ပၢင်တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပေႃးၵႂႃႇထႅင်ႈ သွင်သၢမ်ဝၼ်း တေတဵမ်လိူၼ်ယဝ်ႉသေတႃႉ သၢႆငၢႆတႃႇတေ ၵိုတ်းယိုတ်းၵႂႃႇ ယင်းပႆႇမီး၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶိူဝ်းယႂ်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈယိၼ်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်လႆႈလုတ်ႈႁၢမ်းပႅတ်ႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းၸဝ်ႈမိူင်းၶုၼ် ၶွင်ၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ယၢမ်ႈပိူင်ႇယၢမ်ႈငမ်းမႃးၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸႂ်လီပေႃးၶႂ်ႈယဵၼ်းပဵၼ် ၸႂ်လမ်၊ ႁၼ်သိုၵ်းသင် ပေႃးၶႂ်ႈထၢင်ႇပဵၼ် ၽူႈၶဵၼ်ၵႂႃႇသဵင်ႈယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈပၢၼ်ႁေႃၶမ်းမၢၼ်ႈ ယုင်ႈယၢင်ႈသၢၼ်ၶတ်း တတ်းၶေႃးပၢတ်ႇႁူဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၽိူဝ်ႇတေဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉပႅတ်ႈဢႃႇဢႃႇၸၢၵ်ႈၶဝ်သေ တင်ႈႁေႃမႂ်ႇမိူင်းမႂ်ႇႁင်းၵူၺ်းၶေႃၶေႃ ၸိူဝ်းၸဝ်ႈၾႃႉတႆး သမ်ႉ ၵွၺ်းၵုမ်ႇ ၽိတ်းမေႃးတိုၵ်းတေႃးၵၼ်ႁေ ၾၢႆႇၼိုင်ႈဝႃႈ တေဢဝ် သီပေါမင်းသား ႁဵတ်းၶုၼ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈ တေယုၵ်ႉ လင်းပင်မင်းသား ႁဵတ်းၸဝ်ႈၼႆသေ တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ်မႃး တိူၵ်ႈတီႈ ပေႃးလႆႈပဵၼ် ၶီႈၶႃႈ ၶုၼ်မၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်ပူႇပၢၼ်လၢၼ် ၸူဝ်ႈႁိုင်ၶၢဝ်းႁီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉမဵဝ်းၼင်ႇၼၼ် ယူဝ်တိုၵ်ႉၸပ်းပႅၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ် ႁူဝ်ၼႃႈၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်းလႄႈ ၸင်ႇပဵၼ်ၼႆမီးၼႆမႃးယူဝ်ႉၼႆၵေႃႈ မီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ငမ်းငဝ်းတီႈၵၼ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။
ပေႃးတူၺ်း ၶုၼ်သိုၵ်းၼေႇပျီႇတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆ ငဝ်းလၢႆးၶဝ် ႁၢႆႉၸႃႉလိူဝ် ပၢၼ်ၶုၼ်ၵူင်းပွင်ႇ ၼႃႈတေသုမ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ တၢမ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၽိုၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉ EBO ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၸိုင် မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ လႄႈ SAC ၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တၢႆမၢတ်ႇႁၵ်းၵႅင်ႉ ထိုင်တီႈဝၢၼ်ႈဝဵင်းႁိူၼ်းၵူၼ်း ပဵၼ်ၽဝ်ႇတဝ်ႈမူတ်းၵဵင်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇမီးလၢႆးလႂ် တႃႇတေၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း။
မိူင်းတႆး မိူင်းၶျၢင်း မိူင်းယၢင်း ယၢင်းလႅင် ရၶႅင်ႇ ၵႃႈၶႂ်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မၼ်းပႆႇမႆႈၸႂ် ထိုင်တီႈၵူဝ်ၾႆးႁုမ်းပလၢင်ႇႁူင်းသႅင်မၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၸေႈၵႅင်း မၵူၺ်း မၢၼ်းတလေး ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈတီႈ ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈပုတ်ႉထၶဝ် ၾင်ႁူၵ်ႈၾင်ႁေႇမႃး ၸူဝ်ႈပူႇပၢၼ်လၢၼ်ၼၼ်ႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် တင်းႁၢဝ်ႈတင်းႁႅင်း ၵွႆႈယူႇၵွႆႈၸမ် ၼေႇပျီႇတေႃႇမႃးယဝ်ႉလႄႈ ပၢႆးႁၼ်ဢၼ်ဝႃႈ တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းၵႅတ်ႇၶေဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢႆလၢႆၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။
ၾၢင်ႁၢင်ႈတပ်ႉမတေႃႇ ဢၼ်ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၼေႇဝိၼ်း ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးပၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်ႇပင်းယဝ်ႉ၊ လွင်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ႁႅင်းၵိုမ်း တပ်ႉမတေႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယႃႇဝႃႈ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈၵွၼ်ႇ တေႃႈၼင်ႇ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸွမ်သိုၵ်းၶဝ် ယင်းဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ယဝ်ႉသေ ဢွၼ်မႆႈၸႂ်တႃႇလိပ်းၶီးမီးၸႂ်ၵႂႃႇၼႃႈယူႇၵွၺ်းယဝ်ႉ။
ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်သိုၵ်း ဢၼ်ဢွၼ်ဢဝ်ၵုင်ႇဢဝ်မုၼ်သေ မီးၵူၼ်းႁိမ်ၵၼ်ယွၼ်းၶိုၼ်ႈ ၼပ်ႉဢၢၼ်ႇႁဵင်မႃးၵူႈပီၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးယူႇ သိပ်းလူဝ်ၸမ်ပၢၵ်ႇၵွၺ်းယဝ်ႉယိုင်။ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢၼ်ဢဝ်ဢုပ်ႇ ၵၼ်ဝႃႈ မီးပဵၼ်သၢမ်သႅၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လုႁၢႆတၢႆမၢတ်ႇယူႇ ၵူႈဝၼ်းဝၼ်း။
လွင်ႈလႆႈတဵၵ်းၵဵပ်းဢဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵူၼ်းပေႃးၵၢၼ်ၶုၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ပိူင်ၽဵၼ်ႈထမ်းမတႃးၵႂႃႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၾၢႆႇမိူင်း လႄႈ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ၼႆႉ လႆႈၽိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇ။ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်း ၼိုင်ႈတပ်ႉၵွင် 4/5 ပၢၵ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ယွမ်းထိုင်ၵႂႃႇ မွၵ်ႈၼိုင်ႈပၢၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တပ်ႉပႆလိၼ်ၶဝ်ၼႆႉ လႆႈတမ်းပၢင်သဝ်း ယင်ႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် လႄႈ ဝၢၼ်ႈယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႈၵွႆး ယဝ်ႉ။ တႃႇတေၵမ်ႉလႆႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တီႈတပ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႈ သမ်ႉၵွႆးလႆႈၸႂ်ယႂ်သၢႆမိၼ်သူင်ႇလႄႈ တီႈဢၼ်သၢႆမိၼ် ဢမ်ႇသူင်ႇထိုင်လႆႈၼၼ်ႉ လႆႈၸႂ်ႉထွႆလင် တုမ်ၵၼ်ၶိုၼ်းတီႈပၢင်သဝ်းယႂ်ႇလူင်ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပေႃးတေၶိုၼ်ႈသိုၵ်းၼႆ ၼွၵ်ႈလိူဝ် လုၵ်ႉၼိူဝ်သၢႆမိၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ လႄႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈလူင်ပိုတ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတပ်ႉပႆလိၼ် ဢၼ်တေၶိုၼ်ႈတိုၵ်းတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းၵႃႈၸေႈဝဵင်း 330 ၼႆႉ ၶဝ်ၵုမ်းလႆႈ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈၵွၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၾၢႆႇၸၵၸ (စကစ) ယိုၼ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇပၢၵ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼႆ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ တိုၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၸေႈဝဵင်းတႃႇၶိုင်ႈၼိုင်ႈ တွတ်ႈမႄးပၼ်လႆႈၵွၺ်းၵေႃႈ ၽွၼ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယူႇ ၶဝ်ႈၶႂၢင်ႇယူႇ ၼႆသႄႈ။ ဢၼ်ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယဵပ်ႇယမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇသေ တိုၵ်ႉတေဢၢၼ်းသိုပ်ႇၶီးၸိုၼ်ႈ ၵႂႃႇယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပဵၼ်ႁိုဝ်ပဵၼ်လႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တႃႇတေၵွၼ်းၵုမ်းလႆႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵႂႃႇ ၼင်ႇၵႃႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉတႄႉ တိုၼ်း ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၶိုင်ႈပႃႈယႂ်ႇ ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေသိုပ်ႇၵွၼ်းမိူင်းလႆႈယဝ်ႉသႄႈ။ မၢႆထိုင်ဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ တၵ်းလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၵေႃႇတင်ႈၶိုၼ်းမႂ်ႇမႂ်ႇယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တီႈတေႉမႃးၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႅတ်ႇၶေဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၵေႃႇတင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႅတ်ႇၶေၵူၼ်းမိူင်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵမ်ႉယၼ်သႂ်ႇႁႅင်း ႁပ်ႉႁွင်းယဝ်ႉ။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ လူင်လိုမ်း လုတ်ႈႁမ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်သွင်ယၢင်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းၺႃးၵူၼ်းမိူင်း ပွႆႇၾႃႈမၢင်ႁၢမ်းယူႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼေမွၵ်ႈၼႆႈသေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇဢေႃႈ။
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ
ႁိုၼ်းၵႃယၢင်း
25/11/2023
