Friday, March 29, 2024

ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း – ဝတ်ႉၵိုၵ်းပိုၼ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆး

Must read

ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်း တႃႇတေသိုပ်ႇယူႇယိုၼ်းယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၵႂႃႇလႆႈၼႆႉ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းဝႆႉတင်းၼမ်ၼႆ ၽႂ်ႁိုဝ်တေထဵင်လႆႈ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၼႆၵေႃႈ သင်ၶႂ်ႈႁူႉ လွင်ႈယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်းပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်း မီးႁိုဝ်ပဵၼ်ႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ပေႃးၽိုၼ်ႉတူၺ်းၶိုၼ်း လိၵ်ႈလူင်လင်ႇၵႃႇ ဢၼ်ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်း ၶတ်းၸႂ် တႅမ်ႈမၢႆၼႄမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းႁူႉထိုင်တီႈလႆႈၵမ်းလဵဝ်။ ယွၼ်ႉၼၼ် လိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ ၼႄဝႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်း တိုၵ်ႉၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်လႆႈယူႇ၊ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းတႆးႁဝ်းတိုၵ်ႉမီးၼမ်ယူႇ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁေႉၵင်ႈလႆႈ ၽေးၶိူဝ်းပိူၼ်ႈမႃးဢူမ်ဢိုၼ်ႁၢႆလၢႆ။

Photo Google Map/ ႁၢင်ႈလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး ဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇလႄႈ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း။ ပၢင်သဝ်းလွႆလမ်ၼႆႉမီးၼႂ်းလိၼ်တႆး တေႃႇၼႃႈဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ။

တေႃႈၼင်ႇၼၼ် ပေႃးမႃးတူၺ်း ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇၼႆၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ထိင်းၸိူဝ်ႉထိင်းၶိူဝ်းႁဝ်းဝႆႉ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ၵွပ်ႈသင်လႃႇ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇႁဝ်းပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၶတ်းၸႂ်တႃႇ သႃႇသၼႃႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းသေဢမ်ႇၵႃး ၶတ်းၸႂ်ဢဝ်ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လႆႈပိုင်ႈဢိင်သွၼ်ႈႁူမ်ႈမႃးၶၢဝ်းႁိုင်။ မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တုၵ်ႉၶယၢပ်ႇယၢၵ်ႈၶၢၼ်ၸႂ်ၼႆၵေႃႈ ပၼ်တီႈလိုဝ်ႈတီႈသဝ်းလႆႈသေ မိူဝ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၵူၼ်းမိူင်း လူဝ်ႇၶိုၼ်ႈၵျွင်းလွင်းမွၵ်ႇ လူဝ်ႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵုသူလ်ႇၼႆၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈလႆႈပိုင်ႈဢိင်ဝႆႉ။

- Subscription -

ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၼႆႉလိူဝ်သေပဵၼ်တီႈပိုၼ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇယဝ်ႉ ယင်းပဵၼ်တီႈပိုၼ်ၽႄလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းပဵၼ်တီႈ ထိင်းသိမ်းၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းထႅင်ႈ။ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ တႃႇတေထိင်းသိမ်းလႆႈ ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ၊ လိၵ်ႈလၢႆး လႄႈ ၾိင်ႈထုင်းၼႆႉ လိူဝ်သေဝတ်ႉဝႃးလႄႈ တီႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလႂ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း။ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ယင်းပႆႇမိူၼ်ၸႂ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵူႈၵေႃႉႁူႉၵၼ်ယူႇ။

ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ဝတ်ႉဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းလၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်းၼႆ တိုၵ်ႉပဵၼ်တီႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးႁဝ်း လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ဝႆႉယူႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇႁဵတ်းပဵၼ်တီႈ သွၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမလႂ် သွၼ်လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈလႂ် ႁဵတ်းပဵၼ်တီႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်လႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ဝတ်ႉဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းယဝ်ႉ ဝတ်ႉဢၼ်ယူႇၸွမ်းၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်လႄႈသင် ဝတ်ႉဢၼ်မီးယူႇ တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်သင်ႇၶတႆးႁဝ်းယူႇသဝ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် တိုၵ်ႉပဵၼ်တီႈတႆးလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇဝႆႉယူႇ တေႃႇႁၢၼ်ႉမိူဝ်ႈလဵဝ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝတ်ႉလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းတႆးႁဝ်းလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင်မႃးၶၢဝ်းႁိုင်။ၵွပ်ႈၼႆ မိူဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း ဝတ်ႉဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး တီႈၼိုင်ႈၶႃႈၼေႃႈ။

ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ဝတ်ႉတႆး ဢၼ်မီးၼိူဝ်လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး

