ၶွတ်ႇလိူတ်ႈတၢင်းၼႂ်း ပေႉၶဵၼ်တၢင်းၼွၵ်ႈ

တွၼ်ႈတႃႇဝူင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ “ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွႆႉ ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈမီးမႃးထႅင်ႈ” ၼႆၼၼ်ႉ မႃးတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၵၼ်။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 တႄႉယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလီငၢမ်းယဝ်ႉ၊ ယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD ၵေႃႈ ဢွင်ႇပေႉလူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မုင်ႈမွင်းဝႃႈ ယူႇတီႈၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းၼႆႉ တေတႅင်ႇၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၼ်းၵႂႃႇၼႃႈၼႆ ဢွၼ်ပႂ်ႉတူၺ်းယူႇ။

ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်ၵိုတ်းယူႇ 9 ၸႄႈဝဵင်း ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼၼ်ႉလႄႈ မိူင်းတႆး ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 6 ၸႄႈဝဵင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႂ်ႉမုင်ႈမွင်း ၸွင်ႇတေမီးမႃးထႅင်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉယူႇ။ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉႁဝ်းၶႃႈႁူႉဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈ (By election) ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ) ၼၼ်ႉ။ ဝၢႆးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ယဝ်ႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈမီးမႃးမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝၢႆး 2015 ၼႆႉ မီးမႃးမိူဝ်ႈ 2017 ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ 2018 ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။

မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵမ်ႈပႃႈၼမ် 9 ၸႄႈဝဵင်း ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းလၢႆလၢႆတီႈၵေႃႈမီးယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢဝ်ဝဵင်းမၼ်း ဝႃႈတႄႉၵေႃႈ တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း မိူင်းတႆး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ပွတ်းတွၼ်ႈတၢင်း ပီႈၼွင်ႉဝႃႉၶဝ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး ၸွမ်းမိူဝ်ႈမိူဝ်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၼၼ်ႉလႄႈ ၸွင်ႇတေမီးမႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈၼႆ မႃးမုင်ႈမွင်းသေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးဢဝ်ၾိင်ႈမိူင်းဢုပတေႇဝႃႈသမ်ႉ တႃႇတေႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႂ်းၾိင်ႈမိူင်း ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ တႅမ်ႈမီးဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းပီဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၶွင်ဢႃႇယု တႅၼ်းၽွင်း ၸုပ်ႈ 3 ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၼႂ်းဢႃႇယု တႅၼ်းၽွင်း ၸုပ်ႈ 3 ၼႆႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၼႂ်းပီဢၼ်ထူၼ်ႈ 5 ၶွင်ဢႃႇယုတႅၼ်းၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ ပွင်ႇဝႃႈပီဢွၼ်တၢင်းသုတ်းလႄႈပီလိုၼ်းသုတ်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီၼႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပီဢွၼ်တၢင်းသုတ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢႃႇယုသၽႃးၵမ်းတီႈ 3 ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ ပႆႇလႆႈတႄႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်တႅၼ်းၽွင်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇၽွတ်ႈႁႅၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇၼႂ်း ဢႃႇယုတႅၼ်းၽွင်းၸုပ်ႈ 2 ၊ ဢၼ်တေမႃးပဵၼ်ၸုပ်ႈ 3 ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢႃႇယုတႅၼ်းၽွင်းၸုပ်ႈ 2 ၼႆႉၵေႃႈသမ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ၊ ပၢင်ၵုမ်ၶဝ်ယဝ်ႉယဝ်ႉၼႆ သမ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းလိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် မၼ်းပဵၼ်ၶၢဝ်းၵၢင်ပႅတ်ႈ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းၵၢင်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼႆၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းလႆႈဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ယူႇတီႈသၽႃးတႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေယဝ်ႉ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၼႂ်းၵၢင်ၸူဝ်ႈဢႃႇယုတႅၼ်းၽွင်း ၸုပ်ႈ 2 လႄႈၸုပ်ႈ 3 ၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉ ၼႆတႄႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတႅပ်းတတ်းလႆႈ။ ပေႃးတႅပ်းတတ်းၸိူင်ႉၼၼ်တႄႉ ၸၢင်ႈတေပဵၼ်မႃး ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (နောက်ဆက်တွဲရွေးကောက်ပွဲ) ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ တေမႃးၼႆႉယူႇ၊ ၼႆႉတႄႉဢဝ်လၢႆးပိူင် ဢုပတေႇၸိုင်ႈမိူင်းသေလၢတ်ႈၵၼ်။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးတေတူၺ်းလၢႆးၼိုင်ႈသမ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၾၢႆႇလၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၼႆႉ ႁဵတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇမိူဝ်ႈ November ဝၼ်းတီႈ 8 ၊ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး November ဝၼ်းတီႈ 11 Mr. Sasakawa ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ Nippon foundation ၼၼ်ႉ ၽႅဝ်မႃးတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းတင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းရၶႅင်ႇၶဝ် တင်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸုမ်းရၶႅင်ႇၶဝ်သေယဝ်ႉ လုၵ်ႉတီႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈသိုပ်ႇ ပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးပၼ်တီႈၾၢႆႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေယိုၼ်ႈယွၼ်း ႁႂ်ႈၸဵဝ်းၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ သိုပ်ႇသွၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ။

