Wednesday, April 17, 2024

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တေၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်း ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ထႅင်ႈ

Must read

ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းထႆး ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉဝႃႈ တေ ၶိုၼ်ႈပၼ်ၵႃႈႁႅင်းၸၼ်ႉတႅမ်ႇ (ဢေႇသုတ်း) ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး တႃႇ 77 ၸႄႈတွၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၶိုၼ်ႈပၼ်ၵႃႈႁႅင်းၸၼ်ႉတႅမ်ႇ တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ပီ 2022

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1/10/2022 ၵႂႃႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး တႃႇ 77 ၸႄႈတွၼ်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉၵႃႈႁႅင်း ၶၼ်ႉတႅမ်ႇၵႂႃႇ ၸွမ်း ၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ဢွၵ်ႇဝႆႉၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း 328 ဝၢတ်ႇ ထိုင် 354 ဝၢတ်ႇ တေႃႇဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

- Subscription -

ပီႈထွင်းၶမ်း တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ႇႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း မူလၼိထိ (MAP) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ဝႃႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1/10/2022 ၵႂႃႇ တေတႄႇၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်း ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်တႄႉ ၶိုၼ်ႈပၼ်ဢိတ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶႅၼ်းလိူဝ်သေ ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈသေဢိတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၶဝ်ၼႆႉ ၸႂ်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈ (ပေႃႈသလဵင်ႉ/ မႄႈ လဵင်ႉ) ႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈၼႆႉသေ ၸၢႆႇပၼ်တႄႉ”-  ဝႃႈၼႆ။

မိူင်းထႆးၼႂ်း 77 ၸႄႈတွၼ်ႈၼႆႉ ဢၼ်ထုၵ်ႇသင်ႇႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်းထိုင် 354 ဝၢတ်ႇ(တေႃႇဝၼ်း)ၼႆႉသမ်ႉ တေပဵၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈၶျူၼ်းပူးရီႊ၊ ရယွင်း၊ ၽူႈၵဵတ်ႇ။

 ဢၼ်ထုၵ်ႇသင်ႇႁႂ်ႈပၼ် 353 ဝၢတ်ႇ(တေႃႇဝၼ်း) သမ်ႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵုင်းထဵပ်ႈ၊ ၼူၼ်းထပူးရီႊ၊ ၼၶွၼ်းပထူမ်၊ ပထုမ်းထႃးၼီႊ၊ သမုတ်ႇပရႃၵၢၼ်ႊ၊ သမုတ်ႇသႃၶွၼ်း။

ၸႄႈတွၼ်ႈ ၶျႃႇၶျိူင်းသဝ်းသမ်ႉႁႂ်ႈပၼ်ၼိုင်ႈဝၼ်း 345 ဝၢတ်ႇ   ။

ၵႃႈႁႅင်းၶၼ်ႉတႅမ်ႇတေႃႇဝၼ်း 338 ဝၢတ်ႇသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမုၵ်ႉတႃႁၢၼ်၊ ၵႃႊလႃႊသိၼ်ႊ၊ သၵူၼ်ႊၼၶွၼ်း၊ သမုတ်ႇ သူင်ၶရၢမ်း၊ ၵျၼ်ႊထပူးရီး၊ ၼၶွၼ်းၼႃႊယူၵ်ႉ။

340 ဝၢတ်ႇသမ်ႉ ၸႄႈတွၼ်ႈပရႃႇၵျိၼ်းပူးရီး၊ ၼွင်ၶၢႆး၊ ဢူပူၼ်းရႃႉၶျထႃႊၼီး၊ ၽင်ႊငႃႊ၊ ၵရႃပီ၊ တရၢၵ်ႇ၊ ၶွၼ်ၵႅၼ်ႇ၊ ၵဵင်းမႆႇ၊ သူႇၽၼ်းပူးရီး၊ သူင်ၶလႃ၊ သူႇရၢတ်ႉထႃးၼီး၊ ၼၶွၼ်းရတ်ႉၶျသီမႃး၊ လူပ်းပူးရီး၊ သရႃႇပူးရီး။

332 ဝၢတ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈဢမ်းၼၢတ်ႉၵျလိူၼ်ႊ၊ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်၊ ၵဵင်းႁၢႆး၊ တရင်ႊ၊ သီသၵဵတ်ႇ၊ တၢၵ်ႇ၊ ၼွင်ပူဝ်းလမ်းၽူႊ၊ ဢူႇ ထၢႆးထႃးၼီး၊ လမ်းပၢင်း၊ လမ်းပုၼ်း၊ ၶျုမ်းၽွၼ်း၊ မႁႃသႃႇရၶၢမ်ႊ၊ သိင်ပူးရီး၊ သတုၼ်ႊ၊ၽရႄႉ၊ သူႇၶူဝ်ႊထႆး၊ ၵမ်ႇၽႅင်းၽဵတ်ႉ၊ ရၢတ်ႉၶျ်ပူးရီး၊ ၽိၸိတ်ႇ၊ ၶျႆးၽူႊမိ ၼၶွၼ်းသီထမ်မရၢတ်ႉ၊ ရၼွင်း။

