ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈမုင်ႈမွင်းလႄႈ ၽူႈတႅၼ်းဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈ

ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 8/11/2020 တေပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉယဝ်ႉလႄႈ  ၸဝ်ႈၶိုၼ်း သႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ပဵၼ်ပႃးၽူႈဢွၼ်တူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈမၼ်းၸဝ်ႈသေ ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၶႆႈၸႂ် ၼႂ်းပၢင်လိူၵ်ႈ ပီ 2020 ၼႆႉ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။  

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉသေ လႆႈတွင်ႈထၢမ်မႃးၸိူင်ႉၼႆ ၵဝ်ၶႃႈ ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်းတႄႉတႄႉ ၼင်ႇဢၼ်ၵဝ်ၶႃႈႁူႉ ၼၼ်ႉ တေလၢတ်ႈပၼ်ၵႂႃႇယူႇ။

မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇသင်ၼႆ ပေႃးဢဝ်လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်ဝႃႈ ႁဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ် ၽူႈၵေႃႉဢၼ် ၸတ်းၵၢၼ် လွင်ႈဢုပ်ႇပိူင်ႇႁင်းၵူၺ်း၊ ပဵၼ်ႁိူၼ်းႁဝ်း ႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈႁဵတ်းႁူဝ်ၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းလႄႈ ၶိုင်ပွင်ၵႂႃႇ   ဢမ်ႇၸႂ်ႈပိူၼ်ႈမႃးၶိုင်ပွင်၊ ႁႂ်ႈလႆႈမီးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉလႄႈ လွင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းလႆႈၶိုင်ပွင် မႃး 9 ပီပၢႆယဝ်ႉ ယင်းပႆႇထိုင်တီႈ ထိုင်တၢင်း။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ၼႂ်းသၽႃးဢၼ်တေၶိုင်ပွင်မၢႆမီႈ လၢတ်ႈပုၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်း တႆးႁဝ်းယင်းဢေႇ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၸဝ်ႈၵူႈတူၼ်ၵူႈပႃးၼႆႉ ထုၵ်ႇလီလႆႈၶဝ်ႈပႃးၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ထုၵ်ႇလီလႆႈ ပၼ်ၵၢင်ၸႂ်ဝႃႈ 1) ႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်ႁဝ်း၊ 2) ႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽႂ်လၢတ်ႈတႅၼ်းပၼ် လွင်ႈပၼ်ႁႃႁဝ်းတင်းသဵင်ႈ။ မၼ်းပဵၼ်သွင် လွင်ႈၼႆႉဢိူဝ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆ။

ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် တူၺ်းမႃးၶိုၼ်းလူး တင်ႈတႄႇႁဝ်းလႆႈမိူင်းၵွၼ်းၶေႃမႃး 1948 တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်း ၵေႃႈ ဢမ်ႇၺႃးၶုၼ်လီ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇၺႃးၶုၼ်လီလႄႈ မၼ်းၵေႃႈလႆႈတုၵ်ႉၶမႃး တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်။

မိူဝ်ႈလဵဝ် ပိူၼ်ႈပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းဝႃႈ သူၸဝ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽႂ်ႁဵတ်းၶုၼ် ႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇဢဝ် တိုဝ်ႉတၢင်းဢၼ်ၼႆႉသေ ၵဝ်ၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ မူႇၸုမ်းၼႆႉ ႁဵတ်းၶုၼ်ႁဝ်းၶႃႈဢိူဝ်ႈ ႁဝ်းတေလႆႈမႃးလိူၵ်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈဢိူဝ်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းတူၺ်းမူႇၸုမ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉႁႅင်းၵေႇယူႇ၊ ယင်းတိုၵ်ႉႁႅင်းဢေႇ ပီၼႆႉ မူႉၸုမ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း တေလႆႈပေႉၼႂ်းလိူၵ်ႈတင်ႈပုတ်းၶၢတ်ႇသေ လႆႈပဵၼ်ၶုၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ ယင်းတေယၢပ်ႇယူႇ ၵျႃႉၼႃႇ ၵေႃႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းတင်းမူႇၸုမ်းပိူၼ်ႈသေ မႃးႁဵတ်းၶုၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။  

