ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး လွႆတႆးလီ ၸႄႈဝဵင်းၵႃလီႉ ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတေႃႇထႅင်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျၽတ်း ဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆး ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈ ႁဵၼ်း 50 ပၢႆယဝ်ႉ။
ၵမ်ႈၼမ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်လႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈၼၼ်ႈသမ်ႉ တေႁဵၼ်းၾၢႆႇၽႃႇသႃႇ (Major) မိူၼ်ၼင်ႇ English for International Communication လႄႈ Social Science ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈ လႆႈတွင်ႈထၢမ်ဝႆႉ ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
ထၢမ် – ပီၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉသေ လႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵႂႃႇသိုပ်ႇႁဵၼ်းထႅင်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃႈၽတ်း ဝဵင်းၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီးလႂ်ၵေႃႉၶႃႈ?
တွပ်ႇ – ပီၼႆႉ မီး 23 ၵေႃႉ၊ လုၵ်ႉတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ၵႂႃႇမူတ်းမူတ်းၶႃႈ။
ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းၵႂႃႇ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈလူး ၵမ်ႈၼမ် တေဢဝ်ပၢႆး (Major) သင်?
တွပ်ႇ – မိူဝ်ႈၸုပ်ႈထီႉၼိုင်ႈ ပီၵၢႆၼၼ်ႉတႄႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် တေဢဝ်ပၢႆး ( Major) English for International Communication ။ ပီၼႆႉသမ်ႉ ၽိူမ်ႉမႃးထႅင်ႈပၢႆး (Major) Social Science ၼႆၶႃႈ။ ပွင်ႇဝႃႈ ၼႂ်းသွင် (Major) ၼႆႉ လိူၵ်ႈႁဵၼ်းလႆႈ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈလႆႈ။
ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉသေ သိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းတေႃႇထႅင်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ် ဝဵင်းၵဵင်း ႁၢႆးၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီးလၢႆပီယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း တင်းမူတ်း ၵႂႃႇႁဵၼ်းမီးလၢႆၵေႃႉယဝ်ႉ?
တွပ်ႇ – တင်းမူတ်းမီး 2 ပီယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉ သူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇ 30 ၵေႃႉ။ ပီ 2023 ၼႆႉ သူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇ 23 ၵေႃႉ။ သွင်ပီ ႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆႉ မီး 53 ၵေႃႉယဝ်ႉ။
ထၢမ် – ၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်းတီႈၸၼ်ႉၸွမ် ရတ်ႉၶျႃႈၽတ်း ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ တေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈလၢႆပီၶႃႈၼေႃ?
တွပ်ႇ – Major ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ပေႃးပဵၼ် English (Major) တႄႉ ၶိုၼ်ႈသွင်ပီယဝ်ႉ လႆႈ ႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး။ ပေႃးပဵၼ် Social Science (Major) တႄႉ ၶိုၼ်ႈပီပၢႆၶိုင်ႈၵေႃႈ ႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူးလႆႈယဝ်ႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းသွၼ် တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ မၼ်းတေႃႉဢဝ်ဝၢၵ်ႈ(ၶၼႅၼ်း) ႁဝ်းၵႂႃႇမူတ်းမူတ်း တႃႇၵႂႃႇသိုပ်ႇ ၶိုၼ်ႈတီႈၼၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမူတ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၼမ်။
ထၢမ် – ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်း 2-3 ပီသေ ယဝ်ႉၵႂႃႇဝႆးၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ?
