ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႈယူႇၵေႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ်တႅင်- ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၵႃႈလႆႈႁႃလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းသူၼ်ႇဢွၵ်ႇၶၢႆ

ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ် 1027 ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၵုၼ်လူင်၊ လၢဝ်ႇၵၢႆး၊ ၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ)၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉ ၶမ်း၊ မူႇၸေႊ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းလၢမ်းၽႄႈထိုင် တၢင်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉလႄႈ ၼွင်ၶဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉသေ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF သေ လူမ်ႇယိုဝ်း တီႈတူဝ်းၵဵၵ်ႉ တၢင်းၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇယႃႉၵွႆ သဵၼ်ႈတၢင်း/ ၶူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

ၶူဝ်လူင် ဢၼ်ၵၢႆႇၸူးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ထုၵ်ႇယႃႉၵွႆလူမ်ႇပႅတ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၶူဝ်ၼမ်ႉသိမ်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – သီႇပေႃႉ၊ ၶူဝ်လူင်သႅၼ်ဝီ ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – သႅၼ်ဝီ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်ၸႄႈဢႅၼ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈသီႇ ပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵုၼ်ႇ၊ ၵႃးလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈလူင်း။

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၸဝ်ႈၵုၼ်ႇ၊ ၸဝ်ႈသူၼ် ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉသုမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ လိူဝ်သေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၸဝ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၸဝ်ႈ သူၼ်တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ လူႉသုမ်းၸွမ်းထႅင်ႈၼမ် ယွၼ်ႉၶူဝ်းသူၼ်ဢွၵ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶၢႆၸူး တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၶူဝ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းသမ်ႉ တေပဵၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ(ၶဝ်ႈၶႄႇ)၊ တႅင်တဝ်ႈလႄႈ ၶဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇ/ ၶူဝ်လူႉၵွႆလႄႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈသူၼ် မၢင်ၸိူဝ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း လူဝ်ႇဢဝ်ၶူဝ်းသူၼ်ယဝ်ႉလႄႈ သင်ဢမ်ႇဢဝ်ၸိုင် မၢၵ်ႇၶဝ်ႈ တဝ်ႈၼမ်ႉ တေၼဝ်ႈပႅတ်ႈလူႉသုမ်းၼမ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႅတ်ႈဢဝ် တေႃႉသူင်ႇၶၢႆတၢင်းဝဵင်းမိူင်းလႃး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၶူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းၸဝ်ႈၵႃးၶဝ် တေႃႉသူင်ႇတႅင်တဝ်ႈ(တႅင်ၸၢမ်ႇပူႇ) ၶၢႆၸူး တၢင်းမိူင်းၶႄႇသမ်ႉ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈ သဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ ၼႆႉသမ်ႉ ၶၢတ်ႈဝႆႉလႄႈ လႆႈႁႃလၢႆးတၢင်းသေ တေႃႉသူင်ႇၵႂႃႇတၢင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈထူပ်း ပၼ်ႁႃမႃးၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ သုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼမ်လႄႈ သုမ်းတႅင်တဝ်ႈ ၼဝ်ႈပႅတ်ႈ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။  

ၸဝ်ႈၵႃး တေႃႉတၢင်ႇတႅင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႆၼၼ်ႉၼႃႇ လုၵ်ႉ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ ပၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၵဵင်းတုင်သေ ၶဝ်ႈမိူင်းလႃး။ လႆႈၵႂႃႇပႂ်ႉဝႂ်ဢၼုယၢတ်ႈၶဝ်ႈမိူင်းလႃး ႁိုင်ပဵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းၼမ်။ ပေႃးၵႂႃႇၽႅဝ်ၼၼ်ႈၵေႃႈ တႅင်ၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈလီယဝ်ႉ မၢင် လမ်း ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆ၊ မၢင်လမ်းၵေႃႈ ၶၢႆလႆႈယူႇ။ ၵႃႈၵႃးလႄႈ ၵႃႈၶွၼ်ႇတႄႉ တင်းမူတ်းတေသဵင်ႈ 100 သႅၼ်ပျႃး လႆႈသဵင်ႈၵႃႈၸ ရိပ်ႈၼမ်။ ပေႃးၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တေသဵင်ႈ 50 သႅၼ်ပျႃးၼႆႉၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇလႆႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈသူၼ် တႄႉ ယွၼ်ႉထိုင်ၶၢဝ်းၵဵပ်းၶၢႆယဝ်ႉလႄႈ ႁူႉဝႃႈ တေသုမ်းတိုၼ်းလၢင်းယူႇၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပိတ်းသေ သူင်ႇၶၢႆႁႂ်ႈၶိုတ်းတၼ်း ။