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ မၼ်းၵေႃႈ တေလီယူႇ မၼ်းတေမီးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ၸွႆႈၶိုင်ပၼ် ပွင်ပၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ် ပၼ်ႁႃႁဝ်းဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈလီယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မူႇၸုမ်းၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈမႃးႁဵတ်းၶုၼ်ၼႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လၢတ်ႈတႅၼ်း ႁဝ်း၊ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁဝ်း၊ ႁဝ်းတိုၼ်းထုၵ်ႇ တေလႆႈလိူၵ်ႈၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းလႆႈတုၵ်ႉၶမႃးတေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်သင်ၼႆ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးၶုၼ်တႃႇတေမႃးဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းႁဝ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းထုၵ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇ ၸႂ်ႈၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းလၢတ်ႈလႆႈ ယွၼ်ႉၼၼ် မၼ်းၸင်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉသမ်ႉ မီးပၼ်ႁႃမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်တေၸွႆႈသေ ၵႂႃႇလၢတ်ႈတႅၼ်းႁဝ်း တီႈၶုၼ်မိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ မၼ်း သမ်ႉဢမ်ႇမီးၽႂ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ လုတ်ႈတိုဝ်ႉလုတ်ႈတၢင်းၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ ၶႂ်ႈတုၵ်း သူၼ်းၸိူင်ႉၼႆၶႃႈ။

မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းတူၺ်းၼႆ ဢဝ်လွင်ႈရေႃးၵႃႇလူင် ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂၢမ်းတႆးတႄႉဝႃႈ (ႁႃႈလူင်)၊ ႁႃႈလူင်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ မၼ်းပေႃးၵိၼ်းယူႇယဝ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေပၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈၵိၼ်းယူႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈသင်ၼႆ တေလႆႈသႂ်ႇ ၽႃႈတူမ်းသူပ်းဝႃႇ၊ တေလႆႈယူႇႁၢင်ႇၵၼ် ၼိုင်ႈၵေႃႉ 2 ဝၢႆႈ 3 ပေႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆ မၼ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇယူႇယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉ သမ်ႉမႃးထႅင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈပၼ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ် ယူႇတီႈတၢင်းၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ဢွၵ်ႇမႃးၶေႃႈ ၸီႉသင်ႇ မၼ်းၵေႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းသၢင်ႈၶိုင်ပွင်မႃး ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢမ်ႇပေႃးၸႂ်သေ မေႃး ၵၼ် ထိုင်တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းပေႃး ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈလီလႆႈသတိၸွမ်းဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈ ပိူၼ်ႈမီးပၼ်ႁႃၼႆၵေႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈၵႂႃႇၸွမ်ႇၵႄႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈယူႇ။    

ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈႁဝ်းႁၼ်ဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇထိုင်ၸၼ်ႉၼၼ်ႉ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၶဝ်တေၽိတ်းၽႅၵ်ႇၵၼ် ၶႃႈႁႅမ်ၵၼ်၊ တဵၵ်းတဵင်ၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၵမ်ႉပႃႈၼမ်။ မၼ်းတေမီးဝႆႉၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပိူင်လူင်မၼ်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈႁိုဝ်ႉ၊ ဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇႁိုဝ်ႉ၊ ၼေႇပျီႇတေႃႇႁိုဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၼမ်လိူဝ်သေတင်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈယူႇ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇသတိၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈၵူဝ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽႂ်မၼ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ ယင်းမီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၵမ်ႈၼမ်ယူႇ။

