Friday, May 3, 2024

လွင်ႈလူႇတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ၽွင်းၶၢဝ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ

Must read

ပီၼႆႉ ဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ လိူၼ် 11 မူၼ်း တေတူၵ်းမႅၼ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29/10/2023 မိူၼ်ၵၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ မိူင်း ထႆး၊ မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ ၶမဵၼ်လႄႈ သီရိလင်းၵႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၼႂ်းၾိင်ႈတႆး 12 လိူၼ်ၸိုင် ဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ လိူၼ် 11 မူၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼပ်ႉယမ် ပုတ်ႉ ထၽႃႇသႃႇ တေဝႆႉပဵၼ်ဝၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇ တီႈသုတ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်းမူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၵႂႃႇႁေႃးတြႃး ၽူတ်ႇ (ၵႄႇၶျွတ်ႈ) ဢဝ်မႄႈ ၸဝ်ႈၵေးၸူး ဢိၵ်ႇတင်း ၶုၼ်ၽီတေႇဝတႃႇၶဝ် တီႈမိူင်းၽီၸၼ်ႇတႃႇဝတိင်ႇသႃႇ ၼႂ်းဝႃႇသၢမ်လိူၼ်သေယဝ်ႉ ၶိုၼ်းလူင်းမႃး မိူင်းၵူၼ်း – မႁႃမုင်ႉ (မိူင်းၸႄႈ) တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။

- Subscription -

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပိုၼ်ႉတီႈလႂ်ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁဵတ်းၶဵင်ႇ တၢင်ႇပုတ်ႈ ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလူင်းမိူင်း။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေလူင်းမႃးၶၢဝ်းလႂ်ၼႆလႄႈ ပေႃး ထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈမႃး ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ႈၶေႈသေ တႆႈႁိူဝ်ႈလႅင်း ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈၵၼ်မႃး ၼႆၵေႃႈဝႃႈ။

တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ
Photo by – ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၵဵင်းမႂ်ႇ/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်လႅပ်ႈတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ)

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ၾိင်ႈဢွၵ်ႇဝႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၸိုင် တေလႆႈႁၼ် ၶဵင်ႇတၢင်ႇပုတ်ႇ၊ တႆႈတဵၼ်းႁဵင်၊ တႆႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ၊ ပွႆးၵႃႈၼူၵ်ႉၵႃႈတူဝ်း၊ ပွႆႇႁူင်းၾႆးမိၼ် တႄႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း တူၺ်းတၢင်ႇမိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်မိူင်းပုတ်ႉထၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်းမိူၼ်ၾိင်ႈႁဝ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ ပေႃးဢဝ်သႃသၼႃဝႃႈ ၼႆၸိုင် လွင်ႈၼပ်ႉယမ်ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း ပဵၼ်ၽြႃးသူႇလဵဝ်ၵၼ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လွင်ႈၼပ်ႉယမ်ႁဝ်း မိူၼ်ၵၼ်ယူႇ သေတႃႉၵေႃႈ လွင်ႈႁဵတ်းလွင်ႈသၢင်ႈ ၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းႁဝ်း တေပိူင်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။

ၼႂ်းၾိင်ႈပွႆးဢွၵ်ႇဝႃႇ တႆးႁဝ်းၶႃႈဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၸိုင် တေလႆႈႁၼ်တူၼ်ႈ ပႅၵ်ႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ တၢင်ႇမိူင်း ပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁဵတ်း မီးမိူင်းႁဝ်းၵူၺ်း ဢၼ်ႁဵတ်းတူၼ်ႈယႂ်ႇတူၼ်ႈသုင်သေ တႆႈမႃး ၼႂ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်းမူၼ်းၼႆႉ။

ပေႃးမႃးၶူၼ်ႉတူၺ်းၶိုၼ်း ပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၾႆးၾႃႉ ႁိူဝ်ႈလႅင်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်းတႆးသမ်ႉ ပဵၼ် မိူင်းႁူၺ်ႈမိူင်းလွႆ မိူင်းၵတ်းၵေႃႈၸႂ်ႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ် ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတႅပ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ၊ ဢဝ်မႃးၸၵ်းယွႆႈယွႆႈ မတ်ႉၵပ်းမႆႉသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႈၶႄႈတႆႈလူႇတၢၼ်း ႁႂ်ႈပေႃးႁိူဝ်ႈလႅင်း၊ ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလူင်းမိူင်း ၼႂ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ ။ တႄႇဢဝ် လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼၼ်ႉမႃးသေ တီႈၼိုင်ႈလႄႈ တီႈၼိုင်ႈ၊ ပွၵ်ႉၼိုင်ႈလႄႈ ပွၵ်ႉၼိုင်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈလႂ်ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇလူႇတၢၼ်းမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢဝ်ပဵၼ်ၾိင်ႈတႆးမႃး ။

