ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ( CWC ) ၶွင်ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆ 7/2023 သေ ပၢႆးၼေပႃး လွၵ်းၸုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 19 ဢၼ်ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ ဝၼ်းၵိူတ်ႇႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ် ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ထူၼ်ႈတဵမ် 78 ပီႊ ၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။ တီႈတွၼ်ႈမၢႆႁူၵ်းၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆ့ဝႃႈ ” တႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်မီးမႃး ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼႆ့ ပေႃးဢမ်ႇဢုပ်ႇၵုမ်ပႃးၸွမ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ တႄ့ တေဢမ်ႇႁၼ်လၢႆးတၢင်း သၢင်ႇတေႃႇယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။
သၢႆၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆ့ ပွင်ႇဝႃႈ တေယွမ်းဢုပ်ႇၸွမ်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၵၸ ယူႇၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ် သၢၼ်ၶတ်းၵၼ်တင်း လွၵ်းၸုၵ်းၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ( CEC ) ၶဝ် ၼင်ႇသၢႆ့ လႄႈ ၶႂႃယဝ်ႉ။
ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း( CEC ) ၶွင်ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆ့ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊ2021 ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵမ်ႉယၼ် မၵ်းမၼ်ႈ ပိူင်ၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၾႅတ်ႇတရႄႇတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ( FDC ) ဢၼ် ၶွမ်ႇမတီႇတႅၼ်းတၢင် တႅၼ်းၽွင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ( CRPH ) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈ 2021 လိူၼ်မၢတ်ႉ 31 ဝၼ်းၼၼ်ႉလႂ်၊ ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ လွင်ႈၶတ်ႇၽွတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶွတ်ႇ လိူတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း( NUG ) ၼၼ်ႉလႂ်၊ လႆႈၸႂ်ၵမ်ႉယၼ် လွင်ႈပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼၼ်ႉလႂ် ၸႅင်ႈၸႅင်ႈ လႅင်းလႅင်းယူႇယဝ်ႉ။ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း( CEC ) ၶွင်ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်းၼႆ့ ဢမ်ႇယွမ်း ဢုပ်ႇၸွမ်း ၸုမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸၵၸ၊ ဢမ်ႇၶဝ်ႈသွၼ်ႈၶိုၼ်း ပႃႈတႂ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 ယဝ်ႉ ၼႆသႄႈ။
ၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ( CWC ) ၶွင်ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆ့ ဢိင်ဢၢင်ႈၸွမ်းၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်ႁူင်လိုဝ်းဝႃႈ ၸၵၸပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈ ယႃႇပျေ့ လႄႈ ၶိၼ်ႇၸေႃႇဢူးၶဝ် ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းတေႃႇ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတေတႅမ်ႈဢွၵ်ႇ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶဝ် ဝၼ်းထိ 19 ၼၼ်ႉႁိုဝ်ၼႆ လီလႆႈၶႆႈၸႂ်ၸွမ်းယူႇ။ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ၼႆ့ မိူဝ်ႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းၶဝ် ၵႂႃႇယွၼ်းထူပ်းမၼ်းၼၢင်း ယၢမ်းတေလႆႈတေႃႇမၢႆၾၢင်ပႃႇတီႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ မိူဝ်ႈပၢင်ႇၵီႇမုၼ်း ဢၢင်ႈတေမႃးထူပ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ ထိုင်ၵမ်းၸုမ်းယႃႇပျေႉၶဝ် ၵႂႃႇထူပ်းၸင်ႇ ယွမ်းႁပ်ႉလၢတ်ႈတေႃႇ၊ လွင်ႈၼႆ့ ယူႇတီႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်( CWC ) တေၼပ်ႉသွၼ်ႇပဵၼ်ၾႆးၶဵဝ်သေ ၸင်ႇၵဵပ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁိုဝ်ၼႆ လီလႆႈဝူၼ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼင်ႇၶၢဝ်ႇတၢင်းၼႂ်း ႁူဝ်ႈဢွၵ်ႇမႃးတႄ့ဝႃႈ မိူဝ်ႈၸုမ်းယႃႇပျေ့ၶဝ် ၵႂႃႇဢုပ်ႇၼၼ်ႉ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ဢမ်ႇတၵ်းသဵင်၊ ၼိမ်ထွမ်ႇယူႇ တေႃႇပေႃးသုတ်း။ ၵမ်းလိုၼ်း ထိုင်တီႈဝႃႈ ႁႂ်ႈၸွႆႈလၢတ်ႈ ၸွႆႈႁၢမ်ႈပၼ် NUG, PDF ၶဝ်ၽွင်ႈၼႆၼၼ်ႉၸင်ႇ မၼ်းၼၢင်းတွပ်ႇဝႃႈ “ၵဝ်ၶႃႈမီးယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈၶင် လူး” ၼႆၶေႃႈလဵဝ်။
