ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃ တဢၢင်း TNEC လၢတ်ႈဝႃႈၶတ်းၸႂ်ပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းဢၼ်သွၼ်ပၼ်တင်းလိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈတီႈတႄႉ ၶဝ်သွၼ်ပၼ် 3 ၽႃႇသႃႇ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လိၵ်ႈတဢၢင်း ၵူၺ်းလႄႈ လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈထုၵ်ႇလႆႈပႃးယူႇ ဝႃႈၼႆ။
တီႇတီႇပူဝ်းၵျဵၼ်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႇမတီႇပၢႆးပၺ်ၺႃတဢၢင်း လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ RFA ဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃ တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ / သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ်၊ ယူႇတီႈ TNEC ၶတ်းၸႂ်ပူင်သွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းယူႇပိုၼ်ႉတီႈ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉပိုတ်ႇယဝ်ႉၵႂႃႇ 100 လင်ပၢႆ။ မီးတႃႈမုင်ႈယိူင်းမၢႆတေပိုတ်ႇႁႂ်ႈလႆႈထိုင် 370 လင် ဝႃႈၼႆ။
လွင်ႈၼႆႉၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ၸွမ်းသၼ်ႇလွႆ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းႁဝ်းၶႃႈ တီႈမူႇဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းတဢၢင်းယူႇဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွင်ႈ တီႈသိုၵ်းတဢၢင်းၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယိုတ်းဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ ၶဝ်ပူင်သွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈဢေႃႈ ။ တေပဵၼ်ဝၢၼ်ႈ တႆး၊ ၶၢင်၊ ၶႄႇ ၸိူဝ်းယူႇတီႈၵႆ တီႈၸွၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈတေသွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸဝ်ႈၶွင်ပိုၼ်ႉတီႈၼႆသေတႃႉ တီႈတႄႉမၼ်းၶဝ်သွၼ်ပၼ် 3 ၽႃႇသႃႇ ။ ပဵၼ်လိၵ်ႈတဢၢင်း၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈလႄႈ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ” ဝႃႈၼႆ။
တႄႇဢဝ်ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ – ၵျုၼ်ႊ 2022 မႃးဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈ တႃႇပၢႆးပၺ်ၺႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးတိုဝ်ႉတၢင်းဢေႇၼႆသေ TNLA လႄႈ TNEC ႁူမ်ႈၵၼ် ၶဝ်ႈသွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းၸိူဝ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ။
မေႃသွၼ် ဢၼ်ပူင်သွၼ်ပၼ်သမ်ႉ ပဵၼ်မေႃသွၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
“ ၶဝ်ႁွင်ႉမႃး ပဵၼ်မေႃသွၼ် CDM ၶႃႈဢေႃႈ။ ငိုၼ်းလိူၼ်တႄႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉမေႃသွၼ် 1 ၵေႃႉလႆႈ 8 မိုၼ်ႇပျႃး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵဵပ်းၵၼ်သေ ထႅမ်ၸွႆႈပၼ်ထႅင်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ TNLA လၢႆလၢႆၵမ်း တႃႇတွင်ႈထၢမ်ႁူဝ်ယွႆႈၼႆသေတႃႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။
ၼွၵ်ႈသေ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ ၼႂ်းၼႃႈတီႈ TNLA ၵုမ်းၵမ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢိင်ၼိူဝ်ၶူင်းၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃႇ TNEC ၼႆႉၶဝ်ႈမႃးသေ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလၢင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶၢႆႉလုၵ်ႈလၢင်း ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵႂႃႇထိုင်ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၼႂ်း TNEC ၼႆႉပႃးဝႆႉ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတဢၢင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းသင်ႇၶၸဝ်ႈ TSA, ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း TWO, ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ TSYU လႄႈ ၸုမ်းမၢႆမီႈပၵ်းပိူင် TLA ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။