ထႆးႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉၵဵပ်းၵိၼ်ၶွၼ်ႇၵၢင်တၢင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းၵၢင်တၢင်းၼႂ်းၵႄႈ မိူင်းတူၼ် – မိူင်းသၢတ်ႇ 1 ထူင်လႂ် ယွၼ်းထိုင် 10,000 ပျႃး ၸဝ်ႈသူၼ်ပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1/2/2023 ၼၼ်ႉမႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိုတ်ႇႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ(ၶဝ်ႈၶႄႇ) ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးလၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်း တၢင်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇမႃးၶၢႆတီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး။ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉ ၵဵပ်း ၶွၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈၸဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊတၢင်းၾင်ႇမိူင်းတႆး 1 ထူင်လႂ် လႆႈပၼ် 10,000 ပျႃး (ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ) ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ၸဝ်ႈသူၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

ၸဝ်ႈသူၼ် ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဝဵင်းမိူင်းတူၼ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ႈၶႄႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် – မိူင်းတူၼ် သူင်ႇ ၶၢႆၸူးတၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈသႂၢင်းၶွၼ်ႇပၼ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ(custom) တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် / 1 ထူင် လႂ် 10,000 ပျႃး။ ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈသႂၢင်း။ ယဝ်ႉၼႂ်းၶွမ်ႊပၼီႊတၢင်းမိူင်းထႆး တၢင်းၾင်ႇၼႆႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ်ၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်သမ်ႉ မႃး ၵဵပ်းၶိုၼ်းတီႈႁဝ်းၼႆႉ။ မၼ်း ပဵၼ်ဝႆႉ ႁဵတ်းၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် – မိူင်းတူၼ် – မိူင်းသၢတ်ႇ တေႃႉသူင်ႇၶၢႆၸူး တၢင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ 1 ထူင်လႂ် တေမီးၼမ်ႉၼၵ်း 50 ၵီႇလူဝ်ႇ (တေမီးယူႇ 30 ၸွႆႉပၢႆ) ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢၼ်သူင်ႇၶၢႆၸူးတၢင်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊတင်းသွင်ၾင်ႇမိူင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် သေ တေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈၸူးပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသူၼ်သေ တေႃႉၶၢႆၸူး တၢင်းမိူင်းထႆး ၵမ်ႈသိုဝ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ တေလႆႈမီးလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ဝႂ်သိုဝ်ႉၶၢႆ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

“မိူဝ်ႈၵူႈပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ 1 ထူင်လႂ် လႆႈၶၢႆ 550 – 560 ဝၢတ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ၶၢႆလႆႈ 1 ထူင်လႂ် 400 ဝၢတ်ႇပၢႆ ၵူၺ်းၶႃႈ။ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတူၵ်းႁႅင်း ယွၼ်ႉၶဝ် ၵဵပ်းပႃးၶွၼ်ႇမၼ်း 1 ထူင်လႂ် 10,000 ပျႃး (ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ) မၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ႁႅင်း ၼႃႇၶႃႈ။ ၸဝ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်တႄႉ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၼမ်ႉမႅတ်ႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်း။ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၼမ်ၵေႃႈ ၶဝ် တေမႃးတဵၵ်း တီႈသူၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႈၵိၼ်းၸႂ်ဢေႃႈ။ ၵႃႈတိုၼ်းလၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆႈသဵင်ႈၼမ်။ ၶၢႆမႃးသမ်ႉ လႆႈၶၼ်ဢေႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၸဝ်ႈသူၼ် ဝဵင်းမိူင်းတူၼ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ် လႆႈပၼ်ထႅင်ႈ ၸွမ်းၵဵၵ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၸွမ်းတႃႇၸွမ်းတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် – မိူင်းတူၼ် – မိူင်း သၢတ်ႇ – တႃႇၶီႈလဵၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တႃႇတေတေႃႉသူင်ႇၶၢႆၸူးထိုင် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵဵတ်ႉ1 တီႈလႂ် လႆႈပၼ်တီႈဢေႇသုတ်း 3 ႁဵင်ပျႃး ၼမ်သုတ်း 2 မိုၼ်ႇပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

တႄႇဢဝ် ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် – မိူင်းတူၼ် – မိူင်းသၢတ်ႇ ထိုင် တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵဵၵ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ဢၼ်ပႂ်ႉ ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်းၼႆႉ မီးဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ။ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် – တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ တေယၢၼ်ၵႆၵၼ် မွၵ်ႈ 140 လၵ်း။

“ၸဝ်ႈသူၼ်ႁဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈလႂ် ပေႃးမီးမုၵ်ႉၸုမ်း ၾၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ်တႄႉ တေလီယူႇ ႁဝ်းၶႃႈ တေ ၸၢင်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈပၼ်ႁႃယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁဝ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ၸၢင်ႈၸွႆႈၵႄႈလိၼ်ပၼ်လႆႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ ဝႆႉသေ မီးၸုမ်းၵႂႃႇလၢတ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇထိုင်တီႈၶႃႈယူဝ်း။ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသူၼ် လႆႈ ဢဝ်ႁိူဝ်ႇလႆၶႆးယွႆႉ ၽုၵ်ႇ သွမ်ႈႁဵတ်းမႃးလႄႈ သင်ပဵၼ်လႆႈ လွင်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၸွမ်းတႃႇၸွမ်းတၢင်း တီႈၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလူတ်းယွမ်းပၼ် ႁဝ်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၽွင်ႈယူႇ ႁႂ်ႈတူၺ်းထိုင် ပၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ် ၸိူင်ႉၼႆၽွင်ႈ”- ၸဝ်ႈသူၼ် ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် သင်တေတေႃႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ သူင်ႇၶၢႆၸူး တၢင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉၸိုင် ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ် တေလႆႈၵပ်းၾူၼ်းၸူး ပွင်ႇ လႅင်းဝႆႉတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊဢွၼ်တၢင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – တေမီးၵႃးလႂ်လၢမ်း။ ၵႃး 1 လမ်း တေတၢင်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇမႃးလႂ်ထူင်၊ ၵႃးတၢင်ႇ မႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵႃးသႅၼ်းသင်၊ မၢႆၵႃးဢီႈသင်၊ ၵူၼ်းႁေႃႈမၼ်းပဵၼ်ၽႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေလႆႈထၢႆႇႁၢင်ႈၵႃးပႃးထႅင်ႈသေ သူင်ႇၸူး တီႈၶွမ်ႊပၼီႊဢၼ်ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼၼ်ႉ ဝႆႉလူင်ႈၼႃႈ။ တေယူႇတီႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၼၼ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ၶေႃႈမုလ်းၼႆႉသေ ၵႂႃႇၸႅင်ႈ ဝႆႉတီႈၵဵၵ်ႉ/ လၢၼ်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းယဝ်ႉ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇတေၶဝ်ႈမႃးလႆႈၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸဝ်ႈသူၼ်လၢတ်ႈ။