သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈသွၵ်ႈတဝ်ႁိူၼ်းမေႃႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၵေႃႉၼိုင်ႈသေ ယိုတ်းဢဝ်ၶိူင်ႈယၢမ်းတႃႇႁွႆႈႁူင်းၾႆးမိၼ်ၶၢဝ်းလိူၼ်သိပ်းသွင်၊ တီႉၺွပ်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းၵႂႃႇပႃး။
ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းသဵၼ်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇၼႆသေ သွၵ်ႈပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းယူႇၵၢင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇပႃးၸဝ်ႈႁိူၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်းယၢမ်း၊ ပုင်းၾႆးႁွႆႈၸွမ်းႁူင်းၾႆးမိၼ် ဢၼ်တေပွႆႇလိူၼ်သိပ်းသွင်မူၼ်းၼႆႉ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇတူၼ်ႈတီးၵေႃႈၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ၶဝ်ၼႄးဝႃႈ ယၢမ်းတႃႇႁွႆႈႁူင်းၾႆးမိၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ယၢမ်းတႃႇၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆသေ ၶဝ်တႄႇတီႉၺွပ်းၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးဢေႃႈ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းၺႃးတီႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၺႃးၼႄးဝႃႈ လဵၼ်ႈယၢမ်း ၊ ၽိတ်းမၢႆမီႈ ၊ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းတႃႇၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆသေ ၸွႆးတြႃး ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇပႆႇလွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၶိုၼ်းၵေႃႈမီး။ ယၢမ်းတႃႇႁွႆႈ ႁူင်းၾႆးမိၼ်ၵေႃႈဝႃႈတီႉဝႃႇပေႃးၶဝ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းတေႃႇပိူၼ်ႈမႃး – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ”– ၵူၼ်းၼုမ်ႇတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈ၊ ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃး ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီသေ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းပွႆးၾိင်ႈထုင်း ၶေႉၶဵင်ႇႁူင်းၾႆးမိၼ် ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းၼၼ်ႉမႃးလႆႈ 2 ပီယဝ်ႉ။ ပီၼႆႉ ၸွင်ႇတေပဵၼ်ၸတ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၸတ်းပႆႇႁူႉသေတႃႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ မေႃႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်ၶဝ် တိုၼ်းၾိုၵ်းႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်သေ ၸၢမ်းပွႆႇတူၺ်းၾႆးဢၼ်ႁၢင်ႈလီမၼ်းၸဵမ်လိူၼ် 9 လိူၼ်သိပ်းၼႆႉ ၵူႈပီ။ ပီၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်တႃႇပွႆႇလဵၼ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးတီႉၺွပ်း ထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ယဵတ်ႈၶွၵ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 4-5 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸွပ်ႇထၢမ်လွင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်သေ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇလမ်းတီႉၺွပ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ သဵၼ်ႈမၢႆၶႅၵ်ႇၵေႃႈၶႂ်ႈၶဝ်ႈသွၵ်ႈဝၼ်းလႂ်ၵေႃႈၶဝ်ႈ။ ၶႂ်ႈၶဝ်ႈၶၢဝ်းလႂ်ၵေႃႈဢဝ်ၸႂ်ၶဝ်ဝႃႈလွၼ်ႉလွၼ်ႉ” – ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီ တီႈတူၼ်ႈတီးလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ်ပူၼ်ႉမႃးဝၼ်းတီႈ 28 ၵေႃႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈသွၵ်ႈတီႈတိုၵ်းထႅဝ် ၸဵင်မျိၼ်ႉမူဝ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 8 လႄႈတင်း ႁိူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ ရတၼႃႇသီႇရိ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးသေ ထူပ်းႁၼ် ယၢမ်းလႄႈသၢႆၾႆး(ဝၢႆႊယႃႊ) လႄႈ ယိုတ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်၊ တီႉၺွပ်းပႃးၸဝ်ႈႁိူၼ်းၵႂႃႇလူးၵွၼ်ႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။
ၵူႈပီ ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ ဢိင်ၼိူဝ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်းသေ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းလိူၼ်သိပ်းဢဵတ်း လိူၼ်သိပ်းသွင်မႃး မီးပၢင်ပွႆးယႂ်ႇၵိုၼ်းလူင် ၶေႉၶဵင်ႇႁူင်းၾႆးမိၼ်ၵၼ်တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး။ ပဵၼ်ပွႆးၾိင်ႈထုင်းမႃးၸဵမ်ပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉလႄႈ ၸဝ်ႈၽူႈမေႃႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်ၶဝ် ၶတ်းၸႂ်ၸတ်းမႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ၶႅၵ်ႇတီႈၸမ်တီႈၵႆ ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပႃးၸဵမ်ၶႅၵ်ႇတွင်ႈတဵဝ်းဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၵူႈပီ မီးႁူင်းၾႆးမိၼ် လဵၵ်ႉ/ယႂ်ႇ ၵူႈသႅၼ်းမႃးၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 200-300 လုၵ်ႈ။ ႁူင်းၾႆးမိၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉသုတ်း လႆႈငိုၼ်းသူး ႁူဝ်သိပ်းသႅၼ်။