ဢိင်ၼိူဝ်ၵႂၢမ်းမၼ်းၼၢင်းၶေႃႈလဵဝ်ၼႆ့သေ ၽၢႆႇၸၵၸၵေႃႈ ႁပ်ႉႁၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ၊ ၽၢႆႇၼိုင်ႈႁၼ်ဝႃႈ ပွႆႇမၼ်းၼၢင်း ဢွၵ်ႇမႃးသေ ၸႂ်ႉလၢတ်ႈၸႂ်ႉႁၢမ်ႈ NUG/ PDF ၼႆ့ မၢၼ်ႈမိူင်းတေၸဵဝ်းယဵၼ်၊ ထႅင်ႈၽၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉႁၼ်ဝႃႈ ပေႃးပွႆႇဢွၵ်ႇမႃး မၼ်းၼၢင်းတေဢွၼ်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတပ်ႉမတေႃႇ ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီးတီႈယူႇၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်( CWC ) ၶွင်ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၵေႃႈ ၶေးတေဝူၼ်ႉဝႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ် တေဢမ်ႇမီးၽႂ်ၵေႈလိတ်ႈလႆႈ ပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆယူႇသႄႈ။
ၵူၺ်းၼၼ်သေတႃႉ ဝႆႉဝႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ၽၢႆႇၸၵၸ ပွႆႇပၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃးယဝ်ႉၼႆၵွၼ်ႇ၊ မၼ်းၼၢင်းၼႆ့ ၸွင်ႇသမ်ႉတေ ႁၢမ်ႈပၼ် သီးပၼ် ဢၼ်NUG/ PDF ၶဝ် လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းတေႃးယူႇၼၼ်ႉႁိုဝ်။
တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ မၼ်းၼၢင်းႁၢမ်ႈယူႇ သီးယူႇၼႆလႃႈ၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇ တူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇသမ်ႉတေဢဝ်ၵႂၢမ်းမၼ်းၼၢင်းယူႇႁိုဝ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းၼၢင်း ပဵၼ်ၽူႈသၢင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈႁပ်ႉသူးၼူဝ်ႊပႄႊ
ၽၢႆႇငမ်းယဵၼ်လႄႈ သင်ဝႃႈယွမ်းႁပ်ႉႁၢမ်ႈသီးတေႃႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႆး၊ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇသီးသေ တေမႃးပၼ်ႁႅင်း လွင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼ်ႉၸိုင် ႁူ့ၺႃးၺွပ်းထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆ့ တိုၵ်ႉပဵၼ်ဝႆ့ ၾႆးတၢင်းၼႂ်းၶွင်ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်း လႄႈ ၸၵၸၵွႆးၵွၼ်ႇ။
ပေႃးတူၺ်းထႅင်ႈ ၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်မီးၸုမ်းၽွင်းငမ်းၸေႊမိူင်းႁင်းၶေႃယဝ်ႉၼၼ်ႉလႂ်၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ လႄႈ မိူင်းၶျၢင်း ဢၼ်တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းဢုပ်ႇၵၼ်တင်း ၸၵၸလႃးလႃးယဝ်ႉၼၼ်ႉလႂ်၊ ၸိူင်ႉၼင်ႇတီႈတိူင်းၸေႊၵႅင်း ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ၶိုင်သၢင်ႈပဵၼ်မႃး ယူႊၼိတ်ႉၼိုင်ႈဢၼ် ႁင်းၶဝ်ၶေႃၶေႃၼၼ်ႉလႂ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ၵွမ်ႉတေၸူးဢဝ် မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ လႄႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵွႆး ၸွင်ႇတေၵေႈလိတ်ႈပူတ်းပူင်ပႅတ်ႈလႆႈ ၵဵင်ႈသႂ်မူတ်းၸၢင်ႇယူႁိုဝ်။ ငဝ်းလၢႆး လႄႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆ့ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇယဝ်ႉလူင်။
ၸင်ႇၼၼ် ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းၵႄႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆ့ ၵိူတ်ႇမီးမႃးပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈ ၸၢမ်းႁႂ်ႈပၢၵ်ႈပၢႆႇပႅတ်ႈလႆႈ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ လႄႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ သေ တႅင်ႇၶိုၼ်ႈPlayer မႂ်ႇမႂ်ႇ ၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ယူဝ်တေၸဵဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ထိုင်တီႈႁိုဝ် ဝႃႈၼႆမႃးၽွင်ႈယဝ်ႉ။ ထုၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇ၊ ပဵၼ်လႆႈႁိုဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈဝႆ့ၾၢင်ႉႁႅၼ်းတၼ်း ပႂ်ႉတူၺ်းၵွႆးယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼေမွၵ်ႈၼႆ့သေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈသၢႆၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇဢေႃႈ။
