Friday, April 26, 2024

ၾိင်ႈပီမႂ်ႇလႃးႁူႇ  ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး  

Must read

ပေႃးထိုင်မႃး  လိူၼ်သၢမ်မႂ်ႇၵူႈပီပီၸိုင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇ ၼႂ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၸတ်းပၢင်လူႇၶဝ်ႈၼမ့်မႂ်ႇလႄႈ ႁပ့်ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇ မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။ပီၼႆႉၵေႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်းပဵင်းတၢင်ႇပီယဝ်ႉလႄႈ ပီႈၼွင်ႉလႃးႁူႇ ၸတ်းပွႆးပီမႂ်ႇ လၢႆလၢႆတီႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် မိူင်းသၢတ်ႇ မိူင်းၽျၢၵ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵဵင်းတုင် ၸိူဝ်းၼႆႉၵိုၼ်းၶွၼ်ႈလီ။ ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇၼႆႉ မီးၶပ်ႉမၢႆသင်လၢႆလၢႆ ၊ လၢႆးၸတ်းႁဵတ်းသမ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၸၢႆးသႅင်ယွတ်ႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈလႆႈၵပ်းသိုပ်ႇတွင်ႈထၢမ် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ မိူင်းသၢတ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇ

ထၢမ်      –    ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇႁဝ်းၶႃႈ မီးမႃးလၢႆပီမိူင်းယဝ့်ၶႃႈ။

- Subscription -

တွပ်ႇ     –      လွင်ႈၼႆ့ တႄ့ၵေႃႈပႆႇမီးၽႂ် မၵ်းမၼ်ႈလႆႈဝႃႈမီးလၢႆပီၶႃႈ။ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်လႆႈၸတ်းပွႆးပီမႂ်ႇမႃးတႄ့ မီး 28 ပွၵ်ႈ ပႃးပီ 2023 ၼႆ့ၶႃႈဢေႃႈ။တင်းမိူင်းတူၼ်မိူင်းသၢတ်ႇၶဝ် ၸူ့တုမ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵွႆးၶေႃၶေႃၵေႃႈမီးဢေႃႈ။တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆ့ၵေႃႈ ႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းၵေႃႈမီး ပီၼႆ့ ၸတ်းႁဵတ်း ပွၵ်ႈၵမ်း 18 ပီၼႆဢေႃႈ ။ ငဝ်ႈငုၼ်းၵေႃႈလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းတႄ့ မီးၵဵင်းတုင်ၼၼ့်ၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ်     –    ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇႁဝ်းၶႃႈၼႆ့ ၼိုင်ႈပီၼႆ့ ၸတ်းႁဵတ်းလိူၼ်လႂ်ဝၼ်းလႂ်ၽွင်ႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ     –    ပေႃးဢဝ် ၾိင်ႈပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်းၶႃႈ ဝႃႈတႄ့ ဝၢႆးၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်သူၼ် ဢွင်ႇယဝ့်တူဝ်ႈလီငၢမ်းယဝ့်ၼႆ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် လူႇၵိၼ်ၶဝ်ႈမႂ်ႇၼမ့်မႂ်ႇၵၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ဢၼ်ၸၢဝ်းလႃးႁူႇႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းလူင်း မၵ်းမၼ်ႈဝႆ့တႄ့ ပီမႂ်ႇႁဝ်းပဵၼ် ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်သၢမ်မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈၼၼ့်ဢေႃႈ။ပီဢွၼ်ပီၵၢႆတႄ့ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းမႃး ၵွပ်ႈဝႃႈ တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ ၽႄႈလၢမ်းၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ ။

ထၢမ် –    ပေႃးၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁပ့်ပီမႂ်ႇၼႆ့ ၸတ်းႁဵတ်းလၢႆဝၼ်းၶႃႈၼၼ့်။