ယူႇၾၢႆႇရၶႅင်ႇၶဝ်ၵေႃႈ တင်းယုမ်ႇသေဢမ်ႇယုမ်ႇသေ တႅမ်ႈလိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၵႂႃႇဝၼ်းတီႈ 11 ဝၼ်းၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်၊ ၽိူဝ်ႇၶဝ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ဝၼ်းတီႈ 11 ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ Mr. Sasakawa ၼႆႉ ၵႂႃႇႁူပ်ႉတင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းလူင်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ၊ ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ဝၼ်းတီႈ 12 ၼၼ်ႉ တၢမ်ၼင်ႇၸုမ်း AA ၶဝ်ယိုၼ်ႈယွၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ သိုပ်ႇသွၼ်ႉဝႆးဝႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇၵေႃႈ ႁပ်ႉႁၼ်ထိုင်လီယူႇ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈႁပ်ႉတွၼ်ႈမႃး ၵမ်းလဵဝ်။ ၼႆႉပဵၼ်ၽွၼ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေဢွၵ်ႇမႃး။

ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD ၵေႃႈသမ်ႉၶိုၼ်းဢွၵ်ႇလိၵ်ႈၸူးထိုင်တီႈ ၸိူဝ်းပႃႇတီႇ ပၢႆးမိူင်း 48 ၸုမ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ပႃႇတီႇဢၼ်တၢင်တူဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းႁဝ်း မိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁူမ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူင်ႉတူင်ႉတိုၼ်ႇတိုၼ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၵၼ်ၵႂႃႇ ႁၼ်မၼ်းသေႃႇသူၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းမႃးထတ်းႁၼ်ၵၼ်တႄႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽူႈလႅၼ်ႈၵၢင်မၼ်း Mr. Sasakawa တိုၵ်းသူၼ်းၼၼ်ႉသေ မၼ်းၵေႃႈႁပ်ႉႁွင်းၾၢႆႇ AA ။ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယူႇၾၢႆႇတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၶဝ်ၵေႃႈသမ်ႉၶိုၼ်း ႁပ်ႉႁၼ်ဝႃႈ တေႃႈၼင်ႇ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ ယင်းယွမ်းၸူးလႆႈ ယွၼ်ႇယၢၼ်းၸူးလႆႈၾၢႆႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉ၊ ဢၼ်ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပဵၼ်ၸုမ်း ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။