ဝတ်ႉၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ဝတ်ႉဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးလင်ၼိုင်ႈ ၵွပ်ႈဝႃႈ မီးယူႇၼိူဝ်သွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် တႆး-ထႆး ။ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်တေႁူႉၵၼ်ဝႃႈ ဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ႁွင်ႉဝႃႈ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ။ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ပၵ်းယူႇဝႆႉတီႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸၢင်ႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈတၢင်း ဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၼႆႉ မီးႁိုဝ်ပဵၼ်ႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတူၺ်းၸွမ်းၵၼ်ၶႃႈ။

ပေႃးႁဝ်းၶႃႈလုၵ်ႉၵဵင်းမႆႇ ၵႂႃႇတင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း မွၵ်ႈ 200 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ ၸိုင် တေထိုင် ဝဵင်းႁႅင်။ လုၵ်ႉၵဵင်းမႆႇ  တေလႆႈလတ်းၵႂႃႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း မၢႆ 107 တေႃႇထိုင်ၵဵင်းလၢဝ်။ ပေႃးထိုင် တၢင်းၽႄ မိူင်းငၢႆး ဢမ်ႇၼၼ် ယႅၵ်ႈမိူင်းငၢႆးယဝ်ႉၸိုင် လဵဝ်ႉသၢႆႉၶဝ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း မွၵ်ႈ 60 ၵီႊလူဝ်ႊမဵတ်ႉၸိုင် လႆႈဝႃႈႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းႁႅင်ယဝ်ႉ။

ၽၵ်းတူဝဵင်းႁႅင် တီႈဝၢၼ်ႈလၢဝ်ႊဝူႊ

လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ယႅၵ်ႈမိူင်းငၢႆးသေ လတ်းၽၢၼ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း လၢႆငွၵ်းလၢႆၶူင်ႉ ယင်းတေလႆႈ ထင်ႇၶိုၼ်ႈ သၼ်လွႆ သုင်ယၢဝ်းသေ လႆႈမုင်ႈတူၺ်းႁၼ်ပႃး တၢင်းႁၢင်ႈလီသၽႃႇဝ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈတွၵ်ႇ ၶဵဝ်ၸမ်ႉႁၢင်ႈလီ ဢၼ်ငၢႆး မိူၼ်ထိူၼ်ႇၶိူဝ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းဝႆႉ။ပေႃးႁွတ်ႈထိုင် ၵၢင်လွႆတီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈလဝ်ႊဝူႊ ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ်မီးပႃး ပၢႆႉႁပ်ႉတွၼ်ႈ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းႁႅင် ဢၼ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးလႄႈ လိၵ်ႈထႆးလေႃးၵၼ်ဝႆႉ ပဵၼ်တီႈယႃၸႂ်ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းႁိူဝ်ႉမွႆႈ မႃးၼၼ်ႉတေႉတေႉ။

တီႈဝၢၼ်ႈလၢဝ်ႊဝူႊၼႆႉ တေပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလီးသေႃး ယူႇဝႆႉၵမ်ႈၼမ်သေ တီႈၵၢင်လွႆၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၸၢဝ်းလီးသေႃး ၼႃႈယုမ်ႉတႃသႂ်သေ မႃးၼင်ႈၶၢႆ မၢၵ်ႇသူမ်ႈမၢၵ်ႇဝၢၼ် ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈၶႅၵ်ႇတီႈၸမ်တီႈၵႆဝႆႉယူႇ။

ၽၵ်းတူဝဵင်းႁႅင် ဝၢၼ်ႈလၢဝ်ႊဝူႊ

ဝၢႆးသေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉႁၢႆယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းလူင်းလွႆထႅင်ႈ တေႃႇပေႃးႁွတ်ႈထိုင်တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းပဵင်းၸိုင် တၵ်းလႆႈဝႃႈ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းႁႅင်ယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈလိုဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉၼႆၵေႃႈ ယင်းမီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ဢၼ်ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇဝၢင်းၶၢႆဝႆႉပၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈ။

ပေႃးပူၼ်ႉသေ ဝဵင်းႁႅင်ၵႂႃႇမွၵ်ႈ( 15) ၵီႊလူဝ်ႊမဵတ်ႊၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ႁွတ်ႈထိုင် ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ပေႃးသိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ထႅင်ႈမွၵ်ႈ 3 ၵီႊလူဝ်ႊၼႆႉၼႆၸိုင် တေလႆႈႁၼ်တၢင်းၽႄသွင်သဵၼ်ႈဝႆႉ သဵၼ်ႈၼိုင်ႈ ၽႄၶိုၼ်ႈၵႂႃႇထိုင် တီႈဢၼ်မီး ၶုမ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းသေ သဵၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ၽႄလူင်းပၢၼ်းတၢပ်ႈၵႂႃႇထိုင် ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း။