တွပ်ႇ – တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈၸိုင် တေပဵၼ်ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်း 3 လေႃး 2 (3+2) မၢႆ ထိုင်ဝႃႈ တီႈႁဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် တေလႆႈၶိုၼ်ႈ 3 ပီယဝ်ႉ ၸင်ႇတေၵႂႃႇတေႃႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉ ၶျႃႈၽတ်း ၵဵင်း ႁၢႆး 2 ပီ။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်ၸၼ်ႉၸွမ်ဝႃႈၼႆၸိုင် တေလႆႈၶိုၼ်ႈ 4 ပီ (ပေႃးပဵၼ် ယူဝ်းယူဝ်း Major) တႄႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၸၼ်ႉ ၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉသမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်း လုၵ်ႉၵူႈတီႈၵူႈတၢင်းမႃးၶိုၼ်ႈလႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပိုၼ်ႉထၢၼ်မၼ်းပႆႇၶႅင်၊ ဢင်းၵ လဵၵ်းပႆႇလႆႈလီ။ မၢင်ၵေႃႉ ၸိူဝ်းပႆႇယဝ်ႉၸၼ်ႉသိပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပိူင်သွၼ်ႁဵၼ်းတီႈႁဝ်းၼႆႉ တေပဵၼ် 3 ပီ ပေႃးယဝ်ႉတီႈၼႆႈ 3 ပီယဝ်ႉ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းႁၢႆးထႅင်ႈ 2 ပီ။
ပေႃးလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႅၼ်ႇႁႅင်း ပၢႆး (Major) ဢၼ်ၶဝ်ႁဵၼ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁဵၼ်းႁူႉၼမ်ၵႂႃႇႁႅင်းယဝ်ႉၼႆ ပေႃးမႃးၼပ်ႉတူၺ်းသေ ဢမ်ႇလူဝ်ႇႁဵၼ်း 2 ပီ ၵေႃႈလႆႈ ၸူးပဵၼ် ပီပၢႆၶိုင်ႈ ယဝ်ႉလႆႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ မီးၶႃႈဢေႃႈ။
ထၢမ် – ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးတင်း ၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃႈၽတ်း ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်ဝႆႉၶႃႈ?
တွပ်ႇ – ႁဝ်းၶႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း MOU ၵၼ်ဝႆႉ တႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸူးၵၼ် ၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈလူင်း MOU ၵၼ် မိူဝ်ႈပီ 2019 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉသေ ၸူးဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃႈၽတ်း ၵဵင်းႁၢႆး။ ၸူးလႆႈသူင်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းပီ 2022 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸုပ်ႈၼိုင်ႈ။ ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉ ထႅင်ႈၸုပ်ႈၼိုင်ႈ။ တိုၵ်ႉမီး 2 ပီၼႆႉၵူၺ်း။ ဢၼ်လႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်း သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃႈၽတ်း ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ။
ထၢမ် – ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုပ်ႇသူင်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ရတ်ႉၶျႃးၽတ်း ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် တေလႆႈမီးလွင်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?
တွပ်ႇ – လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၼမ်တႄႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ၶဝ်ၶိုၼ်း။ တေမီးထႅင်ႈဝႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ႁဵၼ်းယဝ်ႉသေ တေမႃးႁဵတ်း ၵၢၼ် ၸွမ်းႁဝ်းၶႃႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈသမ်ႉ တေမီးငိုၼ်းထုၼ်းဢၼ်ဝႃႈ သႅင်သိုၵ်း Scholarship (ငိုၼ်းသူးၵၢၼ် ႁဵၼ်း သႅင်သိုၵ်း) ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း။
တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းသူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း သႅင်သိုၵ်းၼႆႉသေ ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဝႆႉတီႈ ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီး 8 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၵႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း 53 ၵေႃႉၼၼ်ႉ။ တီႈလိူဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းၵူႈႁိမ် တီႈႁူမ်ႈႁဵၼ်းပၺ်ႇၺႃႇတႆး ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉတၢင်ႉယၢၼ်း ၶဝ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶိုၼ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉ။ လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶိုၼ်ႈမႃး ႁူမ်ႈႁဵၼ်းပၺ်ႇၺႃႇတႆးၼႆႉ တိုၼ်းတင်ႈၸႂ် ၵူႈငိုၼ်း ပၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈတီႈၼၼ်ႉ။
ငိုၼ်းၵူႈႁိမ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶဝ်တေၵူႈလႆႈ 80 % ပေႃးၶဝ်ႁဵၼ်းယဝ်ႉ ၶဝ်တေလႆႈတႅၼ်းၶိုၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ၵူႈဝႆႉ တင်းမူတ်း တေလႆႈပၼ် ၼမ်ႉမႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း (ၶီႈ) မၼ်း တေႃႇပီ 3 % တေမီးပိူင်မၼ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။
ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ တေပဵၼ်ငိုၼ်းသူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း သႅင်သိုၵ်း၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ တေပဵၼ်ငိုၼ်း ၵူႈၵၢၼ်ႁဵၼ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ထၢမ် – တေႃႇၼိုင်ႈပီသမ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈသဵင်ႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ၸဵမ်ၵႃႈၵိၼ် ၵႃႈယူႇလႄႈ ၵႃႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း?
