ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ႁွတ်ႈထိုင် ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၼမ်

ၸုမ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ (ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ) ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈဝႆႉတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။

တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼႆႉမႃး ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ (ၸုမ်းၵျႃး ၽႅၼ်ႉ) ဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ဝဵင်းမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၶၢႆႉလူင်းမႃး သွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ ၼႂ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ 758 ၵုမ်းၵမ် ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 500 ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ပဵၼ်ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တေမီးႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 500 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉယူႇသွင်လွင်ႈ ၶဝ်မႃးၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၵျႃး ၽႅၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႈတီႈႁိူၼ်းယေးၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်လဵၵ်းၵင်ႈသေ ယူႇဝႆႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၼ်ၶဝ် ပေႃးၼဵၵ်းၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ 758 ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ တူၺ်းထိုင်ဝႆႉပၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

“မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်း ႁဵတ်းႁိူၼ်းယေးၶဝ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉႁဵတ်းႁိူၼ်းပဵၼ် 800 လင် ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ၵူၼ်းတႄႉ မွၵ်ႈႁဵင်ယူႇယူဝ်ႉ ထၢင်ႇတႄႉ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇသမ်ႉ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉပၼ်ဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၼမ်ႉလိူဝ်ႇ – တၢတ်ႇမွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉ ၸုမ်းဝၢၼ်ႈႁႆး ပၵ်းယူႇဝႆႉထႅင်ႈ။ လွင်ႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ မႃးယူႇၼႆႉ ထၢင်ႇတႄႉ တေလႆႈၶႂၢင်ႉ ပႃးတီႈ တိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ်ယူႇ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈႁႅင်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတီႈယူႇဝႆႉလႄႈ ပေႃးၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပၼ်ၸိုင် ယွၼ်ႉၶဝ်ပၼ်ၵႃႈၸၢင်ႈသုင်လႄႈ ၵူၼ်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၸမ်ၼၼ်ႉ ႁႃၵူၼ်းပုမ်ႇၶဝ်ႈ ပေႃးယၢပ်ႇ။ ၶဝ်ၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပေႃးၵေႃႇသၢင်ႈ ပႆႇမေႃသင် ပၼ် 1 ၵေႃႉ 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ သင်မေႃၵေႃႇသၢင်ႈၸိုင် 4 မိုၼ်ႇပျႃး တေႃႇဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။  

ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် မႅၼ်ႈၽွင်းၶဝ် တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ (Internet) ယွၼ်ႉလႅင်းဢမ်ႇပေႃးလီလႄႈ တိုၵ်ႉသႂ်ႇ လၵ်းသဝ်ထႅင်ႈ တႃႇၸၼ်ႁႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၶဝ်ႈၸူး တီႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၵုမ်းၵမ် ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈၵွၼ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ 758 ၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶူး တေႃးၼ (ၸဝ်ႈတေႃးၼ) ၼႆယဝ်ႉ။

တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းဝႃႉ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်ၶဝ်မႃး ၶိူဝ်းယႂ်းသေ သူင်ႇၸူးတၢင်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶႄႇ မိပ်ႇဢီး။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸုမ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ၸင်ႇလုၵ်ႉတၢင်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၼႂ်း ဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၢႆႈမႃးလူင်းမႃး သွၼ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမိူင်းယႆ – တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ်။