335 ဝၢတ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၽဵတ်ႉပူးရီႊ၊ ၵၢၼ်ႊၵျၼပူးရီး၊ ပိုင်ၵၢၼ်ႊ၊ၶျႆးၼၢတ်ႉ၊ ၼၶွၼ်းၽၼူမ်ႊ၊ ၽယဝ်ႊ၊သူႇရိၼ်း၊ ယသူဝ်ႊ ထွၼ်း၊ ရွႆႉဢဵတ်ႇ၊လိူၺ်ႊ၊ ၽတ်ႉထလုင်း၊ ဢူႇတရႃတိတ်ႇ၊ ၼၶွၼ်းသဝၼ်ႊ၊ ပရႃၵျုပ်ႇၶီႊရီႊၶၼ်ႊ၊ ၽိတ်ႉသၼုလူၵ်ႉ၊ ဢၢင်ႇထွင်း၊ သရႃႇၵႅဝ်ႈ၊ ပူးရီးရမ်ႊ၊ ၽိတ်ႉၶျ်ပုၼ်ႊ။

328 ဝၢတ်ႇ တေႃႇဝၼ်းသမ်ႉပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈယႃလႃႊ၊ ပတ်တၼီႊ၊ ၼရႃထိဝၢတ်ႉ၊ ၼၢၼ်း၊ ဢူႇ တွၼ်း ထႃးၼီး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

“တီႈၵဵင်းမႆႇၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵႃႈႁႅင်းၶၼ်ႉတႅမ်ႇ တေႃႇဝၼ်း 325 ဝၢတ်ႇ။ ႁႅင်းၵၢၼ် မၢင်ၵေႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵႃႈႁႅင်း ၶၼ်ႉတႅမ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ယင်းပႆႇလႆႈ 325 ဝၢတ်ႇ  ၵေႃႈမီး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈႁပ်ႉၵႃႈၸၢင်ႈ 180 ဝၢတ်ႇ – 250 ဝၢတ်ႇ တေႃႇဝၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တီႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ လူင်းၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း ၸွမ်းတီႈပိုၼ်ႉတီႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် တွင်ႈ ထၢမ်ႁႅင်းၵၢၼ် လႆႈၵႃႈႁႅင်း ၵႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ သင်ဢမ်ႇလႆႈ ၸွမ်းၼင်ႇ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ သူင်ႇထိုင် ၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် ႁႂ်ႈၸၢႆႇၸွမ်းၼင်ႇၵႃႈႁႅင်း ၶၼ်ႉတႅမ်ႇ တေႃႇဝၼ်း”- ထွင်းၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈႁပ်ႉၵႃႈၸၢင်ႈ တေႃႇဝၼ်း 180 ဝၢတ်ႇ တေႃႇထိုင် 250 ဝၢတ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလႄႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လွင်ႈမူတ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းၶွမ်ႊပၼီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

“ၵမ်ႈၼမ် တေလႆႈႁပ်ႉၵႃႈၸၢင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၼ်လၢႆးဝၼ်း ၸၢႆႇလၢႆးလိူၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ဝၼ်းလိုဝ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈငိုၼ်း။ မၢင်ၵေႃႉ လႆႈႁပ်ႉ ငိုၼ်းၵႃႈၸၢင်ႈတေႃႇလိူၼ် 7,000 ဝၢတ်ႇ – 7,500 ဝၢတ်ႇ ၵႃႈၼႆႉၵူၺ်း။ ပေႃးမႃးၼပ်ႉတူၺ်း ၵႃးႁႅင်းၼႆႉၸိုင် 325 ဝၢတ်ႇ တေႃႇဝၼ်း တေၶိုၼ်ႈထိုင် 340 ဝၢတ်ႇ တေ ၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 15 ဝၢတ်ႇ”- ပီႈထွင်းၶမ်း သိုပ်ႇသပ်းလႅင်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈတႃႇတေတိူဝ်းၶိုၼ်ႈၵႃႈႁႅင်း ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်း မိူင်းထႆး ၊ ၸုမ်း NGO ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် တႅမ်ႈလိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်းတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းထႆး မႃးၵူႈပီ တႃႇႁႅင်းၵၢၼ် ပေႃး တေလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈပဵၼ်ထမ်းၽဵင်ႇပဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း၊ ဝၼ်းၼၢင်းယိင်းလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ မီးႁႅင်းၵၢၼ် ယၢၼ်မိူင်း ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး၊ လၢဝ်းလႄႈ ဝႅတ်ႉၼၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီးႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 4 လၢၼ်ႉၵေႃႉ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ်ထႆး ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း