ပၼ်ႁႃတင်းသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မီးမႃးယွၼ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ပၼ်ႁႃယွၼ်ႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉတႄႉ မၼ်းၵေႃႈ မီး ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတႄႇမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်၊ မၼ်းတႄႇမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇသိုၵ်းသေ ၽွင်းငမ်းမႃး ယႃႇဝႃႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး၊ ၵူၼ်းမိူင်းၶၢင်၊ ၶျၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မၢၼ်ႈၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇပေႃးၸႂ် ၶဝ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉ ၼိုင် သၢၼ်ၶတ်းမႃးပႃးၸဵမ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ပေႃးၸိူင်ႉၼႆ မႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2016 ဢၼ်လီႁဵတ်းၼႆႉ ပဵၼ်သင်ၼႆ ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတင်းပႃႇတီႇမၼ်းၼၢင်း ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလႆႈလီၵၼ်ဢိူဝ်ႈ။ ႁဵတ်းသင်ၼႆ ဢိင်ၼိူဝ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ပႃႇတီႇ NLD ၵူၺ်းလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၶုၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ ယင်းယိပ်းဝႆႉ 3 ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ၊ ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်း၊ ၾၢႆႇ လႅၼ်လိၼ် မၼ်းၵေႃႈမီးဝႆႉယူႇ ပေႃးဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵတ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၼႆႉႁဝ်းလူဝ်ႇ လႆႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သေႁဵတ်း တႃႇတေႁဵတ်းလႆႈၼႆၵေႃႈ ပိူင်လူင်းမၼ်းတႄႉ မီးတီႈတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ၊ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ၶဝ် သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁႃတၢင်းၶဝ်ႈႁႃၵၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈႁူႉၼႆႉ မၼ်းမီးပၼ်ႁႃမႃး မၼ်းထိုင်တီႈၸၼ်ႉဝႃႈ လႆႈတုၵ်းယွၼ်းပိူၼ်ႈ ႁႂ်ႈၸွႆႈလၢတ်ႈပၼ် ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵၢင် သေ ၸွႆႈလၢတ်ႈပၼ်ၵၼ်ဢိူဝ်ႈ မၼ်းထိုင်တီႈၸၼ်ႉၼၼ်ႉ။

တီႈတႄႉမၼ်းၼႆႉ ထူဝ်းၽူၼ်းသေ လၢတ်ႈတေႃႇၸူးၵၼ်ၵေႃႈလႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁဝ်းမီးပၼ်ႁႃႁဝ်းၶႃႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်သေ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်ဢမ်ႇလီႁႃႉ မၼ်းၵေႃႈလႆႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းဝႃႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆမႃး။ ထိုင်တီႈၸၼ်ႉဝႃႈဢဝ်ၵူၼ်းၵၢင်သေ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၼႆႉ ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းမႃးထိုင်တီႈ ၸၼ်ႉ လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆၵေႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၶဝ်လႆႈႁွမ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ် ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးၸႂ်တေႃႇၵၼ် ႁွမ်မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ် ၼၼ်ႉ မၼ်းမႃးႁူမ်ႈ ၵၼ်မူတ်းသေ မၼ်းၸင်ႇလႆႈပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉၼႆ။

မိူဝ်းဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး ဢၼ်ၾၢႆႇၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈတင်ႈႁဵတ်းယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလႄႈဝႃႈ ပဵၼ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၶွင်ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈတင်ႈမဵဝ်းလဵဝ် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈ တင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ တႄႇတင်ႈမႃး ယွၼ်ႉၼၼ် ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊလိူၵ်ႈတင်ႈၵူၺ်း တေလႆႈမီးၼႃႈတီႈပုၼ်ႈ ၽွၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းတဵမ်ထူၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ မၼ်းဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်း ၵေႃႈပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉတႄႉ။

လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁဝ်းတေလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 4 ဝၼ်းဢိူဝ်ႈ။ ၼႂ်း 4 ဝၼ်းၼႆႉ မုင်ႈမွင်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႄႈလႆႈၶႃႈ ယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 4 ဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႄႈလႆႈၼႆၵေႃႈ လင် 4 ဝၼ်းၼႆႉ လိူၵ်ႈတင်ႈၽႂ်ပေႉ ၽႂ်ၵၼ်ႉၼႆၵေႃႈ တေမႃးယဝ်ႉ ပေႃးမႃးၼႆ ၵေႃႈ လွင်ႈဢမ်ႇပေႃးၸႂ်တင်းသဵင်ႈၼႆႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈတႅၵ်ႇဢွၵ်ႇမႃးမူတ်းဢိူဝ်ႈ။ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈယုၵ်ႈ ပေႃးပဵၼ် ၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၼႆ ႁဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 1962 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေလႄႈ မႃးႁဵတ်းၶုၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ တုၵ်ႉၶမႃး တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၼႂ်းၵႄႈမၼ်းပိူၼ်ႈလႆႈဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉၶိုၼ်ႈသေလႄႈၶဵင်ႇတႃႉ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ လၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်းယဝ်ႉ။ တၢႆၵေႃႈ ပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင် လႆႈပၢႆႈၼပ်ႉပဵၼ်ပၢၵ်ႇ ပဵၼ်ႁဵင် ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈလႆႈၶၢၼ်ၸႂ်ၸွမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈၽုတ်ႉဢွၵ်ႇ မႃးၶိုၼ်းထႅင်ႈ။ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈၽုတ်ႉဢွၵ်ႇမႃးသေၵမ်း ႁႂ်ႈၶုၼ်မိူင်းႁဝ်းၼႆႉ ယႃႇပေႁၼ်ပုၼ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ႁႂ်ႈႁၼ်ပုၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းသေ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁႃၵၼ်သေၵမ်း ၶႂ်ႈတုၵ်းသူၼ်းၼင်ႇၼႆ။

တီႈတႄႉမၼ်း သူၸဝ်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းႁင်းၵၼ်ၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်ၽွၼ်းလီ ၶႆႈၸႂ်တူၺ်းလႄႈ ပၼ်ႁႃတင်းသဵင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉလူၺ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်ၵေႈလႆႈၼႆႉ မၼ်းမီးသွင်မဵဝ်းၵူၺ်း 1) ၼႆႉ ၽဵဝ်ႈပႅတ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ 2) ၼႆႉ ႁဵတ်းပေႃႈတပ်ႉသိုၵ်းသေၵႄႈလႄႈ မၼ်းမီးသွင်ဢၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၶႃႈၶဝ်တႄႉ ႁၼ်လၢႆးတၢင်းမၼ်းၸိူင်ႉၼႆ။

မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈၸွင်ႇမီးဢဵၼ်ႁႅင်းၽဵဝ်ႈပႅတ်ႈလႆႈတပ်ႉသိုၵ်းၶႃႈႁႃႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် မီးဢဵၼ်ႁႅင်းသေလႄႈ ၽဵဝ်ႈပႅတ်ႈလႆႈတပ်ႉ သိုၵ်း။ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈသမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်းငိၼ်းလီပုၼ်ႈတႃႇတေဢုပ်ႇ ဢူဝ်းသေၵႄႈလိတ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၼႆ ၵေႃႈ ႁဝ်းၵေႃႈဢဝ်လၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းသေၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ ၵဝ်ၶႃႈၶႂ်ႈတုၵ်းသူၼ်းၼင်ႇၼႆၶႃႈ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ႁူႉလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ႁူႉလိူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ ဢၼ်ပၢႆႈဝၢၼ်ႈပၢႆႈမိူင်းသေ လႆႈမႃးယူႇမိူင်း ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်ၵဝ်ၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ပၼ်ႁႃသူၸဝ်ႈမီးဢီႈသင် ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်းၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သင်ၼႆ သူၸဝ်ႈတေ ႁူႉလီၼိူဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၼင်ႇဢၼ်ၶႃႈႁဝ်းႁၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်သင်ၼႆ 1) ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၼႆၵေႃႈ ယႃႇပေမႃး ပေႉၵိၼ်လူလၢႆႁဝ်း ႁႂ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇႁဝ်းလီလီ ႁႂ်ႈသိူၵ်ႈသမ်ႇႁဝ်းလီလီ ၶဝ်ၼႆႉပဵၼ်လုၵ်ႈသိုၵ်းသေဢမ်ႇၵႃး မၼ်းပဵၼ် လုၵ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူး လူဝ်ႇလႆႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပဵၼ်ပေႃႈပဵၼ်မႄႈဢိူဝ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေ လၢတ်ႈလႆႈလွင်ႈၼႆႉ တေမီးၽႂ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁဝ်းဢၼ်တေလၢတ်ႈပၼ်ႁဝ်းလႆႈ ႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။

2) ၼႆႉ ပၼ်ႁႃႁဝ်းဢၼ်ၺႃးယူႇ ၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၵႂႃႇတီႈလႂ်ၵေႃႈၺႃးယူႇၼႆႉတႄႉ မၼ်းမီးပၼ်ႁႃယူႇ သွင်လွင်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ် ၼင်ႇ တီႈလိၼ်ႁဝ်း ပိူၼ်ႈသိမ်းၵႂႃႇ ႁႆႈႁဝ်းၼႃးႁဝ်း သူၼ်ႁဝ်း ပိူၼ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်တေလၢတ်ႈပၼ်ႁဝ်း ၽႂ်တေၸွႆႈ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁဝ်း ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈၵူၼ်းမဵဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။

3) လုၵ်ႈႁဝ်း လၢင်းႁဝ်း ၽူဝ်ႁဝ်း ၸူႉႁဝ်း မေးႁဝ်း ၵႂႃႇတိတ်းယႃႈပဵၼ်ၶီႈယႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶဝ်တိတ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ယႃႈၵေႃႈ သမ်ႉထုၵ်ႇတႄႉတႄႉ ယွၼ်ႉမၼ်းထုၵ်ႇလႄႈ ႁႃသိုဝ်ႉဢဝ်ၵေႃႈငၢႆႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ မၼ်းလူဝ်ႇဢီႈသင်ၼႆ လူဝ်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸွႆႈလၢတ်ႈပၼ် ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈမီးၵၢၼ်ၶၢႆယႃႈ လူဝ်ႇမီးၵူၼ်းဢၼ်လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်တိတ်း ယႃႈယူႇၼႆႉ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈယူတ်းယႃပၼ် ႁႂ်ႈႁၢႆ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးတတ်းလႆႈယိၼ်ႉယႃႈမၼ်း။ မိူင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ မီးယူႇၼႆသေတႃႉ ၵေႃႈ ၵူၺ်းဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢဝ်ႁဝ်းလူဝ်ႇၼႆႉ မီးပဵၼ်သိပ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈပၼ်လႆႈသမ်ႉမီးၼိုင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်း ဢမ်ႇတဵမ် မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ ၽႂ်တေၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်လႆႈၼႆႉ။

ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ႁူင်းၸိူဝ်းဢၼ်တိုတ်းယိၼ်ႈယႃႈပၼ်ၼႆႉ မၼ်းမီးၼမ်ၼႃႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းယင်းဢမ်ႇပေႃးၸႂ် ဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဵတ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶိုတ်းၸႂ်ယဝ်ႉ ၶဝ်တင်ႈဢွၵ်ႇႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းၵေႃႈမီးဢိူဝ်ႈ။ မီးၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇၼႆႉၵူၺ်း ၸႄႈဝဵင်းၽၢဝ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်တေၸၢင်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁဝ်းၶႃႈသေ ၶိုင်ပွင်ပၼ် ၵႄႈ လိတ်ႈပၼ် ပၼ်ႁႃယႃႈမဝ်းၵမ် ပၼ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်းလႃႇ ႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈ ၵူၼ်းတီႈတေႁဵတ်းပၼ်ႁဝ်း ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။

4) ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သင်ၼႆ ပၼ်ႁႃၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ႁဝ်းၵူႈမိူဝ်ႉၵူႈဝၼ်းဢိူဝ်ႈ ႁဝ်းႁဵတ်း ႁင်းၵူၺ်း ပေႃး ၺႃးတၢင်းယၢပ်ႇယူႇယဝ်ႉ ပိူၼ်ႈသမ်ႉမႃးသိမ်းတီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်တေမႃးၸွႆႈပၼ်ၼႆ ဢၼ်ၼႆႉ ၵေႃႉဢၼ်ၸွႆႈပၼ်လႆႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်းႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် ယူႇၾၢႆႇၼႃႈသူၸဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းသေလႆႈၸွႆႈၵႄႈပၼ် ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။

5) ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈပဵၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼႆ ၵူႈပွၵ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးသေပွၵ်ႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 60-70 ပီၼႆႉ ႁဝ်းမီး ပၼ်ႁႃသင်ၵေႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း ၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း ၶဝ်ၵေႃႈ ၸွႆႈၶိုင်ပွင်သေ ၵႄႈပၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈဢီႈသင်လႃႇ မိူင်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ မီးသုၼ်ႇလႆႈဢုပ်ႉပိူင်ႇႁင်းၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ သုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ပေႃးမီးၸိူင်ႉၼၼ်ၼႆၵေႃႈ ပၼ်ႁႃၵူႈသမ်ႇၵူႈပိူင်ၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈၵႄႈမႃးလႆႈဢိူဝ်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈမီးသုၼ်ႇလႆႈဢုပ်ႇပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်းတူဝ် ၵဝ်ႇဢိူဝ်ႈ။

ႁဝ်းမီးသုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတေလႆႈတႅမ်ႈဝႆႉပဵၼ် လိၵ်ႈမၢႆလၢႆးမိုဝ်း ပၵ်းပိူင် ဢၼ် ပိူၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း မိူင်းတႆးႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈမီးဝႆႉႁင်းၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ။ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈမႃးပူၼ်ႉပႅၼ် လူလၢႆၼိူဝ်ပၵ်းပိူင် ၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈ တေလီဢိူဝ်ႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ်ၵေႃႉလႂ် ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းတႆးႁဝ်း တေမီးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်းတေၶို င်ပၼ်ဢိူဝ်ႈ ၵေႃႉလႂ်မၼ်းလၢတ်ႈလႆႈ လိူၵ်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉၶႃႈလႃႈ မၼ်းတေဢမ်ႇၽိတ်းၶႃႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်း ၶႂ်ႈတုၵ်းသူၼ်းမီး ၼင်ႇၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉတႄႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈ ၶဝ်လိူၵ်ႈတင်ႈဢိူဝ်ႈ။ ၼႂ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၼၼ်ႉတႄႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ၼႄဝႆႉၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်တေႁဵတ်းၶုၼ်မိူင်းတႅၵ်ႇတႅၵ်ႇလႅင်းလႅင်း 2 ၵေႃႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ တေပဵၼ် မိၵ်ႊ သတိူဝ်ႊတွတ်ႊၼိူဝ်ႊထွမ်ႊ တင်းမိၵ်ႊသတိူဝ်ႊၵျူဝ်ႊပၢႆႊလႅၼ်ႊ 2 ၵေႃႉၼႆႉ တေၵႄႈပၼ် ပၼ်ႁႃသူၸဝ်ႈ ၵေႃႉလႂ် ႁႂ်ႈသူ ၸဝ်ႈလိူၵ်ႈသေၵမ်း ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လိူၵ်ႈယူႇ မိူဝ်ႈၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်း သွင်ဝၼ်းၵေႃႈ တေႁူႉယဝ်ႉ ၽႂ်ပေႉ ၽႂ် သုမ်း။

