ၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပဵၼ်သိုၵ်းၵူႈၵေႃႉ

ဝူင်ႈဝၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တင်ႈတႄႇၸုမ်းႁႃႊမၢသ်ႊယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်ႈသႂ်ႇပွတ်းတႂ်ႈၶွင် မိူင်းဢိသ်ႊသရႃႊ ဢဵလ်ႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ပဵၼ်တီႈလူၵ်ႈ(လူဝ်းၵ)လႆႈႁၼ်ၵမ်ႈတႃ ၵူၼ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၵူႈၵေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉမႃးယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း တူဝ်ႈတၼ်းၵမ်းလဵဝ်။ ၾၢင်ႁၢင်ႈၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၶွင် ၵွင်သိုၵ်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ၶႅင်ၵႅၼ်ႇႁႅင်းၵိုမ်းသုတ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼိုင်ႈ။ ပၢင်တိုၵ်း ႁွပ်ႈမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢိတ်ႉသ်ရေႊ တၵ်းလႆႈယူၵ်ႉမုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈၶိုတ်းၵၢပ်ႈတၼ်းပၢၼ်လႄႈၼမ်းၼႃႈ ၶၢမ်ႈပၢၼ် ပူၼ်ႉတၼ်းဢွၼ်ၼႃႈပိူၼ်ႈ။ ၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း“ၵူႈၵေႃႉ” ႁႂ်ႈလုၵ်ႉၶိုၼ်ႈသူႈလႆႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ဢၼ် တေၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်း။

ၵွပ်ႈပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးတိုၼ်းၵုၼ်ႇသိၼ်ၶူဝ်းၶွင်လိပ်းဢေႇ ၵွႆးၵႃႈ မိူင်းယူႇႁိမ်းႁွမ်းတိတ်းၸပ်းၸမ်ၵၼ် ၼၼ်ႉ ၶႄးတေၸၢင်ႈတုမ်ႉလေႃႇၵၼ် ပဵၼ်လႆႈတင်းၶဵၼ် လႄႈ ပဵၼ်လႆႈတင်းဢူၺ်းလီၵၼ်ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉဢိတ်ႉသ်ရေႊ တၵ်းလႆႈမီးတပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင် တင်း “တပ်ႉၵႅမ်ႁႅင်း” ဢၼ်မီးၼမ်ႉ ၵတ်ႉ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈမၢႆထိုင် ၵၢၼ်မၵ်းတမ်းဝႆႉႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ တင်းၸၢႆးလႄႈယိင်း တၵ်းလႆႈလဝ်ႈယိုၼ်ႈၶဝ်ႈ “ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်း” ပိူဝ်ႈတႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းယူႇ 24 ၸူဝ်ႈမူင်း။

ၵွပ်ႈသင်ၸၢဝ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊၵူႈၵေႃႉ တၵ်းပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်း

ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႃဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင် မီးၶူဝ်းၵုၼ်ႇသိၼ်လပ်းၸမ်ႈၸီႈ မီးႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 9 လၢၼ်ႉၵေႃႉ။ ၵွႆးၵႃႈ တင်းမိူင်းဢၼ်ယူႇႁိမ်းႁွမ်းတိတ်းၸပ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတေပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်လႆႈၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢိတ်ႉသ်ရေႊ တၵ်းလႆႈသၢင်ႈ တပ်ႉ သိုၵ်းႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ႁႅင်းယႂ်ႇ ႁူမ်ႈတင်းၵႅတ်ႇၶႄ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်း။ ၸင်ႇလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၵၢၼ်ႁပ်ႉမိုဝ်း မိူဝ်ႈထုၵ်ႇမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ႁိုဝ် ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ပိုတ်ႇသိုၵ်းတိုၵ်းတေႃး။

ဝၢႆးသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်မေႊ 1948 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢိတ်ႉသ်ရေႊ လႆႈၵေႃႇတင်ႈ ၵွင်သိုၵ်း “ဢဵၼ်ႁႅင်းၵႅတ်ႇၵင်ႈဢိတ်ႉသ်ရေႊ” ႁိုဝ်  IDF (ဢႆႊၻီႊဢႅၾ်ႊ) ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မေႊ 1948 ႁူမ်ႈတင်းဢွၵ်ႇၵႂၢမ်းသင်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢမ်ႇဝႃႈ ယိင်းႁိုဝ်ၸၢႆး တၵ်းလႆႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵူႈၵေႃႉ လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးၶေႃႈယူၵ်ႉဝဵၼ်ႉ ၵွပ်ႈဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းယင်းယူႇၼႂ်းသၽႃဝ ၶၢဝ်းတိုၵ်း ဢၼ်ယင်းပႆႇႁၼ်ဝၼ်းသဵင်ႈသုတ်း။

