Thursday, March 28, 2024

ၵၢၼ်ယိုတ်းမိူင်း ပၢႆးၸိူင်းသိုၵ်းလႄႈၽႅၼ်လၢႆးတိုၵ်း

Must read

ၽွင်းယၢမ်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၽႂ်ၵေႃႈတၵ်းတေႁၼ်ၶၢဝ်ႇလႄႈတိတ်းတၢမ်ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပၢင်တိုၵ်းရသ်းသျိူဝ်ႊ ပိုတ်ႇသိုၵ်း ၶဝ်ႈယိုတ်းၸိုင်ႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢမ်ႇဝႃႈဢီႊယူႊ EU ဢၼ်မီးႁႅင်းသိုၵ်းပဵၼ် ၼေႊတူဝ်ႊ NATO လႄႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇဢဝ်သိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈၵေႃႈ လႆႈသူင်ႇၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ငိုၼ်းတွင်း ၸွႆႈထႅမ်သေတႃႉ ရသ်းသျိူဝ်ႊၵေႃႈလႅပ်ႈႁၢင်ႈဢမ်ႇၵဵင်ၵူဝ်။

ပၢင်တိုၵ်း ရတ်ႉသျိူဝ်ႊလႄႈ ယူႊၶရဵၼ်ႊ

ၾၢႆႇၼိုင်ႈဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈၼေႊတူဝ်ႊၵေႃႈမုင်ႈၵႆတူၺ်းယၢဝ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၢင်သိုၵ်းလူင် ၶွင်လူၵ်ႈၼၼ်ႉလႆႈၾၢင်ႉတႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ရသ်းသျိူဝ်ႊ ဝလႃႊၻီႊမီႊရ် ပူႊတိၼ်ႊ (Vladimir Putin) သူင်မိုတ်ႈမၵ်ႉ ဢမ်းၼၢၸ်ႈ တၵ်းတေယိုတ်းဢဝ်ယူႊၶရဵၼ်ႊႁႂ်ႈလႆႈ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈတၢႆတၢႆ ပေႃးၼေႊတူဝ်ႊ NATO လႄႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊဢဝ်သိုၵ်းၶဝ်ႈၸွႆႈယူႊၶရဵၼ်ႊၸိုင် ပူႊတိၼ်ႊ တၵ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းမၢၵ်ႇတိတ်းႁူဝ်ၼိဝ်ႊၶလေႊရ်လႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်လူႉတၢႆၼမ်ၼႆ ၸင်ႇဢမ်ႇဢဝ်သိုၵ်းၶဝ်ႈၸွႆႈ။ ၵွႆးၵႃႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ ယေႃးရူပ်ႉၶဝ် ႁူမ်ႈတင်းလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈသၢၼ်ၶတ်း လႆႈၸႂ်ၵၼ်ပိတ်းဢိုတ်းတတ်းၶၢတ်ႇပိူင်သၢၼ်မိုဝ်းယေးငိုၼ်း ဢိၵ်ႇတင်းသဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ငိုၼ်းၶွင်ရသ်းသျိူဝ်ႊ ဢမ်ႇသိုဝ်ႉဢမ်ႇၶၢႆ ဢမ်ႇလႅၵ်ႈ ဢမ်ႇပိၼ်ႇငိုၼ်း ပႃးတင်းၶူဝ်းၵုၼ်ႇ သိၼ်ၵႃႉၶွင် ရသ်းသျိူဝ်ႊလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရသ်ႉသျိူဝ်ႊထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၾိုတ်ႇယႂ်ႇလူင်။

- Subscription -

ပေႃးတေမႃးထတ်းတူၺ်းၶိုၼ်း ပိုၼ်းၶွင်ရသ်းသျိူဝ်ႊလႄႈယူႊၶရဵၼ်းၼႆ မၼ်းမီးမႃးယၢဝ်းၼၢၼ်းယဝ်ႉလႄႈ တေဢမ်ႇၶႆႈထိုင်ယဝ်ႉ (ႁႃလဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ၶေႃႈမုလ်းလႆႈလၢႆတီႈယူႇ) ၼႂ်းပွင်ႈၵႂၢမ်းၼႆႉၶႂ်ႈလဝ်ႈၵၢဝ်ႇၼႄထိုင်တူဝ်ယၢင်ႇ ပၢႆးၸိူင်းသိုၵ်းလႄႈၽႅၼ်လၢႆးတိုၵ်းၵၢၼ်ႁုပ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵွႆး။

မိူဝ်ႈမိူင်းမိူင်းၼိုင်ႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႅင်းသိုၵ်းသေၶဝ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်မိူင်းမိူင်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈငၢႆႈ ႁူမ်ႈဝႃႈဢဵၼ် ႁႅင်းယႂ်ႇလိူဝ်သေႁုပ်ႈယိုတ်းလႆႈၵေႃႈ တႃႇတေပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၵႂႃႇလႆႈမၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉမိူင်း မိူင်းၼၼ်ႉ တၵ်းတေၶိုၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းၶဝ်ယူႇ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၵေႃႈ သူၼ်ႇၼိုင်ႈ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ်တၵ်းတေသူၼ်းတုမ်ၵေႃႇၵုမ်ႇၶွၼ်ႈတုမ်ႁွမ်ႁႅင်းၶိုၼ်းတေႃႇသူႇ လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ ၵွပ်ႇၵူႈဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။

ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်လႆႈမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တၵ်းဢမ်ႇမီးဝၼ်းၵတ်းယဵၼ်လႆႈသေပွၵ်ႈ ၵၢၼ်ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်လူလၢႆပူၼ်ႉပႅၼ် ၶႃႈႁႅမ်ၽၼ်းယိုဝ်းၵၼ် ဢဝ်တၢႆၵၼ်ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆးယူႇယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးတူဝ်ယၢင်ႇယူႇလၢႆမိူင်း ပႃးတင်းမိူင်းတႆးႁဝ်းယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်မိူင်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ပၢႆးသိုၵ်း ဢၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ယႂ်ႇသေပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼမ်လူႉတၢႆ ၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ်ၸီးဝိတ်ႉၶၢတ်ႇႁၢႆ တင်းၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်း မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း တင်းႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇ ဝၢၼ်ႈၶူင်ႇႁႆႈၼႃး သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇၵႂႃႇမႃးၶၢတ်ႇပုတ်း ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးလႄႈ ႁၢမ်းႁႅၵ်းပိုၼ်ႉပႅတ်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်းပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁုၼ်ႈမုၼ်းႁူမ်ႈတင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလူႉလႅဝ်ယွၵ်းယွႆႈၵုၼ်ႇပင်းလူမ်ႉၸူမ်။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ယိုတ်းဢဝ်မိူင်း မိူင်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ဢဝ်လၢႆးသိုၵ်းပိုတ်ႇတိုၵ်းဢဝ် ၵူႈသိင်ႇၵူႈယၢင်ႇ တိုၵ်းပေႉသေ ႁုပ်ႈယိုတ်းလႆႈယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတၵ်းဢမ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉ ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် တၵ်းၶိုၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ တေႃႇသူႈ ဢမ်ႇပေႉလႆႈဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ဝၼ်းၼိုင်ႈတၵ်းဢၢၼ်းႁႂ်ႈပေႉ ႁႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်းမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈတၵ်းမီး ၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ တေႃႇၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်ယူႇယဝ်ႉ။

တူၺ်းဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ယင်းမီးပႃးတင်းၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပဵၼ်သၢႆလိူတ်ႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းရသ်းသျိူဝ်ႊ ဢၼ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊလူးၵွၼ်ႇ ယင်းၶတ်းၶႅင်ႇတႃႉလုၵ်ႉယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတေႃႇသူႈတိုၵ်းတေႃးၶိုၼ်း တပ်ႉသိုၵ်း ရသ်းသျိူဝ်ႊ ဢၼ်မႃးပူၼ်ႉပႅၼ်ယူႊၶရဵၼ်ႊ ႁူမ်ႈတင်း ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝွလ်ႊလူဝ်ႊၻီႊမေႊရ် သႄႊလႅၼ်ႊသၵီႊယ် (Volodymyr Zelenskyy) ပႃးတင်း ၽွင်းလူင် ယူႊၶရဵၼ်ႊၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်းပၢႆႈၼီ ယင်းႁူမ်ႈမႆႉႁူမ်ႈမိုဝ်း ယူႇၶၢင်ႈ ပဵင်းဝႃႇတင်းၵူၼ်းမိူင်းသေတေႃႇသူႈရသ်းသျိူဝ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်းယူႇၼႆႉ ထုၵ်ႇလူၵ်ႈယွမ်းႁပ်ႉ ၼပ်ႉထိုဝ်ယူၵ်ႉယွင်ႈ။

မိူၼ်သိုၵ်းဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈဝႅတ်ႉၼၢမ်း ၵေႃႈၼင်ႇၼၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊမီးႁႅင်းသိုၵ်း မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉမၢၵ်ႈၼမ်ၵေႃႈထုၵ်ႇၵူၼ်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းတေႃႇသူႈတိုၵ်းတေႃးဢမ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ဢမေႊရိၵႃးပေႃးယွမ်း ထွႆၶိုၼ်း။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈႁဝ်းမႃးတူၺ်းၶႄႇယိုတ်း တိပႅတ်ႉ သမ်ႉ ဢဝ်ပၢႆးၸိူင်းသိုၵ်းလႄႈၽႅၼ်လၢႆးတိုၵ်း ယူၵ်ႉယၢႆႉ ၶၢႆႉဢဝ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶႄႇၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လင်ႇလႆၶဝ်ႈၵႂႃႇၾိုတ်ႉယူႇၾိုတ်ႉၵိၼ်ၼႂ်းတိပႅတ်ႉၼမ်ၶိုၼ်ႈၼမ်ၶိုၼ်ႈထိုင် ပဵၼ် 3 လၢၼ်ႉ ပဵၼ်ႁဵတ်ႇသေယိုတ်းဢဝ်။

Photo by – ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်/ သိုၵ်းဝႃႉ တင်းသင်ၶၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၶုတ်းၶိုၼ်း ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်တေၵေႃႇသၢင်ႈၵွင်းမူးၶိုၼ်း

မိူင်းတႆးၵေႃႈမိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈပီ 2000 ၼၼ်ႉ ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉၶၢႆႉဢဝ်ပီႈၼွင်ႉဝႃႉပွတ်းၼိူဝ်လူင်းမႃးယူႇပွတ်းတႂ်ႈ ၸဵမ် မိူင်းယွင်း မိူင်းသၢတ်ႇမိူင်းတူၼ် ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၼႃႈၵွင်းမူး ထိုင်ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ဢၼ်တိတ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ သေ တႅၵ်ႇမႄႈၽႄႈလုၵ်ႈၵိုၼ်းမၢၵ်ႈၼမ်မႃး တင်းသိုဝ်ႉတီႈဢဝ်လိၼ်ႁူဝ်ႁႆႈၶႅင်းၼႃး  တင်းပိုင်ႈပႃရမီသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉသေ ႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ႁဵတ်းသူၼ်ယၢင်တင် သူၼ်မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇပဵၼ်တီႈမၼ်ႈၵိုမ်း ၸင်ႇပဵၼ်ႁဵတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉဝ ၶဝ်ဢၢင်ႈပဵၼ်ပိုၼ်ႉၼႃႈလိၼ်တီႈယူႇပီႈၼွင်ႉဝၶဝ် ႁူမ်ႈတင်းယိပ်းၵမ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ လၢႆဝဵင်း ၼႂ်းပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ တင်းၼမ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇဢၢင်ႈၼင်ႇၼၼ်။ ဢွင်ႇသၢၼ်း သုၵျီႇၵေႃႈ ယူၵ်ႉယၢႆႉၶၢႆႉဢဝ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈမႃးပၵ်းလၵ်း ထိၼ်ႇထၢၼ်မၼ်ႈၵိုမ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ထႅင်ႈတင်းၼမ်တင်းလၢႆ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁူဝ်ၵူၼ်းတႆးဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတိၸွင်ႇတေမီးထိုင်သွင်လၢၼ်ႉ လႅပ်ႈပေႃးၶႂ်ႈ ဢေႇလိူဝ်ၵူၼ်းပုတိယဝ်ႉ။

ၼႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ယိုတ်းမိူင်းဢၼ်ၼုၼ်ႈၼူၼ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈယူႇထင်သဝ်းမၼ်ႈၵိုမ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉမိူင်းၵူၼ်းၸႃႇတိ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းတေႃႇသူႈ ပၢႆထုၵ်ႇဢိုၼ်ဢဝ်ႁၢႆပႃး ၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းလူးထႅင်ႈၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၵေႃႈႁၢႆၶိူဝ်းၵူၼ်းၵေႃႈဝၢႆး ယွၼ်ႉပၢႆးတိုၵ်းလၢႆးဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ် ၼုၼ်ႈၼူၼ်း ပဵၼ်လၢႆးတိုၵ်းဢၼ်လီၵူဝ်လူင်လၢင်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇႁူႉတူဝ်ႁူဝ်ၵူၼ်းပိူၼ်ႈပေႃးသႅမ်းတဵမ်ၵႂႃႇ သဵင်ႈ ၶႂ်ႈၼမ်လိူဝ်ၵူၼ်းတႆးယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းယူႇၼႂ်းမိုဝ်းပိူၼ်ႈ ၵူတ်းမၢႆၵေႃႈပဵၼ်ပိူၼ်ႈၵေႃႉၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ ယူႇၼႂ်းမိုဝ်းပိူၼ်ႈတင်းမူတ်းတင်းပိၵ်းယဝ်ႉ ၵူႈဝၼ်းၼႆႉၼႂ်းမိုဝ်းႁဝ်းလူးမီးသင် ၵိုတ်းလိူဝ်သင်။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း