တွပ်ႇ – တေႃႇပီၼႆႉ ၸဵမ်ၵႃႈႁဵၼ်းၵႃႈၵိၼ် ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းၼႆႉ တေတူၵ်းမွၵ်ႈ 130 သႅၼ် – 140 သႅၼ်ပျႃးၼႆႉ။
ထၢမ် – ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ လႆႈပိုတ်ႇမႃးမိူဝ်ႈပီလႂ် ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈပိုတ်ႇမႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်း လႂ်ပီယဝ်ႉ?
တွပ်ႇ – ၸၼ်ႉၸွမ် တူင်ႇၵူၼ်းတႆး တီႈၵႃလီႉၼႆႉ ႁဝ်းလႆႈပိုတ်ႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 2017 ႁွတ်ႈထိုင်မႃးၼႂ်းပီၼႆႉ တေမီး 6 ပီယဝ်ႉ။
ထၢမ် – တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ၼိုင်ႈပီသမ်ႉ ႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈလႂ်ၵေႃႉၶႃႈ?
တွပ်ႇ – ၼိုင်ႈၸုပ်ႈၼႆႉႁဝ်းတေႁပ်ႉ 30-50 ၵေႃႉ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းမႃး ပၢင်ႁပ်ႉသူးၵႂႃႇ 2 ပွၵ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆး ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ။ ငဝ်းလၢႆး လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆမဵဝ်းသေ တိုၵ်ႉႁႃႁဵတ်းၵႂႃႇပၢင်ႁပ်ႉသူး 2 ပွၵ်ႈ ၼႆႉၵူၺ်း။ ၸုပ်ႈထီႉၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မီး 55 ၵေႃႉ။ ၸုပ်ႈသွင်ၼႆႉ မီး 30 ပၢႆ ႁူမ်ႈၵၼ် တိုၵ်ႉမီး 80 ပၢႆ။
ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းႁဵၼ်းယဝ်ႉၵႂႃႇ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ၼႆႉယဝ်ႉ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇ တူင်ႉၼိုင်/ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင် ၵၼ်ၵႂႃႇၶႃႈ ၼေႃ?
တွပ်ႇ – ၸုပ်ႈထီႉၼိုင်ႈ ဢၼ်သူင်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းတီႈ ၵဵင်းႁၢႆးၼၼ်ႉ ပႆႇယဝ်ႉ တိုၵ်ႉႁဵၼ်းယဝ်ႉ ပီၼိုင်ႈၵူၺ်း။ တိုၵ်ႉၵိုတ်းထႅင်ႈပီၼိုင်ႈ ၵွၼ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉၽွင်းႁဵၼ်းဝႆႉယူႇ။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၵႂႃႇသိုပ်ႇၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် တေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵပ်း ၵၢႆႇၸွမ်း ၵၢၼ် သွၼ်ႁဵၼ်း၊ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း မိူဝ်းပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းမူဝ်ႇၵျူဝ်ႇ(မူကြို)၊ မၢင် ၸိူဝ်း ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ် လိၵ်ႈဢင်းၵလဵတ်ႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်း NGO ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ။
ထၢမ် – တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ၼိုင်ႈပီ တေၵဵပ်းၵႃႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် ၵႃႈႁိုဝ် ၶႃႈ?
