ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တေယေႃးမုၼ် ၵႂႃႇမႅတ်ႉတႃႇထမ်း/ တြႃး တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႂ်းဝၼ်းတိတ်ႉ တေထိုင် ၼႆႉ ၾၢင်ႉထိုင်တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ႁၢမ်ႈၵိၼ်လဝ်ႈမဝ်းယႃႈၵႂႃႇ။
ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 11/6/2023 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းၸိုင် ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တေယေႃးမုၼ် ၵႂႃႇမႅတ်ႇ တႃႇထမ်း ပၼ်တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸၢဝ်းထႆး၊ ၸၢဝ်းယူၼ်းလႄႈ ၸၢဝ်းတႆး တီႈပၢင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း (သၼၢမ်ၵီးလႃး ထဵတ်ႉသ ပၢၼ်းၼၶွၼ်း ၵဵင်းမႂ်ႇ) လင်ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၽုမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။
ၸဝ်ႈၶူး ပိင်ႇၺႃႇၼၼ်ႇတႃႉ ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၼွင်ပိုင် တီႈဝဵင်းသၼ်ပႃႇတွင်း/ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႂ်းပၢင်မႅတ်ႉ တႃႇထမ်း ၸဝ်ႈၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယိူင်းဝႆႉ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၵူၼ်းထႆး၊ ၵူၼ်း မိူင်း၊ ၵူၼ်းတႆး တေမႃးဝႆႈသႃ ထွမ်ႇတြႃး တီႈသၼၢမ်ၵီးလႃး ထဵတ်ႉသပၢၼ်းၼၶွၼ်းၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉ ႁူဝ် ၵူၼ်း တေဢမ်ႇယွမ်း 5 မိုၼ်ႇ။ ၼႂ်းသၼၢမ်ၵီးလႃးၼႆႉ တေဝႆႉပၼ် တၵ်ႉၵႃႇၵူၼ်းၶဝ်ႈမႃးၵူၺ်း။ တႃႇရူတ်ႉၵႃးသမ်ႉ တေႁႂ်ႈၵိုတ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ၵူၼ်တႄႉပႆၶဝ်ႈမႃးဢဝ် ”- ဝႃႈၼႆ။
တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၵူႈၵေႃႉ တီႈတေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဝႆႈသႃထွမ်ႇငိၼ်းတြႃး တီႈသၼၢမ်ၵီးလႃးၼၼ်ႉ ႁၢမ်ႈလုတ်ႇ လႅၼ်းယႃႈ၊ ၵိၼ်လဝ်ႈ/ မဝ်းလဝ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႈ ယႃႇသႂ်ႇၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ၊ ႁႂ်ႈသႂ်ႇၶူဝ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီငၢမ်းသေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 9-10/6/2023 ၼႆႉ ယူႇတီႈသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ထႆး၊ ယူၼ်းဢိၵ်ႇပႃး တႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁၢင်ႈ ႁႅၼ်း ႁဵတ်းဝႆႉ ၶဵင်ႇသုင် ဢွင်ႈတီႈတႃႇၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တေမႃးမႅတ်ႉတႃႇတြႃး။
“ၼႂ်းပၢင်တြႃးၼႆႉ သင်ဝႃႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးၶဝ် မႃးႁွမ်းလူႇတၢၼ်းၼႆ ငိုၼ်းတွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၸဝ်ႈၶဝ် တေဢဝ် ငိုၼ်းၼႆႉ ၵႂႃႇသၢင်ႈႁူင်းယႃၽွတ်ႈတႂ် တီႈတႃႇရူတ်ႉၵႃး (ၶူၼ်သူင်ႇၵဝ်ႇ) ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸၼ်ႉသွင်။ ႁူင်းယႃၼႆႉ တေလႆႈ ၸႂ်ႉငိုၼ်း 50 – 60 ဝၢတ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ငိုၼ်းၼႆႉ တေဢဝ်ၵႂႃႇသၢင်ႈႁူင်းယႃၽွတ်ႈတႂ်ၼၼ်ႉ မူတ်းမူတ်း”- ၸဝ်ႈၶူး ပိင်ႇၺႃႇၼၼ်ႇတႃႉ လၢတ်ႈ တီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ဢွင်ႈတီႈၵိုတ်းရူတ်ႉၵႃး 8 ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉသမ်ႉ တေပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ်ထဵၵ်ႉၼိၵ်ႇလၢၼ်ႉၼႃး၊ ၼႂ်းဝၢင်းၵၢတ်ႇလူဝ်းတၢတ်ႉသ် ၶမ်းထဵင်ႈ၊ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၶမ်းထဵင်ႈ၊ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၼၵ်းၸိင်းၸႂ်း မႃႊၵႅတ်ႉ၊ ၼႂ်းၸၼ်ႉၸွမ် ရတ်ႉၶျၽတ်း၊ ဢွင်ႈတီႈၵိုတ်းရူတ်ႉ ၸိင်ႈၸႂ်ႈ (1)၊ ဢွင်ႈတီႈၵိုတ်း ရူတ်ႉၸိင်ႈၸႂ်ႈ (2) လႄႈ ၼႂ်းပႃႇႁဵဝ်ႈၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/1/2019 ၼၼ်ႉ ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ ၵႂႃႇမႅတ်ႉတႃႇထမ်း ပၼ်ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းထႆး၊ ၸၢဝ်းယူၼ်းလႄႈ တႆး တီႈဝဵင်းမႄႈလိမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဝႆႈသႃ ထွမ်ႇတြႃး ၼပ်ႉမိုၼ်ႇ။