လိူၼ်ထူၼ်ႈပႅတ်ႇၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယမ်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်

ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ – ၶဝ်ႈသၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်လၢႆပုင်ႈ ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃး လွင်ႈၶႅပ်းငိုၼ်းဝႂ် 20,000 ပျႃး တေဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းႁႅင်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆး ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်း ၸႂ်ႁႅင်း။

တႄႇဢဝ်ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 2023 ၼႆႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ – ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် ၵူႈပွၵ်ႈ 1 တဝ်ႈ 2 လိတ်ႉၼၼ်ႉ 10,500 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်မွၵ်ႈ 14,000 ပျႃး။ ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင် ၵူႈပွၵ်ႈ 80,000 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈပဵၼ် 100,000 ပျႃးယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ လွင်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၶႅပ်းဝႂ် 20,000 ပျႃး တေဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းပၢင်လူင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်းၶႃႈဢေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၶဝ်ႈသၢၼ် သႅၼ်း 881 ၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ 1 ထူင် 80,000 ပျႃး။ လိူၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇ 100,000 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၶဝ်ႈမူၼ်ႇ လိူၼ်ပူၼ်ႉ 1 ထူင် 68,000 ပျႃး လိူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ 77,000 ပျႃးယဝ်ႉ။ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၶႅပ်းငိုၼ်းဝႂ် 2 မိုၼ်ႇ တေဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉၶႃႈ ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ၶဝ်ႈသၢၼ် ၵူႈပွၵ်ႈ 1 ထူင် 60,000 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 100,000 ပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင် 60,000 ပၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ပေႃးပဵၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ပၢၵ်ႇၵိင်ႇ 1 ထူင် 80,000 ပျႃး။ ၶဝ်ႈမူၼ်း 75,000 ပျႃး၊ ၶဝ်ႈၼဵဝ် 75,000 ပျႃး။ 1 ထူင်ၼႆႉ တေမီးၼမ်ႉၼၵ်း 25 ၸွႆႉ တေမီးတၢင်ပၢႆ သီႇပေႇၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၵိၼ်းၸႂ်ပေႇၸႂ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ၵေႃႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင် 68,000 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၵႂႃႇ 75,000 ပျႃး ယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸူဝ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၶႅပ်း 2 မိုၼ်ႇတေဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ၶဝ် ၼႅတ်ႈၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်း ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင် ၶဝ်မႃးႁပ်ႉသိုဝ်ႉတီႈမိူင်းၼၢႆးၵႂႃႇ 80,000 ပျႃး မိူဝ်းၶၢႆၶိုၼ်း တၢင်းလၢင်းၶိူဝ်း 140,000 ပျႃး ၼႆႉဝႃႇ။ ပေႃးသူင်ႇၶၢႆတၢင်းဝဵင်းပၢင်လူင်တႄႉ 1 ထူင် 150,000 ပျႃး ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်ၶိုၼ်ႈပၼ်ၵႃႈမၼ်းၼႆႉ ၵျႃႉၼႃႇၶႃႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

တီႈၸႄႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း 1 ထူင် ၶိုၼ်ႈပဵၼ် 15,000 ပျႃး။ ၶၼ်ၶူဝ်း ၵုၼ်ႇၼႂ်းသူၼ်ပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ၸဝ်ႈသူၼ် ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းၶႅပ်းဝႂ် 2 မိုၼ်ႇၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်း လဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်လႆႈယိပ်းဝႂ် 2 မိုၼ်ႇၼၼ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ လိုဝ်ႈလင်ဢွၵ်ႇမႃးသေ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းထႆး ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈၵူႈမဵဝ်း။ ၵူၼ်းၶၢႆမၼ်းဝႃႈႁိုဝ်ၼႆ ပေႃးၶၢႆမိူဝ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈမႃး ၸွင်ႇၶဝ်တေသိုဝ်ႉလႆႈၶိုၼ်း ဢမ်ႇသိုဝ်ႉလႆႈၶိုၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶဝ်ၸင်ႇၶိုၼ်ႈၵႃႈမၼ်းသေ ၶၢႆတိၵ်းတိၵ်း။ ၵမ်းၼႆႉ ၶၼ်မၼ်းၶိုၼ်ႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇလူင်း ၼႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႆႉ 1 ထူင်လႂ် ၶဝ်ႈၶိုၼ်ႈ 15,000 ပျႃးၼႆႉၶႃႈ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇတုၵ်ႉၶလႃႇ”- ဝႃႈ ၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းသူၼ်သမ်ႉ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႃႈႁႅင်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သမ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်လၢႆ ပုၼ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ် လၢင်းၶိူဝ်းလၢတ်ႈ။

“တီႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၵႃႈႁႅင်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် သူၼ်ႁႆႈၼႃး 1 ၵေႃႉ 8,000 ပျႃး – 10,000 ပျႃးယဝ်ႉ။ ပီၵၢႆၼၼ်ႉ 1 ၵေႃႉ 5,500 ပျႃး – 6,000 ပျႃးၵူၺ်း။ ပီၼႆႉ ၶၼ်ငႃးလမ် 32 ၸွႆႉ 130,000 – 140,000 ပျႃး ပေႃးဢမ်ႇၶၢႆလႆႈ ၵႃႈၼႆႉတႄႉ ၸဝ်ႈသူၼ် သုမ်းၶႃႈဢေႃႈ ယွၼ်ႉလႆႈသဵင်ႈၵႃႈၸရိတ်ႈမၼ်းၼမ် ၵူႈပီ 90,000 ပျႃး – 100,000 ပျႃးၵူၺ်း။ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် 1 ၸွႆႉ ဢမ်ႇယွမ်းလႆႈ 2,500 ပျႃး သင်ဝႃႈ ယွၼ်းလူင်း 2,500 ပျႃးၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ်တႄႉ သုမ်းၵမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းလႄႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းလိူင်းၵေႃႈ တေလိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ယွၼ်ႉၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

“ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ လွမ်မႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ပေႃးမီးငိုၼ်းၶမ်း ယႃႇပေႁွႆႈသႂ်ႇတိုဝ်း ၵၼ်ၶႃႈ ၵူဝ်ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ၸၼ်ၶႃႈႁႅမ်လိပ်း ႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ ၵူၼ်းၼႆႉ ပေႃးတိူၵ်ႈၵေႃႈ မိူၵ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မႆႈၸႂ် ယူႇ ၵူႈလွင်ႈၵူႈမဵဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး(ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ 1 လိတ်ႊ 3,100 ပျႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ 2,700 ပျႃး။ ၶဝ်ႈသၢၼ်သမ်ႉ 1 ထူင် မွၵ်ႈ 90,000 ပျႃးယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ 70,000 ပျႃးၵူၺ်း။ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ်သမ်ႉ 1 တဝ်ႈ 2 လိတ်ႊၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် 13,000 – 14,000 ပျႃး။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ 10,500 ပျႃးၵူၺ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇလၢတ်ႈ။

တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ၶႂၢႆး 40,000 ပျႃး ၵွၼ်ႇၶၢဝ်ႇလွင်ႈၶႅပ်းငိုၼ်းဝႂ် 20,000 မိုၼ်ႇပႆႇ ဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ၶႂၢႆးမီး 30,000 ပျႃးၵူၺ်း။ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် လိူၼ်ပူၼ်ႉ 1 လိတ်ႊ 2,600 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် 2,980 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယွၼ်ႉၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းႁႅင်း သေ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉၵူၺ်း မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပၼ်ႁႃမၼ်းတႄႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ။ တူၺ်းငဝ်းလၢႆးမၼ်းတႄႉ ၶဝ်ဢၢၼ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၶဝ်တေႁဵတ်း ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉ သုၵ်ႉယုင်ႈဢူၼ်ဢၢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေဢမ်ႇၵႃး မိပ်ႉၵိၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၶႁႅင်း ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်တေပိုတ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းမူတ်းမူတ်း လွင်ႈၵပ်းၵိၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၾႆးၾႃႉ။ တေႃႉၶူဝ်းသူၼ် ၶၢႆဢွၵ်ႇတၢင်း မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးတေယွင်ႈဢၢမ်း ႁပ်ႉႁၼ်လီၶဝ်မႃးၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/2/2021 ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး တူၵ်း ႁႅင်း မိပ်ႇငႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းၶ ၶၢၼ်ၸႂ် ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပၢႆႈၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ – မိူင်းထႆးၼမ် မၢင်ဢွင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးႁၢမ်းပႅတ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းမႃး မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ ၸူဝ်ႈၶဝ်ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၼႆႉ။