ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼိုင်ႈဝၼ်းမီးမိုၼ်ႇပၢႆ လူႉတၢႆ ဝၼ်း 100 ပၢႆ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ မီးမႃးၼမ် ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 21/7/2021 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ပတ်းပိုၼ်ႉ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 တင်းမူတ်း 13,002 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃး ၵူၼ်းၼႂ်းၶွၵ်ႈၶင်၊ လူႉတၢႆ 100 ပၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶဝ်ႈၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၵၼ်ၵေႃႈ ၼႆယဝ်ႉ။
ၸၢႆးပိူင်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇမၢႆမီႈႁႅင်းၵၢၼ် ၸုမ်း HRDF လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်တိတ်း ၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉၵေႃႈ မီးၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီမိူင်းထႆးၶဝ် ပိူၼ်ႈဢမ်ႇ လၢတ်ႈၼႄလႆႈ တူဝ်ၼပ်ႉမၼ်းမီးလၢႆၵေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉမၼ်းပဵၼ်ၶေႃႈမုလ်းလပ်ႉပိူၼ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်း တီႈၵဵင်းမႆႇ ၼႆႉ ၶႅမ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈႁႅင်းၵၢၼ် မၢင်တီႈ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈမီး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူင်းၵၢၼ် ႁူင်းငၢၼ်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်မီးႁႅင်းၵၢၼ် ယူႇၼႂ်းမၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢမ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵေႃႈ မီးၶႃႈ။ ၸိူဝ်း ထုၵ်ႇၵၵ်းတူဝ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ် ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ၊ မိူင်းလၢဝ်းလႄႈ မိူင်းၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ ။ ၼႂ်းသၢမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ဢၼ်ၼမ်လိူဝ် သုတ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မၢင်ၼႃႈႁိူၼ်းၼႆႉ ပေႃႈမႄႈ တိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၊ ထုၵ်ႇသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉမီးလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇဝႆႉတၢင်းလင် ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ၵၼ်ၵႂႃႇပႃး ၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ပႂ်ႉတူၺ်းလဵင်ႉလူၸွႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ၼႆႉၵေႃႈမီးဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ် ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၵၢၼ်တူၵ်းငၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးၼမ်ၼႃႇၶႃႈ။ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။
သင်ဝႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ် မီးလွင်ႈတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေလႆႈ ၵပ်းၸူးၽႂ် ၸုမ်းလႂ် ႁႂ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ် ၼႆၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ် ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼႆယဝ်ႉ။
“ ႁႅင်းၵၢၼ်မၢင်ၵေႃႉ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁူင်းယႃ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ၵၵ်းတူဝ် ယူႇတီႈႁွင်ႈ ၵေႃႈမီး ဢေႃႈ။ ၼႂ်းၵုင်းထဵပ်ႈ/ မိူင်းၵွၵ်ႇၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း လိူဝ်တၢင်းၵဵင်းမႆႇၼႆႉထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မီးႁႅင်းၵၢၼ်ၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဢမ်ႇဝႃႈတီႈလႂ် ပၼ်ၶေႃႈမုလ်းမႃးတၢင်းၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈတေသိုဝ်ႇသၢၼ်ၸွမ်းၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ တၢင်းမိူင်းထႆး ဢွင်ႈတီႈလႂ် ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈသေ ႁႂ်ႈလႆႈလူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း ၸွႆႈလိူဝ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၶႃႈ”- ၸၢႆးပိူင်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
“သင်ဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဢမ်ႇမီးၶဝ်ႈၵိၼ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼႆလၢတ်ႈမႃး တၢင်းၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈ။ ႁဝ်းၶႃႈမီးၶွင်ၵိၼ်ႁႅင်ႈတႃႇတေမိူဝ်းၸႅၵ်ႈပၼ်ၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တိတ်းၸပ်းၽႄႈလၢမ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆးၼႃႇလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃယူႇ မေႃၵိၼ် ၾၢင်ႉၵၼ် ၵူႈၵေႃႉသေၵမ်း” – ၸၢႆးပိူင်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။
တႄႇဢဝ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းၼႂ်းမိူင်းထႆးမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 တင်းမူတ်း 439,477 ၵေႃႉ၊ လူႉတၢႆယဝ်ႉ 3,610 ၵေႃႉ တိုၵ်ႉယူတ်းယႃတူဝ်ယူႇႁူင်းယႃ 131,411 ၵေႃႉ၊ ယူတ်း ယႃႁၢႆယဝ်ႉ 304,456 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း 3,711 ၵေႃႉလႄႈ လႆႈၸႂ်ၶိူင်ႈႁၢႆၸႂ်ၸွႆႈသမ်ႉ မီး 855 ၵေႃႉ သုၼ်ၶေႃႈမုလ်း ၵႅတ်ႇ ၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢွၵ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ 21/7/2021 ၼႆယဝ်ႉ။
