ႈတႃႇ “ဝၼ်းမႁႃသူင်ၵရၢၼ်ႊ ” (သင်ၶၢၼ်)  – ဝၼ်းဢၼ်တႃဝၼ်းလိူၼ်ႈသုတ်ႉၶၢႆႉၸူး ရႃႇသီႇမဵတ်ႉ “လၢဝ် ပႄႉပေႃႈ” ။   

ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ မၢင်ၼၢင်း  မီးၸိုဝ်ႈပဵၼ်ယၵ်ႉပဵၼ်ၽၢႆး ၵွႆးၵႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈဢၼ်တႅမ်ႈႁၢင်ႈ ဢွၵ်ႇမႃးတႄႉ ႁၢင်ႈ လီႁၢင်ႈလဝ်း ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼႃႈတႃႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈငၢမ်း ၸွမ်းပၵ်းၾၢင် မိူၼ်ၼၢင်းၾႃႉၼၢင်းၽီ ။ ဢမ်ႇ ယၢမ်ႈႁၼ် ႁၢင်ႈတႅမ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈၼၢင်း ဢၼ်မိူၼ်ၽီယၵ်ႉၽီလူးၽီၽၢႆးသေပွၵ်ႈ။ 

လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူဝ်သတ်း ဢၼ်ၼၢင်း 7 ၼၢင်း ၶီႇလူင်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီၼိုင်ႈလႄႈပီၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ဢၼ် ၶဝ်ၶီႇမႃး ပဵၼ်ၵႃလူၼ်ႇ ၊ သိူဝ်၊ မူ၊ လႃး၊ ၼူၵ်ႉယုင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူၺ်ႈသႂ်ႇၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ –   ၶရုၶ်ႉ(ၵႃလူၼ်ႇ) ၽယၵ်ႉၶ်(သိူဝ်) ဝရႃႊႁႊ(Waraha) ၶသ်းၽႊ(Kaspa) ၵုၼ်ႊၶျွၼ်ႊ(Kunchorn) မႁိင်သႊ(Mahingsa ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။

မၢင်ၸဝ်ႈၶီႇ မၢင်တူဝ်လူၺ်ႈလၢႆးၼင်ႈ၊ မၢင်ၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸုၵ်းၶီႇမႃး၊ မၢင်ပီၵေႃႈ ၼွၼ်းမိုၼ်းတႃလပ်းတႃ – လႆႈႁၼ် ႁၢင်ႈတႅမ်ႈၼင်ႇၼၼ်။ ပေႃးတူၺ်းႁၢင်ႈတႅမ်ႈမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပႅၵ်ႇႁူပႅၵ်ႇတႃယူႇသေတႃႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵူၼ်းပၢၼ် ၵွၼ်ႇၼႆႉ လႅတ်း/ လၵ်းလႅမ် တႃႇသိုပ်ႇပိုၼ်ၽႄႈၼႄ ႁႂ်ႈၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉပွင်ႇၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ငၢႆႈ။ ဝၼ်းမႁႃသူင်ၵရၢၼ်ႊ လႅၵ်ႈလၢႆႈရႃႇသီႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းလႂ်ၼႆၵေႃႈ တူၺ်းဢဝ်တီႈ ႁၢင်ႈၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈႁူႉယဝ်ႉ။

ၸွမ်းၼင်ႇ သွၼ်လၢတ်ႈဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈသူင်ၵရၢၼ်ႊမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉသေ ၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမၵ်းတီႈ ဝတ်ႉၽရႃႉၶျေႊတုၽူၼ်ႊဝိမူလ်ႊၶရႃႊရၢမ်ႊ (Phra Chetuphon Wimon Mangkalaram) ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႆႉလွင်ႈ “ထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၽရူမ်ႊ” (ၶုၼ်သၢင်)   လႆႈၽႄႈၵၢၼ်တေႃႇလွင်းၵၢၼ်တၢႆးပၼ်ႁႃ “ထမ်းမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊ” ဢၼ် ႁဵၼ်းယဝ်ႉ ၽရႃႉၶမ်ႊၽီႊရ်တရႆႊၽဵထ်ႈ (Tripitaka Bible) လူၺ်ႈပၼ်ႁႃ 3 ၶေႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ၸဝ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းတဵင်ႈလႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းၶမ်ႈ မၼုသ်းၼၼ်ႉ မီးရႃးသီ ယူႇတီႈလႂ်ၽွင်ႈ။

လိုၼ်းသုတ်း ၵႄႈပၼ်ႁႃၵၼ် ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ တၵ်းလႆႈတတ်းႁူဝ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူဝ် ၶုၼ်သၢင်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇမီးတီႈလႂ်ၵေႃႈ တေပဵၼ်ၽေးတီႈၼၼ်ႈ ၊ ဢဝ်ဝၢင်းၼိူဝ်လိၼ်ၵေႃႈ တေလုၵ်ႈမႆႈပဵၼ်ၾႆး ဢဝ်ထိုမ်ႈၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ၵေႃႈ  လူမ်းတေမႆႈ ၾူၼ်တေလႅင်ႉ ဢဝ်ပႅတ်ႈတူၵ်းၼမ်ႉ မႁႃသမုတ်ႉတြႃႇၵေႃႈ  ၼမ်ႉတေႁႅင်ႈ။

