ၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄး တႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်မႂ်ႇ တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းမိူင်း သၢၼ်ၶတ်းမႃးတႃႇသေႇၵေႃႈဢမ်ႇထွမ်ႇ ၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း။
မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 23/11/2021 ယူႇတီႈၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႈလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး SHRF ဢွၵ်ႇၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆးလွင်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄး တေတႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်မႂ်ႇ တီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ SHRF တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊထွမ်ႇ သဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ ႁႂ်ႈၵိုတ်း ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇ ႁိၼ်တင်းသဵင်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉ ၊ ႁႂ်ႈတေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်လႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢွၵ်ႇမိူဝ်းတင်းမူတ်း ၼႆ ယဝ်ႉ။
ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး SHRF လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ သိုပ်ႇ တိုဝ်ႁဵတ်းၵႂႃႇ ၵွပ်ႈဝႃႈၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းမႃးယဝ်ႉသေ သမ်ႉတေသိုပ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ၸဝ်ႈႁႆႈၼႃး ပိုင်ႈ ဢိင် ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ၼႂ်းထုင်ႉၼႆႉ ႁႃလဵင်ႉတူဝ်ၸႂ်မႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်”- ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးၶွမ်ႊပၼီႊ သိုပ်ႇၶုတ်းယႃႉတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ တတ်းယႃႉပႅတ်ႈ လႅင်ႇၼမ်ႉ၊ တႃႈၼမ်ႉ၊ ၼမ်ႉတႃႇၸႂ်ႉ တိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႈသွမ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇ ၼမ်ႉၵႃႈလႂ်ထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ထုၵ်ႇလီဢဝ်ႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ၶိုၼ်းတူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းမိူင်း။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်လေႃးၽ တၢင်းမၢၵ်ႈမီးတႃႇၶဝ် သမ်ႉတေပဵၼ်တၢင်း တုၵ်ႉယၢၵ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်း။ ၽွင်း ၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်း တူၵ်းၵိၼ်းယူႇၼႆႉသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇမူတ်းမူတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ၶွမ်ႊပၼီႊငူၺ်ႇယီႇပလႄးၼႆႉ တႄႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းထုင်ႉၼမ်ႉမႃႉၼႆႉမႃးတင်ႈတႄႇ 2004။ ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်းမႃး တႃႇသေႇၵေႃႈဢမ်ႇထွမ်ႇဢမ်ႇၵိုတ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ် သိုပ်ႇၶိုင်ၶုတ်း ထႅင်ႈတီႈမႂ်ႇ သွင်တီႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵုၼ် လႄႈ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းပဝ်း။ ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႆႈၼႃး သၢႆၼမ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉ ၵွႆ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼမ်ႉလႄႈလူမ်းဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသႂ်။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈထႅင်ႈ 3,000 ပၢႆ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈငူၺ်ႇယီႇပလႄး ၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်မႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2/1/2021 ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈဝႆႉဝႃႈ 2021 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊသဵင်ႈၼႆႉ တေၵိုတ်းၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တီႈၼႃးၵုၼ်ဝႃႈၼႆဝႆႉ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းပၢႆလၢတ်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းယႃႉ ထၢၼ်ႇႁိၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉ ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။
ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/2/2021 ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ (ဢႃႇၼႃႇ) ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးယဝ်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶဝ်မႃးထူပ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈသေလၢတ်ႈဝႃႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ဢၼ်လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃးၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ။ တေသိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တေႃႇ ပေႃးမူတ်းသဵင်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇ မီးတိုဝ်ႉတၢင်းတႃႇတူၵ်းလူင်း လၢတ်ႈသင်ၸွမ်းလွင်ႈၼႆႉ- ဝႃႈၼႆ။
တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး ငူၺ်ႇယီႇပလႄး သိုပ်ႇၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်မႃးၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၶဝ် တင်းသွင်တီႈ – တီႈၼမ်ႉမႃႉ လႄႈသိုပ်ႇၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းၼိူဝ်လိၼ်တႂ်ႈ လိၼ် တီႈၼႃးၵုၼ် ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႈလိၼ်တႅၵ်ႇၸတ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွမ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်လိၼ် ၵူၼ်ႇ ပင်း- ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ပၢင်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၾႃႉၼၼ်ႉသေ ရူတ်ႉၵႃးတေႃႉထၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ဢွၵ်ႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 100 လမ်း။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈၼမ်ႉမႃႉ တေႃႇၵႂႃႇၸူးႁူင်းၸၢၵ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ် ငူၺ်ႇယီႇပလႄး လႄႈႁူင်းၸၢၵ်ႈ လိၼ်ပုၼ် (ၽိလတ်ႉမျေႇ) ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၊ တင်းႁူင်းၸၢၵ်ႈ တၢင်ႇဢၼ် ၸိူဝ်းမီးၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇလႄႈ လၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈ။ မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ၵၢၼ်တေႃႉတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် လႆႈၵိုတ်းၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ-19 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵၢၼ် ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တႄႉ ဢမ်ႇယွမ်းၵိုတ်းယင်ႉ။
ထၢင်ထၢၼ်ႇႁိၼ်ၼမ်ႉမႃႉၼႆႉ မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼႃးၼၢင်း။ ၶွမ်ႊပၼီႊ မိၼ်းသူၺ်ႇလႂႃႇ ၶွင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈမႃးၸွႆႈၸတ်းၵၢၼ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၸႂ်ႉၼမ်ႉမႃႉ တႃႇဢၢပ်ႇ တႃႇၵိၼ် တႃႇၸႂ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၼမ်ႉမႃႉ ၶုၼ်ႇဢူၼ် ၵမ်ႇလမ်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်မိူဝ်းၸႂ်ႉၵိၼ် ၸႂ်ႉသုၵ်ႈလၢင်ႉၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် – ဝႃႈၼႆ။
ၵုၼ်ႁူဝ်ၼႃးၾႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉဢွင်ႈတီႈလႅင်ႇၼမ်ႉ တႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၼႂ်းထုင်ႉဢိူင်ႇၼမ်ႉမႃႉၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁၵ်ႉသႃၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃမႃးတႃႇသေႇ။ ၼမ်ႉႁွင်ႈ သၢႆၼမ်ႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈႁူဝ်ၼႃးၾႃႉလႆလူင်းမႃး ၼၼ်ႉ လေႃႇလဵင်ႉပၼ် ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼပ်ႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢေႊၵႃႊသေ ပဵၼ်ဝႆႉ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထုင်ႉ ၼမ်ႉမႃႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ ပိုင်ႈဢိင်ႁဵတ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ တွင်ႉမႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်။
ငူၺ်ႇယီႇပလႄး ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ/ ဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉသေ သိုပ်ႇတိုဝ် ၶႂၢၵ်ႈၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ် တိုၼ်း ဝႃႈဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်/ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ်လွင်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတေလုသုမ်း၊ တေ တုမ်ႉ တိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီလႄႈ ၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉ ဢမ်ႇၼၼ်ဢၼ်တေယဵၼ်းပဵၼ်ပိုၼ်ႉ တီႈယူင်ႉသၢင်ႈ ၾိင်ႈ တိုၼ်း သၽႃဝ ၸၢင်ႈလုၵွႆငၢႆႈၼၼ်ႉသင် ၼႂ်းၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်းလၢႆး SHRF ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
