သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶိုင်ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းထႅင်ႈတီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ သိုၵ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇၽွမ်ႉဢမ်ႇႁၼ်လီလႄႈၼႆသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸူမ်းသိူဝ်းလီၸႂ်။
ႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 3/11/2022 သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းထႅင်ႈ တီႈဢွင်ႈတီႈၵဝ်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈတၼ်ႇၸၢင်ႉ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈတႃႈ ၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း၊ ၽွင်းၸဝ်ႈပၢင်တေႃႇလွင်း ၵႂႃႇပတ်းၽဵဝ်ႈ သိူဝ်ႇပၢင်ၼၼ်ႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/ SSA ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈၸတ်း ၼႆလႄႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ဝႃႈၼႆ။
ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၶဝ်ၶိုင်တေပိုတ်ႇ ပၢင်တေႃႇလွင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈ RCSS လႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉႁဵတ်း။ ဢွင်ႈတီႈ တေ ႁဵတ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈၵဝ်ႇၶိုၼ်းၵူၺ်း။ ၶဝ်ပေႃးၵႂႃႇတီႇပတ်းၽဵဝ်ႈ ႁဵတ်းသုမ်ႉသွင်း ယူင်ႇၸၢတ်ႈ ဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ။ ၸၢတ်ႈ သႅင်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်တေမႃးၵႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးၽႅဝ် ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇပဵၼ်ႁဵတ်းပၢင်လွင်းယဝ်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၸူမ်းၶႃႈဢေႃႈ။ လီၵျႃႉၶႃႈ ” – ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈတႅင်ႇလူင် ဢၼ်တေမႃးပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တေပႃးလုၵ်ႈၸုမ်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႃးႁူမ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈတႅင်ႇၸွမ်းထႅင်ႈ -ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢင်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးဢႃယု 40 ပၢႆၼၼ်ႉသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ၸဝ်ႈတႅင်ႇဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢူးတဵင်းႁၢၼ်ႇ ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၼႂ်းၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ S3 တူဝ်လႄႈ မၢၵ်ႇၵႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈပႃးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တၢင်းလင် ၸဝ်ႈတႅင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တေမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ။ ၶဝ်ပၼ်ၾႆးၶဵဝ် ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ပၢင်တေႃႇလွင်းဢၼ်ၶဝ် ၸတ်း ႁဵတ်းမႃးၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ တႃႇပွႆးတၢင်ႇထီးၵွင်းမူး တီႈႁူၺ်ႈလိုၵ်ႉၼႆႉသေ သိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်ပၢင်တေႃႇလွင်း ယဵတ်ႇသႂ်ႇၸတ်းႁဵတ်းမႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်။ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ မီးၸိူဝ်းသူင်လႄႇ သူင်လွင်းၵမ်ႈၽွင်ႈၵူၺ်း ၵႂႃႇတေႃႇလွင်းယူႇၼၼ်ႉ”- ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ဝဵင်း လၢင်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။
ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇလီယၢမ်းလဵဝ် ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်မႃးၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႃလၢႆးတၢင်းလႄႈတိုဝ်ႉတၢင်တႃႇပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ၊ ၶိုင်ပွႆး မူၼ်ႈသိူဝ်း ပိၵ်ႉႁူပိၵ်ႉတႃၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ပႃးၸႂ်မႃး ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ် ယူႇသဝ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးၵဝ်ႇၶဝ်သေ ၶိုင်ယူႇတိၵ်းတိၵ်း ထဝ်ႈဝၢၼ်ႈထဝ်ႈၼႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈပေႃးမႆႈၸႂ်ၼႃႇယဝ်ႉဢေႃႈ။ သင်ဝႃႈ မီးပၢင်တေႃႇလွင်းမႃး မိူၼ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသူၼ် ႁႆႈၼႃး ဢၼ်လႆႈငိုၼ်းမႃး ၼႂ်းသူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်လွင်းသုမ်းၼမ်။ ၼႃႈႁိူၼ်းလူႉ၊ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းၼမ်ၼႃႇ ဢမ်ႇမီးၽႂ်လႆႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်းဢေႃႈသုမ်း။ ယွၼ်ႉမၼ်းမီးလွင်ႈ တုမ်ႉယွၼ်ႈမႃးႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇ ထုၵ်ႇသင်ႇပိၵ်ႉပႅတ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ သင်မီးမႃးထႅင်ႈပၢင်တေႃႇလွင်းၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း တေတုၵ်ႉၶ ဢွၼ်ၵၼ်လွင်းသုမ်း ထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၼႆႉမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 17/5/2022 တေႃႇထိုင် လိူၼ် 7 မူၼ်း တေႃႇထိုင်တၢင်ႇထီးၵွင်းမူး ႁူၺ်ႈလိုၵ်ႉယဝ်ႉ ၼၼ်ႉၸတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မၢင်ၵေႃႉ ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၶူဝ်းႁိူၼ်း ယေး ၵႂႃႇၵမ်ႉ/ပွင်ႇ လွင်းသုမ်းပႅတ်ႈ တင်းၼမ်။
ပၢင်တေႃႇလွင်းၼၼ်ႉ တေမီး မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်ၽၢႆးၵိဝ်း၊ လေးၵွင်ႇၵျိၼ်ႇ၊ 36 မိူင်းလူင်၊ ပၢင်ၽၢႆႉ (ၵူဝ်းမီး) လႄႈ မၢၵ်ႇတူၵ်း ၶိုၼ်ႈလႆ (မၢၵ်ႇၵိင်ႈလွႆ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းပီပၢႆၼႆႉ ပၢင်တေႃႇလွင်းလိူင်ႇၼမ်မႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်၊ လၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းတႆး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လၵ်ႉၽွၵ်ႈႁိူၼ်းယေး၊ ၸူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉၺွပ်းလႆႈတူဝ်ၵူၼ်းႁၢႆႉမႃးသေပွၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
