သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇၵူၼ်းမိူင်းဢိုတ်းႁၢၼ်ႉ ႁိူၼ်း- သဵၼ်ႈတၢင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇတေမႃးၶဝ်ႈပွႆးၽြႃးၼွင်ႁၢႆးယႃႈ

မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးမိူင်းတႆး တေၵႂႃႇပွႆးၽြႃးၼွင်ႁၢႆးယႃႈ သိုၵ်းမၼ်းပႂ်ႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း၊  သင်ႇၵူၼ်းမိူင်းဢိုတ်းႁၢၼ်ႉ/ၽၵ်းတူႁိူၼ်း ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ။

ဝၼ်းတီႈ 21/10/2023 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း မႃးၶဝ်ႈပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ(ၽြႃးၽွင်ႇတေႃႇဢူးလူင်းမိူင်း)  တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းလူင်တေမႃးၼႆသေ ၸႂ်ႉပိၵ်ႉႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်းဝႆႉဢေႃႈ။ၵၢၼ်ႉမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေလႆႈၶၢႆတင်းၶၢႆ တေလႆႈငိုၼ်းလီၼႆ သမ်ႉၸႂ်ႉဢိုတ်းဝႃႈ။တီႈဝႆႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢိုတ်းဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈပၼ်ဢွၵ်ႇ တႃႇ 5 ဝၼ်းၼႆဢေႃႈ၊ ၵူၼ်းမႃးပွႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတီႈဝႆႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈဝႆႉၵႃး ယၢပ်ႇမူတ်း” – ဝႃႈၼႆ။

ဝၢႆးသေၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈယဝ်ႉသေ ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း လႄႈ ပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီ။ ပီၼႆႉ ယူႇတီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၸီႉသင်ႇသေ ဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းႁဵတ်းပွႆး၊ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း၊ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈဢမ်ႇမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ၊ ပွႆးဢမ်ႇၵိုၼ်းမိူၼ်တၢင်ႇပီ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “  ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းၸိူင်ႉၼႆ ၽႂ်ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈႁတ်းမႃးၶႃႈ။မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ၼႆၵေႃႈ တေႃႉတႄႉမီးဢိတ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း။ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉၵွႆး ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ” – ဝႃႈၼႆ။

ၸဵမ်မိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ႈၽၢဝ်ႇ တေၸတ်းႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈလူင်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းမႃးလႄႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်သိုၵ်းပဵၼ်သိူဝ် ၼႂ်းဝၼ်းပွႆး ။

ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသၢၼ်ၶတ်းတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – “ လွင်ႈဢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းလူႉႁၢႆတၢႆၼမ် ၊ လွင်ႈၽဝ်ၸုတ်ႇႁိူၼ်းလူႉသုမ်းၼမ်၊ လွင်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းသေ ဢွင်ႈတီႈ ၵိူဝ်းယမ်သႃႇသၼႃႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵွင်းမူး ၊ ၽြႃး ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူႉၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၾၢႆႇၶဝ်သမ်ႉ တေဢၢၼ်းၸတ်းႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈလူင်းမိူင်း ( ဖောင်တော်ဉီးဗုဒ္ဓပူဇနိယ)ၼႆလႄႈ ၶဝ်ဢၢၼ်းဢဝ်လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းသေ ပဵၼ်တႃႇဢဝ်ၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။

ပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈၸတ်းမႃးၵူႈပီႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁိူဝ်းၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်တေႃႉသူင်ႇႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ မီးမွၵ်ႈ 40 လမ်းၼႆႉ ပီၼႆႉတႄႉ မီး 21 လမ်းၵူၺ်းလႄႈ လႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၵူၺ်း။လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းၸၵၸၶဝ် ပၼ်ငိုၼ်းႁွင်ႉႁူၺ်း  ၵူၼ်းႁေႃႈႁိူဝ်းၶဝ်သေ တဵၵ်းၶၢၼ်းမႃးၵွၼ်ႇ ၼႆ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်မိူင်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ BBC ၼင်ႇၼႆ။

မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တေမႃးပွႆးၼွင်ႁၢႆးယႃႈတီႈလဵဝ်ၵူၺ်းသေ တေဢၢၼ်းၶဝ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၽူႈၼမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ဢူးဢွင်ႇ ၶမ်းထီႇ (PNO) တီႈတူၼ်ႈတီးပႃး ဝႃႈၼႆလူးၵွၼ်ႇ။