Tuesday, April 30, 2024

တႃႇ“တႆးသိုပ်ႇပဵၼ်တႆး”ၵႂႃႇထႅင်ႈၼႆႉ လူဝ်ႇႁူမ်ႈၵၼ် သၢင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ

Must read

ပေႃးပိုတ်ႇၵႂၢမ်းထၢမ်ဢၼ်ဝႃႈ – “ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်? လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈသမ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ၶိုင်ပွင်မႃး? ” – ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင်။ ပေႃးမႃးပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇၵႂၢမ်းတွပ်ႇၼႆႉသမ်ႉ – “ယွၼ်ႉၶုၼ်မိူင်းပိူၼ်ႈလီ၊ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ယွၼ်ႉပိူၼ်ႈၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင်ပၼ်တႃႇၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈမီးတင်းႁူႉၼမ်လႄႈ ပူၵ်းပွင်ပၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇမိူင်းပိူၼ်ႈ ႁႂ်ႈမီး ၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉၵူႈၵေႃႉ။ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ပိူၼ်ႈၶတ်းၸႂ်ပူပိုၼ်ႉငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ ပိုၼ်ႉထၢၼ်ပၼ်ဝႆႉ ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈ ႁႂ်ႈ ပေႃးသိုပ်ႇပုတ်ႈတႅၼ်းတၢင်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ် ၵူၼ်းလူင် ဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ” – ၼႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပေႃးမႃးတူၺ်း မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းႁဝ်းၼႆႉၸိုင် မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းထႆးၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပိူၼ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင်ၵူၼ်းမိူင်းပိူၼ်ႈ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ယဝ်ႉၸၼ်ႉသုင် (High School) ၵူႈၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢင်ႁူင်း ႁဵၼ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းၾရီး (Free) ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လဵင်ႉပႃးၶဝ်ႈဝၼ်းလႄႈ ၵမ်ႉၸွႆႈပႃးထႅင်ႈ ၼမ်ႉၼူမ်းတႃႇပဵၼ်ႁႅင်းပၢႆး ယူႇလီလႄႈ ဢွၵ်းဢေႃလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပေႃးတေမုၼ်းလႅင်း (လႅတ်းၽၢႆ) ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။

- Subscription -

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းထႅင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ပေႃးတေ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈၾရီး တႄႇဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈထိုင် ၸၼ်ႉသုင် ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ။ သွၼ်ပၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သွၼ်ပၼ်ပႃးထႅင်ႈ ၸႂ်ႁၵ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။

ပေႃးမႃးထွမ်ႇတူၺ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်ၸၢႆးၽွမ်ႉသႅင်မိူင်း တႅမ်ႈႁွင်ႉဝႆႉ ႁူဝ်ၶေႃဢၼ်ဝႃႈ “လိၵ်ႈလၢႆး” ၼႆၼၼ်ႉၸိုင် – “လိၵ်ႈ လၢႆးၾိင်ႈငႄႈထုင်းတႆးၼႆႉ တႃႇပွင်ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵူႈၵေႃႉ ၸၢႆးယိင်းၼုမ်ႇထဝ်ႈ ပႃးၽွမ်ႉၶတ်းၸႂ် ၸင်ႇၸၢင်ႈမႂ်ႇသုင်ၶိုတ်းပိူၼ်ႈ …. ပေလၢတ်ႈ လွင်ႈၵႂၢမ်းသေႉသွမ်းၵၼ် မႃးႁဝ်းလူဝ်ႇႁူၺ်းၸၼ် ပိင်ႇၺႃႇၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးတၢင်းမေႃ သွၼ်သိုပ်ႇယိုၼ်ႈ မိုဝ်း ၵၼ် …… လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ လွၼ်ႉမၼ်ႈၵႅၼ်ႇသၢႆၸႂ်ၶိူဝ်းဢိူဝ်ႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းမီးမႃး သူႁဝ်းႁပ်ႉႁူမ်ႈႁၢပ်ႇႁၢမ် သိုပ်ႇတႃႇတႅမ်ႈပိုၼ်း လီ မီးၼိူဝ်ၼုမ်ႇႁၢႆးသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇယဝ်ႉ …….”- ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆး
Photo by – Shan National School Kar Li/ ၾၢင်ႁၢင်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်လင်မႂ်ႇ ၵေႃတႆး ဝဵင်းၵႃလီႉ

