ယုၵ်းယၢၵ်းပလတ်ႊသတိၵ်ႊ – ထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶႄလ်ႊ ဢွၵ်ႇၼမ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ

ၶွင်ႇသီႇလွင်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ မိူင်းၼေႃႊဝေႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မီးယုၵ်းယၢၵ်းဢွၵ်ႇမႃး ၼိုင်ႈပီ ဢမ်ႇယွမ်း 400 လၢၼ်ႉတၼ်ႊ  ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးယုၵ်းယၢၵ်းပလတ်ႊသတိၵ်ႊလႄႈ ထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶႄလ်ႊ ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး တေႃႇပၢႆးယူႇလီၵူၼ်း ၵမ်ႈၼမ် ဝႃႈၼႆ။

ပလတ်ႊသတိၵ်ႊၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁေႃႇတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ၊ တၢင်းလဵၼ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တႄႇၸိူဝ်းၼႆႉ တေႃႇထိုင် ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီလႄႈ တီႈႁူင်းယႃ။

ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၼႂ်းပလတ်ႊသတိၵ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပႃးထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶႄလ်ႊ ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း – တႃႇ 3,000 သႅၼ်း။ ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ မၢင်ၸုမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈ ထိုင် 16,000 သႅၼ်း ၼႆလူး ၵွၼ်ႇ။ ထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီးၶႄလ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉ လွမ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

ၽွင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ တိုၵ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃယုၵ်းယၢၵ်း လႄႈ ပလတ်ႊသတိၵ်ႊယူႇ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် Dr. Jane Muncke​ ပဵၼ် Managing Director တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတၢင်းၵိၼ်ယႅမ့် ဢၼ်ပၵ်းမိူင်းသဝိတ်ႊၸိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ (Switzerland) ၸီႉၸမ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ယုၵ်းယၢၵ်းၵူၺ်းဢမ်ႇပႆႇပေႃး – ထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၶႄလ်ႊ ဢၼ်ပႃးၼႂ်းယုၵ်း ယၢၵ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸိုမ်းၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ ဢၼ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵမ်းသိုဝ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၽႄႈၸိူဝ်ႉၵူၼ်း၊ ပၢႆးယူႇလီႁူဝ်ၸႂ် ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉလွင်ႈယုၵ်းယၢၵ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပႃးထႅင်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၼိုင်ႈပီႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၸႂ်ႉပလတ်ႊသတိၵ်ႊ 6 လၢၼ်ႉတၼ်ႊသေ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉပႃးဝႃႈ ပေႃးပီ 2027 မႃး ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပ လတ်ႊသတိၵ်ႊ တေမီးတေႃႇထိုင် 17 လၢၼ်ႉတၼ်ႊ လူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

တီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈတႄႉ ၽွင်းပီ 2020 ၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလၢႆႇ ယၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ယုၵ်းယၢၵ်းဢွၵ်ႇ 2 မိုၼ်ႇတၼ်ႊ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပလတ်ႊသတိၵ်ႊ ပႃး 11 % ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

ဢၢင်ႈဢိင် – DVB, RFA