လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸင်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း

ၵၢၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း လူၺ်ႈလွၵ်းလၢႆးပႃႇတီႇလဵဝ် မီးၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်းၼမ် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း။ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူၺ်ႈလၢႆးလၢႆပႃႇတီႇ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မၼ်ႈၵိုမ်း။ လွင်ႈၼႆႉ  ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လုမ်း PI ၾၢႆႇၵမ်ႉၸွႆႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တွပ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

ထၢမ်-ထႅင်ႈဢမ်ႇႁိုင် လၢႆလိူၼ်တၢင်းၼႃႈၼႆႉ တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ၊ ပေႃးဝႃႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႆႉ တေလီမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇႁႃႉ တေႁၢႆႉၸႃႉမႃး လိူဝ်ၵဝ်ႇႁႃႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-ၶဝ်တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်၊ တေပဵၼ်မႃး 3 ပိူင် 3 လၢႆး၊ ၼိုင်ႈ- NLD ၼႆႉဝႃႈၵဝ်ပေႉမူတ်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵဝ်တေတင်ႈပႃႇတီႇဢၼ်လဵဝ်။ သွင်- NLD ဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၵဝ်ပဵၼ်ပႃႇတီႇဢၼ်လဵဝ်သေ ႁဵတ်းၵႂႃႇၼႆ ယူဝ်မီးၵူၼ်းၶတ်းမၼ်းၼမ်၊ ပေႃးၵူၼ်းၶတ်းမၼ်းၼမ် ႁဝ်းတေႁဵတ်းၵၢၼ်ယၢပ်ႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းတၢင်ႇပႃႇတီႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၶဝ်ႈပႃး၊ ပိူင်လူင်မၼ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈပႃး။ သၢမ်- မိူင်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊတၢင်ႇတီႈၼႆႉ ပိူၼ်ႈမီးၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်း၊ ႁဝ်းၼႆႉယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈမီးၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်း၊ တင်းသဵင်ႈတင်းမူတ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေၸႅၵ်ႇပၼ်ဝႃႈ ပႃႇတီႇလႂ် တေလႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်၊ တေလႆႈတီႈလႂ် တေပဵၼ်လၢႆးၼၼ်ႉၵူၺ်း။

သၢမ်လၢႆးၼႆႉ ဢၼ်ယၢပ်ႇသေပိူၼ်ႈလႄႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်၊ ၽူႈမီးတႃႁၼ်တူဝ်ထူပ်းၶဝ်ၼႂ်း ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆႉ တိုၵ်းသူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်လၢႆးထီႉ 3 ယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မိူင်းႁဝ်းၼႆႉ ပိုၼ်ႉမၼ်းဢမ်ႇလီ၊ ပိုၼ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢမ်ႇမီး ႁဝ်းသမ်ႉတေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇၼႆ ႁိူၼ်းလူင်ၼႆႉၸၢင်ႈပင်းဢိူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူင်းဢပ်ႊၾရိၵတႂ်ႈ/ၸၢၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၶဝ်မႄးတႄႇတင်ႈမိူင်းၼႆႉ ဢၼ်လႆႈသဵင် ၵမ်ႉထႅမ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း မၼ်းပဵၼ် ANC ဢၼ် Nelson Mandela ဢွၼ်ႁူဝ်၊ ပိူၼ်ႈတင်းၼမ် ၵေႃႈဝႃႈ ပေႃးဝႃႈ ANC ၼႆႉ တေဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းၼႆႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းဢပ်ႊၾရိၵၸၢၼ်းၼႆႉ မၼ်းမီးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊ ပေႃးၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆ ၶဝ်ၵေႃႈတေပဵၼ်ဢၼ်ၶတ်းၶႅင်မႃး။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ပေႉဢမ်ႇပေႉ ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပေႉဢေႇၵေႃႈၼင်ႇပေႉဢေႇ၊ ႁဝ်းၵေႃႈၸူဝ်းၶဝ်မႃးၶဝ်ႈပႃး။ ပေႃးၶဝ်လႆႈမႃးၶဝ်ႈပႃးၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဝ်း တေမၼ်ႈၵိုမ်း၊ ပေႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဝ်းမၼ်ႈၵိုမ်းၵေႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈၼႆ ပိူၼ်ႈဢဝ်လၢႆးထီႉ 3 ၼႆႉသေ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမႃးလႄႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇဢပ်ႊၾရိၵၸၢၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်မိူင်းလီယူႇ၊ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸႂ်ႉလၢႆးၼႆႉ။

လၢႆးၼႆႉတႄႉ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ တေၸႂ်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉႁိုဝ် ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉ။ ၵူၼ်းလူင်ၵမ်ႈၽွင်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၼႆႉဝႃႈ လၢႆးၼႆႉလီတႄႉလီယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတေပဵၼ်ယၢပ်ႇယူႇယူဝ်ႉ ဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈလႃးလႃးၼႆ ႁဝ်းဢမ်ႇဝႃႈလႆႈ။

