ၶႄႇၵမ်ႉထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁဝ်းတေယၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်

မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 1 ဝၼ်း ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶုၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇမိူင်းၼွၵ်ႈ ၶွင်မိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႉႁူပ်ႉဢူးဝုၼ်ႇၼမွင်ႇလုၼ်ႇ သေယဝ်ႉ ၼႄသၼ်ယႃး တႅၵ်ႇလႅင်းဝႃႈ ၶဝ်ၸုၵ်းမၼ်ႈ ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸုမ်းယိပ်းသိမ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တီႈၼၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ တေတူၺ်းထိုင်ဢႃႇၼႃႇပၼ်ႇပွင် ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႁၢမ်ႈသီးပၼ် လွင်ႈဢၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်းၶိုင်မၢပ်ႇမႂ် ဢဝ်လိူင်ႈတေႃႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် လူၺ်ႈၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၶႃႈတၢႆၶိူဝ်းၵူၼ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၵမ်ႉယၼ်ၸွမ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ သၢႆႊပွႆႊသႅၼ်ႊတႅၵ်ႊ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ လၢၵ်ႇလၢႆးပႃးထႅင်ႈ ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ တေလႆႈတႄႇပွင်ၶိုၼ်း ၵၢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇႁႃလီၵၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႄႈ ၵၢၼ်ပွင်သၢင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပၢႆလၢတ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ မိူၼ်တင်းၸုၵ်းၼႄဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပႃးမၼ်း တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်၊ ဢမ်ႇပႃးမၼ်းတိုၼ်း ဢမ်ႇလႆႈ ၶႂ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉ ၼၼ်ယဝ်ႉ။ ၼင်ႇၼႆ မိူဝ်ႈယၢမ်းဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵၼ်မႃး ၼႂ်းပၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ယိပ်းဝႆႉၸုမ်းၾၢၵ်းၼိူဝ် FPNCC ၶဝ်သေယဝ်ႉ ယၢမ်ႈၼႄငႃးတေႃႇ တင်းၼမ်မႃးယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေတွင်းၵၼ်ယူႇ။

ယၢမ်းလဵဝ် ႁွင်ႉႁူပ်ႉၵၼ်တၢင်းၶုၼ်ၽွင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မွၵ်ႇပႃး ၸဵမ်ၶုၼ်ၽွင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊၶဝ်၊ ၽိလိပ်ႊပိင်ႊၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ ဢုပ်ႇၼႄလွင်ႈတၢင်းယိပ်းၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႅတ်ႇၶႄၼႃႈၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးမိူင်းၶႄႇၶဝ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈလိၵ်းတႃ ပၼ်ၾၢင်ႉတေႃႇ လွင်ႈၵိုတ်းသိုၵ်းၸွမ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၶဝ်လႂ်၊ လွင်ႈႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈတီႈဢမေႊရိၵၼ်ႊၶဝ်လႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေ ၸၢင်ႈပႃးယူႇ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉ မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊ ၸႂ်ၸႃႇတေႃႇမိူင်းရတ်ႊသျိူဝ်ႊ ဢၼ်ၵႂႃႇပူၼ်ႉပႅၼ်တေႃႇမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ဢိုတ်းႁၢမ်ႈပႅတ်ႈၵၢၼ် မၢၵ်ႈ မီးရတ်ႊသျိူဝ်ႊသေ ၵႂႃႇၸုၵ်းမၼ်ႈၸွမ်းၾၢႆႇဢမေႊရိၵၼ်ႊပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ တေဢမ်ႇပေႃးၸႂ်။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ် ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊဝႃႇ၊ မလေးသျိူဝ်ႊဝႃႇ၊ ၽိလိပ်ႊပိင်ႊ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ဝႅတ်ႊၼၢမ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇ ႁိူင်ႈၵိူင်းၸွမ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊၼၼ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈ မၼ်းၼႅတ်ႈၶိုင်ဢုပ်ႇၵၼ်ၶိုၼ်းၼႆၵေႃႈ တေပႃးၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ၼႆႉၽွင်ႈ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉမိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈမႃးဝႃႈ တေလႆႈတႄႇပွင်ၶိုၼ်းၵၢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇႁႃလီၵၼ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈ ၵေႃပွင်သၢင်ႈ ၻီႊမူဝ်ႊ ၶရေႊသီႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈသေႃးဝွၼ်းလုပ်ႈလင်တေႃႇ NUG လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး။ ယၢမ်းမိူဝ်ႈ လဵဝ် ဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ ယိုၼ်ယၼ်မၵ်းမၼ်ႈတေႃႇ NUG မႃး ၶိုပ်ႈၼႃႈမႃးယူႇ။ တေဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ႁၵ်ႉသႃ လွင်ႈတဵင်ႈထမ်းၼႆၵေႃႈ ပူတ်းၶၢတ်ႇတေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇၵေႃႈ တေဝႆႉၾၢင်ႉယုၵ်ႉႁူႉ မႃးယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းတႄႉ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ တူၺ်းတႃႇပုၼ်ႈပၢင်ႈၽွၼ်းလီ မိူင်းမၼ်းပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ တိုၼ်းႁတ်းဝႃႈ ၶႃႈယဝ်ႉ။

ႁူႉဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းလႄႈ ၸွႆႈပၼ်ငိုၼ်းယွမ်ႇ 680 လၢၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈတႄႇၶိုၼ်းၽႅၼ် ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးလမ်ႇလွင်ႈ ယႂ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်။ ႁႂ်ႈၶဵင်ႈၶႅင် လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်သေယဝ်ႉ တႄႇၶိုၼ်းၵၢၼ်ၵႃႉၵူး ၼႂ်းၵႄႈသွင်မိူင်းလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႄ ဝႃႈမိူင်းၶႄႇ တိုၼ်းမီးၽႅၼ်သွၼ်ႉၽႅၼ် လႅၼ်တေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ တိုၼ်းႁၼ် ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းတႄႉ လၢတ်ႈလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ၊ လၢတ်ႈလွင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသေ ႁႃလၢႆးၵႅတ်ႈၵင်ႈ BRI ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၸွတ်ႇတူဝ်ႈ လူၵ်ႈမၼ်း ဢၼ်ဢၢၼ်းၵွတ်ႇဝၢၵ်ႉ သုမ်ငုမ်းတေႃႇ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတင်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ပေႃးမႃးၸႅၵ်ႇၸွမ်း ၼႃႈၵၢၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈၼႃႈၵၢၼ် မၢၵ်ႈမီးမၼ်း ဢၼ်လႆႈယၢင်ႇႁၢၵ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆၸိုင် ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ တေလႆႈတေႃႇၶိုၼ်းၵၢၼ်သၢင်ႈ တႃႈႁိူဝ်းၼမ်ႉလိုၵ်ႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ရေ နက်ဆိပ်ကမ်း) တီႈတၢင်းၵျွၵ်ႉၵူႇ ၼႆႉပဵၼ် ၼဵၼ်တႃႇလႆႈတၢင်ႉႁႅင်းဢႅၼ်ႊၼႃႊၵျီႊ ပုၼ်ႈမိူင်းမၼ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁူႉၵၼ်ယူႇ။

ပေႃးမႃးတူၺ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၼၼ်ႉ လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ 33 ၽိုၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢၼ်လႆႈလူင်း လၢႆးမိုဝ်း MOU ၼႆႉ တိုၵ်ႉမီး 6 ဢၼ်ၵူၺ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တေပႃးၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝဵင်းမႂ်ႇယၼ်ႇၵုင်ႇ၊ တၢင်းရူတ်ႉၾႆးဝဵင်းလိူဝ်ႇ – ၵုၼ်ႊမိၼ်ႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေပႃးယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ ယွၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း။

ယူႇၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ တၼ်းဝူၼ်ႉဝႃႈ ၸူဝ်ႈၵႃႈသေၾၢႆႇၾၢႆႇ ပႆႇၵွၼ်းမိူင်းလႆႈၼိမ်တဵင်ႈၼႆႉတႄႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၼ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄ တူဝ် လူင်းမိုဝ်းၶိုင်သၢင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ မၼ်း တဵၵ်းတဵင်ၶီႇႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈတဵတ်ႇယဵၼ်ယူႇၼႆတႄႉၵေႃႈ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ တိုၼ်းတေလပ်းႁူလပ်းတႃပၼ်ႁႅင်း။

ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်း မၼ်းတေမႆႈၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ လွင်ႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်လႄႈတင်း ၵၢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်မၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းမၵူၺ်း၊ တိူင်းမၼ်းတလေး တေႃႇထိုင်မိူင်းတႆး တေႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁွတ်ႈထိုင်တီႈၵုၼ်ႊမိၼ်ႊၼၼ်ႉ။

တီႈၼႆႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလူင်လိုမ်းတႄႉ ၵၢၼ်လူင်မၼ်းဢၼ်ပဵၼ် လွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်လႄႈ လွတ်ႇၼမ်ႉမၼ်းၼႆႉ မၼ်းတႄႇတီႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢဝ်ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းဝႃႈ မၼ်းၵႂႃႇသုတ်းတိူၵ်ႈတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၼဵၼ်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈဢဝ်ဝူၼ်ႉ လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၸွမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၵ်းတေဝူၼ်ႉထိုင်ၽႂ်ႁင်းမၼ်းယူႇ ၵူႈၵေႃႉ။

မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ မၼ်းမီးဢေႃးၸႃႇၼိူဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢူၺ်းလီၽၢၵ်ႈၼိူဝ်ၶဝ် 7 ၸုမ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းသုမ်ႇငုမ်းလႆႈလႄႈ ၼင်ႇၶေႃႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၶွတ်ႇလိူတ်ႈမၼ်းမီးၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းတေတိုဝ်ႁူဝ်သေ ႁဵတ်းယူႇယဝ်ႉ ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ သုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႇ၊ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်း ၸတ်းသၢင်ႈႁင်းၶေႃဝႃႇ၊ (ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချူပ်ခွင့်)၊ (ကိုယ်ပိုင်ပြ ဌာန်းခွင့်) ဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁွင်ႉသႅၼ်ႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ မၼ်းတေဢမ်ႇဝႆႉၼၵ်းပၵ်းၸႂ်။ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်း မၼ်းတေၼၵ်ႉသွၼ်ႇတႃႇ ၽွၼ်းပၢင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းမၼ်းၵူၺ်းလႄႈ ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉမၼ်း တဝ်ႉမႃႇၶဵင်ႇႁႅင်းၵၼ်ယူႇၼႆႉ။ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တေ လႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်ဢဝ်သုၼ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈလၵ်းလႅမ် ၵၢၼ်မိူင်းၽႂ်မၼ်းလႄႈ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈ ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းတေႃႉတႆႇမွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႈယွတ်ႈဝႆႉတီႈၼႆႉၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

11/4/2022