မိူဝ်ႈဝၼ်းဢွင်ႇပွႆးၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်တူၵ်းၺႃး လိူၼ်သိပ်းသွင်လွင်ႈ သိပ်းၶမ်ႈၼႆ့ ၸၵၸၶွင်ႇၸီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢဝ်ၼႃႈဢဝ်တႃလူင်ၶဝ်သွင်လွင်ႈ ၼိုင်ႈၼႆ့ ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ မွၵ်ႈ 6 ႁဵင်ၵေႃ့ၸမ်ၸမ် သွင်သမ့် ယိုၼ်ႈမွပ်ႈၸုမ်ႈၶူးယွင်ႈၵုင်ႇယေႃးမုၼ် တီႈၸိူဝ်းဢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်။ ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆဢၼ်ပွႆႇပၼ် ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၼၼ့် ၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈ 4 ၵေႃ့ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ့်လႂ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႂ် ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းလႂ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈလႂ် ၵွၼ်ႇယဝ့်။
ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ယုၵ့်ယွင်ႈၵုင်ႇမုၼ်ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈလႄႈ ဝႆ့ၼၵ်းတူၺ်းထိုင်တေႃႇ လွင်းၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢီးလူၵၼ် ႁၼ်ၸႂ်ၵၼ်သေ ပွႆႇလွတ်ႈပၼ် ၼႆသေတႃ့ ၸိူဝ်းၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းတိုၵ့်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆ့ ၼႂ်းၶွၵ်ႈတင်းၼမ် တင်းလၢႆၵွၼ်ႇ။
တၢမ်ၼင်ႇ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ AABP ၸိူဝ်းလူလွမ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပိုတ်ႇဢွၵ်ႇဝႆ့ၸိုင် တႄႇတီႈဝၼ်းယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇ တေႃႇထိုင်ၼႃႈဝၼ်းတေပွႆႇပၼ်ၵမ်းၼႆ့ၼႆ့ ၵူၼ်းထုၵ်ႇတိၺွပ်းမီးယူႇ 13015 ၵေႃ့ ၼႂ်းၼၼ့် တႃႇ 1648 ၵေႃ့ လႆႈၺႃးတူတ်ႈၶွၵ်ႈ ၶမ်ထွင်ႇဝႆ့ဝႃႈၼႆယဝ့်။
ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆဢၼ်ပွႆႇမႃး မိူဝ်ႈဝႃးၼႆ့ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇလိူဝ် 200 ၵေႃ့သႄႈ။ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ ၼႂ်းပူၼ့်လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃးၼၼ့် ၶဝ်ႈပႃးၸဵမ် ပရေႃႇၽတ်ႊသႃႊ သႅၼ်ႊထၼၢဝ်ႊ ၵေႃ့ပဵၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၾၢႆႇၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶွင်ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵီႇ၊ဢူးၵျေႃႇတိၼ့်သူၺ်ႇ ၵေႃ့ပဵၼ်ၶုၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇလုမ်းၵိူဝ်းၵုမ်၊ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇမဵဝ်းၺုၼ့် ၵေႃ့ပဵၼ်ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ပႃႇတီႇ၊ ဢူးတၢၼ်းထေး ၵေႃ့ပဵၼ်မုၵ့်ၸုမ်း ၶေႃႇမသျိၼ်ႇၵမ်ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄ တေႃႇလႄ့လႄ့မေႃႇ ၵေႃ့ပဵၼ်ၸွမ်ၽွင်း တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဝႆ့တေ့ယဝ့်။
မိူၼ်ၸိူင့်ၼင်ႇၸွမ်ၽွင်းတိူင်း တၼၢဝ်းသီၼႆ့ ယွၼ့်လိူင်ႈၽိတ်း သိၼ်ၵၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ယွၼ့်လိူင်ထုၵ်ႇမၢပ်ႇဝႃႈ ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈၼႆသေ ၺႃးတူတ်ႈၶွၵ်ႈၵႂႃႇ 30 ပီ ၼႂ်းပၢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵီႇ ႁဵတ်းၶုၼ်ၼၼ့်သေ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ့်ၶမ်ၶွၵ်ႈလႆႈ 30 လိူၼ် ပေႃးတၼ်းလႆႈ ပူၼ့်လွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးယဝ့်ၼႆလႄႈ လီၸူမ်းတႃႇၵေႃ့ပူၼ့်တုၵ့်ပူၼ့်ၶီၼၼ့်ယူႇသေတႃ့ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လီငမ်းငဝ်းထၢင်ႇထိူမ်တေႃႇတၢင်းႁဵတ်း ၸၵၸ ၶဝ် တေ့ယူႇယဝ့်။
ဝႃႈလႃး မီးၽႅၼ်သွၼ့်ၽႅၼ် ၶိုင်ၽီႁဵတ်းႁႂ်ႈ NLD တႅၵ်ႈယႅၵ်ႈ ၵၼ်ၵူၺ်းႁိုဝ်ၼႆ ၸိူဝ်းထတ်းသၢင်ႈၼပ့်သၢင်ႈၵေႃႈ မီးတၢင်းၼမ် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယူႇၾၢႆႇ NUGလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ့်ႁူမ်ႈၵေႃႈ ပိုၼ်ႈၽၢဝ်ႇတုမ့်တွၵ်ႈဝႃႈ တၢင်းႁဵတ်းၸၵၸၼႆ့ ပဵၼ်လၢႆးၼမ့်ၽိုင်ႈတႃးၶူမ်းလႅဝ်းလႄႈ တွၵ်ႇၵႅၼ်သႄႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်လုၵ့်ၽိုၼ့် တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၵူၺ်းၼႆယူႇယဝ့်။
ပေႃးသိုပ်ႇတူၺ်းထႅင်ႈၼႂ်းသဵၼ်မၢႆ ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇၸၵၸ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈၸုမ်ႈၶူး ယွင်ႈၵုင်ႇယေႃးမုၼ်ၼၼ့်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃးဝႆ့သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ လုၵ်ႈၸုမ်း NLG ၸိူဝ်းလႆႈႁၢပ်ႇၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵီႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ့်ၽွင်ႈယူႇလႄ မိူၼ်တၢင်းတင်ႈၸႂ်ႈ ၽိတ်ႈဢဝ် ၵူၼ်းၸုမ်း NLD ထၢင်ႇထိူမ်ၸတ့်ငၢၵ်ႈ ၽၢတ်ႇၽႄၵၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈမီးမီးယဝ့်။တိူၵ်ႈတီႈ ၸိူဝ်းလႆႈထုၵ်ႇယိုၼ်ႈမွပ်ႈၸုမ်ႈၶူးၼၼ့် ဢမ်ႇတၼ်းႁူ့တူဝ် ဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇလိူမ်ႈၵိူမ်ႈၸွမ်းၶဝ်ၵေႃႈယႃႇ ပွႆႇႁႂ်ႈပႃးၵႂႃႇၼႂ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ လႆႈႁပ့်သူးၼၼ့်ၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးလႆႈထုၵ်ႇထၢင်ႇထိူမ် ဢႃးလႃးဝုယူႇၼၼ့်ယဝ့်။
ၸင်ႇၼၼ်လႄႈ ယူႇတီႈ ၸၵၸ ပွႆႇလွတ်ႈပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၸုမ်ႈၶူးၼႆ့ ၶႄးပဵၼ်ၽႅၼ်သွၼ့်ၽႅၼ်ယူႇ ၼင်ႇမီး ၵႂၢမ်း ငမ်းငဝ်းထၢင်ႇထိူမ်ၼၼ့်ယူႇ။ႁူမ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းလုၵ့်ႁိုၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈမိုဝ်းတေႃႇၶဝ်သေ ပွႆႇလွတ်ႈၵေႃႈလီ မိူင်းမိူင်းမိပ်ႇငႅၼ်းသေ လႆႈပွႆႇလွတ်ႈသေၵေႃႈယႃႇ ယူႇၾၢႆႇ ၸၵၸတႄ့ ဢဝ်မၼ်းမူ ၶူဝ်ၶိုၼ်းၼိူဝ့်မူသေ လႆႈၼမ့်တွၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇဢေႇ။တီႈဢေႇသုတ်းမၼ်း မုၵ့်ၸုမ်းလႄႈ လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈတေႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၸၵၸၼႆ့ မီးလွင်ႈပိၼ်ႇၸႂ်သေ မီးၸႂ်ယွၼ်ႇယွမ်းတေႃႇ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ယူႇ တေဝႃႈၼႆၽွင်ႈၶႃႈယဝ့်။
ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇၾၢႆႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ NLD ၶဝ်ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်းၼွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်း NUG CRPH ၼၼ်ႉၼႆၵေႃႈ တေၸၢင်ႈထူၺ်ႈၸႂ်လူမ်ႈပိူဝ်ႈတႃႇၶႆႈၸႂ်ၸွမ်း ၼႃႈၵၢၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2023 ၼၼ်ႉမႃးၽွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ပိူင်ယႂ်ႇတႄႉၵေႃႈ ၸၵၸၼႆႉ ၶႂ်ႈယဵပ်ႈယမ်ႈၸွမ်းလၢႆးၵၢၼ် ၼဢၽ ယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃးမိူဝ်ႈပီ 2010 ၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆၵေႃႈၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈၶႃႈယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈႁူႉယူႇဝႃႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်း ၸွမ်သိုၵ်းၶဝ် ထွတ်ႇၶူဝ်းသိုၵ်းသေ ၶဝ်လူင်းလိူၵ်ႈၸွမ်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈသေလႄႈ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး ၵိုၼ်းလိုၼ်းၽိူဝ်ႇဝႃႈ တေသၢင်ႈလွင်ႈၸမ်ၸႂ် ၼႂ်းၵႄႈၾၢႆႇသိုၵ်းၾၢႆးမိူင်းတေမူၼ်ႉမႄးလၵ်းမိူင်း 2008 ဢိူဝ်ႈ တေပိၼ်ႇပႅင် လႅၵ်ႈလၢႆႈၸူးပိူင်လၢႆးပၢႆးၵၢၼ် တီႇမူဝ်ႊၶရေႊသီႊဢိူဝ်ႈ၊ တေၵိုတ်းတိုၵ်းသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ဢိူဝ်ႈၼႆၵေႃႈ ဢွၼ်ၸဵမ်ဢွင်သၢၼ်းၸုၵီႇ ဢွၼ်လူမ်ႉၸွမ်းၵႂၢမ်းၶဝ်ၵႂႃႇတင်းမူတ်းတင်းပိတ်း ၼင်ႇႁူႉၵၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ၸၵၸ မုင်ႈမွင်းသေယဝ်ႉဢၢင်ႈၶိုင်ႈပွင်ယူႇၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးပိူင်ၵၼ်တၢင်းလၢႆးၵၢၼ် ၼဢၽ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၵႂၢမ်းႁူႉၵၢၼ်မိူင်း ၶဝ် သုင်လိူဝ်ၵဝ်ႇမႃးတေႉတေႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ တေဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၵမ်ႈၼမ်ၼႆၵေႃႈ ၸၵၸၵေႃႈလီ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈလီ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈယႃႇ ပေႃးတၢင်းယူႇတႂ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 သေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵႂႃႇၵူၺ်းတႄႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ ၾႅတ်ႊတရႄႇ တီႇမူဝ်ႊၵရေႊသီႊၼႆ ႁူႉပွင်ႇလႅင်းၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၽႅၼ်သွၼ်ႉၽႅၼ်ၶွင်ၸၵၸ တေဢွင်ႇႁိုဝ်တေၵၢၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၵ်းတေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်း သိပ်ႉသိပ်ႉထီႇထီႇ ၸပ်းၸပ်းၸမ်ၸမ်ယူႇၶႃႈယဝ်ႉဢေႃႈ မႂ်ႇသုင်ႇၶႃႈ။
ႁိုၼ်းၵႃယၢင်း
19/11/2022