လၢႆးထီႉ 2 ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈတေလီယူႇၽွင်ႈ၊ ၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ်ပေႃႇလသီႇႁဝ်း တူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၼႆႉၵေႃႈတေလီယူႇပိူင်ၼိုင်ႈ။ မၼ်းမီးပႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူးၼႆႉ ပဵၼ်ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းတႆးလႄႈ၊ လွင်ႈၼႆႉပေႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး လႆႈငိၼ်းမႅၼ်ႈၼႆၵေႃႈယႃႇပေၽိတ်းၸႂ်သေၵမ်း ၼႆႉႁဝ်းဝႃႈတီႈတႅၵ်ႈမၼ်းၵူၺ်း။

ႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႆႉၸဝ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈမႃးပဵၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းလူး ၸိူင်ႉၼၼ်။ ဢိူဝ်ႈ–ပေႃးဝႃႈပဵၼ်လၢႆးၼႆႉ မၼ်းတေလီၵႂႃႇပိူင်ၼိုင်ႈ။ ပႃႇတီႇၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၶဝ်သမ်ႉယူႇတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၽႂ်မၼ်းသေၶိုၼ်ႈမႃးလႄႈ ႁဝ်းၵေႃႈတေၸွႆႈၵုမ်းပၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း၊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈၸွႆႈတူၺ်းပၼ်၊ ပေႃးၸွႆႈတူၺ်းပၼ်ၼႆၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇ၊ လွင်ႈသိူၵ်ႈသမ်ႇၵၼ်တင်း တၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈၸၢင်ႈလီ။

လၢႆးထီႉ 1 ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းလဵဝ်ၵူၺ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈၸၢင်ႈလီပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ပေႃးပဵၼ်ပႃႇတီႇႁဝ်း NLD ၵူၺ်း၊ လီပိူင်ၼိုင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးလူဝ်ႇၵႂႃႇ သဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ်ၵၼ်တင်းပိူၼ်ႈ၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၵူၺ်း ၶႂ်ႈထွၼ် မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈထွၼ် ၶႂ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈဝႆႉ ပိူၼ်ႈတေၸၢင်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်။ လၢႆးၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈဝႆး လိူဝ်ၵဝ်ႇဢိတ်းၼိုင်ႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇပေႃးလူဝ်ႇဢုပ်ႇႁိုင်၊ ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ်တင်းပိူၼ်ႈၼႆ လႆႈဢုပ်ႇႁိုင်၊ ပေႃးပႃးမူတ်းမူတ်းၼႆ ၶႅၼ်းလူဝ်ႇဢုပ်ႇႁိုင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႃးမူတ်းမူတ်းၼႆႉ ဢုပ်ႇႁိုင်သေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းမၼ်ႈၵိုမ်းဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းၵူၺ်းၼႆတႄႉ ႁဵတ်းဝႆးလႆႈ ၵူၺ်းၵႃႈယူဝ်ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်းဢိူဝ်ႈ မၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတေမႆႈၸႂ်ယူႇ ဢိူဝ်ႈ—မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ၵေႃႈပဵၼ် ၵူၼ်းႁိူၼ်းသေ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း၊ တၢင်းႁဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်း၊ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်တႄႉ ၶေးတေဢမ်ႇလီၵၼ်ယဝ်ႉယူဝ်ႉၼႆ ၸိူဝ်းမႆႈၸႂ်ၵေႃႈၸၢင်ႈမီးယူႇ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇမိူင်းမႆႈၸႂ်။

ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မႆႈၸႂ်ၼႆႉ ပႃႇတီႇ NLD ၼႆႉ မိူဝ်ႈ 5 ပီပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးၵေႃႈဢမ်ႇပေႃးဢွင်ႇ၊ ပေႃးထႅင်ႈ 5 ပီၵေႃႈ ၶေးဢမ်ႇဢွင်ႇထႅင်ႈၵူၺ်းယူဝ်ႉၼႆ ပိူၼ်ႈမႆႈၸႂ်ၵေႃႈမီး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးပဵၼ်ပႃႇတီႇလဵဝ် NLD ၵေႃႈလူဝ်ႇမူၼ်ႉမႄးတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လၢႆးထီႉ 2 လူဝ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်တင်းတၢင်ႇပႃႇတီႇသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ၊ ပေႃးပဵၼ်လႆႈၼႆ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် မူတ်းမူတ်းသေႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ မၼ်းတေလီတီႈသုတ်း ပိူၼ်ႈၵေႃႈၼႄႉၼမ်းၸိူင်ႉၼႆ။

(ၶႅၼ်းတေႃႈပႂ်ႉသိုပ်ႇဢၢၼ်ႇတွၼ်ႈ ၽွင်းၶၢဝ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 လၢမ်းၽႄႈၼႆႉ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီႁိုဝ်ႁၢႆႉ တႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ)