ႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီ (ႁိုဝ်) ႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးၼႆႉ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇ လဵပ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။
ဝၼ်းတီႈ 11/4/2023 ဝၢႆးၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးပိုတ်ႇပၼ်ႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီ တီႈပွၵ်ႉ 3 ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပိုတ်ႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇယႅမ်ႉ တႄႇဢဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင် ၼႂ် 9 မူင်းထိုင် ဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၼႆယဝ်ႉ။
ၸၢႆးမိၼ်ႉထုၼ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ယၢမ်း လဵဝ် ပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇယႅမ်ႉယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 4 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း။ 1 ဝူင်ႈလႂ် တေပိၵ်ႉဢိုတ်း 1 ဝၼ်း တေပဵၼ်ဝၼ်းသုၵ်းၵူႈဝူင်ႈ။ တႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉ 1 ဝူင်ႈ 1 ဝၼ်းၶႃႈ။ မိူဝ်ႈ ၽွင်းၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 17 ၼႆႉ ၸင်ႇပိုတ်ႇ ၶိုၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။
ႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ပိုတ်ႇမႃးၼႆႉ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵူႈဝၼ်း ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈ ၸိူဝ်းဢွၵ်ႇ တႃႈပၢႆတၢင်း မႃးဝႄႉဢႅဝ်ႇယႅမ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
“ႁဝ်းၶႃႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး မီးၽႅၼ်ဝႆႉ တေဢုပ်ႇဢူဝ်း ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်သေ မီးလွင်ႈၵဵပ်းၵႃႈၵိုတ်းရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵဵပ်းၵႃႈထႆႇႁၢင်ႈ Pre-Wedding ၸိူဝ်းၼႆႉ ငိုၼ်းတီႈဢၼ်ၵဵပ်းမႃးၼႆႉ တႃႇတေမႄးထိင်းသိမ်းႁၢင်ႈႁေႃၶိုၼ်း ပေႃးဢမ်ႇမီးငိုၼ်း ၶဝ်ႈၼႆ မၼ်းတေဢမ်ႇငၢႆႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ”- ၸၢႆးမိၼ်ႉထုၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။
ႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီၼႆႉ ပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/4/2023 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်း တၢမ်တူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်း ၵေႃႉဢွၼ်ႁူဝ်မႃးပိုတ်ႇ။ ၵွၼ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေမႃးပိုတ်ႇ ပၢင်ပွႆးႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ပ လိၵ်ႈတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ်သေ ပႂ်ႉၸွမ်းဝၢၼ်ႈ၊ ၶႅပ်ႇဝဵင်းလႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။
ႁေႃသႅၼ်ဝီ လင်မႂ်ႇၼႆႉ တႄႇၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/12/2020 ႁိုင်သၢမ်ပီ ။ ပီ 2023 ၼႆႉ ၸင်ႇၵေႃႇသၢင်ႈယဝ်ႉ တူဝ်ႈလီငၢမ်း။ ပေႃးပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်း ၵၢၼ်ယဝ်ႉ ႁေႃၼႆႉ တေမွပ်ႈဢၢပ်ႈပၼ် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႄႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပေႃႈၾႃႉမႄႈမိူင်း တူၺ်းထိုင်လူလွမ်ၵႂႃႇ။ ႁေႃမႂ်ႇၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 134 ထတ်း၊ တၢင်းယၢဝ်းမီး 195 ထတ်း လႄႈ သဝ်ႁေႃ တင်းမူတ်းမီး 250 သဝ်။
ႁေႃၵဝ်ႇသႅၼ်ဝီ ႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်းၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1910 ၶိုၼ်ႈႁေႃမိူဝ်ႈပီ 1914 ထိုင်မႃး ယွၼ်ႉ သိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇပွၵ်ႈသွင်သေ လႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 1945 ။
ၼႂ်းဝၢင်းႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်းၼႆႉ တင်းၵႂၢင်ႈမီးမွၵ်ႈ 10 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/5/1981 ၼၼ်ႉ ၵေႃႉ ပဵၼ် လုၵ်ႈၸၢႆး ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်း ၸဝ်ႈယဵပ်ႇၾႃႉ ၵေႃႉႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင် (မိူဝ်ႈပီ 1947) ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ ယုၵ်ႉလူႇတၢၼ်းပၼ်ဝႆႉ တီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ႁႂ်ႈသိုပ်ႇလုမ်းလႃးမႅၵ်ႇပႅင်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