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်းၼႆႉ လိၵ်ႈလၢႆး၊ ၽႃႇသႃႇ၊ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလႄႈ ၾိင်ႈထုင်းၼႆႉ ပဵၼ်မိၵ်ႈမၢႆလူင် တႃႇၵူၼ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးမိၵ်ႈမၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ တၵ်းတေၸူမ်ႁၢႆ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပေႃးလႆႈငိၼ်းၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ “တႆးသိုပ်ႇပဵၼ်တႆး” ၼႆၼၼ်ႉၸိုင် ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းယမ်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလႄႈ ပဵၼ် တႃႈမုၼ်ႈႁၼ်လူင် (Vision) ၶွင် ၸုမ်းၵေႃတႆး ၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။

ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ တႆးသိုပ်ႇပဵၼ်တႆး ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်တႃႈမုင်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းလူင် “ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်တႆး ၶိုၼ်းသိုပ်ႇပဵၼ်တႆးၵႂႃႇ၊ သၢင်းပၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်ႁၵ်ႉတႆး၊ ႁႂ်ႈမီးၸႂ်မေႃပူၵ်းသၢင်ႈတႃႇတႆးၶိုၼ်း၊ ႁႂ်ႈမႃးပဵၼ်ၶိုၼ်းၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵမ်ႉၸွႆႈ တႃႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆးၶိုၼ်း” ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်း ၽူႈၵုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇထၢၼ်ႈငဝ်ႈ သပ်းလႅင်ႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႄႇဢဝ် ပီ 2006 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵေႃတႆးသေ ပူၵ်ႈသၢင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႃႇလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇတႆး မႃးယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ပီ 2007 မႃး ၸင်ႇပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပူင်သွၼ်မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ပီ 2023 ၼႆႉ မီးမႃးၶၢဝ်း တၢင်း 16 ပီယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈပူၵ်းပွင်မႃး ဢမ်ႇယွမ်းႁဵင်ယဝ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢၼ်ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵေႃတႆးၼႆႉသေ ပိုတ်ႇမႃး မီးၵႂႃႇ 15 ႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တီႈ ၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း မီး 10 လင်၊ တီႈထုင်ႉယိူင်း ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ 1 လင်၊ မိူင်းၶိူဝ်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ 1 လင်၊ မိူင်းယႆ 1 လင်၊ မိူင်းယၢင်း 1 လင်လႄႈ တီႈလွႆတႆးလီ ဝဵင်းၵႃလီႉ 1 လင် ၼႆႉပဵၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၼ်ႉဢွၼ်ႇလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၼ်ႉ ၵၢင် တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ယိူင်းဢၢၼ်းလူင်တႄႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆး ၸိူဝ်းဢၼ်ႁၢမ်းတိုဝ်ႉတၢင်းၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ႇပဵၼ်လႆႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃး ပီ 2007 ၼၼ်ႉ ၸင်ႇတႄႇ ပိုတ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉမႃး မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း မီး 32 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆး 15 ၵေႃႉ ယိင်း 17 ၵေႃႉသေ မီးမႃး လုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီး 1,000 ၼႆယဝ်ႉ။

ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်း ၽူႈၵုမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇထၢၼ်ႈငဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်ႈတႄႇၵေႃႇတင်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈ ၼႆႉမႃး တႄႇမႃးတီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း 32 ၵေႃႉၼၼ်ႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် ပေႃးၽတ်းၽဵင်ႇၵၼ်တင်းမူတ်းၸိုင် တေ ဢမ်ႇယွမ်းႁဵင်ယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇတၼ်းႁဵၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပီၼိုင်ႈလႄႈ ပီၼိုင်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ တိူဝ်းၼမ်မႃးၵူႈပီလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၼ်ႉသုင် ၵေႃတႆး တီႈၵႃလီႉ လင်မႂ်ႇၼႆႉထႅင်ႈ လင်ၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် မီးဝႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ႇ 15 လင် လုၵ်ႉတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉသေ မႃးသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ တီႈ ၸၼ်ႉၵၢင် ဝဵင်းၵႃလီႉၼႆႉ ႁဵတ်းၼႆဝႆႉ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တေသၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်။ သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇယဝ်ႉ ႁူင်း ႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ၼႆႉယဝ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈလႆႈတီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး တီႈၵႃလီႉၼႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးယဝ်ႉ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးႁဝ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈသိုပ်ႇထႅင်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃႉၽတ်း ဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼၼ်ႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃတႆး ၸၼ်ႉသုင် လင်မႂ်ႇၼႆႉ တေတႄႇၵေႃႇသၢင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼႆႉၵႂႃႇ ဢၢၼ်း ဝႆႉ တေၵေႃႇသၢင်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီ။ ငိုၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈတႄႉ ဢၢၼ်းဝႆႉ တႃႇ 30,000 သႅၼ်ပျႃး။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် လင်မႂ်ႇၼႆႉ တေၵေႃႇသၢင်ႈ 3 ၸၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈလႆႈ မွၵ်ႈ 800 ၵေႃႉ။ ဢွင်ႈတီႈၵေႃႇသၢင်ႈသမ်ႉ တေ ၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈလွႆတႆးလီ ဝဵင်းၵႃလီႉၼႆႉ။

“ၶၢဝ်းတၢင်း ပီသွင်ပီမႃးၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆး ၼိုင်ႈတီႈလႂ် တိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃး ၼိုင်ႈ ၶိုင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူႈပွၵ်ႈမီး 100 ယၢမ်းလဵဝ် တိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃး ပဵၼ် 200 ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ဢွင်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႅပ်ႈ လူင်း ၸဵမ်လွင်ႈယူႇသဝ်း ၵၢၼ်ၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈၵေႃႈ ၵႅပ်ႈလူင်း ယွၼ်ႉၼႆလႄႈ ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် လင်မႂ်ႇ ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလူဝ်ႇတင်းၸွႆႈထႅမ် ထႅင်ႈတင်းၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ ။ တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်ၵႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈ”- ၼၢင်းၸၢမ်ၽွင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵေႃတႆးၼႆႉသေ မီးဝႆႉ သူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ သူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၼႆႉသမ်ႉ တေၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၶတ်းၸႂ်လႄႈ မီးၽႅၼ်တေသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတေႃႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ၶၢဝ်းယၢဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တႃႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ႇလႄႈ ၸၼ်ႉၵၢင်။ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မီးဝႆႉ သူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸုမ်းၵေႃတႆး – မိူဝ်ႈပီ 1992 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းမီးယူႇတီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇလႄႈၼွၵ်ႈမိူင်း လႆႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၽွတ်ႈမႃးမုၵ်ႉၸုမ်းတႆး ႁွင်ႉဝႃႈ “မုၵ်ႉၸုမ်းလူင်ၸိုင်ႈတႆး (Shan State Organization) ။ ထိုင်မႃးပီ 1993 ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸုမ်းဝႃႈ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမုၵ်ႉၸုမ်းလူင် ၸိုင်ႈတႆး။ ထိုင်မႃး ပီ 2002 ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ၸုမ်းၵေႃႁူမ်ႈမုၵ်ႉတႆး (ၵေႃတႆး) မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။

ၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃတႆးၸမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၵၢၼ်ယူတ်းယႃပၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးယူႇလီ၊ ၵၢၼ်ၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်း  လွင်ႈၶၢဝ်ႇ၊ ၵဵပ်းႁွမ်တွမ်ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း၊ မၢႆမီႈၾိင်ႈထုင်း ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်၊ ၵၢၼ် ၵပ်းသၢၼ်၊ ၵၢၼ်ပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢၼ်သၢင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၵၢၼ်ယုၵ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉဢိင်းၵလဵတ်ႈလႄႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်းၾိင်ႈလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶေႃႈမုလ်းၼႆႉ လႆႈဢဝ်မႃး တီႈဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး (ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ) ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း