သင်ၶၸဝ်ႈ ၵဵင်းတုင် သုတ်ႇမုၼ်း မင်ႇၵလႃႇတီႈလိၼ် တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင်လင်မႂ်ႇ ဢၼ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇသၢင်ႈ တေၸႂ်ႉတိုဝ်းငိုၼ်းတႃႇ 4 မိုၼ်ႇသႅၼ်ပျႃးပၢႆ ဢၢၼ်းၵေႃႇသၢင်ႈႁႂ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈပီ။
မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27/6/2022 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သင်ၶၸဝ်ႈ 8 တူၼ်၊ ၸုမ်းၵေႃးပၵ၊ မုၵ်ႉၸုမ်း ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ၶႃႈၵုၼ်ပိုၼ်ႉမိူင်းတႆးလႄႈ (သမိုင်းဝင်အမွေအနှစ်ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့) ႁွင်ႈၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်သုတ်ႇမုၼ်း မင်ႇၵလႃႇတီႈလိၼ် ၊ ဢွင်ႈတီႈ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင်လင်မႂ်ႇ တီႈ ဝၢင်းသၵဵတ်ႉ (ၵဝ်ႇ) ပွၵ်ႉ 5 ႁိမ်းၾင်ႇၼွင်တုင် ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ။
လုင်းၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် ၽူႈၶဝ်ႈတူင်ႉၼိုင် မုၵ်ႉၸုမ်းပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ၶႃႈၵုၼ်ပိုၼ်ႉမိူင်းတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ပၢင်း သင်ၶၸဝ်ႈ မႃးသုတ်ႇမုၼ်း ဢွင်ႈတီႈလိၼ်တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ႁေႃလူင်လင်မႂ်ႇၼႆႉသေ တႄႇၵေႃႇသၢင်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉ တေဝႆႉၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီ ႁႂ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ယဝ်ႉ တင်းမူတ်း။ တေၸႂ်ႉငိုၼ်းတႃႇ 4 မိုၼ်ႇသႅၼ်ပၢႆသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁဵတ်းမူတ်းမူတ်း ”- ဝႃႈၼႆ။
ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် လင်မႂ်ႇ ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈႁႂ်ႈမိူၼ်ႁေႃၵဝ်ႇၶိုၼ်းၼႆႉ တႄႇၵေႃႇသၢင်ႈႁဵတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2022 ၼႆႉၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် လိူၼ် ၵျုၼ်ႊ ပီ 2023 ႁႂ်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်ႁပ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ် မိၼ်းတိၼ်ႇၶွမ်ႊပၼီႊ ၼႆယဝ်ႉ။
“ႁေႃၼႆႉ သင်ဝႃႈ ၶဝ်သၢင်ႈယဝ်ႉ တေဢၢပ်ႈပၼ် ၼႂ်းမိုဝ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵဵင်းတုင် ။ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဢမူၺ်ႇ ၶွင်ၵူၼ်း ၵဵင်းတုင်သေ တေဢဝ်ဝႆႉပဵၼ်ႁွင်ႈၼႄပိုၼ်း ၵဵင်းတုင်ၵႂႃႇ”- လုင်းသၢမ်တိပ်ႉသိူဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် လင်မႂ်ႇ ဢၼ်တေၵေႃႇသၢင်ႈမိူၼ်ႁေႃလင်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ တေဝၢႆႇၼႃႈၸူး ၼွင်တုင်။ တၢင်းၵႂၢင်ႈၼႃႈႁေႃ တေမီး 101 ထတ်း/ ပေႇ၊ တၢင်းယၢဝ်း တေမီး 121 ထတ်း/ ပေႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။
ဢွင်ႈတီႈလိၼ် ဢၼ်တႄႇႁဵတ်းႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင်တင်းမူတ်းၼၼ်ႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈတေမီး 300 ထတ်း/ ပေႇပၢႆ၊ တၢင်းယၢဝ်းတေမီး မွၵ်ႈ 200 ထတ်း/ ပေႇပၢႆ။ တေၸႂ်ႉငိုၼ်းတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ တႃႇ 4 မိုၼ်ႇသႅၼ်ပျႃးပၢႆ ။
ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/2/2022 ၽွင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉတိုၵ်ႉလၢမ်းၽႄႈယူႇၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးဝၢင်းမၢၵ်ႇဢုတ်ႇ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈႁေႃ လူင် ၵဵင်းတုင်လင်မႂ်ႇၼႆႉၵႂႃႇ ။
ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် ဢၼ်တႄႉမၼ်းၼၼ်ႉမိူဝ်ႈပီ 1906 ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၸဝ်ႈၵွၼ်ႈၵႅဝ်ႈဢိၼ်းထလႅင် ဢွၼ်ႁူဝ် ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉပၼ်။ ထိုင် မႃး ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼဝတ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် တၢၼ်းသူၺ်ႇ ၽွင်းငမ်းၼၼ်ႉ မႃးထုပ်ႉယႃႉလႅဝ်ပႅတ်ႈႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9/11/1991 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 7:41 မူင်း။ယၢမ်းလဵဝ်ဢွင်ႈတီႈႁေႃၵဝ်ႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသၢင်ႈဝႆႉႁူင်းႁႅမ်းသေ ၶၢတ်ႈပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊဝႆႉတႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 70 ပီ။ ၵူၼ်းမိူင်းယွၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်။
ႁေႃလူင်ၸဝ်ႈၾႃႉသႅၼ်ဝီၵေႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇသၢင်ႈပၼ်ၶိုၼ်းယၢမ်းလဵဝ် ယဝ်ႉတူဝ်ႈ 90 ပိူဝ်းသဵၼ်းယဝ်ႉ။
