Tuesday, April 23, 2024

ဝူဝ်း/ၵႂၢႆးဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆး ၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ

Must read

ဝူဝ်းၵႂၢႆးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းမီးတၢင်းၾၢႆႇၸၢၼ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇၸွမ်းတူဝ်၊ ၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ ၽႄႈလၢမ်းဝႆး ၸုမ်းၾၢႆႇတူၺ်းလူပႆၢးယူႇလီသတ်း ပႆႇလူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵူတ်ႇထတ်းယူတ်းယႃပၼ်။

ဝူဝ်း/ၵႂၢႆးဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆး ၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ

တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇသွင်ၵေး ၊ ဢိူင်ႇသီႇထွၵ်ႈ  ဢိူင်ႇသႅင်ၵႅဝ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။ တႄႇပဵၼ်မႃးလႆႈ 3-4 လိူၼ်ယဝ်ႉသေ ယၢမ်းလဵဝ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးဢၼ်တၢႆယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉမီး 10 ပၢႆယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

- Subscription -

ၽွင်းလူဝ်ႇၸႂ်ႉႁႅင်းဝူဝ်းၵႂၢႆးတႅၼ်း ၸၢၵ်ႈၵႃးၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဝူဝ်းၵႂၢႆးသမ်ႉမႃးၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇ လၢၵ်ႇလၢႆးၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈလႄႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ တၢင်းဝၢၼ်ႈသၢႆလေး ဢိူင်ႇသွင်ၵေး ဢၼ်မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယၢၼ်ၵႆမွၵ်ႈ 20 လၵ်းပၢႆၼၼ်ႉ ဝူဝ်းၵႂၢႆးၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၼမ်သုတ်း ။ လုင်းၸၢႆး ၵူၼ်းဢိူင်ႇသီႇထွၵ်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

“ဝူဝ်းၶႃႈတႄႉ သမ်းၶဵမ်သေၶိုၼ်းၶႅၼ်းယဝ်ႉ။ ယင်းပႆႇႁူႉၸိုဝ်ႈယေႃးၵႃႇ။ ပေႃးထၢၼ်ႇၽိုင်ႈၸီႈၼေႈ ပဵၼ်တုမ်ႇၵႂႃႇမူတ်း။ ပဵၼ် 4-5 တူဝ်ဢေႃႈဝူဝ်းၶႃႈ။   ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ၼႆႉပဵၼ်သၢႆလေး။ ၵႂၢႆးတႄႉတၢင်းၼွင်ၶုၼ်ႇၼႆႉပဵၼ်ဢေႃႈ။ တၢင်းသၢႆလေးၼႆႉတၢႆ 40 ပၢႆယဝ်ႉ။” 

ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ် ပဵၼ်တုမ်ႇ ပဵၼ်ပူမ်ဢွၵ်ႇၸွမ်းတူဝ်ဝူဝ်းလႄႈၵႂၢႆးသမ်ႉပေႃးတဵမ်။ သင်ဝႃႈ ဢွၵ်ႇလႆႈ 4-5 ဝၼ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်းယူတ်းယႃၸိုင် တုမ်ႇ ပူမ်ၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇပဵၼ်ၼွင်ယွႆႉ မႅင်းမူၼ်းႁိုၼ်ႇ။ ဝၢႆးမႃးမီးၼွၼ်ၵိၼ်သေ ဝူဝ်းၵႂၢႆးထိုင်တီႈတၢႆၵႂႃႇၵေႃႈမီး။

မေႃယႃတူဝ်သတ်းပွတ်းဢိူင်ႇသွင်ၵေး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

