ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈမိူင်းၼၢႆး လၵ်ႉပိုတ်ႇလဵၼ်ႈမႃးၼမ် ပႆႇမီးၽႂ်ႁၢမ်ႈ

ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ပိုတ်ႇမႃး မီး 5 တီႈယဝ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပိုတ်ႇလဵၼ်ႈၵၼ် ၼႂ်းပွၵ်ႉလွႆဝႄႈတင်း ပွၵ်ႉဢူး ယဵၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်လွင်းသုမ်း ပဵၼ်ၼီႈၼမ် ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈၵမ်ႉ (ပွင်ႇ) ရူတ်ႉၵႃး ႁိူၼ်းယေး တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆမႃးၼႆႉ ပၢင်တေႃႇလွင်း ဢၼ်လၵ်ႉပိုတ်ႇမႃး တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉလွႆဝႄႈ မီး 4 တီႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇ 1 တီႈ ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸဝ်ႈတႅင်ႇလူင် ဢၼ်ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တေ ပဵၼ်ပလိၵ်ႈထၢၵ်ႈ၊ ၽူႈၸမ်ၸႂ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်တင်းၽူႈဢုပ်ႇပိူင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလႄႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၼႆႉ ပၢင်တေႃႇလွင်း ဢၼ်လၵ်ႉပိုတ်ႇဝႆႉ တင်းမူတ်း မီး 5 တီႈ။ ၼႂ်းပွၵ်ႉလွႆဝႄႈ 4 တီႈ ၸဝ်ႈတႅင်ႇမၼ်း တေပဵၼ်ဢူးမိၼ်ႉၵျေႃႇ ပလိၵ်ႈထၢၵ်ႈ၊ ၸၢႆးၵိၼ်ၶဝ်ႈလႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတေႁွင်ႉၵၼ်ဝႃႈ ၼၢႆးၶႄႇႁူဝ်ပၢင်ႇ ဢၼ်ၼႆႉသမ်ႉ တေပိုတ်ႇဝႆႉ 2 တီႈ။ တီႈပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇသမ်ႉ တေပဵၼ်ဢူး ပႃႉဝိၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ပိုတ်ႇဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်တေႃႇလွင်း 4 ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉလွႆဝႄႈၼၼ်ႉ တီႈၼိုင်ႈ ပဵၼ်ဢူးမိၼ်ႉၵျေႃႇ၊ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၸၢႆး ၵိၼ်ၶဝ်ႈ ပိုတ်ႇဝႆႉ သွင်ဢွင်ႈတီႈၼႆႉ တေပဵၼ်ပၢင်တေႃႇလွင်း ၽၢႆႉၵိဝ်းတင်း လေးၵွင်ႇၵျိၼ်ႇ။ ထႅင်ႈသွင်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ပိုတ်ႇ ဝႆႉ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၵျွင်းမဵဝ်းမၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၼၢႆးၶႄႇႁူဝ်ပၢင်ႇၼၼ်ႉ ပိုတ်ႇဝႆႉ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပိုတ်ႇဝႆႉ ပၢင်တေႃႇ လွင်း ၽၢႆႉၵိဝ်းတင်း မၢၵ်ႇၸႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လွင်းသုမ်းၼမ် ထိုင်တီႈ ပေႃးလႆႈၵမ်ႉႁိူၼ်းယေး၊ ဝၢင်ႈ ႁိူၼ်းတီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးလႄႈ ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်။

“ယွၼ်ႉပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉသေ လွင်းသုမ်း ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈၵမ်ႉႁိူၼ်းယေး၊ တီႈလိၼ်၊ ဝၢင်ႈႁိူၼ်း၊ ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ မီး 3-4 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ်တေၵႂႃႇၵမ်ႉဝႆႉ တီႈၸုမ်းမီးငိုၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်း S3 တူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉၼႆႉ ၸဵမ်ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽူႈဢုပ်ႇပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်း ယွၼ်ႉလႆႈၵိၼ်ၸွမ်း။ မိူင်းလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇတၢၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ၽႂ်ႁဵတ်းသင် ၽႂ်တူင်ႉၼိုင်သင် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁူႉၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးလၢတ်ႈ။

ပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပိုတ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 9 မူင်းၵၢင်ၶမ်ႈ၊ မၢင်ပွၵ်ႈထိုင် ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း 12 မူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵူၼ်းဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်ႈတႄႇ မီးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉမႃး ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ပႅၵ်ႇတႃၵေႃႈ မီးၼမ်မႃးၵူႈဝၼ်း ပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ ။ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး လီၵူဝ် ပၼ်ႇၶိုၼ်ႈပၼ်ႇလူင်း သဵင်မၢၼ်ႈပေႃး ပၼ်းၸွမ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဝႆႉသတိၵၢၼ်ၵိၼ်ယူႇတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၶႃႈယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီး သင်ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈၼမ်သေ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈၼမ်၊ ၵူၼ်းယွင်ႇ ၵေႃႈၼမ်၊ ၵူၼ်း ၵဵပ်းယုၵ်းယၵ်း ပႃးတင်းမိတ်ႈ တင်းလႅဝ်း ပၼ်ႇၶိုၼ်ႈ ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

“ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈသင် ယွၼ်ႉပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ မီးၼႂ်းဝဵင်း ၽူႈဢုပ်ႇပိူင်ႇ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတၵ်းသဵင်သင်ၸွမ်း ယဵၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ၶဝ်ၵူဝ်မီးပၼ်ႁႃၵၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈ။

ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 5 ပွၵ်ႉ 7 ဢိူင်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵမ်ႈၼမ် တေႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈၼႃးလဵင်ႉတွင်ႉ။ သူၼ်သမ်ႉ တေၽုၵ်ႇမီႇႁေႃ၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ(ၶဝ်ႈၶႄႇ)၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီပၢႆၼႆႉ ပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ယိုင်ႈၶႅၼ်း လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ် ၶႂၢင်ႉၸတ်းႁဵတ်း ထၢင်ႇႁၢင်လွတ်ႈလႅဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇပွႆးလၢမ်းၾိင်ႈႁိၵ်ႈႁွႆး (ၶႅၵ်ႇလီပၢင်ၸႃႉ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။