တေႃႈၼင်ႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ တင်းယွမ်းလႆႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်၊ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလႆႈ ယွမ်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈၶိုင်ႁႃၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၸူး ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း။ ဢၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ မၼ်းပဵၼ်မႃး ပိူဝ်ႈတႃႇ တေၵႂႃႇတုမ်ႉမႅၼ်ႈၵၼ်တီႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ  (အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ) ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (National Unity Government) ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတေၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၼႄလႆႈငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ထတ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ပေႃးၼႆယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD သမ်ႉ ၶဝ်ပေႃးဢွင်ႇပေႉဝႆႉလူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇႁွင်ႉပႃးၽႂ်ၵေႃႈ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႆႈယူႇၵူၺ်းၶဝ်၊ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၶဝ်သမ်ႉတေလႆႈမႃးၽွတ်ႈႁႅၼ်း ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉၶႃႈလႃႇ ပေႃးမႃးတူၺ်းတႄႉ မၼ်းတေမီး 2 ၶေႃႈ- 1.ပိူဝ်ႈတႃႇတေသိုပ်ႇဢႃႇယုတၼ်းႁဵင်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (နိုင်ငံတော်အတိုင်အပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်)ၼၼ်ႉ တေလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ထႅင်ႈ ၼႂ်းလုတ်ႉတေႃႇ/သၽႃး၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၼႂ်းလုတ်ႉတေႃႇ/သၽႃးၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းၽွမ်ႉလႆႈလွင်ႈဢၼ်ၼႆႉၼႆ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်မႃး တႄႉတႄႉ။

ဢဝ်ၶႅပ်းသဵင်ဝႃႈတႄႉ ယူႇၾၢႆႇ NLD တေၼမ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ သင်ၸိူဝ်ႉမီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ၵၼ်ႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းၼွၵ်ႈမၼ်း ပေႃးဢမ်ႇဢုပ်ႇၵုမ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇတေယွမ်းၽွမ်ႉပၼ်ယူႇၼႆတႄႉ ယူႇတီႈမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ တင်ႇၼင်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉ တႃႇတေသိုပ်ႇလႆႈထႅင်ႈၼႆဢမ်ႇငၢႆႈ၊ ၼႆႉပဵၼ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶေႃႈတီႈၼိုင်ႈ။

2.ပိူဝ်ႈတႃႇတေယုၵ်ႉတၢင်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇတႄႉ တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ဢၼ်ၵိုင်ႇလီႁဵတ်းမၼ်းၵေႃႈမီးယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ၵိုင်ႇလီႁဵတ်းၼၼ်ႉမီးယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သမ်ႉတေပဵၼ်မႃးလႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ယႃႈႁူဝ်ၶႆႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်တေလိူၵ်ႈၵၼ်၊ ပေႃးဝႃႈယူႇၾၢႆႇပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ၾၢႆႇ NLD ၼႆႉယုၵ်ႉလိူၵ်ႈယဝ်ႉ ၾၢႆႇပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၼႆႉ ယုၵ်ႉတၢင်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်းၽွမ်ႉလႆႈၼႆၸိုင် မၼ်းတေၵႂႃႇယၢပ်ႇတီႈၼႃႈၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လူၺ်ႈတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ၊ ၼႆႉပဵၼ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶေႃႈတီႈသွင်။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈယူႇၾၢႆႇ NLD တိုဝ်ႁူဝ်သေ သိုပ်ႇတေႃႇၵႂႃႇဢႃႇယုၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၶဝ်ၶႂ်ႈယုၵ်ႉတၢင်ႇပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၵေႃႈ တဵၵ်းလိပ်းတဵၵ်းလႅင် ဢဝ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၼႂ်းသၽႃးသေ ယုၵ်ႉတၢင်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇ လႆႈယူႇဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇတေၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မႃးတႄႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇဢဝ်ၵႂၢမ်းၶဝ်၊ တိုၼ်းတေသၢၼ်ၶတ်းယူႇတႃႇသေႇ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးလႆႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ယူႇၾၢႆႇ NLD ၼႆႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈၼႃႈလႆႈတႃ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပေႃးႁၼ်လီတီႈမၼ်း၊ ဢၼ်ဝႃႈမၼ်းတေသိုပ်ႇယၢင်ႈၸူး မၼ်းတေၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ။

ပေႃးဝႃႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇဢွင်ႇၼႆၵေႃႈ ဢၼ်ၾိင်ႈမိူင်းသုမ်ႇငမ်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (Rule of Law) (တရားဉပဒေစိုးမိုးရေး)ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၼ်းဝႃႈတေဢမ်ႇဢွင်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈသွင်ဢၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဢွင်ႇၼႆၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းၵႆသေၵႆယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆလႄႈပေႃးဝႃႈတေမုင်ႈတူၺ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေၸၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးတဵမ် 5 ပီ ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၼႆတႄႉ ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၼႆႉ ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈယွမ်းၽွမ်ႉယွၼ်ႇယၢၼ်းၸူး ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ယူႇတီႈမၼ်းၼႆႉ ဢၼ်ဝႃႈဢမ်ႇလူဝ်ႇႁွင်ႉၸူးၽႂ် ဢမ်ႇလူဝ်ႇႁူမ်ႈႁွမ်းတင်းၽႂ်သေ ၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းလႆႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယူႇ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ တၢမ်ၼင်ႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်းယိုၼ်ႈယွၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၽွတ်ႈႁႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵႃႈတၵ်းတေလႆႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။

ပေႃးဝႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းဢၼ်ၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈတေႁၼ်လီထႅင်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းလၢႆးလႂ်ၵေႃႈႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်း ၸဵဝ်းၸဵဝ်းဝႆးဝႆးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး၊ ပေႃးၼၼ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇႁႃႉၼႆ ၼႆႉၵေႃႈမၼ်းမီးတီႈၸေႇတၼႃႇၵၢင်ၸႂ်ၶွင် ၸုမ်း NLD ၵူၺ်း။ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်း တိုၼ်းယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ ၼင်ႇတပ်ႉ AA ၶဝ်ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယွမ်းၽွမ်ႉလႆႈယူႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းသင်၊ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇ UEC ၵေႃႈလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈလုၵ်ႉႁဵတ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းယူႇ ဝႃႈၼၼ်လႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၵေႃႈ မၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ NLD သၢၼ်ၶတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းတႃႇမၼ်းတေသၢၼ်ၶတ်းဢမ်ႇမီး၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းဢွင်ႇပေႉဝႆႉ လူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉတီႈၼင်ႈမၼ်းႁိုဝ်ႉ တႃႇတေမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၶႅပ်းသဵင်မၼ်းႁိုဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆလႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉယူႇ 9 ၸႄႈဝဵင်း ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်းမိူင်းတႆး တီႈမိူင်းၵိုင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသိုပ်ႇသွၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈၸိူဝ်းဢၼ်ပွတ်းတွၼ်ႈ ပီႈၼွင်ႉဝႃႉၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃးသေပွၵ်ႈလႄႈ တႃႇတေႁႂ်ႈပဵၼ်မႃးၼႂ်းၵမ်းသိုပ်ႇသွၼ်ႉၼႆႉတႄႉ ၶေးတေဢမ်ႇၸၢင်ႈပႃးမႃးလႆႈ။

ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (National Unity Government) ၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်ၽွတ်ႈႁႅၼ်းမႃးတႄႉသမ်ႉ ၶဝ်တေဢဝ်ၵူၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်သေၵႂႃႇ ႁူမ်ႈၶဝ်ႈပႃးလႃႇၼႆ တီႈၼႆႈတေမီးမႃးၶေႃႈထၢမ်ၵၼ်။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်မၼ်းဝႃႈတႄႉ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ဢွင်ႇပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ႁူႉၵႃႈတေလႆႈႁူမ်ႈႁွမ်းပႃးယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈတီႈၼႆႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈပႃႇတီႇၶဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း ၵူၺ်းလူဝ်ႇလႆႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၵူၺ်းလႄႈ တႃႇတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇ ဢၼ်ပႃႇတီႇတေႃႇပႃႇတီႇသေယဝ်ႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်သေ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး။ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ယၢင်း၊ တႆး ၵေႃႉလႂ်မီးဢေႃးၸႃႇ ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၵေႃႉလႂ်မီးဢေႃးၸႃႇတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၼႆၵေႃႈ တေယူႇတီႈသုၼ်ႇပုၵ်ႉၵူလ်ႇသေ ၸီႉၸမ်ႈသေ ႁွင်ႉႁဵၵ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလၢမ်းႁၼ်ထိုင်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