ဢႃယု 18 ပီ တၵ်းလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵူႈၵေႃႉ ၼုမ်ႇႁၢႆးၸၢႆးယိင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မိူဝ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉၼႂ်း ၸၼ်ႉသုင် ႁိုဝ် ဢႃယုထိုင် 18 ပီ တၵ်းတေလႆႈၶဝ်ႈပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ် “ทหารกองเกิน” Military personnel ႁိုဝ် ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းၵမ်းလဵဝ် ၸွမ်းၼင်ႇၵူတ်းမၢႆ(ဢုပတေႇ) ၵၢၼ်ႁၢပ်ႇၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီ ပေႃးပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း တၵ်းလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းပဵၼ်ၼၢင်းႁၢၼ် ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီ။ ဝၢႆးလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း ပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇတေၵႂႃႇသိုပ်ႇၶဝ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၸွမ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ။

ၵၢၼ်ႁပ်ႉၵူၼ်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမီးၶေႃႈမၵ်းတမ်းဝႆႉၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း 3 ၵုမ်ႇ(သႅၼ်း) ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ

1. ၵုမ်ႇသႅၼ်းၸၢဝ်းယိဝ်ႊ(ၵျူႊ) တင်းၸၢႆးလႄႈယိင်း တၵ်းလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

2. ၵုမ်ႇၸၢဝ်းၶရုၶျ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးၵွႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇၵဵပ်းဢဝ်ပဵၼ်သိုၵ်း  ၽူႈယိင်းထုၵ်ႇယူၵ်ႉဝဵၼ်ႉ

3. ၵုမ်ႇၸၢဝ်းၶျိူဝ်ႊရ်ၶႅသ်ႊသျေႊ ၵူၼ်ၸၢႆးၵွႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇၵဵပ်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၽူႈယိင်း ထုၵ်ႇယူၵ်ႉဝဵၼ်ႉ

ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵုမ်ႇၸၢဝ်းဢႃႊရပ်ႉမုသ်ႉသလိမ်ႊ လႄႈ ၸၢဝ်းဢႃႊရပ်ႉၶရိသ်ႉသတဵၼ်ႊ တၢင်းၵၢၼ်ဢိသ်ႊသရႃႊ ဢဵလ်ႊ ဢမ်ႇလႆႈတဵၵ်းငႅၼ်ႉဝႃႈ တၵ်းတေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇႁဵတ်းသိုၵ်း။ ၵွႆးၵႃႈပိုတ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်းပၼ်ၵူၼ်းၵုမ်ႇၼႆႉ ၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈလႆႈ။

တၵ်းတေလႆႈတူဝ်ႈတၼ်း“တိုၵ်း” ၼႂ်း24 ၸူဝ်ႉမူင်း

သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ “ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ်” မီး 1.7 သႅၼ်ၵေႃႉ သွၼ်ႇပဵၼ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 30 ၶွင်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း တင်း မူတ်း။ ထႅင်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 70 ႁိုဝ် မွၵ်ႈၵႃႈ 4.5 သႅၼ်ၵေႃႉၼၼ်ႉပဵၼ်“သိုၵ်းၵႅမ်” ဢၼ်တေထုၵ်ႉႁွင်ႉၶဝ်ႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းမီးပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းၽွင်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်းၶၵ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈ။ လူၺ်ႈၸၢႆးၸၢဝ်းဢိသ်ႊသရႃႊ ဢဵလ်ႊ ဢႃယုဝူင်ႈၵၢင် 18-54 ပီ လႄႈ ယိင်းၸၢဝ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢၼ်မီးဢႃယု 18-34 ၵူႈၵေႃႉ တၵ်းလႆႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ပဵၼ်ၼၢင်းႁၢၼ် “သိုၵ်းၵႅမ်” ႁူမ်ႈဝႃႈယၢမ်ႈပဵၼ်ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ်မႃးယဝ်ႉ ၵေႃႈယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ႁွင်ႉၶွၼ်ႈတုမ်ၵူၼ်းတႃႇၶဝ်ႈတိုၵ်း တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 18-24 ၸူဝ်ႈမူင်း ႁႂ်ႈသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် ၶဝ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းတူဝ် ၽွင်းၵေႃႉသိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵွင်သိုၵ်းႁႅင်းထႅမ် မိူဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉမွပ်ႈမၢႆႁႂ်ႈႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶွၼ်ႈတုမ်ၵေႃႉသိုၵ်းႁၢၼ် ဢၼ် ႁၢပ်ႇၼႃႈတီႈၵၢၼ်သိုၵ်းမၼ်ႈသေႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 6-8 ၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉ ထိုဝ်ဝႃႈပဵၼ်လၵ်းပိူင်ၵၢၼ် ႁွင်ႉၶွၼ်ႈတုမ် ႁႅင်းသိုၵ်းၶိုတ်းတၼ်းဝႆးတီႈသုတ်း။

တွၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၶွင်တပ်ႉထႅမ်ႁႅင်းၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မီးလၢႆးၽႅၼ် ၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉလႄႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်ၼႅတ်ႈဝႆးၶိုတ်းတၼ်း ၶွင်တပ်ႉထႅမ်ႁႅင်း သိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်မႃးၵူႈပီ လူၺ်ႈၵူတ်းမၢႆမၵ်းတမ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈတပ်ႉထႅမ်ႁႅင်း တၵ်းလႆႈၶဝ်ႈၾိုၵ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁႂ်ႈပေႃးမီးၵၢၼ်တူဝ်ႈ တၼ်းၼၼ်ႉ 1 ပီ 42 ဝၼ်း လႄႈ သင်ဝႃႈမီးလွင်ႈတၵ်းတေလႆႈပဵၼ်ၸွမ်းပိူင်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၼႆၵေႃႈ တေၸၢင်ႈ မႄႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၾိုၵ်းထိုင် 60 ဝၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈပိူင်ၽႅၼ်လၢႆးသိုၵ်း ၼႂ်း“ၵၼ်”ၾိုၵ်း တေဝႅင်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ် 2 “ၵၼ်သွၼ်” ၼၼ်ႉၵေႃႈ လၵ်းပိူင် “ၵၼ်သွၼ်” ႁူဝ်တီးလႄႈလၵ်းပိူင် ၵၼ်သွၼ် ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ။

ၵၢၼ်ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ တေမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၾၢႆႇတၢင်းၵၢၼ်သိုၵ်း တိတ်းတူဝ် လႄႈ လႆႈၾိုၵ်းၾွၼ်ႉယူႇၵူႈမိူဝ်ႈ။

လူတ်းယွမ်းသိုၵ်းႁၢၼ်ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼႃႈတီႈ ၽိူမ်ႉထႅမ်ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ

ပိူင်ၵၢၼ်ႁႅင်းထႅမ်သိုၵ်း ၶွင်ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ထိုဝ်ပဵၼ်လၢႆးၸတ်းၵၢၼ် “လူတ်းယွမ်းၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း” လႄႈ ႁႂ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်မၼ်ႈသေႇဢေႇလူင်း ပိူဝ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်လူတ်းၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇလႄႈ ဢဝ်ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၼႂ်းသူၼ်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊတၢင်းၵၢၼ်သိုၵ်း မိူၼ်ၵၼ်တင်းၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်း တူဝ်ၽူႈၵူၼ်း ႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၶိုၵ်ႉတွၼ်းၽိူမ်ႉထႅမ်မၢၵ်ႈၼမ်တိူဝ်းသုင်ၶိုၼ်ႈ ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း လွင်ႈၵၢၼ် တူဝ်ႈတၼ်းၽွမ်ႉတိုၵ်းလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မီးလွင်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ႁႅင်းယႂ်ႇ ဢွမ်ႈတွမ်ႈ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉသုတ်း ၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းလူၵ်ႈ(လုမ်ႈၾႃႉ)ၼႆႉ။

ထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊတၢင်းၵၢၼ်သိုၵ်းၶွင်ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ထိုဝ်လႆႈဝႃႈမီးလွင်ႈၵၢဝ်ႉၼႃႈသုတ်း မိူင်းၼိုင်ႈၼႂ်း လူၵ်ႈ(လုမ်ႈၾႃႉ) ၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ် ၻရူၼ်ႊ(Drone ) ၶူင်ႇႁိူဝ်းဝိၼ် တႅၼ်ႇမင်လူၺ်ႈႁၢမ်းၵူၼ်းႁေႃႈၶပ်း ဢိၵ်ႇတင်း ၶိူင်ႈတေႃႇသူႈၶတ်းၶႂၢင်မၢၵ်ႇလူင်(missile) လႄႈ ၶိူင်ႈမိုဝ်းၶိုတ်းၵၢပ်ႈတၼ်းပၢၼ် ဢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ Drone ထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ

20231021

20231021