ဝဵင်းၼူၵ်ႉၶႃႈယၢဝ်း ဝဵင်းၵတ်း ဝဵင်းယဵၼ် ဝဵင်းဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ

ဝဵင်းမိူင်းယၢင်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ယၢၼ်ၵႆ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ယူႇတၢင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ႁၢၼ်ယၢၼ်ၵၼ် 102 လၵ်း။ ပဵၼ်ဝဵင်း ဢၼ်ယူႇၵတ်းယူႇယဵၼ်။ ဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ်။ ၵမ်းၼႆႉ ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၽႄႈ လၢမ်းမႃးလႆႈလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇပႆႇမီးၽႂ်ၸပ်း။

ဝဵင်းမိူင်းယၢင်းၼႆႉ ၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇမီး ဝဵင်းမိူင်းၽႅၼ် တင်း ဝဵင်းႁူဝ်တဝ်း ၾၢႆႇတိတ်းဢိူမ်ႈတူဝ်ဝဵင်းမိူင်းယၢင်းတေႃႇပေႃးထိုင်ၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇ ပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းလႃး ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ။ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇပဵၼ်လႅၼ်လိၼ်ၸပ်းမိူင်းၶႄႇ။ဢၼ်ၸပ်း ၽၵ်းတူလူင် မိူင်းယၢင်း လၢၼ်ႇၶူဝ်သုင်ဝႆႉတႄႉ ပဵၼ်ဝဵင်းမိူင်းပွၵ်ႉ ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉၵုမ်းၵမ်။

လႆႈဝႃႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ဝဵင်းၵတ်း ဝဵင်းယဵၼ် ဝဵင်းဢမ်ႇမီးၽေးၶဵၼ် ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။

လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈလၢဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈ တွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ – “တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၽႄႈၶိုၼ်းၵမ်းၼႆႉ မိူင်းယၢင်းႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇမီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း သေၵေႃႉၶႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ။ ပွၵ်ႈၵမ်းသၢမ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ။  ႁၢမ်ႈၵူႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶႃႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းမိူင်းယၢင်း ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ” –  ဝႃႈၼႆ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႃးလူင်တၢင်ႇၵုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၵဵင်းတုင် မႃးၼၼ်ႉလႄႈသင် ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းလႃး ၼႃႈလိၼ် ၶိုၵ်ႉ တွၼ်းမၢႆ 4 မႃးၼၼ်ႉလႄႈသင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်လုၵ်ႉမႃးတၢင်း ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်း တူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမႃးသေၵေႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇတႄႉ တေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးႁႃၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။

“ၵႃးလူင် ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၵဵင်းတုင်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵႃးၶဝ်တေလႆႈယူႇဝႆႉတီႈၼွၵ်ႈဝဵင်း။ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းယၢင်း ဢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၵႂႃႇပုတ်ႇႁေႃႈၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းသေ တေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင်ပၼ်ယဝ်ႉၸင်ႇဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်ၶိုၼ်းၼွၵ်ႈဝဵင်း  ႁဵတ်းၼႆၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝႃႉၶဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ႁဵတ်းၼၼ်၊ တၢင်းမိူင်းလႃးၶဝ်ႈမႃး တၢင်းမိူင်းယၢင်း ၵေႃႈ ႁဵတ်းၼၼ်ၶႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းၼႆ တႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈတၢင်း ပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ ၵူဝ်ဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈသေ ၵူဝ်မႃးၽႄႈလၢမ်းၵၼ်ၼႂ်းမိူင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶႃႈ”-  လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈလၢဝ်း သိုပ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

 လွင်ႈႁၢမ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်းၼႆႉ တႄႇႁဵတ်းမႃးမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2021 ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ  တၢင်းပဵၼ် တေၶိုၼ်းၽႄႈၵေႃႈ ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းမိူင်းယၢင်းလႆႈၵူတ်ႇထတ်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵူၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ။   ၽႂ်ဢမ်ႇမီးဝႂ်ပၢႆးယူႇလီ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဝဵင်း။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ မီးဝႂ်ပၢႆးယူႇလီ ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵေႃႈယဝ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းဝဵင်း မိူင်းယၢင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈ ႁဵတ်းသူၼ်ၼႃးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ဢွၵ်ႇဝႆႉပၵ်းပိူင် တေလႆႈမီးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆးယူႇလီ ၵၼ် တေၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး မိူၼ်မိူဝ်ႈ ၵူႈပွၵ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းတၢင်းတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း တေၸၢင်ႈပွမ်တူဝ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇႁႆႈၼႃးသေ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ။