သမ်ႉထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ပုၵ်ႉၵူလ်ႇၵေႃႉဢၼ်ယူႇတီႈ ၶဝ်ၸီႉၸမ်ႈႁွင်ႉႁဵၵ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ တႃႇမၼ်းတေ ၵႂႃႇယိပ်းငမ်လႆႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ႁိုဝ်ႉ၊ တၼ်းႁဵင်းၼႂ်းလုတ်ႉတေႃႇ/သၽႃး ယႂ်ႇယႂ်ႇသုင်သုင်လူင်ႁိုဝ်ႉ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၵေႃႈတေၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း ဢၼ်တေပဵၼ်ၼဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ ယိပ်းဝွၵ်းၵၢၼ်မိူင်းတႄႉတႄႉမီးမီးၼၼ်ႉတႄႉ တိုၼ်းဝႃႈတေဢမ်ႇပၼ်ၼႆ မၼ်းၼႄႉၼွၼ်းယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်တႃႇလႆႈၸိုဝ်ႈလႆႈသဵင်ၵူၺ်းလႄႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ႁဵတ်းယူႇၼႆ ၶႂ်ႈၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ လႆႈယိပ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ထၢၼ်ၽွင်းလူင်သေဢၼ်ဢၼ်သေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇၸႂ်ႈထၢၼ်ၽွင်းလူင် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢႆး ပိူဝ်ႈတႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သိုပ်ႇယၢင်ႈ မိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ၊ မၼ်းၵူၺ်းတေပဵၼ် သႅၼ်းဢၼ်သိုပ်ႇသၢၵ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ဢမ်ႇမီးၵေႃႈပဵၼ် မီးၵေႃႈပဵၼ် တေႃႉတႄႉတေပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉလၢမ်းႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၸိူင်ႉၼင်ႇဢၼ်ပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းမီးတီႈ Geopolitics ဢၼ်ဝႃႈ ပၢႆးမိူင်းၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း တုမ်ႉယွၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢီးသူင်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေပဵၼ်ၵၢၼ် လမ်ႇလွင်ႈလူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ Mr. Sasakawa မႃးၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ တေႃႈၼင်ႇတင်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉ AA ၵေႃႈ ယင်းႁၼ်လွင်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်သေယဝ်ႉ ထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်မႃး ဝႃႈၼၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၵၢၼ်မိူင်းၶွင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢၼ်ယိပ်းငိူၼ်ႈမၼ်းဝႆႉၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈၼႅၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ မၼ်းပဵၼ်မိူင်းၶႄႇလူင် ၼႆၽႂ်ၵေႃႈႁူႉၸွမ်းၵၼ်ယူႇ။

တႃႇတေပဵၼ်မႃးလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈမိူင်းၶႄႇလူင်ၼၼ်ႉ လႆႈယူႇတၢင်းလင်သေ ၵမ်ႉပၼ်မႃးတင်းမႃႇတင်းႁႅင်း၊ ဢၼ်ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈလူင်လိုမ်းဢမ်ႇလႆႈ၊ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ယူႇတီႈ Mr.Sasakawa ႁူဝ်ၼႃႈ Nippon foundation ၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈယႃႇ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယူႇၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇလူင်ဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်းၼႆတႄႉၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ မုင်ႈမွင်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶေးတေၸၢင်ႈလူႉပင်းၵႂႃႇမူတ်းမူတ်းႁိုဝ် ၼႆၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ မိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း မိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမၢၵ်ႈမီး မိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မိူင်းဢၼ်ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၵၼ်ၼႆႉ ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈထူၺ်ႈၸႂ်ၸွမ်း ပၢႆးမိူင်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၶဝ်သၢင်ႈသဝ်းပၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းၶႃႈ တေပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈ ၽဝႃႉပၢၼ် ဢၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းသိုပ်ႇသၢင်ႈပၼ်ႁဝ်း ၵေႃႇသၢင်ႈပၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႃႈတၵ်းတေလႆႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈတၢင်းၼႂ်းၵၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄမွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။ မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၶႃႈ။

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

27/11/2020