မေႃယႃယိင်း ၽူႈမီးၼမ့်ၸႂ် ၸွႆႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ် ယၢပ်ႇၵိၼ်း

ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတီႈသုတ်း ပဵၼ်ပၢႆးယူႇလီယဝ်ႉ မီးငိုၼ်းၶမ်းၼမ်တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ သိုဝ်ႉဢဝ်ဢမ်ႇလႆႈ ပၢႆးယူႇ လီ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်းတွၼ်ႈ ဢၼ်မီးၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်လူင် တီႈသုတ်း ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ၵူၼ်း ႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၸိုင် ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၸိူဝ်းၵႆဝဵင်း ၵႆႁူင်းယႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉလူဝ်ႇ တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈမေႃယႃၶဝ် မႃးတူၺ်းၵူတ်ႇထတ်းပၼ် ပၢႆးယူႇလီ ယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ယင်းပႆႇလီ၊ မၢင်တီႈ သဵၼ်ႈတႃႇသၢႆတၢင်းတိုၵ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းလိၼ်တၢင်းၵူမ်ႇယူႇ၊ မၢင်တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး/ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ယင်း ပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးၼမ် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈၵႂႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလူင်လၢင် တႃႇၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ တႃႇမႃးဝဵင်း မႃးႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ဝႆ့ဝႃႈ ၵႂႃႇမႃးငၢႆႈယူႇ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီယူႇၼႆသေလူးၵွၼ်ႇလႄႈ- ၵူၺ်းၵႃႈ မေႃယႃလူင်၊ ၼၢင်းလုမ်းလႃး ၵူၼ်း ပဵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉသၢၼ်ၶတ်းႁဵတ်း CDM တေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2021 ၼၼ့် ထိုင်တီႈႁူင်းယႃလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ သမ့်ပေႃးဢမ်ႇမီးမေႃယႃလူင်ဢၼ်ၵတ့်ၶႅၼ်ႇ ပႂ်ႉလုမ်းလႃး ၵူတ်ႇထတ်း တၢင်း ပဵၼ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ တၢင်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆၸိုင် မေႃယႃ ဢၼ်မေႃၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ (မႄႈၵဵပ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းလမ်ႇလွင်ႈယဝ်ႉ ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႃႇတေၸွႆႈသၢႆၸႂ် ၵူၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈ။ တီႈဢၼ်ပိုၼ့်တီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတိုဝ့်တၢင်းငၢႆႈလူမ်ၸိူင့်ၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းသမ့်ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၊ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇၽႂ် – ၸၢႆးယွတ်ႈၶမ်း ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈတိုဝ့်တၢင်း ၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ် မေႃယႃလုမ်းလႃး ၼၢင်းၶမ်းလိုၼ်း ဢႃယု 30 ပီ (မႄႈၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ) ပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵၢင် ဢိူင်ႇႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် လူၺ်ႈၼမ့်ၸႂ်ၸေႇတၼႃႇၼမ်းၼႃႈၼၼ့် – ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ် – ယူႇတီႈ ၼၢင်းၶမ်းလိုၼ်းသေ လႆႈႁဵၼ်းယဝ်ႉ ပၢႆးယူႇလီ ၾၢႆႇပၢႆးသင်မႃးၶႃႈ?

တွပ်ႇ – လႆႈႁဵၼ်းမႃး ၾၢႆႇမႄႈၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (အရံသားဖွား)။

ထၢမ် – ၾၢႆႇမႄႈၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉၶႃႈလူး လႆႈႁဵၼ်းမႃးလၢႆပီ?

တွပ်ႇ – လႆႈႁဵၼ်းမႃး မိူဝ်ႈပီ 2013-2014 ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီ ၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈတူၵ်းပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉ တီႈလႂ်ၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ယၢမ်းလဵဝ် ၸွႆႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ/ ဢိူင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈၸွႆႈသူင်ႇပၼ် မႄႈမၢၼ်း ၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ တီႈ ႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈ။

ထၢမ် – ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၼႆႉသေ ၸွင်ႇလႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းလိူၼ် တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်မႃးၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ငိုၼ်းလိူၼ် တီႈလႂ် ႁဵတ်းၸေႇတၼႃႇၵူၺ်းၶႃႈ။

ထၢမ် – ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ၼႆႉသေ လႆႈၸွႆႈမႄႈမၢၼ်း ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈမႃးၼႆႉ မီးလႂ်ၵေႃႉယဝ်ႉၶႃႈ?

