ၼမ်ႉတဵင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ တူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ လူႉသုမ်းၼမ်

ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၼမ်ႉတဵင်း လူၼ်ႉၾင်ႇလုပ်ႇထူမ်ႈ တူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉသူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉသုမ်းတင်းၼမ်လၢႆ။

ဝၼ်းတီႈ 3-4/9/2023 မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉတဵင်း လူၼ်ႉၾင်ႇလုပ်ႇထူမ်ႈ သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ/ၶႄႇ တူင်ႈၼႃး ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉတဵင်း ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ တိူဝ်ႉသူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉသုမ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းတူင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3-4 မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉတဵင်းယိုင်ႈၶိုၼ်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇသေ ထူမ်ႈတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်း သၢပ်ႇၼမ်ႉတဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ် ။ တူင်ႈၼႃး မၢင်တီႈပေႃးဢမ်ႇႁၼ်တူၼ်ႈၶဝ်ယဝ်ႉ။ သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇမၢင်တီႈထူမ်ႈလိုၵ်ႉ ပေႃးတေပူၼ်ႉတူၼ်ႈမၼ်းၶႃႈယဝ်ႉ တေႃႉတႄႉႁၼ်ပၢႆမၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။ ၸဝ်ႈၼႃး မၢင်ၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇၸဝ်ႉတႄႉ ယၢမ်းလဵဝ် တူၼ်ႈၶဝ်ႈၶဝ် ပေႃးပၼ်ႇၵေႃမၢၼ်းယဝ်ႉ။ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵေႃႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၽွင်းတိုၵ်ႉတေဢွၵ်ႇႁူင်းမၼ်းၶႃႈ သင်ဝႃႈ ၼမ်ႉၼႆႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုင်ႈၶိုၼ်ႈထႅင်ႈႁိုင်တႄႉ တူၼ်ႈၶဝ်ႈ၊ တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်း ၼႆႉ တိုၼ်းတေလူႉသုမ်းၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 တင်း ဝၼ်းတီႈ 4 ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းမႃးၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၼႆႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၼမ်ႉတဵင်းသမ်ႉ ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇႁႅင်း ။

“ၼႂ်းသွင်ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းယဝ်ႉ လႅတ်ႈပေႃးဢွၵ်ႇယဝ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉသေ ၼမ်ႉၾူၼ်ၼႆႉ လႆလူင်းၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉပုၺ်း – ၼမ်ႉတွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆလူင်းၼမ်ႉတဵင်း လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉတဵင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ လုပ်ႇထူမ်ႈတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉၼႆႉသမ်ႉ ၼၢၼ်းလူင်း တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈ ဝႃးၼႆႉ ၼမ်ႉတဵင်းပႆႇယွမ်း တိုၵ်ႉယိုင်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ တူင်ႈၼႃး သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇ ယွမ်းႁူဝ်သိပ်တူင်ႈၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉတိုၵ်ႉထူမ်ႈယူႇလႄႈ လွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈ လူႉသုမ်းမၼ်း မီးၵႂႃႇလၢႆတူင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇႁူႉႁူဝ် ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။

ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉသေ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၵိုင် ၾၢႆႇႁွင်ႇတပ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢတ်ႇဝႆႉ ယွၼ်ႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းၵႂႃႇ ဝၢၼ်ႈၼွင်ပၢင်ႇ – ၼွင်မိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢတ်ႇဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ- ၵႃးၵႂႃႇမႃး ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။

ၼမ်ႉတဵင်းၼႆႉ မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇသဝ်းၸွမ်းႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉတဵင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း၊ ၼမ်ႉပွၵ်ႉ၊ ၼွင်ၵႅၼ်၊ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ၊ သီႇၵူင်း၊ သူမ်ႈၶွၼ်၊ ဝၢၼ်ႈၸႅၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼမ်ႉတဵင်းၼႆႉ ႁူဝ်မၼ်းမီးတီႈ လွႆၸၢင်ႉမိူင်းၵိုင်သေ လႆလူင်းမႃးတၢင်း လၢႆးၶႃး လတ်းလူင်းမႃးတၢင်း ၾၢႆႇႁွင်ႇၼမ်ႉ ၸၢင် – ၵဵင်း တွင်း – လၢင်းၶိူဝ်း – ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈၸလွင်းသေ လႆၶဝ်ႈၸူးတီႈတႃႈသူပ်းတဵင်း (ၼမ်ႉၶူင်း) ၸိူဝ်း ၼႆႉ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2/9/2023 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်း ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၾူၼ်လႆလုပ်ႇထူမ်ႈ ၸွမ်း ၼႂ်း ၵၢတ်ႇလူင်လၢႆးၶႃႈလႄႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းဢွင်ႈတီႈၶူင်ႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်းဝၼ်းတီႈ 1/9/2023 ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 2/9/2023 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6:30 မူင်းထိုင် 10:00 မူင်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉပႃႇ လႆထူမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃး ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွၵ်ႉ 1 တင်း ပွၵ်ႉ 2 လႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမေႃႇၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 15 လင် ထုၵ်ႇၼမ်ႉလႆၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး လူႉသုမ်းတင်းၼမ်လၢႆ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ လႆထူမ်ႈပႃးတူင်ႈၼႃး ၵူၼ်း မိူင်း ဢၼ်တိုၵ်ႉၽုၵ်ႇသွမ်ႈယဝ်ႉ ပႆႇႁိုင် ထုၵ်ႇၼမ်ႉထွင်းဢဝ်ယုၵ်းယၢၵ်း ပွတ်းမႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထူမ်ႈတဵမ် ၼႂ်းတူင်ႈၼႃးသေ ၵိုတ်း ၶၢင်ႉ ၼႂ်းတူင်ႈၼႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဵမ်တူၼ်ႈၵႃႈ တူၼ်ႈၶဝ်ႈ လူႉၵွႆၼမ်။

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 ၼႆႉၵူၺ်း ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်း ထိုင် 2 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉပႃႇ လႆထူမ်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇၼႂ်း ၵႄးၼမ်ႉ မိူတ်ႇသေ လႆၶဝ်ႈထူမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃးလႄႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 5 တင်ႈတႄႇဢဝ် တၢင်း ၽႄလၢၼ်ႉၼမ်ႉ မၼ်းၵွင်တႆး တေႃႇထိုင် ႁူင်းယႃၵဵင်းတွင်း ၶဝ်ႈထူမ်ႈၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ မွၵ်ႈ 50 လင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်း ၶၢႆႉၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးသင်လႄႈ လႆႈလူႉသုမ်းၼမ်။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈယႂ်ႇလူင် ၸိူင်ႉၼႆသေ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၼႆႉ ၼမ်ႉဢမ်ႇယၢမ်ႈထူမ်ႈႁႅင်း ၸိူင်ႉၼႆမႃး ႁိုင်မွၵ်ႈ 8-9 ပီ ယဝ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတွင်းလၢတ်ႈ။