တွပ်ႇ – တေႃႇပီၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၵဵဝ်း 2 ပွၵ်ႈ (2 ပွင်ႈ)။ ပွင်ႈႁဵၼ်း 1 ပွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၢၼ်းတေႁပ်ႉၸုမ်ႈ ၶူး တီႈၼႆႈၸိုင် ၶဝ်တေလိူၵ်ႈလႆႈ ႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ၼႆႉ ၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်းသေ ပူၵ်းပွင်ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း ၶႃႈ ႁူဝ်တီးႁူဝ် ယွႆႈ ၵၢၼ်ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၸၼ်ႉၸွမ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းလႆႈၸိုင် 1 ပွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေၵဵပ်း 1,860,000 ပျႃး။ တေႃႇၼိုင်ႈပီ တေလႆႈၸၢႆႇ 2 ပွင်ႈ (2 ပွၵ်ႈ) ။
ထႅင်ႈသႅၼ်းၼိုင်ႈသမ်ႉ ၵၢၼ်ၵူႈမဵဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ ယူႇတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်း ဢမ်ႇ လူဝ်ႇႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင် ၶဝ်တေမႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆလၢႆၵူၺ်း ၼႆၸိုင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တေၵဵပ်း 1 ပွင်ႈလႂ် 25 သႅၼ်။ 1 ပီ ပဵၼ်ၵႂႃႇ 50 သႅၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပႃးၵႃႈယူႇၵႃႈၵိၼ်ၵႃႈႁဵၼ်း တင်းမူတ်း။ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်တေမႃးၶိုၼ်ႈၸိုင် ၶဝ်တေလႆႈ ႁၢင်ႈ ႁႅၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေမႃးၶိုၼ်ႈ။
ထၢမ် – လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းတၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈလႂ်ၶႃႈ ၼေႃ?
တွပ်ႇ – ဢၼ်ၼမ်တီႈသုတ်းတႄႉ တေပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တင်ႈတႄႇဢဝ် မူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ သႅၼ်ဝီ၊ မိူင်းယႆ၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လၢႆးၶႃႈ၊ မိူင်းၵိုင်၊ လၢင်းၶိူဝ်း ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်း ႁူမ်ႈ မၢၵ်ႇလၢင်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မၢၼ်ႈမေႃႇ၊ ဝဵင်းမႂ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်။ ပႃႇၵိူဝ်ႇ၊ ယၢင်းၽိူၵ်ႇလႄႈ ၸိုင်းတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 1 တီႈၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ။
ထၢမ် – တွၼ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းသမ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၢင်ႈႁဵၼ်းပူင်သွၼ် ပၼ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈၼေႃ?
တွပ်ႇ – တေႃႇပီၼႆႉ ႁဝ်းတေႁဵၼ်း 2 ပွင်ႈ။ 1 ပွင်ႈ 5 လိူၼ်။ (1 ပီ 2 ပွၵ်ႈ၊ 1 ပွၵ်ႈ 5 လိူၼ်)။ ၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီၼႆႉ တေဢိုတ်း ႁဵၼ်းပၼ် 1 လိူၼ်။
ထၢမ် – တွၼ်ႈၵၢၼ် ႁဝ်းၶႃႈ ႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်း တႃႇၶဝ်ႈႁဵၼ်းလႆႈၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေၶတ်းလိူၵ်ႈၶဝ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်?
တွပ်ႇ – တေတူၺ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း ၶဝ်ယဝ်ႉၾၢႆႇသင်မႃး၊ တူဝ်ထူပ်းၶဝ် တီႈယၢမ်းႁဵၼ်းမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ် သွင်လွင်ႈၼႆႉ။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇယဝ်ႉမႃးၾၢႆႇသင် ၵမ်းသိုဝ်းသေတႃႉၵေႃႈ တေတူၺ်းတူဝ်ထူပ်း ဢၼ်တီႈၶဝ်လႆႈႁဵၼ်းမႃး မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢႆးလႂ်ၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ တေပၼ်ပၢႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် တေဢဝ်ပၢႆးဢၼ်ၶဝ်ပေႉ ပၢႆးဢၼ်ၶဝ်ၵတ်း ၶႅၼ်ႇ။
ထၢမ် – တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉၶႃႈလူး Major ဢၼ်ပူင်သွၼ်ပၼ်ၵႂႃႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းသမ်ႉ တင်းမူတ်းမီးလၢႆ Major ၶႃႈ?
တွပ်ႇ – Major တႄႉ မီးဢၼ်လဵဝ် ပဵၼ် Social science (ပၢႆးသၢႆႊတူင်ႇၵူၼ်း) ပၢႆးယွႆႈမၼ်းတႄႉ တင်းမူတ်း ႁဝ်းၶႃႈ တေမီး 30 ပၢႆးၶႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေမီးလွင်ႈမၢႆမီႈ၊ လွင်ႈၵၢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလီ၊ လွင်ႈၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ တိုၼ်း ပဵၼ်၊ ဢင်းၵလဵတ်ႈ ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ၸႃႇၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ထၢမ် – ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင်သေ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?