ယွၼ်ႉၼၼ် လုၵ်ႈသၢဝ်တင်း 7 ၼၢင်းၸင်ႇလႆႈ ပၼ်ႇပုတ်ႈ  ၵၼ်ႁွပ်ႇဢုမ်ႈႁူဝ်ၶုၼ်သၢင်(ထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၽရူမ်ႊ) 1 ၵေႃႉ 1 ဝၼ်း (1 ဝၼ်းမိူင်းၽီ 1 ပီမိူင်းၵူၼ်း) ။ ၸိုဝ်ႈၼၢင်း သူင်ၵရၢၼ်ႊ 7 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်သေတႃႉ ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶူင်းၵၢင် ၸိူဝ်းယုမ်ႇယမ်ၸွမ်းၾိင်ႈသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈၼၢင်းသေၵေႃႉ။ ပီလႂ်မႃးၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ၼၢင်းသၢင်းၵျၢၼ်ႇ လုၵ်ႈၶုၼ်သၢင် ၼႆၵွႆး။

 တီႈတႄႉမၼ်း ၼၢင်းသူင်ရၢၼ်ႊ  ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉ မီးၸိုဝ်ႈဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်းဝႃႈ ..

1. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ  ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “ထုင်ႊသႊထေႊဝီႊ”

2. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းၸၼ် ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ  “ၶူဝ်ႊရႃႊၶႊထေႊဝီႊ”

3. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “ရၢၵ်ႉသသထေႊဝီႊ”

4. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းပုတ်ႉ ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “မူၼ်ႊထႃႊထေႊဝီႊ”

5. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းၽတ်း ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “ၵိရိၼီႊထေႊဝီႊ”

6. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းသုၵ်း ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “ၵိမိထႃႊထေႊဝီႊ”

7. ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဝၼ်းသဝ် ၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ “ထူဝ်ႊရထေႊဝီႊ”

လူၺ်ႈၵၢၼ်ဝႆႉဝၢင်းတူဝ်သေ  ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ 4 ၾၢင်ႁၢင်ႈ ဢၼ်မၢႆထိုင်ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းတႄႉ..

ပီငိူၵ်ႈ “မင်းၵွၼ်း” ထေႊဝၻႃႊၽူႈၸၢႆး ထၢတ်ႈထွင်းၶမ်း ၵေႃးၸႃႇ 1386 ဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပဵၼ်ဝၼ်းမႁႃသူင်ၵရၢၼ်ႊတ် ဝၼ်းၸၼ်ၶိုၼ်ႈ 5 ၶမ်ႈ လိူၼ် 5  ၶၢဝ်းယၢမ်း 22:24 မူင်း

ၼၢင်းသူင်ၵရၢၼ်ႊ ဢၼ်မီးၼၢမ်းဝႃႈ မႁူဝ်ထရထေႊဝီႊ။ ဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၶၢဝ်းယၢမ်း 02:15 မူင်း ပဵၼ်ၵေႃးၸႃႇပီမႂ်ႇ 1386 ပီၼႆႉ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်းပဵၼ် “တုင်းၶျႆး” ဝၼ်းၽတ်းပဵၼ် “ဢထိပၻီႊ” ဝၼ်းၸၼ် ပဵၼ် “ဢုၿၢထ်ဝ်”(ႁုၵ်းႁၢႆႉ) ဝၼ်းသဝ်ပဵၼ် လူဝ်ႊၵႃႊဝိၼၢသ်ႉ (လူမ်ႉလႅဝ်)။

ပီၼႆႉ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်ပဵၼ် ဢထိပၻီႊၾူၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၾူၼ်တူၵ်း 300 ႁႃႇ ၼႂ်းလူၵ်ႈမၼုသ်း 30 ႁႃႇ တူၵ်းၼႂ်း မႁႃသမုတ်း 60 ႁႃႇ တူၵ်းၼႂ်းပႃႇႁိမၽၢၼ်း 90 ႁႃႇ တူၵ်းၼႂ်းၸၵ်းၵရဝၢလ်ႊ(ၸၵ်ႉၵျႃႇဝလႃႇ) 120 ႁႃႇၼၢၶ်ႈ (ငိူၵ်ႈ) ၼႂ်းၼမ်ႉ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ပီၼႆႉ တေလႆႈၶိုင်ႈတေႃႇၶိုင်ႈ လႆႈဢမ်ႇတဵမ်မဵတ်ႉတဵမ်ႁူၺ်ႇ တေလႆႈၶိုင်ႈသုမ်းၶိုင်ႈ။

မွၼ်းၶိူဝ်း

(*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈ ဢေႃႈ) ။