သိုၵ်းမၢၼ်ႈသိမ်းဢႃႇၼႃႇမႃး ၸမ်ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆ့ လွင်ႈပၼ်ႁႃ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵႃႈၶၼ်သုင်- ႁႃ သိုဝ့်ယၢပ်ႇ ၊ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၶၢတ်ႇၼႆ့ ပေႃးၼပ့်ပႃး လိူၼ်တီႊသိၼ်ႊပိူဝ်ႊ ၼႆ့ၸိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 20 ပွၵ်ႈ ယဝ့် ။
ဝၢႆးသေ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းလွင်ႈသိုဝ့်ၶၢႆ / လွင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ မႃးယဝ့် ၸင်ႇလႆႈႁၼ် ပဵၼ်မႃး လွင်ႈၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၶၢတ်ႇ / ႁႃသိုဝ့်ယၢပ်ႇ ၸိူင့်ၼႆ။
ၼႂ်းဝူင်ႈထီ့ၼိုင်ႈ လိူၼ်တီႇသိၼ်ႊပိူဝ်ႊ ၼႆ့ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵမ်ႈၼမ် လႆႈထူပ်းပၼ်ႁႃ လွင်ႈၼမ့်မၼ်း ၸၢၵ်ႈ ၶၢတ်ႇ/ႁႃသိုဝ့်ယၢပ်ႇ ပႃးၸဵမ် ဝဵင်းလူင် တႃႈၵုင်ႈ ၊ တႃႈလိူဝ်ႇ လႄႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်တႄႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃ မႃးၼၼ့်တေ့ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းထီ့ 1 လိူၼ်တီႇသိၼ်ႊပိူဝ်ႊ ၼၼ့်မႃး ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ ၵေႃႇမတီႇ ၾၢႆႇၵုမ်းထိင်း ငိုၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ၶွင်ႇသီႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶၢႆငိုၼ်းတေႃႊလႃႊပၼ်တီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵႃ့ၶၢႆ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ၶဝ် ။
ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ဝၼ်းထီ့ 1 လိူၼ်တီႇသိၼ်ႊပိူဝ်ႊၼႆ့ ယူႇတီႈ ယေးငိုၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း(ပႁူဝ်ႇပၢၼ်ႇ) လႆႈၶၢႆငိုၼ်း တေႃႊလႃႊပၼ်တီႈ ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵႃ့ၶၢႆၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႇၸႄႇ ပႃးၸဵမ် ၼမ့်မၼ်း 92/95 ၸိူဝ်းၼႆ့ 1 တေႃႊလႃႊလႂ် 2100 ပျႃး သေ လႆႈၶၢႆပၼ်တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 40 ။ ဢၼ်ၵိုတ်းထႅင်ႈ တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 60 တေ့ ပၼ်ၶႂၢင့် ႁႂ်ႈသိုဝ့်ဢဝ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၶၼ်ငိုၼ်းတီႈၼႂ်း လွၵ်းၵၢတ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ မီးဝႆ့။
ၵူၺ်းၵႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းထီ့ 1 လိူၼ်တီႇသိၼ်ႊပိူဝ်ႊ ၼၼ့်မႃး ယွၼ့်ပိူဝ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ လွၵ်းလၢႆးမႂ်ႇ သေ မိူၼ်ၼင်ႇ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ဢၼ်လူဝ်ႇသိုဝ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁႃသိုဝ့်ဢဝ် တီႈၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ တၢင်းၼွၵ်ႈတၢင်းမူတ်း(တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်) ။
ပွင်ႇဝႃႈတေ့ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆ့ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ဢၼ်လူဝ်ႇသိုဝ့် ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ့် ယေးငိုၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း ယူႇတီႈ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သေ ၶၢႆပၼ်ၽွင်ႈယူႇသေတႃ့ ထိုင်ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် တေ့ဢမ်ႇၶၢႆပၼ်သေဢိတ်းယဝ့် ။ ယေးငိုၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း တေႁႃပၼ်ဝႃႈ တေသိုဝ့်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ လႆႈတီႈလႂ် ၊ တေၸီ့သင်ႇ ယေးငိုၼ်းတၢင်ႇဢၼ်ဝႃႈ ၶၢႆပၼ်တႃႇၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၼၼ့်ၵူၺ်း ။