တွပ်ႇ – ငဝ်းလၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးမႃးပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇ ၸေးသႅၼ်းမၼ်း။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တေလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇတီႈႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵူၺ်း တေလႆႈမီးပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ တၢင်းႁူႉၶိုတ်ႈၵၢပ်ႈ တေလႆႈၶိုၼ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉသေ ၸင်ႇတေမီးၼမ်ႉၵတ်ႉမႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ။
ပေႃးဢဝ်ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းလဵဝ်ဝႃႈၸိုင် ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉ တႃႇႁဝ်းမၼ်ႈၸႂ်ဝႃႈ လုၵ်ႈလၢင်းႁဝ်းတေပဵၼ် ၵူၼ်းလီ၊ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ၊ ၵူၼ်းၵတ်ႉၵူၼ်းၶႅၼ်ႇမႃးဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းလၢတ်ႈလႆႈယၢပ်ႇတႄႉတႄႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်းၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇဢၼ်ၸိုင် ပိူၼ်ႈႁူႉပွင်ႇလွင်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလီသေ ၸိူဝ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ၵေႃႇတင်ႈတီႈၾိုၵ်းသွၼ် တီႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးၵၼ်မႃး ၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ ဢၼ် ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းႁင်းၶေႃၽႂ်မၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉ မီးမႃးတင်းၼမ်တႄႉ။
ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ ႁဝ်းယႃႇပေဝူၼ်ႉလၢႆးၵဝ်ႇ လၢႆးလဵဝ် လၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်မႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း မၼ်းမီးလၢႆ တၢင်းလၢႆမဵဝ်းယူႇၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတဝ်းလႆႈ ပွင်ပဵၼ်လႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ တဝ်းလႆႈၵူႈတီႈၶႃႈ။
ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈပၼ်ႁႅင်းဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူၺ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သၢင်ႈဝႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၶႅမ်ႉတီႈသုတ်း လီတီႈသုတ်း တၢင်ႇမဵဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇႁတ်းယုမ်ႇ၊ ႁဝ်းဢမ်ႇႁတ်းႁဵတ်း၊ ႁဝ်းဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းတူၵ်းလႃႈတူၵ်း လိုၼ်းၵူၺ်း။
ၼႂ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈ တၢင်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ပိူၼ်ႈမီးပိုၼ်ႉထၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၵႅၼ်ႇၶႅင် ပိူၼ်ႈပေႃးဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈသေ ပိူၼ်ႈ ပေႃးၵႂႃႇၵူႈတီႈၵူႈတၢင်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်ႉမႃးမၢင်ႉဝူၼ်ႉယူႇဝႃႈ လူဝ်ႇလႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈၵူၺ်းၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၶႃႈ တူၵ်းလႃႈတူၵ်းလိုၼ်းၵူၺ်း။
ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ မီးမႃးၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆးၼႆႉ ပေႃးဝႃႈတႄႉတႄႉၸိုင် ႁႂ်ႈတႆးႁဝ်းဝူၼ်ႉလႆႈထႅင်ႈဝႃႈ ပၢႆး ပၺ်ႇၺႃႇၼႆႉ ႁဝ်းႁဵတ်းလႆႈထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈယူႇ။ ႁဝ်းၵေႃႈ ၵတ်ႉလႆႈမိူၼ်ပိူၼ်ႈလႆႈသေ သိုပ်ႇၸူးတေႃႇပၢႆးပၺ်ႇ ၺႃႇတၢင်ႇမိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းလႆႈယူႇ ႁႂ်ႈလႆႈႁၼ်ၵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။
ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဝ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းႁဝ်း မီးၾိင်ႈယၢမ်ႈလီၼႆၸိုင် တီႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁပ်ႉႁွင်းတွၼ်ႈတႃႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဝႆႉယူႇ ၶႂ်ႈယွၼ်းၾၢၵ်ႇတွၼ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆဝႆႉ ၼမ်ၼမ်ၶႃႈ။
မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ
