ႁၵ်ႉၾိင်ႈႁိုဝ်ႁၢၵ်းၾိင်ႈ

ႁၢင်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼိူဝ် Social Media ဢွၼ်ၵၼ်လိုဝ်းလင် လွင်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ၼုင်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း ၶိုၼ်ႈတဵၼ်ႈၵႃႈ Disco ၼိူဝ်ၶဵင်ႇသုင် (ဝေးထီး) ပၢင်ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ် ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပၢင်ႇ လႅင်းသႂ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢွၼ်ၵၼ်ဢမ်ႇႁၼ်လီ သၢၼ်ၶတ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ထိုင်တီႈ ပေႃးလႆႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းတေႃႇ ယွၼ်ႉလွင်ႈၼုင်ႈဝႆၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဝႃႈၼႆ။  

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/11/2022 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းတႆး Tai Student’s Union (TSU) ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သၢၼ်ၶတ်း ၽိုၼ်ၼိုင်ႈ။

ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၸတ်းႁဵတ်း “ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး”ၼႆသေ သမ်ႉၼုင်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၶဵင်ႇ သုင်  တဵၼ်ႈၵႃႈ Disco ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇ ။ ယွၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ ၾိင်ႈတႆးလႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး-  ၸင်ႇႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈၼႆႉလႆႈ ဝႃႈၼႆ။။

ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းတႆး TSU ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၼပ့်ယမ် ဢမ်ႇ သၢင်းၵိၼ်ၼိူဝ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်သေ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းတႄ့ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ ၼုင်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်းသေမႃး ၵႃႈၼိူဝ်ၶဵင်ႇပၢင်ပွႆးႁပ်ႉပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ ပေႃးတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်တႄ့ တေၸၢင်ႈပွင်ႇၸႂ်လႆႈငၢႆႈယူႇ သေ တႃႉၵေႃႈ ပေႃးၵူၼ်းတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးႁၼ်မႅၼ်ႈၼႆ တေထၢင်ႇလဵၵ်ႉ ပီမႂ်ႇတႆးႁဝ်း။ မၼ်းတေ မႃးယႃႉၼႃႈတႃ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ႁဝ်း။ မၼ်းတေလူတ်းၵႃႈၶၼ်ၾိင်ႈငႄႈႁဝ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ပေႃးမီးလွင်ႈဢမ်ႇၸွမ်းၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးမႃးၸိူင်ႉၼႆ ၸုမ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆးယူႇ တင်းလၢႆ ထုၵ်ႇလီၸိၸမ်ႈမူၼ်ႉမႄး ပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇမီးထႅင်ႈဢမ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈ ၼႆသေတႃႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၵူၼ်းလဵၼ်ႈ Social ၶိုၼ်ႈလႅင်းလဵၼ်ႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ၶဝ်တႅမ်ႈတၢင်ႇသျႄးၶလိပ်ႉသေ ၸိၸမ်ႈယဝ်ႉဢမ်ႇမီးၸုမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးတႆး တီႈလႂ်ၸီႉၸမ်ႈ ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ လုၵ်ႈၸုမ်း TSU သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈတႄ့မႃး တၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းပီမႂ်ႇတႆးၼႆ့ ၶႂ်ႈႁၵ်ႉသႃပႅင်းၵိုမ်း ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆးႁဝ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈႁိုဝ်။ ႁဝ်းၶႃႈ ပႂ်ႉတူၺ်း ၾၢႆႇၸုမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၶဝ် တေဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်းၵဵဝ်ႇလွင်ႈၼႆ့ယူႇ ႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ် ဢွၵ်ႇမႃး လႄႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်TSU ႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၸီႉၸမ်ႉ ၼႆႉမႃးၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼႂ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းပီမႂ်ႇတႆး ယင်းမီးဝႆႉဝႃႈ “ယူႇလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶူဝ်းတႆးၵႂၢမ်းတႆးၶေႃၶေႃ၊ ၼူၵ်ႉတူဝ်းၸိူင်းတႆးၶေႃၶေႃ” ၼႆၼၼ်ႉသေ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး ဢၼ်မီးၵုင်ႇသလေႇၼႃႈတႃ ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇတိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆးတင်းသဵင် ၸွႆႈၵႅတ်ႇၵင်ႈသိမ်းပႅင်းၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ၊ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးလႄႈ လွင်ႈၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇလီသေၵမ်းၼႆ ယူႇတီႈ TSU ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။

မေႃသွၼ် လႅင်းႁၢၼ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်တႄႉ လွင်ႈၼႆႉ တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ ပွႆး ပီမႂ်ႇၼႆႉ ၼိုင်ႈပီလႂ် ၸတ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈၵူၺ်း  ၼမ်သုတ်းတေၸတ်းႁဵတ်း 3 ဝၼ်းၵူၺ်း။ ၼႂ်း 3 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇ ၼုင်ႈၶူဝ်းတႆးႁဝ်း။ လိူဝ် 3 ဝၼ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႂ်ႈၼုင်ႈၶူဝ်းသင်ၵေႃႈလႆႈ။ ဢၼ်ဝႃႈ ၼုင်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်းသေ မႃးၵႃႈ ၼိူဝ်ၶဵင်ႇသုင်၊ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈလၢႆးၵႃႈတႆးၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းလႃးလႃး ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ –“ၸိုဝ်ႈပွႆးၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆးယဝ်ႉ ၵူၼ်းတႆး ၶူဝ်းၼုင်ႈတႆး တၢင်းၵႃႈဝႅၼ်ၵေႃႈ လူဝ်ႇပဵၼ် ၸွမ်းထုင်းၾိင်ႈတႆးၵူၺ်း ၼၼ်ႉတႄႉ လီလိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၼုင်ႈၶူဝ်းတႆးသေ မႃးၵႃႈၼႆႉ တိုၼ်းတေ ဢမ်ႇႁႂ်ႈလႆႈ ပဵၼ်ၼႂ်း ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၼုင်ႈၶူဝ်းပိတ်းပွတ်း ပွႆႇဢႅင်ႈပွႆႇၶႃ တဵၼ်ႈၵႃး Disco တီႈၼိူဝ်ၶဵင်ႇသုင်ၼၼ်ႉသေ    ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၽူႈႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈ တီႈထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်းသႂ် ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – ၶမ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းပႆႇပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတႄႉ ၊  တိုၵ်ႉပဵၼ်ၶမ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸၢမ်းၾႆးၾႃႉ ၵူၺ်းသေ ဢွၼ်ႇယိင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇမႃးတဵၼ်ႈၵႃႈမူၼ်ႈၵျေႃႇၼိူဝ်ၶဵင်ႇၼၼ်ႉ ၵူၺ်း ။ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊသေ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း လွင်ႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ VDO သေ ဢဝ်လူင်း ၼိူဝ် Social Media ၼၼ်ႉဝႃႈၼႆ။

ၽူႈမီးၸၼ်ႉ   တီႈထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်းသႂ်  သိုပ်ႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶမ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ပဵၼ်ၶမ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸၢမ်းၾႆးၶဵင်ႇၸၢတ်ႈႁဝ်းၵူၺ်း။  ပႆႇၸႂ်ႈၶမ်ႈပၢင်ပွႆးတႄႉတႄႉ ။ တီႈႁိမ်းၶဵင်ႇၸၢတ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ မီးႁူင်းသဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။  ဢွၼ်ႇယိင်း တီႈႁူင်းသဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်ႈမႃးၵႃႈလဵၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ သမ်ႉမီးၵူၼ်းပေႃႉၶႅပ်းႁၢင်ႈ ထႆႇ VDO သေ ဢဝ်လူင်း ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵႂႃႇလႄႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊပၢင်ပွႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းသင် ။ ယွၼ်ႉမၼ်းပႆႇၸႂ်ႈဝၼ်းပွႆး ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵူၼ်းထႆႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇလူင်းၵၼ်ဝႃႈ ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး တီႈပၢင်ႇလႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႆပဵၼ်ၼၼ်သေ တၢင်ႇႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ သႄႉသွမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈဝႃႈ ပွႆႇမၼ်းၵႂႃႇသေလႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႄႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ယဝ်ႉ ဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး ၵူၼ်းတင်းၼမ်တေပွင်ႇၸႂ် ယူႇၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2117 ၼီႈ တီႈထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်းသႂ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပွၵ်ႈၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၶမ်ႈၶိုၼ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝၼ်း 22/11/2022 ဝၼ်းႁပ်ႉၸဵင်။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 23 တွၼ်ႈၵၢင်ၼႂ် ၵၢပ်ႈသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ လူႇတၢၼ်းၶဝ်ႈမႂ်ႇ ၼမ်ႉမႂ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆးမီးၼၼ်ႉသေ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း။ လွင်ႈပၢင်မူၼ်းသိူဝ်း တွၼ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇမီးထႅင်ႈယဝ်ႉ  ၽူႈၶဝ်ႈပႃးပွင်ပဵၼ်ပၢင်ႁပ်ႉပီမႂ်ႇတႆး ထုင်ႉပၢင်ႇလႅင်းသႂ်ထႅင်ႈၸဝ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၸၢႆးသႅင်ယ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ယူႇ တီႈပၢင်ႇလႅင်းသႂ်ၼၼ်ႉ လၢႆလၢႆၵေႃႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်းၶဝ်ႈၸႂ်ပိူင်ႈၵၼ်။ ဢမ်ႇၼုင်ႈၶူဝ်းတႆးၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လွင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ မၼ်းဢမ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ဢၼ်ယႃႉၾၢင်ႁၢင်ႈတႆးၼႆႉ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈၸႂ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵၼ် ၵမ်ႈၼမ်။ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ယႃႇ ပေဢဝ်ႁူတႃ ၾၢႆႇလဵဝ်သေတူၺ်း။ ႁဝ်းၶႃႈ ထုၵ်ႇလီဢွမ်ႇလွမ်ႈၽွမ်ႉၵၼ်သေ ထုၵ်ႇလီပၼ်ၾၢင်ႉသတိၵၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ သႄႉၼႄးၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈတူင်ႉတၵ်ႉၼႄပၼ်လွင်ႈ တၢင်းမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ (ႁဵတ်ႇလႄႈၽူၼ်) ၸိူဝ်းၼႆႉပၼ်ၵႂႃႇ ထုၵ်ႇလီၼုင်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၼုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆႉလႄႈ ၵၢၼ်မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သၢႆၸႂ်ၶိူဝ်းၵူၼ်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ တႃႇတေသိုပ်ႇသၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉၵႂႃႇ ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ဝူင်ႇဝွၵ်ႇၼႄပၼ် တႃႇၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