တွပ်ႇ – မီးမွၵ်ႈ 50 ၵေႃႉယဝ်ႉ တီႈလႆႈၸွႆႈမႃး။

ထၢမ် – လွင်ႈတီႈလႆႈၸွႆႈမႃးၼႆႉလူး ၵမ်ႈၼမ် လႆႈၸွႆႈမႃး ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ၵမ်ႈၼမ် တေၵႂႃႇၵိူတ်ႇပၼ် တီႈႁိူၼ်းၶဝ် ၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီမႃးၼႆႉ ၶႃႈလႆႈၸွႆႈၵိူတ်ႇမႃး ၼႂ်းမိုဝ်း 30 ပၢႆ။ ဢၼ်လႆႈ သူင်ႇၵႂႃႇၵိူတ်ႇတီႈႁူင်းယႃသမ်ႉ တေမီးမွၵ်ႈ 20 ၼႆႉ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ၵမ်ႈၼမ် ၸိူဝ်းၵိူတ်ႇယၢပ်ႇ၊ ၽႃႇၵိူတ်ႇ၊ ၸိူဝ်းဝႃႈလႆႈ ပွင်ပဵၼ် လႆႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်သူင်ႇၸူး တီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉၶႃႈလူး ပဵၼ်တီႈႁူင်းယႃလႂ်ၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ႁူင်းယႃ လွႆတႆးလီ ဢၼ်တီႈၸမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈႁူင်းယႃ ၵႃလီႉ – ၵုၼ်ႁဵင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – လွင်ႈဢၼ်ဝႃႈ ၵိူတ်ႇပၼ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉလူး ၸွင်ႇမီးဢွင်ႈတီႈၵိူတ်ႇပၼ်ၶႃႈႁႃႉ?

တွပ်ႇ – ဢမ်ႇမီးၶႃႈ ၶႃႈႁဝ်း တေၵႂႃႇၵိူတ်ႇပၼ် တီႈႁိူၼ်းၶဝ်ၵမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – လွင်ႈၶိူင်ႈမိုဝ်း တႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼႆႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇမီးၶႃႈ?

တွပ်ႇ – မီးၸုမ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ၸွႆႈဝႆႉပၼ်ၶႃႈ တေပဵၼ်ၸုမ်း MSI ၶဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်ၸွႆႈမႃးပၼ် ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၸိူဝ်းလွင်ႈယႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉယူႇၶႃႈ ႁႂ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇပေႃးၵုမ်ႇထူၼ်ႈၶႃႈ။

ထၢမ် – မိူဝ်ႈၽွင်း ၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇၵဵပ်းငိုၼ်းၶႃႈႁႃႉ?

တွပ်ႇ – ဢမ်ႇၵဵပ်းၶႃႈ ၵိူတ်ႇပၼ်လၢႆလၢႆ ၵူၺ်းၶႃႈ။

ထၢမ် – ဢၼ်ယူႇတီႈ ၼၢင်းၶမ်းလိုၼ်းသေ ၸွႆႈၵိူတ်ႇပၼ်လုၵ်ႈမႃး ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ လွင်ႈဝႃႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈလူႉၵႂႃႇ ဢမ်ႇ ၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈလူႉၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼႆလူး ၸွင်ႇယၢမ်ႈမီးမႃးၶႃႈ။

တွပ်ႇ – ၸူဝ်ႈၶႃႈ ၸွႆႈၵိူတ်ႇမႃး 30 ပၢႆ ၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီၼႆႉ လွင်ႈဝႃႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူႉတၢႆဝႃႇ ဢမ်ႇၼၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လူႉ တၢႆ ၼႂ်းမိုဝ်းၶႃႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပႆႇမီးမႃးသေၵေႃႉၶႃႈ။

ထၢမ် – ယွၼ်ႉဝႃႈ လႆႈၵိူတ်ႇပၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၺ်းလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းပၼ်ဝႂ်ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆလူး ၸွင်ႇလႆႈႁဵတ်းပၼ် ၶႃႈၼေႃ?

