ၽူႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ထုၵ်ႇၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) ႁိုင် 2 ဝၼ်း 1 ၶိုၼ်း၊ ယွၼ်းငိုၼ်းၵူၼ်းတင်းႁိူၼ်း ၽိူဝ်ႇလႆႈငိုၼ်းယဝ်ႉၸင်ႇပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/2/2023 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်း ၼၢင်းၶိၼ်ႇမႃႇဢူး ဢႃယု 37 ပီ ယူႇပွၵ်ႉၼိူဝ် ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၸႄတွၼ်ႈ မူႇၸေႊ၊ မီးၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၶီႇၵႃးမႃး လမ်းၼိုင်ႈသေ ၶဝ်ႈၺွပ်းဢဝ်တူဝ်မၼ်းၼၢင်း ထိုင်ႈၼႂ်းႁိူၼ်း ၊ ဝၢႆးလင်တီႉၺွပ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇၼၼ်ႉ ၵပ်းၾူၼ်းၸူးၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းသေ ယွၼ်းငိုၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅၼ်ပျႃး။
ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ၵပ်းၾူၼ်းၸူးတီႈမၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်း ယွၼ်းငိုၼ်း 600 သႅၼ်ပျႃး။ ၵမ်းၼႆႉ တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်းသမ်ႉ ဝႃႈ ဢမ်ႇမီး တေႃႈၼင်ႇ 60 သႅၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇမီး။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁၢႆႉ ယိုဝ်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၵူၼ်းတင်းႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 5 ၵမ်း။ တီႈႁိူၼ်းမႆႈၸႂ် ၼႅတ်ႈၵူႈႁိမ်ပီႈၼွင်ႉႁိမ်းႁွမ်းသေ လႆႈငိုၼ်း 80 သႅၼ်။ ၵပ်းၸူး ၵူၼ်းၸုမ်းၼၼ်ႉၶိုၼ်း၊ ၶဝ်ဝႃႈ လႆႈ 80 သႅၼ်ၵေႃႈ တေဢဝ်ၼႆလႄႈ ၸင်ႇၼႅတ်ႈၵႂႃႇထုတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး။ သဵင်ၵူၼ်းၾၢႆႇပုၼ်ႉ ပဵၼ်သဵင်လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇပီႇ။ သဵင်လွင်ႈလွင်ႈဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။
ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽိူဝ်ႇၵူၼ်းၸုမ်းၼၼ်ႉလႆႈငိုၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇၼၢင်းၶိၼ်ႇမႃႇဢူး ႁိမ်းတူဝ်းၵဵၵ်ႉ မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းၸုမ်းဢၼ်မႃးတီႉၼၢင်းၶိၼ်ႇမႃႇဢူးၼၼ်ႉပဵၼ်ၽႂ်ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၶဝ်ဢမ်ႇၼုင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈၵေႃႉသေ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူႉဝႃႈပဵၼ်ၽႂ်ၸုမ်းလႂ် ဝႃႈၼႆ။
ၼၢင်းၶိၼ်ႇမႃႇဢူး ဢႃယု 37 ပီၼႆႉ ပိုတ်ႇဝႆႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ (ႁၢၼ်ႉလဵၵ်ႉ) ဝႆႉ တီႈႁိူၼ်း။ ၽူဝ်မၼ်းၼၢင်း ပဵၼ် ၸၢဝ်းၶၢင် ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉဝႆႉ 2 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။
ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ပဵၼ်ဝဵင်းၵႃႉၶၢႆ ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီပၢႆၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဝၢၼ်ႈ မိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢုၼ်ႇၸႂ်။ ၵူၼ်းမိူင်းၵႆႉၺႃးတီႉ ထုၵ်ႇဢဝ်ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ မီးၼမ်။
ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼၢင်းမူဝ်ႁွမ် ထုၵ်ႇတီႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယင်းႁူႉဝႃႈ ပဵၼ် ၸုမ်းသိုၵ်း တဢၢင်းၵမ်းသိုဝ်ႈ။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် မူႇလႂ် တီႉၵႂႃႇၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ပဵၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း (ပြန်ပေးဆွဲ) ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃးၼမ်ယဝ်ႉ တီႈ ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉ ၵေႃႈ တေမီး။ မၢင်ၵေႃႉ ၺႃးၵႂႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈ ဢၼ်ႁတ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ်။ ဢၼ် ၺႃးၼမ်တႄႉ တေပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၵူၼ်းသထေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉသေ ပၢႆႈ လူင်းၵႂႃႇ ယူႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉလွင်ႈၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇႁႅင်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/10/2020 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်း ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းယိပ်းၵွင်ႈ 3 ၵေႃႉ ၶီႇၵႃး ပႃႊၵျႄးရူဝ်ႊသေၶဝ်ႈတီႉ ပႃႈၼၢင်းမျႃႉ ဢႃယု 50 ၊ ၶဝ်ႈတီႉၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်း ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉၼိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19/10/2020 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇတူဝ်မၼ်းၼၢင်းပၼ်ၶိုၼ်း ။
ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၵိၼ်ၸမ်ႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ၸုမ်းTNLA မႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပီ 2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်း TNLA ၶဝ်ႈတီႉ ၼၢင်းမူဝ်ႁွမ် ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းမၼ်းၼၢင်း၊ တီႉဢဝ် ၵႂႃႇၵုမ်းၶင် ႁိုင်ႁိမ်းသွင်လိူၼ်၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၶဝ်ႈယူႇၵၢင် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်လႄႈ ၸင်ႇပွႆႇတူဝ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်း ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။