“ၵၢၼ်မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သၢႆၸႂ်ၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ တႃႇတေသိုပ်ႇသၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉ ၶိူဝ်းၵူၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ပိူင်ယႂ်ႇလမ်ႇလွင်ႈတီႈသုတ်းယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းမွၵ်ႇၼႄပၼ် ႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းလႂ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းသင် ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁူႉဝႃႈ ႁဝ်းပဵၼ်ၶိူဝ်းၵူၼ်းၼႆႉ ၶိူဝ်းၵူၼ်းၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ၼႆၵမ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ”- ၸၢႆးသႅင်ယ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းလိူၼ်သိပ်းသွင်လပ်းသဵင်ႈၵေႃႈ လၵ်းၼီႈပီတႆးၶၢႆႉၶဝ်ႈ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ဝႆႉၼၵ်း ပၵ်းၸႂ် ပဵၼ်ဝၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ ၵိုၵ်းပိုၼ်းမႃးလႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တေဢွၼ်ၵၼ် လိုဝ်ႈၵၢၼ်လိုဝ်ႈ ငၢၼ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉၼိုင် ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး ၵိုၼ်းယႂ်ႇလူင်။ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်း ပွႆးဢမ်ႇဝႃႈ ၵၢင် ဝၼ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၼုင်ႈၶူဝ်းတႆးသေ ဢဝ်တၢင်းၵႃႈၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး၊ ပၢၼ်ၵဝ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇ၊ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၼူၵ်ႉတူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးလဝ်ႈမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ၼႄၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ပွႆးသေဢမ်ႇၵႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ပႂ်ႉႁပ်ႉၸဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၵွၼ်ႇၼႃႈ ပီၶရိတ်ႉ 95 ပီၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈဝူင်ႉႁေႃသႅင် ၸိုင်ႈတႆး ၸဝ်ႈဢူႈတိင်ႇ ၵူၼ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ပီတႆးဢၼ်မီးမႃး ၸဵမ်လႂ်ၼၼ်ႉ သေ မၢႆတွင်းထမ်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ပိတၵၢတ်ႈ သၢမ်ၵွင် ထိုင်မိူင်းတႆး တႆးတႄႇႁပ်ႉဢဝ် သႃသၼႃ ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ။ မၢႆတွင်းလွင်ႈ ၼႆႉသေ တႄႇၼပ်ႉပီတႆးမႂ်ႇ မႃးၶိုၼ်း – ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵႂႃႇ 2117 ၼီႈ။

ပူၼ်ႉမႃး 40-50 ပီၼၼ်ႉ ၽွင်းပီတႆးမႂ်ႇ လိူၼ်ၸဵင်ပႆႇႁိူင်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆးဢွၼ်ၵၼ် ၵျေႃႇသိူဝ်းၸွမ်း ပီၵေႃးၸႃႇ ဢၼ်ၶၢႆႉ လၢႆႈၸွမ်းၾိင်ႈပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉလိူၼ်ႁႃႈ။

တီႈတႄႉ ပီတႆး ဢၼ်မီးမႃး 2117 ၼီႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝိတႆး ၼပ်ႉသွၼ်ႇၸွမ်းလႅင်းလၢဝ် တမ်းပၵ်းပီယဵမ်ႈဝၼ်း ဢၼ် တင်းၼမ်ႁူႉဝႃႈ ပႅၵ်ႉၶတဵင်ႇတႆး ဢၼ်ၶၢႆႉလၢႆႈၸွမ်း လႅင်း လိူၼ် လၢဝ် ပၼ်ႇတႃႇဝၼ်း ဢၼ်မီး မိင်ႈပီ၊ မႄႈပီလႄႈ လုၵ်ႈပီ ၼႆ ယဝ်ႉ။

ၾိင်ႈထုင်းတႆး ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်းပီလႅၵ်ႈလၢႆႈတႄႉ တေမီးၾိင်ႈ ႁပ်ႉၸဵင်၊ ပၢႆႈၸဵင်၊ ၵိၼ်ၸဵင်၊ လဵၼ်ႈၸဵင်။ ႁပ်ႉၸဵင် ၼၼ်ႉတႄႉ ၵိၼ်ၵျေႃႇႁပ်ႉၸဵင် သူင်ႇသင်ႇပီၵဝ်ႇ၊ ပၢႆႈၸဵင်ၼၼ်ႉတႄႉ လူႇတၢၼ်း ဝႆႈသႃ ၽြႃး၊ တြႃး၊ သင်ႇၶႃႇ၊ ပေႃႈမႄႈ၊ သြႃႇၶူးဝႃး သေ ဢမ်ႇၵႃး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ၵူၼ်းၵတ်ႉ၊ ၵူၼ်းၶႅၼ်ႇ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း၊ ပၢႆးၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၾိင်ႈငႄႈ လိၵ်ႈ လၢႆးလႄႈ ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းပၼ်တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။