တွပ်ႇ –    ပေႃးဢဝ် ၾိင်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇဝႃႈတႄ့ ၸတ်းႁဵတ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 7 ဝၼ်း ဢေႃႈ။ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇဢဝ်ၸိူဝ်း ၸၢဝ်းလႃးႁူႇတီႈၸမ်တီႈၵႆမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵိၼ်လူႇၸွမ်း ႁပ့်ပီမႂ်ႇၸွမ်းၵၼ်တင်းသဵင်ႈၼၼ့်ၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ်  –   ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆ့ၶႃႈလူး မီးၾိင်ႈႁဵတ်းၸိူင့်ႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ။ဝၼ်းပွႆးပီမႂ်ႇ မီးၶပ်းမၢႆသင်ၽွင်ႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ  –     ၶၢဝ်းယၢမ်းဝၼ်းပွႆးပီမႂ်ႇၼႆ့ ၸၢဝ်းလႃးႁူႇ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈလႄႈဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်းဢဝ်လွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ် ယဝ့်ၵေႃႈ ယွၼ်းၵၼ်ႇတေႃးသုၵ်ႈတိၼ်သုၵ်ႈမိုဝ်းၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းလႄႈသင် ၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းၵႄႇလႄႈသင် ဢဝ်မင်ႇၵလႃႇၼႂ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။ယဝ့်ၵေႃႈ ႁႆႇၵွင်လႄႈသႅင်ႇ မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵၼ်သေ ယုၵ့်တိၼ်ယုၵ့်မိုဝ်း ႁူမ်ႈၵႃႈၸွမ်းၵၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ၵေႃ့ၼိုင်ႈလႄႈ ၵေႃ့ၼိုင်ႈ ပေႃးတေမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်လိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ့်ၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ်   –    ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁပ့်ပီမႂ်ႇၼႆ့ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈ ၶေ့ၶဵင်ႇ လဵၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်ၶႃႈႁႃႉ။

တွပ်ႇ   –    မီးၶႃႈဢေႃႈ ။ ပေႃးဝၼ်းပွႆးလိုၼ်းသုတ်းမႃးၼႆ ၸွမ်းၼင်ႇ ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်း ဢွၼ်ႁဵတ်းမႃးၼၼ့် တေမီးပၢင်ၶႄ့ၶဵင်ႇ ပၼ်ႇမၢၵ်ႇၶင်ႇ၊ ပိုဝ်ႈမၢၵ်ႇၼိမ်း  ပေႃးပၢၼ်မႂ်ႇၵေႃႈ ပိတ့်မၢၵ်ႇသွင်းဝၢႆ ၊မၢၵ်ႇၼင် တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆ့ဢေႃႈ ။ လႆႈဝႃႈလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႈႁႅင်းပိူင်ၼိုင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ။

ထၢမ်    –    လွင်ႈလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႈႁႅင်းၸိူဝ်းၼႆ့ၶႃႈလူး မီးတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းၸိူင့်ႁိုဝ်လႄႈ ပႃးမႃးၼႂ်း ပွႆးပီမႂ်ႇမႃးၶႃႈ။

တွပ်ႇ    –     ၼႆ့တႄ့ၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈ ၼႄလွင်ႈ ၽွမ့်ႁူမ်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။ၶပ်းမၢႆလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႈႁႅင်းၼႆ့တႄ့ ႁဵတ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း ၸဵတ်းပႅတ်ႇပီယဝ့်ၶႃႈဢေႃႈ။လဵၼ်ႈဢဵၼ်ႈႁႅင်းၼႆ့တႄ့ တႃႇပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ ၸႂ်ႈၼၼ့်ၶႃႈယဝ့်။

ထၢမ်      –      ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈယၢမ်ႈၶဝ်ႈလႄႇ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇလႃးႁူႇၼႆ့မႃးတႄ့ ၵႆ့လႆႈႁၼ် ဢဝ်ႁူဝ်မူ ဝႆ့ၼႂ်းၵၢင်သေ ပၵ်းတုင်းၶၢဝ်တုင်းလႅင်သီၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်းဝႆ့ ၸိူင့်ၼၼ်ၶႃႈလူး မီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၸိူင့်ႁိုဝ်ၶႃႈ။

တွပ်ႇ      –    ၼႆ့တႄ့ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၸၢဝ်းလႃးႁူႇႁဝ်းၶႃႈ ယုမ်ယမ်ၼပ့်ထိုဝ်ၵူဝ်းၵၢႆႇၽီၼၼ့်ၼႃႇၼေႃႈ။ မိူဝ်ႈ ၵွၼ်ႇၵွၼ်ႇတႄ့ၵေႃႈ ပၢင်ႁပ့်ပီမႂ်ႇၼႆ့ မီးလွင်ႈပူႇသေႃႇၽီၼၼ့်ဢေႃႈ မီးၽိင်ႈဝႆ့ဢၼ်ၼိုင်ႈ လႆႈတႅပ်းႁူဝ်မူသေ လႆႈမႃးသၢၵ်ႈပၼ်ၽီၸိူင့်ၼၼ်ဢေႃႈ။လႆႈႁဵတ်းၶဵင်ႇၽီသေ ပၵ်းပၼ်တုင်းၽိူၵ်ႇတုင်းလႅင်ၸိူင့်ၼၼ်ဢေႃႈ။ယဝ့်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၸူမ်းသိူဝ်းႁပ့်တွၼ်ႈပီမႂ်ႇ ၵႃႈလဵပ်ႈ ၶဵင်ႇၽီႁဵတ်းၼၼ်ဢေႃႈ။

ထၢမ်    –    ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇၼႆ့ ႁပ့်တွၼ်ႈၶႅၵ်ႇၸိူင့်ႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ။တႃႇလဵင့်လူၶႅၵ်ႇၶႃႈလူး ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸိူင့်ႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ     –    ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄ့ၵေႃ့ တၢင်းၵိၼ်တႃႇလဵင့်ၶႅၵ်ႇၼၼ့်ယဝ့်ၶႃႈၼေႃ။ ပေႃးၶႅၵ်ႇတီႈၸမ်တီႈၵႆႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတေ လဵင့်လူ ၶဝ်ႈတမ်ငႃး လႄႈ ၼိူဝ့်မူ ၸိူဝ်းၼႆ့ၶႃႈဢေႃႈ။မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄ့ တေၸီႇဢဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄ့ ႁဵတ်းပေႃးၸေးမဵဝ်းမၼ်း၊လဵင့်ပေႃးၸေးမဵဝ်းမၼ်းၶႃႈယဝ့်။တႃႇႁိူၼ်းတႂ်ႈႁိူၼ်းၼိူဝ်ၵေႃႈ ၸွၵ်းႁေႃႇၶဝ်ႈပုၵ်းလႄႈ ၼိူဝ့်မူသေ ၸႅၵ်ႇပၼ်ၸိူင့်ၼၼ်ဢေႃႈ။ႁဵတ်းၸွမ်းဝၢၼ်ႈၽႂ်ဝၢၼ်ႈမၼ်းၼၼ့်ၶႃႈယဝ့်။

ထၢမ်       –    လွၵ်းလၢႆးၸတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇ ပၢၼ်မႂ်ႇ လႄႈ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ မီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၸိူင့်ႁိုဝ်ၶႃႈ။

တွပ်ႇ       –    ဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈတႄ့ၵေႃႈ ၶူဝ်းၼိုင်ႈတၢင်းမႆၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃႈ။မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄ့ တႃႇတေလႆႈၶူဝ်းၼိုင်ႈၸုမ်ႇဢမ်ႇငၢႆႈၶႃႈၼႃ။တေႃႇလဵဝ်တႄ့ ငၢႆႈၼႃႇၶႃႈ ၶူဝ်းၵေႃႈ လၢႆးမႂ်ႇ သီမႂ် ၸွမ်းၵၢပ်ႈၸွမ်းပၢၼ် ၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃ။ယဝ့်ၵေႃႈ တၢင်းၵႃႈလႄႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆ့ ၼၼ့်ၶႃႈၼႃႇၼေႃ ဢၼ်တေပိူင်ႈသေ ၵူႈပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇတႄ့ မီး ၵွင်လႄႈသႅင်ႇ ယဝ့်ၵေႃႈ တိုင်ႈပီႇ သေ ႁွင့်ၵႂၢမ်းၸွမ်း ၵႃႈၸွမ်းၸိူင့်ၼႆၵူၺ်း။

ထၢမ်        –    ၾိင်ႈထုင်းႁပ့်ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇႁဝ်းၶႃႈၼႆ့ ၾိင်ႈဢၼ်ယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်သေ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးသူႈႁဵတ်းၼၼ့်ၶႃႈလူး တေမီးသင်ၽွင်ႈၶႃႈ။