တီႈတၢင်းၽႄၼႆႉတေလႆႈႁၼ် တီႈဝႄႉလိုဝ်ႈၵိုတ်းတူၺ်း ပၢင်ႇယဵမ်ႈ(ရှုခင်း)တၢင်းႁၢင်ႈလီ သၼ်လွႆယၢဝ်းဢၼ်လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼၼ်ႉသေ တေလႆႈမုင်ႈႁၼ်ပႃး လႅၼ်လိၼ်တႆးႁဝ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇၶႅၼ်ၵၢင်ဝႆႉ။

ပေႃးယၵ်ႉယဵမ်ႈတူၺ်းတၢင်းႁၢင်ႈလီသၼ်လွႆသုင်သေ သုတ်ႇလူမ်းၵတ်းလူမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၸိုင် သိုပ်ႇလူင်းၵုင်းၵႂႃႇထႅင်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁွတ်ႈထိုင် ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွင်းမူးဢွင်ႇပေႉၶဵၼ် ဢၼ်ထႆးၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ မႃႊရႃႉၸိၼၸေႊတီႊ(มาระชินะเจดีย์) ဢမ်ႇၼၼ် ၶျၼႃႉမၢရ်ႊၸေႊတီႊ(ชนะมารเจดีย์) တၢင်းႁၢင်ႈလီ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ

 ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ဢၼ်လီသူၼ်ၸႂ်သေပိူၼ်ႈၵေႃႈ တေပဵၼ်ထၢတ်ႈ ၵွင်းမူးဢွင်ႇပေႉၶဵၼ် ဢၼ်ထႆးၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ မႃႊရႃႉၸိၼၸေႊတီႊ(มาระชินะเจดีย์) ဢမ်ႇၼၼ် ၶျၼႃႉမၢရ်ႊၸေႊတီႊ(ชนะมารเจดีย์)။ ပေႃးဝႃႈမုင်ႈႁၼ် ထၢတ်ႈဢွင်ႇပေႉၶဵၼ်ယဝ်ႉၼႆၸိုင် တိုၼ်းမီးၸႂ်ဝူၼ်ႉႁၼ်ဝႃႈ ထၢတ်ႈၵွင်းမူးသူႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁိတ်ႈႁွႆးလၢႆးမိုဝ်းတႆးႁဝ်းၼႆၵမ်းသိုဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶူဝ်လႆႈတၢင်းၶိုၼ်ႈထၢတ်ႈၵွင်းမူးၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵေႃႉဝႆႉႁၢင်ႈၵွင်ၵူၼ်ႈယၢဝ်း ပူၵ်းတင်ႈႁပ်ႉတွၼ်ႈဝႆႉသွင်ၽၢၵ်ႇၶၢင်လီလီငၢမ်းငၢမ်းသေ ႁၢင်ႈလီတႃဝႆႉယူႇ။

ထၢတ်ႈၵွင်းမူးသူႇၼႆႉ မီးပိူင်ၾၢင်ပၼ်ႇမူၼ်း တၢင်းၼႂ်းၵူင်သေ တၢင်းၼိူဝ်သမ်ႉတေမီး ၵွင်းမူးသူႇယႂ်ႇယူႇၼႂ်းၵၢင်သေ ၵွင်းမူးဢွၼ်ႇ 6 သူႇလွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉ  ပေႃးပၼ်ႇတူၺ်းႁွပ်ႈႁွပ်ႈ ၸွမ်းၶွပ်ႇတိၼ်ၵွင်းမူးၸိုင် တေလႆႈႁၼ်ဝႃႈ မီးၽြႃးလၢႆသူႇလွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉၸွမ်းၼင်ႇလုၵ်ႈဝၼ်းၽႂ်မၼ်း။ တင်းသဵင်ႈ တေပဵၼ်ဝႆႉ သီၶၢဝ်လႄႈ သီၶမ်း လေႃးၵၼ် ၽႂ်ႁၼ်ၵေႃႈ တိုၼ်းၸိုၼ်ႇၸႂ်ၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ် လွင်ႈပိုၼ်းၵဝ်ႇဝၼ်းလင် ထၢတ်ႈၵွင်းမူးသူႇၼႆႉတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ။

ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ၺႃႇသႃႇမိ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းယၢမ်းလဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ပေႃးႁဝ်းမႃးတူၺ်းပိုၼ်းဢၼ် ၵူၼ်းထႆးၶဝ်ႈမၵ်းမၼ်ႈတႄႉၵေႃႈ ဝတ်ႉဢၼ်ၼႆႉမီးမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီသႃသၼႃ 2400 ပုၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းမႃးသွၼ်ႇတူၺ်းထိုင်ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ မီးမႃး ပၢၵ်ႇပီပၢႆ။ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ဝႃႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၼရေႊသူၼ်ႊ ၵေႃႇဝႆႉၼႆၵေႃႈဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပီသႃသၼႃ 2511 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၼ်မႅၼ်ႈသေ  ယူႇတီႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၸင်ႇဢွၼ်ႁူဝ် သင်ႇၶႃႇလႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸိူဝ်းမႃးသဝ်းဝႆႉ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆႉ လႆႈမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၶိုၼ်း “ ဝႃႈၼႆ။

ၽၵ်းတူဝဵင်းႁႅင်

ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ တေပၵ်းဝႆႉယူႇၼႂ်းၵႄႈ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ ဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇဢၼ်မီးၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးဝႆႉမိူဝ်ႈလဵဝ်။ဝၢႆးသေ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ မိူင်းထႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ၸင်ႇၸႅၵ်ႇတီႈလိၼ် ႁႂ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၼႆလႄႈ တီႈလိၼ်ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ၸင်ႇယႅၵ်ႈပဵၼ်သွင်ၽၢၵ်ႇ။ၽၢၵ်ႇထႆးၼႆႉ တေမီးဝႆႉ ထၢတ်ႈၵွင်းမူးမႃႊရႃႉၸိၼလႄႈ ဝတ်ႉၵျွင်းၽြႃးလူင်လင်ၼိုင်ႈ။ ၽၢၵ်ႇမၢၼ်ႈဢမ်ႇၼၼ် လႅၼ်လိၼ်တႆးသမ်ႉ တေမီးဝႆႉ သိမ်ႇလင်ၼိုင်ႈဢၼ်မုင်းလဵၵ်းသီလႅင်ဝႆႉလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈ။

ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၸဝ်ႈၶူးပၺႃႇသႃႇမိသိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပီ သႃသၼႃ 2545 ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇမီးပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းသင်တေႉတေႉလႄႈ ၵူၼ်းယူႇၾင်ႇတႆးၵေႃႈ မႃးၶိုၼ်ႈဝတ်ႉတီႈၼႆ ၵူၼ်းယူႇၾင်ႇထႆးၵေႃႈ မႃးၶိုၼ်ႈဝတ်ႉတီႈၼႆႈယဝ်ႉ။ဝၢႆးၼႆႉမႃး မိူင်းထႆးၵေႃႈဝႃႈ ဝတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ဝတ်ႉၶဝ်၊မၢၼ်ႈၵေႃႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝတ်ႉၶဝ်ၼႆသေ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉၼႆႉ သင်ႇၶႃႇၸိူဝ်းဢၼ်ပိုင်ႈယူႇဝတ်ႉလင်ၼႆႉ ယၢပ်ႇၵိၼ်းတႃႇယူႇသဝ်း ၵွပ်ႈဝႃႈ လႆႈပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈသၢႆမၢႆ တင်းသွင်မိူင်း” – ဝႃႈၼႆ။

 မိူဝ်ႈပီသႃသၼႃ 2545 ပႆႇထိုင်ၼၼ်ႉ  ၵွပ်ႈတႆးႁဝ်းတိုၵ်ႉမီးဢၢမ်းၼၢတ်ႈႁူမ်ႇငမ်းဝႆႉပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉယူႇလႄႈ တႆးႁဝ်းတိုၵ်ႉယူႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၵၢင်းယၢၼ်ၽေးဝႆႉယူႇ။ လႅၼ်လိၼ်တီႈၼႆၼႆႉ တႄႇပိုတ်ႇလၢၼ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်လႆႈ မိူဝ်ႈပီထႆး 2541 သေ ထုၵ်ႇဢိုတ်းပႅတ်ႈၶိုၼ်း မိူဝ်ႈပီ 2545။

ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ၺႃႇသႃႇမိဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းယၢမ်းလဵဝ်သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင် လႅၼ်လိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉၵႃႉၶၢႆၵႂႃႇမႃးလွတ်ႈလႅဝ်းလႆႈယူႇ။ဝၢႆးသေ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢၢမ်းၼၢတ်ႈၼႆႉ မီးၼႂ်းမိုဝ်းၶုၼ်သႃႇ။ယူႇဢမ်ႇႁိုင် ၶုၼ်သႃႇသမ်ႉဝၢင်းၶိူင်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈမႃးၵႅဝ်ၸွမ်း။ပေႃးဝႃႈမၢၼ်ႈꧠဝ်ႈမႃးမွၵ်ႈ ႁႃႈႁူၵ်းပီၵေႃႈ မီးပၼ်ႁႃၵၼ်ထႅင်ႈ။တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉမႃး ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆးတီႈၼႆၼႆႉ ပႆႇမီးလွင်ႈပိုတ်ႇလၢၼ်ႇ ပႆႇမီးလွင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵၼ်တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ တႃႇတေမိူၼ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ” ဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်ယူႇတီႈၵွင်းလွႆဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းသေ မုင်ႈႁၼ် ပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ (ဢၼ်မီးၼႂ်းလိၼ်မိူင်းတႆး) ပၢင်သဝ်းတပ်ႉသိုၵ်းတႆးၵူႈပွၵ်ႈ လႄႈပဵၼ်ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼႂ်းလိၼ်ၸိုင်ႈတႆး၊ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပၵ်းပၢင်သဝ်းသေယူႇသဝ်းဝႆႉမီး 4-5 ၵေႃႉ

လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ဢၼ်မီးဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိင်းပၵ်းသဝ်းဝႆႉၼႆႉ ၾင်ႇထႆးတႄႉ ပၼ်ႁႅင်းသိမ်းပႅင်း တႃႇၵုမ်းလုမ်းလႃး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇယူႇသေတႃႉ ၾင်ႇမၢၼ်ႈ(လႅၼ်လိၼ်တႆး) တႄႉ ၵွပ်ႈဢမ်ႇမီးသင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းပႃးလႂ် ယူႇသဝ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇႁၼ်မိူၼ်ႁၢင်ႈၾၢင်ဝတ်ႉမႃး ပဵၼ်တီႈပၵ်းသဝ်း တပ်ႉမၢၼ်ႈၵႂႃႇလုမ်းလုမ်းသေ ယဵၼ်းပဵၼ်ဝတ်ႉႁၢမ်းသင်ႇၶႃႇ။

လႅၼ်လိၼ်တီႈၼႆၼႆႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈလႆႈတႅတ်ႈတေႃးဝႃႈ ပဵၼ်တီႈလိၼ်သင် တႃႇသင် ၼႆသေဢမ်ႇၵႃး ပႆႇမီးမၢႆၾၢင်တီႈလိၼ်ၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ပိူင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵွပ်ႈမီးယူႇၼိူဝ်လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်ၶွင်တႃႁၢၼ်ထႆးၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၸုမ်းၵုမ်းထိင်းပႃႇမႆႉမိူင်းထႆးသေ ၼႃႈလိၼ်ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ပႆႇမီးဝႂ်တီႈလိၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ။

ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းမႃးတူၺ်းထႅင်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆၼၼ်ႉထႅင်ႈၶႃႈ။ တွၼ်ႈပႆႇလၢတ်ႈထိုင်ၸိုဝ်ႈဝတ်ႉၼႆႉ ႁဝ်းမႃးတူၺ်း ၸိုဝ်ႈၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းႁႅင်ၼႆႉဢွၼ်တၢင်းၵွၼ်ႇ။

ဝဵင်းႁႅင်ၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းထႆးၶဝ်တေမၵ်းမၼ်ႈႁွင်ႉၵၼ်မႃးဝႃႈ မိူင်းႁၢင်။ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉပၵ်းသဝ်းဝႆႉ ပၢႆလႅၼ်လိၼ် ပဵၼ်တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းထႆးသုတ်းတိူၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ မိူင်းႁၢင် ဢမ်ႇၼၼ် ဝဵင်းႁၢင်ၼႆယူႇ။ဝၢႆးမႃးၵူၼ်းသိုပ်ႇၵူၼ်း ၵႂၢမ်းသိုပ်ႇၵႂၢမ်းသေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး ဝဵင်းႁႅင် ဝႃႈၼႆ။

ဝဵင်းႁဵင်ၼႆႉ ၵူၼ်းထႆးတင်းၼမ် တေႁူႉၵၼ်ထႅင်ႈဝႃႈ မိူင်းလပ်ႉလႄး ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈမိူင်းၵဵင်းမႆႇ ၵွပ်ႈဝႃႈ ယူႇႁၢင်ႇၵႆ ၵူၼ်းတင်းၼမ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး တႃႇႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းႁႅင်ၼႆ ဢမ်ႇငၢႆႈငႅမ်ႈလႄႈ ၸင်ႇမီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ မိူင်းလပ်ႉလႄးၼႆ ၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၢႆးပိုၼ်းမိူင်းထႆး ၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ၼႂ်းဝဵင်းႁႅင်ၼႆႉ တီႈလီဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈမီးလၢႆလၢႆတီႈသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပၵ်းၸႂ် လတ်းၸူးထိုင် ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ တီႈဢၼ်မီးဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်။

ၵွပ်ႈသင်လႄႈႁွင်ႉ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ၺႃႇသႃႇမိလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ – “ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းထႆးဢၼ်ယူႇ ၸင်ႊဝတ်ႊၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဝဵင်းႁႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ်သုင် ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇၼႆႉၵေႃႈ သမ်ႉသုင်လိူဝ်ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်တီႈယူႇၶုၼ်ဢိၼ်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဝဵင်းဢိၼ်း( ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း) ၼႆမႃး။လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁိၵ်ႈႁွင်ႉၵၼ်ပႃးဝႃႈ ဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၵွပ်ႈဝႃႈ မီးၼိူဝ်လိၼ်တႆး-ထႆး။ယဝ်ႉၵေႃႈဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းတၢင်ႇဝႆႉတႄႉ တေပဵၼ် ထၢတ်ႈၵွင်းမူးဢွင်ႇပေႉၶဵၼ် (မႃႊရႃႉၸိၼၸေႊတီႊ)” -ဝႃႈၼႆ။

ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီးမႃးလွင်ႈ ထုၵ်ႇယႃႉလူႉလႅဝ်သင်သေၸိူဝ်ႉသေပိူင် ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဝႃႈ တၢင်းၾင်ႇမၢၼ်ႈၵူၺ်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းသေ လႆႈႁၢမ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆ။

ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ၸဝ်ႈၶူးသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- “ ဝတ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇယႃႉထုၵ်ႇၽဝ် ဢၼ်မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးတႄႉၵေႃႈ မီးယူႇ။ မိူဝ်ႈ ပီသႃႇသၼႃႇ 2554 ၼၼ်ႉ တႄႇမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၵေႃႈမီးၽွင်ႈ ထိုင် ပီ 2556 မႃးလူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ။ၼႆႉတႄႉ တေလႆႈဝႃႈ ပၢၼ်ႁဝ်းၸဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇပိုၼ်းထႆးၶဝ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉတႄႉ မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးမႃး 3 ပွၵ်ႈပႃးၼႆႉ။ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၼႆႉ ႁဝ်းပဵၼ်တူၼ်ထိ 5  ၵူၺ်းၼႃႇ ပေႃးဢၼ်တေႉမၼ်းတႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၵႃးၵႃႈၼႆႉ ၸုမ်းသင်ႇၶထႆးၶဝ်သမ်ႉ မၢႆဝႆႉ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၸိူဝ်းၵႂႃႇႁပ်ႉဝႂ်ဢၼ်ၶဝ် ယွင်ႈယေႃးမွပ်ႈပၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵွႆး ” – ဝႃႈၼႆ။

วัดฟ้าเวียงอินทร์ / ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း- ႁၢင်ႈသင်ၶၸဝ်ႈသွၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း

ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈပိုၼ်ၽႄႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတႃႇသင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းၶဝ်သေဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၽေးသိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းမႃးသွၼ်ႈႁူမ်ႈယူႇသဝ်းသေ မီးၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်လွင်ႈႁူႉတၢင်းမေႃ။ၼႆႉၵေႃႈတေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းလီဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ႁဵတ်းတွၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းၸိူဝ်းၶႂ်ႈသိုပ်ႇႁဵၼ်းတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈဝဵင်းပၢင်လူင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵႂႃႇငၢႆႈမႃးလီ။

ဝၢႆးမႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢွင်ႇပူၼ်ႉၸၼ်ႉတီႈဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၼႆႉ တေမိူဝ်းသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈဝဵင်းပၢင်လူင် ၸိုင်တႆးၼႆၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးမႃးထိုင်ႁၢၼ်ႉၼႆႉ။

ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ- “ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၸဝ်ႈၵွၼ်ႈၸိူင်း ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်မူတ်း။ ၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇသွၼ်ႁဵၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၊ ၸဵမ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ။တေလႆႈဝႃႈ ႁိူဝ်ႈႁိူင်းဢေႃႈ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ သင်ႇၶႃႇမီးမွၵ်ႈ 200 ပၢႆ။ၽိူဝ်ႇဝၢႆးသေ သိုၵ်းတႆးႁဝ်းဝၢင်းၶိူင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ဝတ်ႉၼႆႉၺႃတေႁၢမ်း။ၵူၺ်းၼႃႇ ၶိင်ႇၼၼ်ႉၼႆႉ ၸဝ်ႈၶူး ပႃးထိ 4 ၸဝ်ႈၶူးမႁႃႇၽေႃးထိၵ(ပီသႃႇသၼႃႇ 2540)  ယင်းတိုၵ်ႉမီးယူႇ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၸင်ႇသိုပ်ႇပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇထႅင်ႈ ၊ယဝ်ႉၵေႃႈ ပိုတ်ႇႁပ်ႉပႃး လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးပႆႇႁပ်ႉလႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ပေႃးဝႃႈၽႂ်ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၼိုင်ႈၽႃႈလိူင်သေ ယူႇဝတ်ႉသွၼ်လိၵ်ႈတီႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း၊ ပေႃးၽႂ် မီးတီႈယူႇတီႈၵိၼ်ယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈ ဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇ ”-ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ မႃးယူႇသဝ်းဝႆႉၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆႉ တေပဵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ ၊ ပၢင်မႂ်ႇသုင် ၊ ပၢင်ႁွၵ်ႈ ၊ ႁူၺ်ႈယၢဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးယူႇတီႈဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉသေ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမိူဝ်းမိူင်းတႆးၸိုင် တေၸမ် မိူင်းတေႃႉ မိူင်းထႃး မိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။

ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇပၢႆႈမႃးတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇပၢႆႈသွၼ်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈပိုင်ႈဢိင် ယူႇထင်ၵိၼ်သဝ်းတီႈၼႆႈဝႆႉယူႇ။

ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ လိူဝ်သေ မီးထၢတ်ႈၵွင်းမူးဢွင်ႇပေႉၶဵၼ်ယဝ်ႉ မီး ဝတ်ႉၵဝ်ႇၵႄႇလင်ၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ဝတ်ႉဢၼ်မုင်းၶႃးၵူၺ်းသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်မႄႈၵုမ်းလုမ်းလီငၢမ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈထိ 3 ၼႆယဝ်ႉ။လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးထႅင်ႈ ႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉၼရေႊသူၼ် ဢၼ်မီးၾၢႆႇလင်ထၢတ်ႈၵွင်းမူး။ ၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉႁႃႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၼင်ႈဝတ်ႉတူၼ်ထိ 5 ၼႆႉၵူၺ်း။ယွၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်တီႈဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈထႆး ၼပ်ႉထိုဝ်ယုမ်ယမ် ဝႃႈၼႆ။

วัดฟ้าเวียงอินทร์ / ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း-ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း

ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီးပႃးထႅင်ႈ ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၵဵဝႅႇၵပ်းလွင်ႈၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉသေ ပဵၼ်ဢၼ်ၸၼ်ၸႂ် ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ဝႆႉ။

ပေႃးဝၼ်းယႂ်ႇဝၼ်းလူင်ဝၼ်းႁူင်ဝၼ်းႁၢင်းၼႆၸိုင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈ မွၵ်ႈႁူဝ်ၵူၼ်း ပၢၵ်ႇပၢႆ မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵုသူလ်ႇ တီႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ။မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇ မီး 44 တူၼ် လႄႈ သင်ၶရႁၢၼ်းမီး 6 တူၼ် ။ တီႈဝတ်ႉၼႆႉ တေမီးသွၼ် လိၵ်ႈတႆး ၊ လိၵ်ႈထႆး ၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ လိၵ်ႈၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈထမ်ႇမ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလေႃးၵီႇလေႃးၵုၵ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

တီႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁဵတ်းပွႆးယႂ်ႇလၢမ်းလူင်မႃးသေပွၵ်ႈ ထိုင်တီႈဝႃႈ လူဝ်ႇၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁပ်ႉပီမႂ်ႇတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူဝ်သေ ႁႅၼ်းလူႇၶဝ်ႈမႂ်ႇၼမ်ႉမႂ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇသူႇမီးပွႆးမူၼ်ႈပွႆးၵျေႃႇ။ၵမ်ၼမ်တႄႉၵေႃႈ ဝတ်ႉၼႆႉ ႁဵတ်းတႃႇ ပတိယၢတ်ႈ ပတိပၢတ်ႈပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇ။ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ႇၵႄႇၶဝ် မႃးဢႅဝ်ႇမႃးယဵမ်ႈ။

ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ၸုမ်းသင်ၶတႆးၸိုင်ႈထႆးတူၼ်ၼိုင်ႈသေ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ၾၢႆႇပိုၼ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇၼႆယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈၶူးတီႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – “ ပေႃးမႃးတူၺ်းၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၼႆၵေႃႈ တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ တႃႇပူၵ်းပွင် သင်ႇၶတႆး ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇဝႆႉ။လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်တေမႃးၶဝ်ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇၼႆႉၵေႃႈ မၼ်း ဢေႇလူင်းတိၵ်းတိၵ်း။ ၵွပ်ႈဝႃႈတီႈႁဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ႁပ်ႉၵူၼ်းဢၼ် ဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးယူႇၵမ်ႈၼမ်လႄႈ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ လူဝ်ႇၵူႈသမ်ႇသႅၼ်ပိူင် မိူၼ်ၼင်ႇ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် တႃႇတေၵႂႃႇ တွပ်ႇလိၵ်ႈတွပ်ႇသင်ၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးဢမ်ႇႁပ်ႉၵေႃႈမီး၊လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁပ်ႉႁွင်းပၼ်သေ ၸင်ႇၸၢင်ႈတွပ်ႇလႆႈၵေႃႈမီး” – ဝႃႈၼႆ။

တႃႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈသင် တႃႇလဵင်ႉလူၸဝ်ႈသၢင်ႇသင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းၵိုၵ်းၵျွင်းတင်းသဵင်လႄႈသင် ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တီႈၸုမ်းလႂ်မႃးၶၢဝ်းႁိုင်ယဝ်ႉ။ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၶွင်ပုတ်ႉထ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းၶဝ်ႈဝႃႇ ဢွၵ်ႇဝႃႇ ၊ လိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ၊ လိူၼ်သီႇမူၼ်း ၊ လိူၼ်ႁႃႈသၢင်းၵျၢၼ်ႇ လိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ သေဢမ်ႇၵႃး ဝၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းသႃႇသၼႃႇၵေႃႈလူင်းလူၶၢမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းပီမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းငဝ်းလၢႆးလီသေ သင်ႇၶႃႇလႄႈသႃႇမၼေႇတင်းသဵင် ဢွၼ်ၵၼ် ဢွၵ်ႇတုင်းသွမ်း။  ဢၼ်လႆႈမႃးၵေႃႈ တေပဵၼ်  ၶဝ်ႈသၢၼ် ၊ တၢင်းၵိၼ်ႁႅင်ႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဝႆႉလႆႈၶၢဝ်းႁိုင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းၸိုင်ႈထႆးၼႆႉ တေမီးပၢင်လူႇတၢၼ်းငိုၼ်းတွင်း ၼိုင်ႈပီလႂ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇဝၼ်းလူႇၵထိၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၢင်ပီၵေႃႈ လႆႈငိုၼ်းမွၵ်ႈသႅၼ်သႅၼ်ပၢႆသေ မၢင်ပီၵေႃႈလႆႈ ႁႃႈႁူၵ်းမိုၼ်ႇ။ ၸင်ႇမီးငိုၼ်း တွၼ်ႈမႅင်ႇပၼ် တႃႇၼမ်ႉၸႂ်ၶူးသွၼ်မေႃသွၼ်ၶဝ် ၸိူဝ်းမႃးၸွႆႈထႅမ်တီႈဝတ်ႉၼႆႉ။ မၢင်ပီၵေႃႈ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈသေ မၢင်ပီၵေႃႈ လုတ်ႈႁၢမ်းဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၵေႃႈမီးမႃး ၸဝ်ႈၶူးဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵွပ်ႈဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝတ်ႉဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်းလင်ၼိုင်ႈၼႆလႄႈ သင်ႇၶႃႇရႁၢၼ်းၶဝ် လၢႆတူၼ်လၢႆပႃး သိုပ်ႇလုမ်းလႃးမႃး ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ၵူၼ်းတင်းၼမ် လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးမႃးဝဵင်းႁႅင်သေ ပႆႇထိုင် ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း(ဢမ်ႇၼၼ်) ဝတ်ႉသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်းဝၢၼ်ႈလၵ်းတႅင်ႇၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ပႆႇႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းႁႅင်ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

วัดฟ้าเวียงอินทร์ / ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း

ဝတ်ႉလင်ၼႆႉ ယူႇၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်သေ ၵႆဝၢၼ်ႈၵႆဝဵင်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထုၵ်ႇလီ ၵႆႉသူႇၵႆႉၸႂ်း ထုၵ်ႇလီ ၵႆႉမိူဝ်းဝႆမိူဝ်းသႃၵၼ်ယူႇ။ တႃႇၵၢၼ်သၼႃႇ တေသိုပ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းၵႂႃႇလႄႈသင် တႃႇၵူၼ်းတႆးသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်း ပေႃးတေဢမ်ႇၶၢတ်ႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီသႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးသေ ႁပ်ႉၸွႆႈလၢႆလၢႆၾၢႆႇလၢႆလၢႆတၢင်းယူႇ။

မိူဝ်ႈပီသႃႇသၼႃႇ 2511-2512 ၼၼ်ႉ ထၢတ်ႈၵွင်းမူးသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်းဝၢင်း ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်သေဢွၼ်ထူဝ်းၼႃႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆသေ မေႃမိုဝ်း လုင်းၸၼ်ႇတႃႇ မိူင်းပၼ်ႇ ၵေႃႉဢွၼ်မႄးၵေႃႇလုမ်းလႃးမႃး ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မိူဝ်ႈထိုင်မႃး ပီ 2521-2522 သမ်ႉ ယူႇတီႈလုင်းၸရေးထီး ပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇသေ မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးထႅင်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈထိ 2 ။ထိုင်မႃး 2554-2556 ၸဝ်ႈၶူးပၺ်ၺႃႇသႃႇမိ ဢၼ်ၵွၼ်းဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်းယၢမ်းလဵဝ်( พระอาจารย์ปรีชา ปญญาสาโร รก.เจ้าอาวาส วัดฟ้าเวียงอินทร์)ဢွၼ်ႁူဝ်တၵႃႇသတ်ထႃးသေ မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးထႅင်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈလိုၼ်းသုတ်း လႆႈဝႃႈ မႄးမႃး သၢမ်ပွၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ၵွင်းမူးသူႇၼႆႉ မီးၸိုဝ်ႈလၢႆဢၼ်ဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵွင်းမူးသွင်ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၊ ဝတ်ႉမႃႊရႃႉၸိၼ ၊ ဝတ်ႉၶျၼမၢရ် ဢမ်ႇၼၼ် ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ၵွင်းမူးသူႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ဢၼ်ၽၼရေႊသူၼ်ႊ ၵေႃႇတင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပီသႃသၼႃ 2400 ပူၼ်ႉမႃးၶၢဝ်းတၢင်းပၢၵ်ႇပီပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း