ၸဝ်ႈသူၼ်တႅင် ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸိူဝ်းတေႃႉယဝ်ႉၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းပႆႇ တေႃႉယဝ်ႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်းၵေႃႈမီး။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ တေႃႉၶၢႆတႄႉ တေႃႉၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းလႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢပ်ႇတႄႉယၢပ်ႇဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ပေႃးမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းၸိုင် ယၢပ်ႇသေပီၵၢႆၶႃႈဢေႃႈ တၢင်းၵႃးၵေႃႈ မၼ်းၼၢၼ်းႁွတ်ႈၼႃႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းမိူင်းလႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ တေၸႂ်ႉၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် သၢမ်သီႇဝၼ်း။ ရူတ်ႉၵႃးမၢင်လမ်း ယွၼ်ႉလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်လႄႈ တႅင်ဢၼ်တၢင်ႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼဝ်ႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈမၢၼ်ႉသေ လႆႈထွၵ်ႇပႅတ်ႈ ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ် – ၸဝ်ႈၵႃးတၢင်ႇတႅင်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တုမ်ႉယွၼ်းႁႅင်း မၢင်ၸႄႈဝဵင်း 1 ၸွႆႉလႂ် မီး 500 – 600 ပျႃး၊ မၢင် ၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ 1 ၸွႆႉလႂ် 800-900 ပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶၢႆ ၸူးတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈသူၼ် ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ တီႈၵဵင်းတွင်းႁဝ်း ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ 1 ၸွႆႉလႂ် 800 ပျႃး ၼမ် သုတ်းၵေႃႈ တေလႆႈ 880 ပျႃးၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ 1 ၸွႆႉ 900 ပျႃး။ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇပီၼႆႉ ပေႃးသွၼ်ႇၶၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူႈပိူင်တႄႉ ဢမ်ႇ လႆႈၼမ်ႉမႅတ်ႉသင်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ ၶၢတ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်တေႃႉသူင်ႇ ၶၢႆတၢင်းမိူင်းၶႄႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းမျႃႉဝ တီႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶၢႆ မိူၼ်ၵၼ်။

“တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၶၼ်မၼ်းလူင်းႁႅင်းၼႃႇ 1 ၸွႆႉလႂ် 500 -600 ပျႃး သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ 1 ၸွႆႉ 1,500 ပျႃး တႄႉ တေဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်းတိုၼ်းလၢင်း သုမ်းၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈမိူင်းၼၢႆးသမ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢမ်ႇႁႅင်း 1 ၸွႆႉ လႆႈ 500 – 600 ပျႃး။ ပေႃးပဵၼ်ဢၼ်ႁႅင်းသမ်ႉ 1 ၸွႆႉမွၵ်ႈ 900 ပျႃးၶႃႈဢေႃႈ”- ၸဝ်ႈသူၼ် ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼႆႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇသေဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ႁႅင်ႈၶမ်တူၼ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၼ်ႈၶဝ်ႈ ပေႃးလိူင်သေ သုမ်းပႅတ်ႈၸွမ်းၼႂ်းတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးတင်း ၼမ်ယဝ်ႉ။

လိူဝ်သေ ၶူဝ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၺ်း လူႉသုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃးလူင်းတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉတီႈသၢမ်ၸဵင်ၶမ်း (သျိၼ်ႊ သၢၼ်ႊၵျေႃႉ) ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇတရူၼ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇသေ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႃးၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 83 လမ်း။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၼ်ၵႃးလူင် 1 လမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1,500 သႅၼ်ပျႃး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်းၵုၼ်ႇထႅင်ႈ 1 လမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1,200 သႅၼ်ပျႃး – ၸဝ်ႈၵႃးလူင် တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ယွၼ်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တင်ႈဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 27/10/2023 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ်။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈ လူႉၵွႆၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလင်၊ ၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။