တီႈမိူင်းႁဝ်းၼႆႉတႄႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၼႄဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈ ။ ဢမ်ႇၼႄဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်တဵမ်ထူၼ်ႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈတေႁူႉငၢႆႈငၢႆႈယူႇ ပေႃးဝႃႈတွၼ်ႈတႃႇတင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉတႄႉ ဢၼ်ႁဵတ်းၶုၼ်ၼိူဝ်ႁဝ်းယူႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ် တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇလႄႈ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇၼၼ်ႉၼႃႇ ၼႂ်းသွင်ၵေႃႉၼႆႉ သူၸဝ်ႈတေဢဝ်ၽႂ် ပိူၼ်ႈတေလိူၵ်ႈယဝ်ႉၼႆ ဢၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇတႃႇတေလိူၵ်ႈၵူၺ်ႉ ၶဝ်တေၵႂႃႇလိူၵ်ႈၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ဢၼ်ႁဝ်းမီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းမီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁဝ်းဢိူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁဝ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းထုၵ်ႇၸႂ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇၸႂ်ထႅင်ႈၵေႃႉ ၼိုင်ႈ သွင်ၵေႃႉၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းပႃႇတီႇလဵဝ်ၵၼ် လၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ပဵၼ်ပႃႇတီႇလဵဝ်ၵၼ်ၼႆ တႃႇတေမႃး ႁဵတ်း ၶုၼ်မိူင်းၼိူဝ်မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈလႆႈမႃး မူႇၸုမ်းဢၼ်ႁဝ်းထုၵ်ႇၸႂ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ ၵေႃႉၼၼ်ႉတေမႃးႁဵတ်းၶုၼ်ႁဝ်းဢိူဝ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်း ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈတႃႇတေၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇလိူၵ်ႈၵေႃႉဢၼ် မီးၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၵဝ်ၶႃႈလၢတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈၵႆႈၼႆႉ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈႁဝ်းသမ်ႉ တေလႆႈလိူၵ်ႈၸိူဝ်းဢၼ်တေႁဵတ်းၶုၼ်မိူင်းႁဝ်း ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ 5 ၶေႃႈ ဢၼ်ၶႃႈႁဝ်းလၢတ်ႈၼၼ်ႉသေ တႅပ်းတတ်းသေလိူၵ်ႈသေၵမ်း။ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵႂႃႇလၢတ်ႈတႅၼ်းႁဝ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ မႃးႁဵတ်းၶုၼ်ႁဝ်းတီႈမိူင်းတူၼ်ႈတီး မၼ်းမိူၼ်ၵၼ်သေ ပုၼ်ႈတႃႇတေၶႆႈၸႂ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈၼႆႉလႄႈသင် ပုၼ်ႈတႃႇတေၸွႆႈပၼ်တင်းဝူၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈယဝ်ႉ။  

ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇလိူၵ်ႈၽူႈၵေႃႉ ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း ၶႃႈ ႁၵ်ႉၵၼ် ၽွမ်ႉၵၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၽူႈၵေႃႉလႂ်ပႃႇတီႇၸုမ်းလႂ် တေႁဵတ်းပၼ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ႁၵ်ႉၵၼ်ၽွမ်ႉၵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ႁၵ်ႉၵၼ်ၽွမ်ႉၵၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈလိူၵ်ႈၶႃႈဢိူဝ်ႈ။

ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်းလၢတ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၵႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းမၼ်းမီးၸိူင်ႉၼႆ ၶုၼ်မိူင်းဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇ ၸႂ်ၼႆႉ မႃးဢုပ်ႉပိူင်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်း ဢမ်ႇမီးၵေႃႉ ပုၼ်ႈတႃႇတေလၢတ်ႈတႅၼ်းႁဝ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်း မိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်ႉၶၢတ်ႇၽူႈၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းႁၵ်ႉၵၼ် ၽွမ်ႉၵၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈႁဝ်းႁၵ်ႉၵၼ် ၽွမ်ႉၵၼ်ၼႆၸိုင် ပၼ်ႁႃဢၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၺႃးယူႇ ပၼ်ႁႃဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈ ၺႃးယူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်တေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ၵူႈၸဝ်ႈၵူႈတူၼ် ၵူႈပႃး ႁႂ်ႈတူၺ်းၽူႈၵေႃႉဢၼ်တေမႃးႁပ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၽူႈၵေႃႉလႂ်တေသၢင်ႇထုၵ်ႇတီႈသုတ်း ပုၼ်ႈတႃႇတေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၽွမ်ႉၵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၽွမ်ႉၵၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈတွတ်ႈပၼ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ပၼ်သေၵမ်း ၵဝ်ၶႃႈ ႁဝ်းၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းမီးၼင်ႇၼႆၶႃႈ။