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈပၢၼ် ၵူႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်း ဢမ်ႇမီး တဵၼ်းၶႆလူင် ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်း တႆႈၵၼ်ယူႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်တႆႈပႅၵ်ႇၵၼ်မႃးၵူၺ်း။ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ဢၼ် တႆႈၼႂ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းဢိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၾိင်ႈထုင်းဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁေႃးဝႆႉ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇၵူၼ်းၶိူဝ်းလႂ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႂ် မိူင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။

တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ဢၼ်တႆႈၼႂ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းသုင်လၢႆထတ်း/ ပေႇ တူၼ်ႈမၼ်းတေလႆႈယႂ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ၼိုင်ႈတူၼ်ႈလႂ် တေလႆႈၵွပ်ႈပႅၵ်ႇ လႂ်ၵျၢပ်ႈ လႂ်ၸွႆႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်မီးၽႂ်တႅမ်ႈမၢႆတၢင်ႇပဵၼ်ပိုၼ်းဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တႄႇမီး မႃး မိူဝ်ႈပၢၼ်လႂ် ပီလႂ် ၽႂ်ၵေႃႉဢွၼ်ႁဵတ်း ၽႂ်ၵေႃႉပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် တၢင်းၶႆႈၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼႂ်းၽိုၼ် လိၵ်ႈၽိုၼ်ထမ်း ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၸဝ်ႈၶူးမေႃ (ၵဝိတႆး) ၶဝ် တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉ။

ၸၢႆးသႅင်ယ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းၾိင်ႈတႆး 12 လိူၼ် ၼႆႉ ဢၼ်ႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇသေ တႆႈၼႆႉ တေပဵၼ်ၼႂ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်းမူၼ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တႄႇမီးမႃးမိူဝ်ႈပၢၼ်လႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၼႂ်းပိုၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ တီႈႁဝ်းပွင်ႇၸႂ်တႄႉ တူၼ်ႈပႅၵ်ႈၼႆႉ တႆးႁဝ်းထိုဝ်ဝႃႈ တီႈႁဝ်းယူႇၼၼ်ႉ လပ်းသိင်ႇ ဢမ်ႇမီးၾႆးၾႃႉ ပေႃးႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇသေ တႆႈၼႆတေလႅင်း ႁိူဝ်ႈလူင်ၵႂႃႇ ပေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် မႃးဝတ်ႉၸဵမ်ၸဝ်ႉ တႃႇမႃးႁႅၼ်းၶဝ်ႈသွမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ တေ ႁၼ်ႁူႁၼ်တႃၵၼ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶဝ်ႈသွမ်းၽၵ်းသွမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တူၼ်ႈငဝ်ႈတဵၼ်း ဢၼ်လူႇတဵၼ်းႁဵင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။

ႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ
Photo by – ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၵဵင်းမႂ်ႇ/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ပီ 2023 ၼႆႉ

တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပိူၼ်ႈတေႁဵတ်း ၼႂ်းဝၼ်း 13 ၶမ်ႈ 14 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းတုမ်းသိၼ်) ၵွၼ်ႇဢွၵ်ႇဝႃႇ မွၵ်ႈသွင်သၢမ်ဝၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တေယူႇတီႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းသေ ႁဵတ်းၵႂႃႇ မၢင်ၸိူဝ်း မူႇဝၢၼ်ႈယႂ်ႇ လင်ႁိူၼ်းၼမ်ၵေႃႈ တေ ႁဵတ်းတူၼ်ႈယႂ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် တေၸႅၵ်ႇႁဵတ်းပဵၼ်သွင်သၢမ်တူၼ်ႈ။ မၢင်တီႈ မူႇဝၢၼ်ႈလဵၵ်ႉ လင်ႁိူၼ်းဢေႇ ၵေႃႈ တေႁဵတ်း တူၼ်ႈလဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၸွမ်းၼင်ႇ လႆႈႁၼ်မႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းသေ ႁဵတ်းမႃးတႄႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတေဢဝ်ပႅၵ်ႇၼႆႉ မႃး ၸူႉတုမ် ၵၼ် ၼိုင်ႈႁိူၼ်း ပႅၵ်ႇလႂ်ၸွႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမႃးၸၵ်းပႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ယွႆႈယွႆႈသေ ၶိုၼ်းမႃးဢဝ်တွၵ်ႇမတ်ႉၵိုၵ်း ၵၼ်ၶိုၼ်း ပဵၼ် တုမ်းဢွၼ်ႇတုမ်းဢႅၼ်ႇ။ ၵမ်းၼႆႉ တႃႇတေၶိုၼ်ႈတူၼ်ႈမၼ်းမႃးသမ်ႉ ၵၢင်ၸႂ်တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼၼ်ႉ တေလႆႈသႂ်ႇမႆႉပူၵ်ႇ ဢၼ်လိပ်း မၼ်း မိူဝ်ႈၽွင်းၸုတ်ႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တေယူႇႁိုင်ၽႅဝ်မိူင်းလႅင်းလႆႈ။

ပႅၵ်ႇဢၼ်မတ်ႉဝႆႉ ပဵၼ်တုမ်းဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်မႃးမတ်ႉၵွပ်ႈၸွမ်းမႆႉပူၵ်ႇၼၼ်ႉသေ ဢဝ်တွၵ်ႇမတ်ႉၶၢတ်ႈပႅတ်ႈ ႁႂ်ႈၼႅၼ်ႈၼႅၼ်ႈသေ ၸင်ႇတေပဵၼ်တူၼ်ႈပႅၵ်ႇမႃး။ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ တေသပ်းၽၢၵ်ႈသေ ၵွပ်ႈသႂ်ႇတင်းၼွၵ်ႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼၼ်ႉထႅင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တေလဝ်းလီ ႁၢင်ႈလီမႃး။ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ တေသိုဝ်ႉၸေႈသႃမႃးတိတ်းပၼ်းၸွမ်း တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းႁၢင်ႈလီၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉထႅင်ႈ။

တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ပူၵ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ ပေႃးထိုင်ဝၼ်းၶမ်ႈလိူၼ် သိပ်းဢဵတ်းမူၼ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇဝႃႇၸိုင် ၸင်ႇတေၸုတ်ႇ ႁႂ်ႈပေႃးႁိူဝ်ႈလႅင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးဢဝ် မၢၵ်ႇတႃ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉတူၺ်းၸိုင် တေမီးၵႂၢမ်းထၢမ်မႃးဝႃႈ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းၶူင်ႇ တင်းၼမ်လၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢမ်ႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းတင်းဝၼ်းတင်းၶမ်ႈ 2-3 ဝၼ်းသေ မႃးႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ။ ႁႂ်ႈဝႃႈ မိူင်းတႆးၼႆႉ မီးတူၼ်ႈပႅၵ်ႇလိူင်ႇၼမ်တၢၼ်ႇၼႆႉ ႁဵတ်းသင်ဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတႅပ်း ဢဝ်တူၼ်ႈမၼ်းသေ ႁၢမ်ႈမႃးၵမ်းသိုဝ်ႈ သေ မႃးပူၵ်းတူၼ်ႈမၼ်း ၸုတ်ႇဢဝ်ၵမ်းလဵဝ်လႃႇ? ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။