တွပ်ႇ       –    ဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ဢၼ်ယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃးၸိူဝ်းၼၼ့် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ပုတ်ႈတိၼ်တၢင်မိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။

ထၢမ်       –    ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇၶႃႈလူးမီးလၢႆၶိူဝ်းၶႃႈ။ ၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းၼႆ့ ႁပ့်ပီမႂ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ယူႇၶႃႈႁႃ့။မီးထုင့်လႂ်လၢႆလၢႆၶႃႈ။

တွပ်ႇ      –   မီးလၢႆၶိူဝ်းယူႇၶႃႈဢေႃႈ။မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄ့ ဢမ်ႇႁပ့်မိူၼ်ၵၼ်။ ႁပ့်ၽႂ်ႁပ့်မၼ်းၵူၺ်းဢေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄ့ ႁပ့်မိူၼ်ၵၼ်မူတ်းယဝ့်ၶႃႈ။မိူၼ်ၼင်ႇ လႃးႁူႇလမ်၊လႃးႁူႇလႅင်၊လႃးႁူႇလိူင်၊လႃးႁူႇၵူႇလၢဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ဢေႃႈ ။ဢၼ်ၽႄဢွၵ်ႇၵေႃႈမီးထႅင်ႈတၢင်းၼမ်ယူႇၶႃႈ။လႃးႁူႇႁဝ်းၶႃႈၼႆ့ လႆႈဝႃႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼမ်သေပိူၼ်ႈယဝ့်ၶႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵင်းတုင်၊တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊မိူင်းတူၼ်၊မိူင်းသၢတ်ႇ ယဝ့်ၵေႃႈ မိူင်းထႆး၊မိူင်းၶႄႇၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ဢေႃႈ။

ထၢမ်      –   ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၶႂ်ႈယွၼ်းထၢမ်ဝႃႈ ပေႃးၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁပ့်ပီမႂ်ႇလႃးႁူႇၼႆ့ မီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူင့်ႁိုဝ်ၶႃႈ။

တွပ်ႇ      –      ၽွၼ်းလီမၼ်းတေမီးလၢႆလၢႆမဵဝ်းၶႃႈၼေႃ 1. ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇႁဝ်း တေလႆႈ ၶဝ်ႈႁႃၵၼ် မိုတ်ႈၵိုဝ်းၵၼ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ 2 . ဢၼ်ႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီၼၼ့် ႁဝ်းမႃးပွႆႇတူဝ်ပွႆႇၸႂ်လွတ်ႈလႅဝ်းသေ လႆႈယႃႁိူဝ့်ယႃၸႂ် 3. ၵူၼ်းၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ တေလႆႈႁူ့ၽိင်ႈထုင်းႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇ 4 . ၵမ်းလိုၼ်းၵေႃႈ ၾိင်ႈထုင်းႁဝ်းတေလႆႈယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းႁိုင် ၼၼ့်ဢေႃႈ။

ဝႆ့ၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ယၢဝ်းသေ တွပ်ႇပၼ်ၸိူင့်ၼႆ ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႇၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ၶႃႈ  မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

ၸွမ်းၼင်ႇ ဝီႊၶီႊပီႊတီႊယႃႊ တႅမ်ႈဝႆႉတႄႉ ပီႈၼွင်ႉလႃးႁူႇၼႆႉလုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတိပႅတ်ႉ လူင်းမႃး။ ၼႂ်းမိူင်းလႄႇ ၸႄႈမိူင်းလၢင်ၶျၢင်းၼၼ်ႉ မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႃးႁူႇယူႇသဝ်းဢမ်ႇယွမ်း 5 သႅၼ်။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးသမ်ႉမီးမွၵ်ႈ 2 သႅၼ်ၼႆႉသေ ၼႂ်းမိူင်းထႆး၊ ၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ၊ လၢဝ်း၊ ဝီႊယႅတ်ႊၼၢမ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉမီးမွၵ်ႈ 2 သႅၼ် ၊ ပီႈၼွင်ႉလႃးႁူႇၼႆႉ  ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်တီႈတၢင်ႇၶိူဝ်းႁွင်ႉၶဝ်ဝႃႈ မူးသိူဝ်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်လႆႈၸႂ်ႁွင်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႈ လႃးႁူႇ  ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း