ယွၼ့်ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵႃ့ၶၢႆၼမ့်မၼ်းၶဝ် လႆႈႁႃသိုဝ့်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ တီႈၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ တၢင်းၼွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇႁႃသိုဝ့် ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ တႃႇတေၸၢႆႇပၼ် ၵႃႈၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်သိုဝ့်ဝႆ့ ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ လႆႈၸိူင့်ထိူင်းၵႂႃႇ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ့်လႆႈ ဢဝ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ တီႈၼႂ်း လွၵ်းၵၢတ်ႇ တၢင်းၼွၵ်ႈသေ သိုဝ့်လႄႈ တႃႇတေမၵ်းတတ်းပၼ်ၵႃႈၶၼ် ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်တေသိုပ်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈၶၢႆပၼ်ၸွမ်း လၢၼ့်ၼမ့်မၼ်းၸိူဝ်း ၼၼ့်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇသေ ပႆႇၸၢင်ႈ ဢဝ်ၼမ့်မၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢႆပၼ်တီႈ လၢၼ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၶဝ် ။
ၸဝ်ႈၶွင်ႇ ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵႃ့ၶၢႆ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၵေႃ့ ၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – မိူဝ်ႈယေး ငိုၼ်း ငဝ်ႈ ငုၼ်း(ပႁူဝ်ႇပၢၼ်ႇ) တိုၵ့်ၶၢႆပၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊယူႇၼၼ့်တေ့ ဢၼ်ပဵၼ် (Importer) ၸဝ်ႈၵၢၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇ ၸိူဝ်းသိုဝ့်ၼမ်းမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈၼွၵ်ႈမိူင်းမႃးၶၢႆ လႄႈတင်း PPRD ၶဝ်ႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ မၵ်းတမ်းပၼ် ၶၼ်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ။ တေႃႈလဵဝ်သမ့် ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ လႆႈႁႃသိုဝ့် ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ တီႈၼႂ်း လွၵ်းၵၢတ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈလႄႈ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်သိုဝ့်တီႈ ၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးၸိူဝ်းၼၼ့် တေလႆႈသိုပ်ႇၶၢႆၶၼ်လႂ်ၼႆ တိုၵ့်တေလႆႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ပေႃးဝႃႈ ၶၢႆၶၼ် ၵဝ်ႇၵူၺ်းသမ့် ၸဝ်ႈႁူင်းၵၢၼ် ၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ်တေသုမ်း။ ယွၼ့်ၸဝ်ႈၶွမ်ႇပၼီႇၶဝ် ဢမ်ႇဢဝ် ၼမ့်မၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢႆပၼ်လႄႈ ၼမ့်မၼ်း ၸင်ႇလႆႈၶၢတ်ႇၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။
PPDR ၼႆ့ ပဵၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ် ၵုမ်းထိင်းၵူတ်ႇထတ်း ၼမ့်မၼ်းမဵၼ် လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃး တီႈ ၼမ့်မၼ်းမဵၼ်သေ ပဵၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ႁႅင်းထၢတ်ႈ ဢၼ် ၶွင်ႇသီႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ဝႆ့ ။ ၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း PPDR ၼႆ့သမ့် တွၼ်ႈတႃႇ ၶၼ်ၼမ့်မၼ်း ၸၢၵ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတေၼိမ်သဝ်းၼၼ့် လႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၵေႃႇမတီႇ ၾၢႆႇၵုမ်းထိင်း ၵၢၼ်ငၢၼ်း လွင်ႈသိုဝ့် /ၵဵပ်းသိမ်း/ပိုၼ်ၽႄႈ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ သေ မၵ်းတတ်းၵုမ်းထိင်းပၼ် ၶၼ်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ။
ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် ယွၼ့်ၶွမ်ႇပၼီႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢဝ်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢႆပၼ်ယဝ့်လႄႈ လွင်ႈ ၸႅၼ်ႇထႅဝ်သေ ပႂ့်သိုဝ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၼၼ့်ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ယွမ်းၵႂႃႇယူႇဢိတ့်ၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႃသိုဝ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ မိူၼ်ၵဝ်ႇလႆႈၶိုၼ်းယဝ့်သေတႃ့ ယွၼ့်ၸဝ်ႈၶွင်ႇၶွမ်ႇပၼီႇ လႆႈဢဝ် ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ တီႈၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ တၢင်းၼွၵ်ႈသေ သိုဝ့်ဝႆ့လႄႈ ၶၼ်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ တေၸၢင်ႈသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈသုင်မႃးထႅင်ႈယူႇ။
ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် တီႈၼႂ်းလွၵ်ႈၵၢတ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼၼ့် ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ 1 တေႃႊလႃႊလႂ် မီးယူႇ 3500 ပျႃး ထိုင် 3600 ပျႃး ။ မီးယေးငိုၼ်း ငဝ်ႈငုၼ်း(ပႁူဝ်ႇပၢၼ်ႇ) ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း ဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ 1 တေႃႊလႃႊလႂ် 2100 ပျႃး ။
ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသိမ်း ဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆ့ ယွၼ့်ၾႆးၾႃ့ ၵႆ့မွတ်ႇလႄႈ တႃႇ ၸဝ်ႈႁူင်းၵၢၼ် သႅၼ်းလဵၵ့် ၶဝ်တေပၼ်ႇႁွၼ်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၵႂႃႇလႆႈၼၼ့် ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇၸၢၵ်ႈၾႆးမႃး ။
ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်ႈတေ့ လၢတ်ႈဝႃႈ ႁိူဝ်းတေႃ့တၢင်ႇၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ဢၼ်လုၵ့်တီႈၼွၵ်ႈမိူင်းသေ မႃးထိုင်ဝႆ့တီႈ ၾင်ႇပၢၵ်ႇလၢႆႇၼၼ့် မီး 10 လမ်း ၊ ဢၼ်မႃးထိုင်ဝႆ့တီႈ တႃႈႁိူဝ်း တီႇလႃ့ဝႃႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈသမ့် မီး 3 လမ်းလႄႈ တူဝ်ႈတၼ်းတႃႇတေၵႂႃႇ ၽိူမ့်ထႅမ်ၼမ့်မၼ်းပၼ်တီႈ (Terminal) ဢွင်ႈၵဵပ်းၼမ့်မၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ့်ယဝ့် – ဝႃႈၼႆ။
ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈၶွမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်ပိုၼ်ၽႄႈ ၼမ်းမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၵေႃ့ၼိုင်ႈတေ့ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈတေ့ ထိုင်မႃးယဝ့် ၊ ယွၼ့်ပႆႇမီးငိုၼ်း တေႃႊလႃႊ တဵမ်ထူၼ်ႈ တႃႇၸၢႆႇပၼ် ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၊ ယွၼ့်ပႆႇၸႅၵ်ႇၽႄပၼ်ဝႃႈ လၢၼ့်လႂ် တေလႆႈ ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈတိုၵ့်လႆႈႁႃသိုဝ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ယၢပ်ႇယူႇ – ဝႃႈၼႆ ။
ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆ့ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ ပၵ်းပိူင်ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆ့လႄႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်သိုဝ့် ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်းၼၼ့်သေ တႃႇတေၸၢင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄ ၶၢႆပၼ်ၶိုၼ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈ တိုၵ့်ၶပ်းၶိုင် ႁဵတ်းသၢင်ႈဝႆ့ယူႇ – ဝႃႈၼႆ ။
လွင်ႈၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၶၢတ်ႇ ၸိူင့်ၼႆ မိူဝ်းၼႃႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ထႅင်ႈယူႇ။ယွၼ့်ဝႃႈ ငိုၼ်း တေႃႊလႃႊ တိုၵ့်ႁႃသိုဝ့်ယၢပ်ႇ ၊ လွၵ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၼိမ် ၊ လိူဝ်ၼၼ့် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ့် ယူႇၾၢႆႇလင် ၵုမ်းထိင်းဝႆ့ပႃးထႅင်ႈ ။
မိူဝ်ႈပူၼ့်မႃးတေ့ တႃႇတေသိုဝ့်ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈသေ ၶိုၼ်းမႃးၶၢႆၼၼ့် လၢၼ့်ၶၢႆၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈ ၶဝ် လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် သေ ပႂ်ႉသိုဝ့်တီႈလဵဝ်ၵေႃႈ လႆႈယဝ့် ။ တေႃႈလဵဝ်သမ့် ယွၼ့်ပိူဝ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ပိူင်ဢၼ်ၽႄပၼ်ၵၼ်လႄႈ လႆႈၶဝ်ထႅဝ်သေ ပႂ်ႉသိုဝ့်ပဵၼ် 2/3 တီႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေလႆႈ ။
