တႆးၼုမ်ႇ ႁိုဝ် မွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင်

ၽွင်း 1954 – 1962 ပဵၼ်ၽွင်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉၸွမ် တႃႈၵုင်ႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၶဝ်တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆး ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်သူၼ်းတုမ်ၽုၵ်ႇၾင် ၵၢၼ်ႁၵ်ႉ ၸၢတ်ႈၶွင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းပၢၼ်ၼၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၶူးမုင်ႉတိပ်ႉ ၸၢႆးပၼ် ၵၢတ်ႇတဝ်ႈ (ၸဝ်ႈပိုၼ်းတႆး) ႁူမ်ႈတင်းၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၶူးၿႃးဢႃးၸၢၼ်လႄႈ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းသၢႆၸဝ်ႈၾႃႉ သၢႆၼႂ်းႁေႃၼႂ်းဝင်း ဢိၵ်ႇတင်း ၶုၼ်ဢုင်း(ၵဵင်းတုင်) မူႇၸုမ်းၼမ်ႉၶူင်း ပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈၸိူဝ်ႉၽၼ်းတႆးၼုမ်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းမႃး။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယူႇတႂ်ႈလိၼ် ၼႂ်းဝဵင်းၼွၵ်ႈဝဵင်း ပုၼ်ႈတႃႇပွင်ၵမ်ႊၸႃးတႃတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်း တူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ယွမ်းပိုၼ်ႉပွႆႇၽႃႈဝၢင်းၶၢဝ်းယၢမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈတိုတ်းတၢင်းပွႆႇၶၢတ်ႇ ၸႂ်ၸပ်း ပႅၼ်းၺၢတ်ႈမိသ်ႉႁၢႆ ဢိၵ်ႇတင်း တိုဝ်ႉတၢင်းလီတူဝ်ၵဝ်ႇသေဢဝ်ၸီးဝိတ်ႉသၢႆၸႂ်ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ယွမ်းပူႇသိူဝ်ႇ ပိုၼ်ႉ ၼင်လိၼ်မႃး။

ထိုင်မႃးႁုၼ်ႈသႅၼ်းလင် ၸိုဝ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင် သိုပ်ႇသိုပ်ႇတၢမ်လၢမ်းႁွႆးမႃး။ ၽူႈၼမ်းလၢႆၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈ တင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢႆးယိင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် လႆႈၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး လႆႈၸႂ်ဢွၼ် ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး တင်ႈတႄႇ ၼႂ်းလိူၼ်12 မႂ်ႇ 1 ဝၼ်း ၽွင်းပီ 1971 ၼီႈ ဢဝ် ပဵၼ်ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးၵၢၼ်ယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်လိၵ်ႈတႆး သိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်မႃး တေႃႇထိုင်ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 10 မိူဝ်ႈ 1980 ၼၼ်ႉ မီးၵၢၼ်ၶႄႉၶႅင်ႇတႅမ်ႈပွင်ႈၵႂၢမ်း တႅမ်ႈဝွၵ်း လႄႈ ၶႄႉၶႅင်ႇၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း လၢႆယၢင်ႇမႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း  10 ပီ (ၽွင်းၼၼ်ႉ ပႆႇမီးၵၢၼ်ၸတ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး)။

ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ လိူဝ်သေၵိၸ်ႇၵၢၼ်ၸတ်းပၢင်ပွႆးယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းသိုပ်ႇတၢမ်းလၢမ်းပုတ်ႈၸိုဝ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်း “တႆးၼုမ်ႇ” ၵဵင်းတုင် ဢၼ်ပႃးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းတုင် (ႁူဝ်ပဝ်ႈ) ၶူးၸၢႆးလူင်းၵႅဝ်ႈ (ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ) ၸၢႆးၽေႇတဵင်း ၸၢႆးဢွင်ႇၶမ်း ၵဵင်းတုင် (ၽူႈႁွင်ႈၵႂၢမ်း) ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉလႃႈ (ၽူႈၼမ်းၼႂ်း) ၸၢႆးသၢမ် တိပ်ႉသိူဝ် (ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း) ၸၢႆးသၢမ်တိပ်ႉ ၵဵင်းလၢၼ်း (ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း) ၸၢႆးသႅင်ယ ၸၢႆးလူင်ယ ၸၢႆးၵမ်ႇ ၸၢႆးလူင်းသႅင် ၸၢႆးလႅင်းၶိူဝ်း ၼၢင်းသဝ် ၼၢင်းၵဵင်သီ ၼၢင်းၼိ ၼၢင်းၵဵင်ၼုမ်ႇ ၼၢင်းသဝ်ၶမ်း ၼၢင်းမီးမီး ၼၢင်းငိုၼ်းသႂ် ဢိၵ်ႇထႅင်ႈတင်းၼမ် ၸၢႆးလူင်ဝုၼ်း ႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 1) ၸၢႆးမုင်ႉယွတ်ႈ (ႁူဝ်ၼႃႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်သုင်မၢႆ 2) ၸၢႆးသႅင်သွမ်ႇ- ၸၢႆးလူင်သၢမ် (ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 3) ၾၢႆႇတႅမ်ႈႁၢင်ႈ) ၸၢႆးၶိူဝ်းလိူၼ် ၸၢႆးသၢႆလိူတ်ႈငိုၼ်း ႁူမ်ႈတင်း ၸဝ်ႈၶူးလူင်ဢႃႇၸေႇယ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင်ၸဝ်ႈၵႂၼ်းသင်ၶတႆးၵဵင်းတုင် ဝတ်ႉမွၵ်ႇမႆႇ  (ဝတ်ႉၵွင်းမူးၶမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်) လႄႈ ၸဝ်ႈၼၼ်ႇတိယ ႁၢႆးပႃ (ၸၢႆးလထုၼ်း ယၢမ်းလဵဝ်) ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸင်ႇလႆႈမႃး ပိုတ်ႇၵိၸ်ႇၵၢၼ် ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈ ပၢင်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵၢၼ်ပၼ်တၢင်းႁူၵၢၼ်မိူင်းလႄႈတင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပပ်ႉၽိုၼ် လိၵ်ႈသၢႆၸႂ်ၶိူဝ်း တႆးၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင် ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈယိုၼ်ႈလဝ်ႈထိုင် ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႊသီႇ မိူင်းၵဵင်းတုင် ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်လိၵ်ႈပိုၼ်ႉမိူင်း (လိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်) လႄႈလိၵ်ႈတႆး ၶဝ်ႈသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ(ၽွင်းၼၼ်ႉ လုင်းႁွင်ၶမ်း ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင်ၶွင်ႊသီႊ မိူင်းၵဵင်း တုင်) လႄႈလႆႈဢၼုၺၢတ်ႈဢဝ်လိၵ်ႈပိုၼ်ႉမိူင်း(လိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်) လႄႈလိၵ်ႈတႆးၶဝ်ႈသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မႃး ၵွႆးၵႃႈငိုၼ်းၵမ်ႉထႅမ်ၶူးသွၼ်တႄႉပဵၼ်ငိုၼ်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၸွႆႈထႅမ်ၵူႈလိူၼ်။

မိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1976 ၼၼ်ႉသမ်ႉၵိူတ်ႇႁဵတ်ႇႁၢႆႉ မိူဝ်ႈပွႆးဝၼ်းၶိူဝ်းလႄႈဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၽွင်းၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 7 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 12 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၸပ်းၵၼ် ထိုင်မႃးၶမ်ႈတီႈ 2 ဝၼ်းတီႈ 07/02/1976 ၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇယိင်းသၢဝ်တႆးၵႂႃႇၵႃႈဝႅၼ် မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉယူႇလင်ၶဵင်ႇဝေႊထီႊၵႃႈ ပႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းထိုင်ၶပ်ႉမၢႆၼၼ်ႉ ထုၵ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မဝ်းလဝ်ႈၶဝ်ႈမႃး လင်ၶဵင်ႇဝေႊထီႊသေ လူလၢႆယိပ်းတၢဝ်းတႂ်ႈတၢဝ်းၼိူဝ်လုပ်ႈၵမ်း ယိပ်းၼိူဝ်ႉတိူဝ်ႉတူဝ်လႄႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆးၼုမ်ႇၶဝ်ႁၼ်မႅၼ်ႈၸင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇလၢတ်ႈၵႂႃႇႁၢမ်ႈ သမ်ႉထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း ဝၢႆႇမႃးလႃႇ ပဵၼ်လွင်ႈထဵင် မေႃးၵၼ် ထိုင်တီႈလႆႈ လူင်းမႆႉလူင်းမိုဝ်း မင်ႁူဝ်ၵၼ် မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈမႃးၶႄသေယဝ်ႉၵႂႃႇ။

သိုပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈငွႆးငွႆးၵၼ် ပႂ်ႉဝၼ်းတွပ်ႇတႅၼ်းသၢႆႈၼီႈၵၼ်ယူႇၵူႈၶမ်ႈ တေႃႇထိုင်မႃးၶမ်ႈဝၼ်းသုတ်းထၢႆႉ ဝၼ်းတီႈ 12/02/1976 တၢင်ႇၾၢႆႇတၢင်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်းမႃးႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ၽွင်းလၢႆးၵၢၼ်တႆးတိုၵ်ႉၵႃႈလၢႆးလႅဝ်းယူႇ ၼၼ်ႉ မီးမၢၵ်ႇဢုတ်ႇပွတ်းပိုဝ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးၼိူဝ်ၶဵင်ႇဝေႊထီႊ ၵေႃႉတိုၵ်ႉၵႃႈလၢႆးလႅဝ်းယူႇ ႁၼ်မႅၼ်ႈသႂ်ႇတူဝ်ၵေႃႉ ဢဝ် မၢၵ်ႇဢုတ်ႇပွတ်းပိုဝ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈၵျွၵ်းလူင်းၵႂႃႇၽၼ်းၵၼ်ၵမ်းလဵဝ် ပွႆးၵေႃႈတႅၵ်ႇတိုၼ်ႇ မိူဝ်ႈပွႆးတိုၼ်ႇႁူႉဝႃႈ သိုၵ်း မၢၼ်ႈတင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးတႆးၽိတ်းၵၼ်ၼႆလႄႈ ၽႂ်ယူႇတီႈလႂ် ႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေႃႇၼႃႈတီႈလႂ် ၼႂ်းပွႆးၵေႃႈ မင်ၵၼ်တီႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈၼႄထိုင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉၵၼ်တႄႉတႄႉယၢမ်းၼၼ် သိုပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပၢင် မင်ႁူဝ်ၵၼ်ၵႂႃႇၵူႈတီႈတင်းပွႆးယဝ်ႉ ၶမ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ မိူင်းလႅင်းမႃးလႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇၵူၼ်းဝၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈလူမ်ႉတၢႆလၢႆၵေႃႉ ယူႇ ၵွႆးၵႃႈ ဢၼ်တၢႆၼၼ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆး။

ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၽူႈဢၼ်ယိပ်းၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်း ပဵၼ်လၵ်းထၢၼ် မိတ်ႈ လႅဝ်း ၸၢင်းမိုဝ်း (တႃမိုဝ်းလဵၵ်း) 5 ၵေႃႉ လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်းထႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/02/1976 ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈႁႃတိၺွပ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇထတ်းထၢမ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 1 ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 2 ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 3 ၸိူဝ်းၼႆႉသေႁွင်ႉဢဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇထတ်းထၢမ်တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ ၽွင်းၼၼ်ႉ ပႃႈၵျူႇၵျူႇမႃး သမ်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသူဝ်ႊသျႄႊလိတ်ႉလၢၼ်း သိၼ်ႇပႃႇတီႇ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်ဝႆႉလႄႈ ဝႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ပဵၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵွႆး တၵ်းဢမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ်လူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၶဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈ မီးသူၼ်ႇၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈႁူႉတဝ်ႈဢမ်ႇထိုင်ၵၢၼ်ၼႆ ပႃႈၵျူႇၵျူႇမႃး ႁပ်ႉႁွင်းတေဢမ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ထႅင်ႈၼႆသေ ႁွပ်ႇဢုမ်ႈ တုမ်းၵမ်ႉပၼ်ဝႆႉ ၸင်ႇထုၵ်ႇပလိၵ်ႈပွႆႇဢွၵ်ႇမႃး။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ဝၢႆးသေထိုင်မႃး 1979 ၼၼ်ႉ မုၵ်ႉၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇထုၵ်ႇၾၢႆႇၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇသၢႆလပ်ႉမၢၼ်ႈ ၼႄးဝႃႈ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်တင်းၸုမ်းသိုၵ်းဢၼ်ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇယူႇၸွမ်းၼွၵ်ႈၶွပ်ႇႁွပ်ႈဝဵင်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈၸၢင်ႈ ပဵၼ်ၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ဝႃႈၼႆသေမႃးယိုတ်းဢဝ်ၶိူင်ႈဢိတ်ႇလိၵ်ႈတႆးၼုမ်ႇၵႂႃႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈသၢႆၸႂ်ၶိူဝ်းၵေႃႈလႆႈၶၢတ်ႇၵႂႃႇ ဝၢႆးတၼ်းဢွၵ်ႇၽိုၼ်မၢႆ 10 သုတ်းထၢႆႉ။

