ဝၼ်းတီႈ 16 ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢႆးပႃ ဢၼ်မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼွင်မႄႈမၢႆႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၶုတ်းၼမ်ႉမေႃႇလိုၵ်ႉ (ဢဝီႇၸိ) ၺႃးသၢႆၼမ်ႉၵူမ်ႇတႂ်ႈလိၼ် ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်းပူၼ်ႉႁိူၼ်းယေး ပူၼ်ႉတူၼ်ႈမၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ ၊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်။
ပဵၼ်သႅၼ်းသၢႆၼမ်ႉၵူမ်ႇ Mud volcano ဢၼ်ပုၼ်းပူင်ႇဢွၵ်ႇတီႈလွႆ ၼၵႃး (နဂါးဗွက်တောင်)ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းမိၼ်းပူး တိူင်းမၵူၺ်း။ ၽွင်းၼမ်ႉၵူမ်ႇပုၼ်းပုင်ႈၼၼ်ႉ ပႃးတင်းမၢၵ်ႇႁိၼ်မၢၵ်ႇသၢႆး ၵွၼ်ႈယႂ်ႇဢွၵ်ႇပႃးသေတႃႉ လွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉဢမ်ႇမီး။ ၵူၺ်းၵႃႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉၵူမ်ႇပုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇၸၢင်းႁဵတ်းႁိုဝ်ႁၢမ်ႈလႄႈ တိုၵ်ႉပုင်ႈဝႆႉယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၼမ်ႉၵူမ်ႇၽူင်ႉသႂ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသဝ်းသေ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉဝႄႈဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢႆးပႃ ထုင်ႉၼွင်မႄႈမၢႆႈမိူင်းၶၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၵူမ်ႇၼၼ်ႉဢမ်ႇမႆႈဢမ်ႇႁွၼ်ႉ ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သဵင်ပုင်ႈ သဵင်တႅၵ်ႇ လင်ႁႅင်း။ ထုင်ႉၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈမီး ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ။ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး ထုင်ႉၼွင်မႄႈမၢႆႈၼႆႉ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်းၵမ်းၼိုင်ႈ။ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသေ သၢႆၼမ်ႉသၢႆလိၼ်ပိူင်ႈလႄႈ ၺႃးသၢႆၼမ်ႉၵူမ်ႇၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ” – ဝႃႈၼႆ။
ၼွင်မႄႈမၢႆႈ( ဢိၼ်းတေႃႇၵျီးဢၢႆႇ)ၼႆႉ ပဵၼ်ၼွင်သၽႃႇဝ ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ပိုၼ်ႉတီႈႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈယၢမ်းလဵဝ် မီးၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးလႄႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ယႃႉပႃႇထိူၼ်ႇၶုတ်းၶမ်း ႁိမ်းၼွင်ၼၼ်ႉလႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီမႃးၼႆႉ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉထုင်ႉၼွင်မႄႈမၢႆႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈလုၵွႆၼမ်မႃး။ ၵူၼ်းယူႇထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးလႅင်လႄႈၸိူဝ်ႉသၢႆတႆးမိူင်းၶွၼ် တႆးၼိူဝ် လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇထုင်ႉၼၼ်ႉပဵၼ်ဝၢၼ်ႈတႆးလၢႆလၢႆ။