ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ ႁူဝ်ပဝ်ႈသင်ႇၶၼႃႇယၵ တူင်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႆႈၶဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃယု 80 ပီ ဝႃႇသႃ 60 ဝႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3/7/2022 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8:54 မူင်း (လိူၼ် 8 မႂ်ႇ 6 ၶမ်ႈ) ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ ႁူဝ်ပဝ်ႈ သင်ႇၶၼႃႇယၵ တူင်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႆႈၶဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၸေႈဢူ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၽွင်းဢႃယုၸဝ်ႈလႆႈ 80 ပီ ဝႃႇသႃ 60 ဝႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈလိူတ်ႈၶိုၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
ၸဝ်ႈသြႃႇ ဝိၸေယ ဝတ်ႉၵၢင်ဝဵင်း/ ၽူႈမၢႆ ၸုမ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈ ပရိယတ်တိသၻ်ꩪမ်မပႃလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ တူင်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် လႆႈလွၼ်ႇၵႂႃႇ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ လိူတ်ႈၶိုၼ်ႈ တီႈဝတ်ႉၸေႈဢူ။ ယၢမ်း လဵဝ် လႆႈလုမ်းလႃးၶၢပ်ႈတူဝ်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၸေႈဢူ။ ၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈ တေဢၢၼ်းဝႆႉ တေႃႇထိုင် လိူၼ် 12 လွင်ႈ ယွၼ်ႉၶၢဝ်းၼႆႉ တၵ်ႉၵႃႇၵေႃႈ ပႆႇတၼ်းပဵၼ်ၽွင်းၶၢဝ်းၵၢၼ်လႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈၵေႃႈ ပႆႇတၼ်း ၽွင်ႉတိုၵ်ႉသုၵ်ႉ ၽွင်းၸမ်ၶဝ်ႈဝႃႇၼႆႉသေ ၵွပ်ႈ ၼႆလႄႈ တေဝႆႉတေႃႇထိုင် ဝၢႆးဢွၵ်ႇဝႃႇသႃ”- ဝႃႈၼႆ။
ၽွင်းၶၢဝ်းလုမ်းလႃး ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိ တီႈဝတ်ႉၸေႈဢူၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇမီး ပၢင်တေႃႇလွင်း လႃးလႃး ဝႃႈၼႆ။
“ၽွင်းလုမ်းလႃးၶၢပ်ႈတူဝ်ၸဝ်ႈႁဝ်းယူႇၼႆႉ ပၢင်တေႃႇလွင်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇပၼ်ပဵၼ် ဢမ်ႇပၼ်မီး ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈႁဝ်း တူင်ႉဝဵင်းၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ် လွင်ႈၼႆႉ။ ပူၼ်ႉမႃးသင်ၶၸဝ်ႈ ဢၼ်လွၼ်ႉမႃးလၢႆပႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမႃးသေပၢင်”- ၸဝ်ႈသြႃႇဝိၸေယ ဝတ်ႉၵၢင်ဝဵင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိၼႆႉ ယူႇတီႈသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး တူင်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တေဢွၼ်ၵၼ် လုမ်းလႃး ၶၢပ်ႈတူဝ်ဝႆႉ တေႃႇထိုင်လိူၼ် 12 လွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ပူႇလွႆသွႆႈၶမ်း သၢင်ႇၶၢင် – ၼၢႆးလွႆသွႆႈၶမ်းၵူႇ။ မီးပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉၵၼ် 7 ၵေႃႉ။ ၸဝ်ႈပဵၼ်ၵေႃႉထူၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတိ ဝၢၼ်ႈၵျွင်း ဢိူင်ႇၸေႈဢူ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵိူတ်ႈ မိူဝ်ႈ ပီၵေႃးၸႃႇ 1304 ၶု လိူၼ် 7 လွင်ႈ 5 ၶမ်ႈ ဝၼ်းၽတ်း။ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉႁွင်ႉ ၸၢႆးၸၢမ်ႇပႃႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ၸၢင်း ၵႂႃႇ ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ တီႈဝတ်ႉၶမ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 6 ပီ ၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ပၺ်ႇၺႃႇသႃႇမိၼႆႉ ၸဝ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၸေႈဢူတင်း ဝတ်ႉၽၢႆၶမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈ တူင်ႇဝဵင်းသႅၼ်ဝီမႃး မိူဝ်ႈပီ 1998 – 2007 ၶၢဝ်းတၢင်း 8 ပီ။ တႄႇဢဝ် 2007 – 2022 ၶၢဝ်း တၢင်း 15 ပီ ၸဝ်ႈႁပ်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသင်ႇၶၼႃႇယၵ တူင်ႇဝဵင်းမႃးတေႃႇထိုင် ပေႃးၶဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပဵၼ်ၼႃႇယၵလူင် တူင်ႇဝဵင်း ၸုမ်းသႃသၼႃထေႇရဝႃႇတ ၼူၵ်ႉၵႃႉႁ (မဵဝ်ႉၼေႇဢေႃးဝႃႇတၼႂ်းၸုမ်း သႃသၼႃထေႇရဝႃႇတ ၼူၵ်ႉၵႃႉႁ တူင်ႇဝဵင်း)။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢေႃးဝႃႇတ ၸရိယ ပႃႇရိယတ်တိ သၻ်ꩪမ်မပႃႇလ ၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈ တူင်ႇဝဵင်း ၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၸဝ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးသမ်ႉ ၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ် ပိုတ်ႇတိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ၊ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆး၊ ႁူင်းႁဵၼ်းထမ်ႇမ၊ သၢင်ႈၵွင်းမူး၊ ၽြႃးၸုၵ်း၊ ၽြႃးၵိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။