တွပ်ႇ – လႆႈႁဵတ်းပၼ် ၵူႈၵေႃႉၶႃႈ ဢၼ်ၶႃႈလႆႈၵိူတ်ႇပၼ်ၼႆႉ။ ပေႃးၵိူတ်ႇပၼ်ယဝ်ႉ ၶႃႈတေၵႂႃႇႁဵတ်းပၼ် တီႈၾၢႆႇမေႃယႃၶဝ်  တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ပၢင်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၵမ်းလဵဝ် မေႃယႃၶဝ် တေဢွၵ်ႇပၼ်ဝႂ်ၵိူတ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – ဝၢႆးၵိူတ်ႇပၼ်ယဝ်ႉၶႃႈလူး ၸွင်ႇၵႂႃႇလုမ်းလႃး တူၺ်းထိုင်ပၼ်ၶိုၼ်း မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ၶဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇၶႃႈႁိုဝ်?

တွပ်ႇ – ပေႃးဝႃႈ တႄႇၵိူတ်ႇယဝ်ႉ ၵႃႈသၢႆၼီလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ပႆႇတူၵ်း ပႆႇမူတ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႆႇၶႅင်လႅင်းၼႆ ၶႃႈတေလေႃးၵႂႃႇၸႂ်း တူၺ်းပၼ်သေႇသေႇၶႃႈ။ ပေႃးယဝ်ႉ ပၼ်ပႃးပိုၼ်ႉႁူႉမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႆႉ ၽွင်းယူႇလိူၼ် တေလႆႈၵမ်ယူႇ ၵမ်ၵိၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႃးၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ် – သင်ဝႃႈ မီးမႄႈမၢၼ်း တူၵ်းလုၵ်ႈၵႂႃႇၸိုင် လွင်ႈၼႆႉယူႇ လႆႈၼႄႉၼမ်း ပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ပေႃးတူၵ်းလုၵ်ႈမႃးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈ တေၼႄႉၼမ်းပၼ်ၶဝ် ႁႂ်ႈၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃလူင် ၵမ်းလဵဝ် ပေႃးၽႅဝ်ႁူင်းယႃယဝ်ႉ မေႃယႃ လူင်ၶဝ် တေတူၺ်းပၼ် ၼႄႉၼမ်းပၼ် တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။

ထၢမ် – ၼင်ႇႁိုဝ် မႄႈမၢၼ်းၶဝ် ပေႃးတေယူႇလီ ၵိၼ်ဝၢၼ် ပေႃးတေမီးလုၵ်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၼၢင်းၶမ်းလိုၼ်းသေ လႆႈ ၼႄးမၼ်းပၼ်ၶဝ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ၶႃႈႁဝ်း ဢဝ်ရူတ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်သေ သူင်ႇပၼ်တီႈႁူင်းယႃ ဢမ်ႇၼၼ် ႁွင်ႈယႃ (ဆေးခန်း) ႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈသမ်းယႃၵႃႇၵွႆႇ သေး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉပိူင်မႄႈမၢၼ်းလႄႈ ပိူင်ယူႇသဝ်း တိုဝ်းၵမ် ၼႂ်းလိူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႆႉပၼ်ယူႇ။

ထၢမ် – ယူႇတီႈ ၼၢင်းၶမ်းလိုၼ်းသေ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ယိူင်းဢၢၼ်း ၶဝ်ႈမႃး ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ (ၵဵပ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ) ၼႆႉၶႃႈ?

တွပ်ႇ – ဢၼ်ၶႃႈ ၶဝ်ႈမႃး ၸွႆႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၼႆႉ မီးလွင်ႈႁၢၼ်ႉၸႂ်တႄႉတႄႉ ၵူႈပွၵ်ႈ မိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႄႉ လွင်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်း ၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵၼ်းၾၢႆႇပၢႆးၼႆႉမႃးသေ မႃးၸွႆႈပူၵ်းပွင်ပၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် မေႃယႃၶဝ်ၵေႃႈ ၼမ်မႃးယဝ်ႉ လႄႈ ၸိူဝ်းမႄႈမၢၼ်းၶဝ် ၵႂႃႇၵိူတ်ႇတီႈႁူင်းယႃ ၸိူင်ႉၼႆမႃးၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