“ၵူၼ်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ်ၵႂႃႇၼႃးၵေႃႈ ဢွၵ်ႇပၵ်းပိူင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉပၼ် ၵူႈၵေႃႉတေလႆႈ  ဢဝ်ဝႂ်ၶၢမ်ႈတၢင်း/ ပၢႆးယူႇလီ။ သင်ဝႃႈ ၽႂ်ၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ ဢဝ်ဝႂ်ပၢႆးယူႇလီသေၵႂႃႇ ပေႃးၵႂႃႇမႃးၵေႃႈ ၶိုၼ်းမႃးဝႆႉပၼ်တီႈ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်း ၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းတေမီးလၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်း ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇဝဵင်း ပေႃးမႃးၽႅဝ်ၸွမ်းတၢင်းသေ ပွမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်း သူၼ်ၼႃးသေ ၶီႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းဝဵင်းၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈ မေႃမီးမႃးလႄႈ  ၵႅတ်ႇၵင်ႈဝႆႉထႃႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ပႃးၶႃႈဢေႃႈ”- လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈလၢဝ်း ၶိုၼ်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၼႂ်းတူဝ်ဝဵင်းမိူင်းယၢင်း(ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင်) တင်းမူတ်း မီးယူႇ 11 ပွၵ်ႉ မွၼ်ႈၵေး၊ ႁေႃႈၵၢင်၊ ႁေႃႈတႂ်ႈ၊ ၸေးတၢၼ်း၊ ဝဵင်းလဵၵ်း၊ ၵဵင်းႁိၼ်၊ ႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ မွၵ်ႇမႆႇ၊ ပႃႇမႂ်ႇ၊ မိူင်းပဵင်း၊ ပႃႇၼူၼ်း တင်းမူတ်းမီး 11 ပွၵ်ႉ။ မိူင်းပွၵ်ႉ၊ မိူင်းၽႅၼ် ႁူဝ်တဝ်း ၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ၊ ၾၢႆႇ တၢင်းမၢၼ်ႈတိုတ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉ ဢဝ်ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း မိူင်းယၢင်း။ မိူဝ်ႈၵိုတ်းသိုၵ်း 1989 တႅပ်းတတ်းၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉ တွၼ်း မၢႆ 4 မိူင်းလႃးသေတႃႉ ဝႃႉဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်းလႄႈ ၶမ်ၵိုတ်း တူၵ်းယူႇ ပႃႈတႂ်ႈ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 ဝႃႉ ၽွင်းငမ်းဝႆႉ။

တီႈမိူင်းယၢင်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး တင်ႈဢဝ်ၽွင်းႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ၽွင်း ႁၢင်လိူၼ် ၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈမီး ၵူၼ်း မိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်မႃးၵိၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းမိူင်းယၢင်း- သိူဝ်လိုဝ်း ၼၼ်ႉ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 သၢမ်ၵေႃႉ၊ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတီႈ ႁူင်းယႃၵဵင်းတုင်။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇႁိူၼ်း၊ ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇတၢင်း ၼွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇၵႃး ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်း၊ မိူင်းယၢင်း – သိူဝ်လိုဝ်း – မိူင်းလႃး ၊ မိူင်းယၢင်း – မိူင်းၶၢၵ်ႇ – ၵဵင်းတုင် ၊ မိူင်းယၢင်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ တၢင်း မိူင်းၽႅၼ် – ႁူဝ်တဝ်း – မိူင်းပွၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢိုတ်းသဵင်ႈ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း တင်းမူတ်း 10 ၸႄႈဝဵင်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၸႄႈဝဵင်း မိူင်း သၢတ်ႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း၊ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယွင်းလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းလႃး ၼႆႉတႄႉပဵၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်းတွၼ်းမၢႆ 4 ဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။