ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တေႁူမ်ႈၵၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းထႆး 100 ပၢႆ ၸိူဝ်းၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ်ႁွင်ႉႁူၺ်းဢဝ်ၶၢႆတၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ ၊ တေသူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းထႆး ၼႂ်းဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ ။
ၶၢဝ်ႇထႆး Bangkok Post ဢိင်ၼိူဝ်ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆးတႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ “ ၵူၼ်းမိူင်းထႆး ဢၼ်ပဵၼ် ၵူၼ်းၸၢႆး 90 ၵေႃႉၼၢင်းယိင်း 30 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆဝႆႉ တၢင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-တႆး ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ၽွၼ်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ၸွႆႈဢဝ်တူဝ်ၶဝ်ဢွၵ်ႇဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆးမႃးယဝ်ႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉၶိုင်ဝႆႉ တႃႇၶိုၼ်းသူင်ႇပွၵ်ႈမိူင်းထႆးယူႇ ” – ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေၶိုၼ်းသူင်ႇပွၵ်ႈတၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၽွင်ႈ ၊ တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ၽွင်ႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးသေတေၶပ်းၶိုင်ၵႂႃႇဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေပဵၼ်ဝၼ်းလႂ်တႄႉတႄႉ ၼႆတႄႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉတႅတ်ႈတေႃး ။
ၼႂ်းပီ 2022-2023 ၼႆႉမႃး ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းဝီႊယႅတ်ႉၼၢမ်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးယၼ်ႇပၵ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ၊ တႆး-ထႆး သေ လွၵ်ႇႁူၺ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူင်းတႆး မိူင်းထႆး မိူင်းလၢဝ်း ဝႃႈတေပၼ်ၵၢၼ်လီ ငိုၼ်းလိူၼ်ၶႅမ်ႉ ၊ လိုၼ်းသုတ်း ဢဝ်တူဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၵၵ်းၶင်တူဝ်သေ ၸႂ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁူင်းပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ႁူင်းၶၢႆတူဝ် ၊ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ်၊ ဢမ်ႇပၼ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း။
ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ပိူင်ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႄႈဢွၼ်ၵၼ်ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်း၊ သမ်ႉဢမ်ႇမီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း၊ ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းႁူၺ်းလႅၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိူင်းယႆ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇတင်းၼမ်၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းလႅတ်းၵေႃႈပၢႆႈလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းၵေႃႈမီး ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းဢမ်ႇလႅတ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငိၼ်းၶၢဝ်ႇငိၼ်းငၢဝ်းသင် ႁၢႆသႅပ်းတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈမီး၊ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႄႉဢမ်ႇမီးၽႂ်ယူႇလင်ၸွႆႈထႅမ်၊ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႄႈ လုၵ်ႈလၢင်းႁၢႆၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ” – ဝႃႈၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတီႉၺွပ်းၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ် သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၼႆႉသေ သိုၵ်းဝႃႉလူင်းပိုၼ်ႉတီႈတီႉၺွပ်းလႄႈ ၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်းထိုင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၊ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆၸိူ ဝ်းၼႆႉလူးၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်း ၶႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၽူႈၼမ်းသိုၵ်းဝႃႉ 2 ၵေႃႉ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႉၵၼ်တင်းလွင်ႈ လွၵ်ႇလႅၼ်တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆလႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းငဝ်ႈငုၼ်းဝႃႉ ယင်းဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပူတ်းတၼ်းႁဵင်းၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉဝႆႉ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶႄႇပၼ်ႁႅင်းဢီး သိုၵ်းဝႃႉ တီႉၺွပ်းလႄႈ ၵူၼ်းၶႄႇၸိူဝ်းမႃး ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႂ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး လၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းသူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။