ၸွမ်းၼင်ႇ ပၢင်ၵုမ် (UMFCCI) ပၢင်ၵုမ် ၸဝ်ႈႁူင်းၵၢၼ် ၾၢႆႇမေႃတိၼ်/မေႃမိုဝ်း လႄႈ ၾၢႆႇၵႃ့ၶၢႆ မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ် ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၼၼ့်သေ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းထီ့ 4 လိူၼ် တီႇသိၼ်ႊပိူဝ်ႊၼႆ့ၵႂႃႇ တေၵိုတ်းယင့် လွင်ႈၽႄၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈပၼ်တီႈ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶဝ် ၸိူဝ်းၼၼ့် ဝႆ့ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း – ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်သေၼၼ့်ဢမ်ႇၵႃး တွၼ်ႈတႃႇတေၵေႈလိတ်ႈ လွင်ႈပၼ်ႁႃ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ဢၼ်လူဝ်ႇ သိုဝ့် ၼမ့်မၼ်းၸၢၵ်ႈၼၼ့်ၼႆသေ ယေးငိုၼ်းငဝ်ႈငုၼ်းၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇလႆႈ မၵ်းမၼ်ႈ ပၼ်ဝႃႈ – ၼႂ်းငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၸဝ်ႈၵၢၼ် ၸိူဝ်းဢၼ် သူင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶၢႆ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း တႃႇ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 65 ၼၼ့် ၵႃ့ၶၢႆၵႂႃႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ၶၼ်ငိုၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း မီးဝႆ့ၼၼ့် – ဝႃႈၼႆ ။
ယွၼ့်ပိူဝ်ႈ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ မၵ်းမၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆ့ ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ဢမ်ႇၼိမ် ဢမ်ႇသဝ်းသေ 1 တေႃႊလႃႊလႂ် သိုပ်ႇပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် 3600 ပျႃး ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆ့ ယွၼ့်ပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းလႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃႈၶၼ် ၶိူင်ႈၸႂ့် ၶူဝ်းတိုဝ်းလႄႈ ၶွင်ၵိၼ်ယမ့်ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်မႃး ထႅင်ႈယူႇ ။
ၽူႈလူင့်လႅၼ်ႇ ၾၢႆႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶဝ်တေ့ၵေႃႈ ထတ်းသၢင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ငဝ်းလၢႆး ပဵၼ်မိူၼ်ၼႆယူႇ ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆ့ ပဵၼ်ယွၼ့်ၵွပ်ႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းထိင်းဝႆ့ လွၵ်းၵၢတ်ႇလႄႈ ငိုၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်း ဝႆ့ၸႂ်ႉပဵၼ် ဢၼ်ၵႅမ် ၼၼ့်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈၵပ့်ၵိၼ်းမႃး – ဝႃႈၼႆ ။
ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆ့ ပဵၼ်ယွၼ့်ၵွပ်ႈ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ၊ ယွၼ့်ၶဝ် ၸတ်းၵၢၼ်ဢမ်ႇပေ့သေ သမ့်ၶႂ်ႈၵုမ်းထိင်း လွၵ်ႈၵၢတ်ႇဝႆ့တၢင်းသဵင်ႈ ။ ယွၼ့်ၶဝ် ဢမ်ႇမီး မူႇပိူင် ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ လႄႈ ဝူၼ့်သွၼ်ႇတႃႇၶၢဝ်းပွတ်းသေ ၵေႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵႂႃႇၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။
ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆ့ ယွၼ့်ထုၵ်ႇမိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢိုတ်းႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၊ ငိုၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်း ဝႆ့ၵေႃႈဢမ်ႇမီး ၊ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်တေႃ့သူင်ႇၶၢႆၸူး ၼွၵ်ႈ မိူင်းၵေႃႈ ယွမ်းလူင်း ၊ ၵၢၼ်ၵႃ့ၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းယင့်ဝႆ့လႄႈ ငိုၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ် ၶဝ်ႈမႃး တီႈၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ မီးဢေႇ ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ့်ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈႁႅင်း လႄႈ ငိုၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ဝႆ့ၵႅမ်သေ ပႂ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းတီႈၼႂ်း ငဝ်း လၢႆးၶိုၵ့် ၶၢၵ့်ၼၼ့်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈၵပ့်ၵိၼ်းမႃး ။
ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုၼ်းတီႈ -BBC – Irrawaddy