“ပေႃးႁဵတ်းၼၼ်ၸိုင် တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ တေပဵၼ်တူမ်းလူင် ပေႃးၸုတ်ႇမၼ်း တေၼၢၼ်းၸပ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႅၵ်ႇမၼ်း ပႆႇႁႅင်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးၸပ်းယဝ်ႉ ၼၢၼ်းမွတ်ႇ။ ဢၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇၵၼ်ယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပိူၼ်ႈတေဢဝ်ပႅၵ်ႇမႃး ၸၵ်းယွႆႈ ယွႆႈသေ ၶိုၼ်းဢဝ်တွၵ်ႇမတ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်တူၼ်ႈသေ ပေႃးၸုတ်ႇမႃးၼႆ ႁႂ်ႈမၼ်းၸဵဝ်းၸပ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇမႆႈႁိုင်ပိူင် တႅၵ်ႈမၼ်း ပေႃးၸုတ်ႇ 7 – 8 မူင်း ၵၢင်ၶမ်ႈၵေႃႈ မိူင်းလႅင်းမႃးထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ၼၼ်ႉ ပေႃးသုတ်းမႆႈမွတ်ႇၵႂႃႇ ႁင်းၵူၺ်းမၼ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ပိူၼ်ႈၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ၸၢႆးသႅင်ယ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈ လၢႆး ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်းတူၼ်ႈပႅၵ်ႈၼႆ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႅင်းၵူၼ်း 10 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆ တေယူၵ်ႉႁၢမ်ယၢပ်ႇ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈ တေ ႁဵတ်းတူၼ်ႈသုင် တူၼ်ႈယႂ်ႇ။ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈ ႁဵတ်းတူၼ်ႈလဵၵ်ႉယူႇသေတႃႉ တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း တေမီးၵူၼ်း ႁၢမ်မၼ်း ဢမ်ႇ ယွမ်း 10 လႄႈ ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်းၵူၼ်းၼမ်ၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။

ၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းၶူး ၼႂ်းဝဵင်းလႄႈသင် ၸိူဝ်းၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ ၵႅပ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် တေၵႂႃႇပူၵ်းဝႆႉ တႃႇ ၸုတ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းႁႃတီႈမၼ်းပေႃးယၢပ်ႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းပႂ်ႉတူၺ်းၸွမ်းၸိုင် ၵူဝ် ၾႆးမႆႈ ဝတ်ႉဝိႁၢရ် ၸလွပ်ႈသႃလႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။

ၸဝ်ႈၶူး ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ဝၢၼ်ႈလၵ်းလဵင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တူၼ်ႈပႅၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းလႄႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႇပေပေႃးႁဵတ်းသုင်ယႂ်ႇၼႃႇဢႃးလႃး။ ပေႃးႁဵတ်းယႂ်ႇသုင် ၼႆၸိုင် ၵူဝ်ပဵၼ် ၽေးၾႆးမႆႈ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ မႆႈသၢႆၾႆး၊ မႆႈၸလွပ်ႈသႃလႃး၊ ၸွမ်းၵၼ်ႇၸွမ်းဝတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆလႄႈ လွင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈမၼ်း ပဵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးႁဵတ်းယႂ်ႇၼႃႇ ဝၢႆးမႃး ၾႆးမႆႈလူင်းမူတ်းယဝ်ႉ ၶီႇထၢၼ်ႇမၼ်း တူၵ်းမၢၵ်ႇမိူဝ် တီႈငဝ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် ၵေႃႇ ပဵၼ်ၵွင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵၢၼ် တီႈတေလႆႈမႃးပတ်းၽဵဝ်ႈၵၼ်ထႅင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ၾိင်ႈထုင်းတေဢမ်ႇ ႁၢႆ ယွၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်လွင်ႈယုမ်ႇယမ်ႁဝ်းၵေႃႈ ၸႂ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးၵိုင်ႇလႅပ်ႈ မွၵ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ ႁဵတ်းတူၼ်ႈယႂ်ႇသုင်သေ မိူဝ်ႈၽွင်းလဵပ်ႈဝတ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၸႂ်ႉႁႅင်းၵူၼ်းႁၢမ် ဢမ်ႇယွမ်း 30-40 ၵေႃႉသေ ႁၢမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇလႅပ်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းလူင်းၽွင်ႈ လွင်ႈႁဵတ်း တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းဢမ်ႇဝႃႈ ႁဵတ်းယူႇ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇႁႅင်းႁဝ်းၶႃႈ ပွင်ႇပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးယဝ်ႉ”- ဝႃၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢပ်ႈပၢၼ်ၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ ၸႂ်ႉၾႆးၸၢၵ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၸွမ်းၵၼ်ႇၸွမ်းဝတ်ႉ ၸွမ်းထၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ တေ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉ ၸိူင်ႉၼႆမႃးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ထုၵ်ႇလီလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၸွမ်းၵၢပ်ႈလႂ်ပၢၼ်ၼၼ်ႉသေ တူၼ်ႈပႅၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်း ဢမ်ႇလႆႈၼႆၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈလႆႈ ႁဵတ်းၵေႃႈလႆႈယူႇ – ၸဝ်ႈၶူး ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ တိုၵ်းသူၼ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း