 “ႁဝ်းဝႃႈမၼ်းပဵၼ်လူမ်းမႆႈ ၼႆ ၵႂၢႆးၵေႃႈပဵၼ်ဝူဝ်းၵေႃႈပဵၼ်။ ၸင်ႇႁႃမီးၶၢဝ်းတၢင်း 5-6 လိူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ယေႃးၵႃႇပေႃႇမႂ်ႇ။  မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းပဵၼ်တၢင်းသၢႆလေး ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၵႂႃႇတၢင်းမၢၼ်ႈၵိုတ်ႈ ၸႄႈၶၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈ။ ဢၼ်ယၢၼ်တၢင်း သွင်ၵေး 2 လၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇလွႆၵဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ဝူဝ်းသၢႆလေးၼႆႉ တၼ်းတၢႆၵႂႃႇ 5 တူဝ်။ တၼ်းပဵၼ် 35 တူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈမၢၼ်ႈၵိုတ်ႈ ၵေႃႈလၢမ်းမႃး 2 တူဝ် 3 တူဝ်ယဝ်ႉ။  တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉပေႃးသမ်းၶဵမ်ယဝ်ႉမွၵ်ႈ 4-5 ဝၼ်းၵေႃႈၶႅၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉဢေႃႈ။ ၸဵပ်းမၼ်းၵေႃႈႁႅင်ႈၵႂႃႇ။ ပေႃးဢၼ်ပဵၼ်မႃး 9 ဝၼ်း 10 ဝၼ်း တႄႉမၼ်းတူၵ်းလိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ယႃဢမ်ႇတၼ်းၶိုတ်းသေ တၢႆပႅတ်ႈ။ ”

ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းပဵၼ်ဝူဝ်းဢွၵ်ႇမၢၵ်ႇၼႆႉ 3 ဢိူင်ႇထုင်ႉ တၢင်းၸၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉမီး 100 ပၢႆယဝ်ႉ။ တၢင်းထုင်ႉၼႆႉ ဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈလႄႈဝၢၼ်ႈၼိုင်ႈယၢၼ်ၵၼ်ၵႆသုတ်းမွၵ်ႈ 7-8 လၵ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တၢင်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇယူတ်းယႃသတ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈမႃးၵူတ်ႇထတ်းယူတ်းယႃပၼ်ဝႆးဝႆး။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵူဝ်ဝူဝ်းၵႂၢႆးၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸပ်းၵၼ်တၢႆမူတ်း ဝႃႈၼႆ။

 ၸွင်ႇတေလီမႆႈၸႂ်ၵူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၽႄႈလၢမ်းၸပ်းၸူးၵူၼ်းၼႆၼၼ်ႉတႄႉ မေႃယႃတူဝ်သတ်းၼႂ်းထုင်ႉသွင်ၵေး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

“ပေႃးၵူၼ်းၵိၼ်ၺႃးတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢင်ႈတေၸပ်းယူႇႁိုဝ်။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ယေႃးၵႃႇမၼ်းတိုၵ်ႉပေႃႇၵူၺ်းလႃႇ မၼ်းလူဝ်ႇထတ်းတူၺ်းလူးၵွၼ်ႇ။ ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈတၢင်းမၼ်းလီလီ။ လွင်ႈယႃႈၶႃႈယိူဝ်ႈၵေႃႈၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး ၵိၼ်ၺႃးသေပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ ယင်းပႆႇႁူႉလႆႈ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလၢတ်ႈထိုင်ၸဝ်ႈဝူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ – ပေႃးမီးဝူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၼႆ ယႃႇပေမတ်ႉလေႃးၵၼ် ၵူဝ်တိူဝ်ႉၵၼ်သေ ၸပ်းၵၼ် -ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ  ။”

တၢင်းထုင်ႉပႃႈၸၢၼ်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ယႂ်ႇၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼမ်။ ၵႃႈၶၼ်ဝူဝ်းလဵင်ႉၼိုင်ႈတူဝ်မီးမွၵ်ႈ 5-6 သႅၼ်ပျႃး။ ၵႂၢႆးၼိုင်ႈတူဝ် ဢမ်ႇထိုင် 5 သႅၼ်ပျႃး။ ၽွင်းၵႃႈၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶိုၼ်ႈ ၵႃႈၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၶိုၼ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းလႆႈၸႂ်ယႂ်ႇဝူဝ်းၵႂၢႆးၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း