ၼႂ်းပီ 1978 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း လုၵ်ႉမိူင်းထႆးပွၵ်ႈမႃးၽဵဝ်ၵဵင်းတုင် မႃးၶိုတ်းတၼ်းၸတ်းဝၼ်းပွႆးယူၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆးတီႈၵဵင်းတုင်လႄႈလႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈပွႆးတေႃႇပေႃးယဝ်ႉတူဝ်ႈၶႅပ်ႉလႅပ်ႈလီ ၸုမ်းတႆးၼုမ်ႇဢၼ် ထုၵ်ႇသၢႆလပ်ႉသိုပ်းမၢၼ်ႈပႅင်းၸင်းလႄႈမၢႆတႃၼၼ်ႉၵေႃႈလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇၼႆႉသေတေဢဝ်ၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း တူင်ႉၼိုင်ပဵၼ်ၵိၸ်ႇၵၢၼ်သူၼ်းတုမ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵႂႃႇ ၸင်ႇလႆႈႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်း တင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢၼ်လႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈမႃး လိၵ်ႈပိုၼ်ႉမိူင်း (လိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်) လိၵ်ႈတႆး ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မႃးၾိုၵ်းပဵၼ် ၵူၼ်းႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၵူၼ်းတႅမ်ႈလိၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈမႃးၾိုၵ်းပဵၼ်ၵူၼ်းႁႆႇတိုင်ႈ တင်းၸႂ်ႈသေဢမ်ႇၸႂ်ႈသေ ပဵၼ် ဢမ်ႇပဵၼ် မႃးၾိုၵ်း ၾွၼ်ႉၵၼ် ၼႂ်းၼၼ်ႉလိူၵ်ႈလႆႈမႃးၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းတႆးသၢႆလိူတ်ႈတႆးလႅမ်း။

ၸုမ်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇဢွၵ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း “လႆႈယူႇၵူၺ်း” ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ႁွင်ႉ လႄႈဢဝ် “ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း” ၵႅမ်ၸိမ်သႂ်ႇပႃး 2 ၽဵင်း မိူဝ်ႈတင်းၼမ်လႆႈယိၼ်းသဵင်ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်းၵေႃႈမီးသဵင်တွပ်ႇႁပ်ႉမႃးၼမ်။ ထိုင်မႃးၼႂ်းပီ 1979 ၼၼ်ႉၸုမ်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇ ပိုတ်ႇတူဝ်ပွႆးယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ပေႃးတေဢဝ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈမႃးႁွင်ႉ ၵေႃႈ ၵူဝ်တွႆႇတိုင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၸင်ႇဢဝ်ၽဵင်းၵႂၢမ်းမိုဝ်းမႂ်ႇၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်းမႃးႁွင်ႉ။ ထိုင်မႃၢး 1980 ၸင်ႇလႆႈဢွၵ်ႇၶႅပ်းၵႂၢမ်း 2,22,2222 တွမ်ႇၼမ်ႉတႃ ဢၼ်မီးၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း ၼၢင်းသႅင်ၶမ်းၼိူင်းလႄႈ  ၼၢင်းမူဝ်သႂ်ႁိူင်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ တူဝ် ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်းလႆႈဢတ်းဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈပီႈႁေၼွင်ႉႁေဢိၵ်ႇတင်းလွႆပႅၵ်ႇ ႁူမ်ႈတင်းၽဵင်းၵႂၢမ်းဢၼ်မၼ်းၼၢင်း ႁွင်ႉ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈတႅင်ႇတႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းမိုဝ်းမႂ်ႇ ၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း ၸၢႆးလႅင်းၶိူဝ်း ၸၢႆးပိုၼ်ၶမ်းလႄႈ တူဝ်မၼ်းၼၢင်းတႅမ်ႈ ႁင်းၵွႆး ႁူမ်ႈပႃးထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉၽွင်ႈယူႇ။